دیگر بس است

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

‌شرق: در میانه بحرانی‌ترین روزهای جنگ غزه، ایهود اولمرت، نخست‌وزیر پیشین اسرائیل، با لحنی تند و بی‌پرده از عملکرد دولت بنیامین نتانیاهو انتقاد می‌کند. او می‌گوید زمان آن رسیده که اسرائیل به این خشونت پایان دهد و جسارت بازنگری در مسیرش را پیدا کند. ایهود اولمرت ۷۹ساله، از یک خانواده مهاجر روس در اسرائیل متولد شد و سال‌ها از چهره‌های اصلی سیاست این کشور بود. او که زمانی مشاور نزدیک آریل شارون، نخست‌وزیر سابق اسرائیل، محسوب می‌شد، پس از سکته شارون در سال ۲۰۰۶ سکان دولت را به دست گرفت و حزب میانه‌روی «کادیما» را رهبری کرد. در دوران نخست‌وزیری، هم مذاکره برای تأسیس کشور فلسطین را پی گرفت و هم جنگ‌هایی در لبنان (۲۰۰۶) و غزه (۲۰۰۸-۲۰۰۹) را رهبری کرد. عملکرد ضعیف اولمرت در جنگ سال 2006 و انتقال مسئولیت جنگ به ارتش، به‌شدت مورد انتقاد قرار گرفت و در نهایت به دلیل اتهامات فساد از قدرت کنار رفت. امروز اولمرت از منتقدان جدی دولت نتانیاهو است. او که سال‌ها پیش درگیر مبارزه با سرطان پروستات بود، در گفت‌وگویی مفصل با اشپیگل، با صراحت از شرایط وخیم غزه و سیاست‌های دولت اسرائیل ابراز نگرانی می‌کند. در میانه بحرانی‌ترین روزهای جنگ غزه، ایهود اولمرت، نخست‌وزیر پیشین اسرائیل، با لحنی تند و بی‌پرده از عملکرد دولت بنیامین نتانیاهو انتقاد می‌کند. او می‌گوید زمان آن رسیده که اسرائیل به این خشونت پایان دهد و جسارت بازنگری در مسیرش را پیدا کند. ایهود اولمرت این روزها بیش از هر زمان دیگری منتقد عملکرد دولت نتانیاهو است و در گفت‌وگویی مفصل با اشپیگل، با صراحت از شرایط وخیم غزه و سیاست‌های دولت اسرائیل ابراز نگرانی می‌کند: «هیچ‌کس در موقعیت مسئولیت‌پذیری نمی‌تواند منطق اقدامات ما را توضیح دهد. حدود یک سال پیش و پس از ترور یحیی سنوار به همه اهدافی که می‌شد در این جنگ دست یافت، رسیده بودیم».اولمرت این لحظه را نقطه عطف می‌داند و این‌گونه ادامه می‌دهد: «همان موقع باید می‌گفتیم: بس است! کافی‌ است! ما به اندازه کافی کشتیم و ویران کردیم، طرف مقابل را به اندازه کافی تضعیف کردیم. آن زمان باید این سؤال را از دولت می‌پرسیدیم: واقعا می‌خواهید گروگان‌ها را برگردانید یا نه؟». او تأکید می‌کند که حتی قبل از عملیات زمینی، فرصتی برای معامله با حماس وجود داشت تا تمام گروگان‌ها آزاد شوند: «قطری‌ها پیام داده بودند که حماس حاضر است همه ۲۵۱ گروگان را آزاد کند، اما فضای جامعه اسرائیل و کابینه نتانیاهو اصلا اجازه فکرکردن به این گزینه را نمی‌داد». اولمرت معتقد است بزرگ‌ترین ضربه به اسرائیل نه‌تنها از جانب حملات وحشیانه ۷ اکتبر، بلکه از تصمیمات عجولانه نتانیاهو و بی‌توجهی به پیامدهای انسانی آن وارد شد. او با اشاره به هشدار جو بایدن، رئیس‌جمهور سابق آمریکا، می‌گوید: «بایدن به ما گفت نباید مثل آمریکایی‌ها بعد از یازده سپتامبر اسیر خشم شویم. اما ما بدون هیچ مهاری، گرفتار خشم شدیم». او ادامه می‌دهد: «وقتی در ۱۸ مارس آتش‌بس شش‌هفته‌ای را شکستیم، حمایت جامعه جهانی را از دست دادیم. در آن روز، مشروعیت خود را از دست دادیم؛ چون آگاهانه توافقی را زیر پا گذاشتیم که می‌توانست به آتش‌بس پایدار منجر شود». اولمرت در عین حال تأکید می‌کند هرچند از واژه نسل‌کشی استفاده نکرده، اما تعدادی از وقایع رخ‌داده می‌تواند به عنوان جنایت جنگی قلمداد شود: «آنچه امروز می‌بینیم، جنگی است غیرمشروع که صرفا برای منافع شخصی و سیاسی شخص نخست‌وزیر پیش می‌رود. این یک جنایت نابخشودنی است».

‌او به رشد مخالفت‌ها در داخل اسرائیل اشاره می‌کند: از فرماندهان سابق ارتش و موساد گرفته تا خلبانان نیروی هوایی و فعالان جامعه مدنی، جمع زیادی با امضای طوماری خواستار پایان جنگ شده‌اند: «آنها می‌گویند این جنگ دیگر هدفی معنادار ندارد و فقط منافع نخست‌وزیر را دنبال می‌کند». در پاسخ به این پرسش که آیا باید نتانیاهو در دادگاه بین‌المللی کیفری لاهه محاکمه شود، اولمرت می‌گوید: «نه، من نمی‌خواهم کسی به لاهه برود. دوست دارم نتانیاهو در همین اسرائیل به خاطر جنایت‌هایی که هر روز علیه مردم اسرائیل مرتکب می‌شود محاکمه شود».

طرح جنجالی «شهر بشردوستانه»

وقتی صحبت به طرح ایجاد «شهر بشردوستانه» در جنوب غزه توسط اسرائیل می‌رسد، اولمرت با صراحت آن را «طرحی نفرت‌انگیز و بحثی هولناک» می‌داند و هشدار می‌دهد که حتی حرف‌زدن درباره چنین چیزی می‌تواند زمینه‌ساز جنایت یا تحریک به ارتکاب جنایت بیشتر باشد. او می‌گوید: «حصار‌کشیدن دور مردم، قطع ارتباطشان با جهان بیرون و برنامه‌ریزی برای تبعید آنها به کشورهای دیگر، یادآور مفاهیمی تاریک است که جامعه جهانی هرگز نباید اجازه دهد تکرار شوند». اولمرت به نقش پررنگ جریان‌های تندرو در سیاست امروز اسرائیل اشاره می‌کند و می‌گوید‌ بخشی کوچک اما بانفوذ از جنبش شهرک‌نشینی، اکنون قدرت بالایی در سیاست و ارتش به دست آورده است: «آنها در سایه حمایت نهادهای عمومی هر کاری بخواهند می‌کنند و هیچ‌کس جلوی جنایت‌های آنان را نمی‌گیرد». او از خشونت بی‌پاسخ شهرک‌نشینان افراطی علیه فلسطینیان در کرانه باختری انتقاد کرده و آن را «جنایت علیه بشریت» می‌خواند که پلیس، ارتش و دولت اسرائیل نه‌تنها جلویش را نمی‌گیرند، بلکه در آن شریک هستند.

راه‌حل دو دولتی

اولمرت معتقد است تنها راه پایان‌دادن به چرخه خشونت، پذیرش راه‌حل دو دولت است: «ما باید جنگ را متوقف کنیم و همه گروگان‌ها را بازگردانیم. یک دوره مدیریت موقت امنیتی با مشارکت کشورهای منطقه مثل مصر، اردن و امارات باید برقرار شود تا مانع بازگشت حماس شود. سپس اداره‌ای مدنی با پیوند ارگانیک با تشکیلات خودگردان فلسطین باید مسئول بازسازی غزه شود و عربستان و امارات می‌توانند منابع مالی لازم را تأمین کنند». او می‌گوید این طرح را به همراه ناصر القدوه، برادرزاده یاسر عرفات، تدوین کرده و پس از اجرای فاز اول باید مذاکرات راه‌حل دو دولتی آغاز شود: «در سال ۲۰۰۸، همه پارامترهای لازم را پیشنهاد دادم. فلسطینی‌ها اگر آن زمان شجاعت و دوراندیشی داشتند، می‌توانستند کشور خودشان را داشته باشند». اولمرت درباره کاهش علاقه جامعه اسرائیل به راه‌حل دو دولتی می‌گوید: «فقط زمانی جامعه متوجه می‌شود که این بن‌بست چه آسیبی به زندگی روزمره‌شان می‌زند که مزایا و آزادی‌هایی را که اکنون بدیهی می‌دانند، از دست بدهند؛ مثلا اگر تحریم شوند». در نهایت، اولمرت تأکید می‌کند در میان سکوت بسیاری از دول غربی، فقط یک نفر می‌تواند تغییری جدی ایجاد کند: «فقط رئیس‌جمهور آمریکا قادر است شرایط را تغییر دهد. اگر ترامپ به نتانیاهو بگوید که دیگر بس است، او عقب می‌نشیند».