میلیون‌ها سرمایه‌گذار ایرانی ارزهای دیجیتال با شروع جنگ تحمیلی اسرائیل با چالش‌های تازه‌ای مواجه شده‌اند
معامله‌گران رمزارز گرفتار حملات سایبری
حدود یک هفته از آغاز جنگ تحمیلی اسرائیل می‌گذرد و همزمان با جنگ، کاربران ایرانی با اختلال دسترسی به اینترنت مواجه شده‌اند؛ از کند‌شدن سرعت اینترنت و ازکارافتادن بسیاری از فیلترشکن‌ها گرفته تا از دسترس خارج‌شدن اینترنت بین‌الملل و فعال‌شدن اینترانت. هرچند از دو روز گذشته، اینترنت ثابت یا خانگی دوباره به شبکه جهانی وصل شده، اما گوشی‌های تلفن همراه همچنان دچار اختلال است.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،
شرق: حدود یک هفته از آغاز جنگ تحمیلی اسرائیل می‌گذرد و همزمان با جنگ، کاربران ایرانی با اختلال دسترسی به اینترنت مواجه شده‌اند؛ از کند‌شدن سرعت اینترنت و ازکارافتادن بسیاری از فیلترشکن‌ها گرفته تا از دسترس خارج‌شدن اینترنت بین‌الملل و فعال‌شدن اینترانت. هرچند از دو روز گذشته، اینترنت ثابت یا خانگی دوباره به شبکه جهانی وصل شده، اما گوشی‌های تلفن همراه همچنان دچار اختلال است.
افزایش اختلال در اینترنت میلیون‌ها سرمایه‌گذار ارز دیجیتال در ایران را نگران اختلال در معاملات و از دست رفتن سرمایه کرده است.
اختلال اینترنت گرفتاری تازه بازار ارز دیجیتال
دسترسی ساده به اینترنت برای کاربران ایرانی تبدیل به چالشی جدی شده است. حالا نزدیک به سه سال است که اینترنت در کشور گرفتار فیلترینگ گسترده شده و دسترسی به اینترنت بین‌الملل بدون فیلترشکن میسر نیست؛ اما این پایان ماجرا نبوده و با شروع جنگ ایران و اسرائیل، در مقاطعی اینترنت قطع شده و به جای آن اینترنت ملی یا اینترانت فعال شده است.
این موضوع نگرانی گسترده بسیاری از کاربران و به‌ویژه فعالان بازار رمزارزها را برای اختلال در معاملات و از دست رفتن دارایی به دنبال داشته است. فعالان بازار ارزهای دیجیتال به «شرق» توضیح می‌دهند که تراکنش ارزهای دیجیتال در ایران و واریز و برداشت با اختلال جدی مواجه شده است و این اختلالات می‌تواند منجر به تأخیر، خطا و حتی از دست رفتن تراکنش‌ها شود. همچنین آنها توضیح می‌دهند که با هک نوبیتکس و دو بانک ایرانی، معامله‌گران بین‌المللی نسبت به معامله با سرمایه‌گذاران ایرانی بسیار محتاط شده‌اند و حالا با داخلی‌شدن اینترنت، امکان معامله در بازار رمزارزها تقریبا از دست رفته است. این دسته از معامله‌گران می‌افزایند که در صورت ادامه‌دار‌شدن اختلالات اینترنت و قطع ارتباط با شبکه، کاربران ممکن است متحمل خسارات مالی شوند.
در حال امن‌سازی بسترهای معاملاتی هستیم
با‌این‌حال، عباس آشتیانی، مدیرعامل انجمن بلاک‌چین ایران، به «شرق» می‌گوید اختلالات دسترسی کاربران رمزارز برای تقویت امنیت بسترهای معاملاتی بوده است. او توضیح می‌دهد: «همزمان چند موضوع روی بازار تبادل رمزدارایی‌ها در داخل اثر گذاشت که یکی مسئله آی‌پی‌های ایران بود. این بازار جهانی است و شرکت‌ها و خدمات‌دهندگان نیازمند هستند که از سرویس‌های متنوعی استفاده کنند و گاهی ممکن است نیاز باشد به آی‌پی‌های خارج از کشور هم متصل شوند. دومین موضوع، مسئله اختلالات اینترنت است که در کشورهایی که شرایط جنگی دارند، در هر دو طرف این اختلالات را شاهد هستند. در نتیجه کاربران به راحتی نمی‌توانند به بازارگاه‌های تبادل رمزدارایی‌ها دسترسی پیدا کنند. جمع این دو موضوع موجب می‌شود که نتوانند تراکنش‌های کاربران را به راحتی پوشش دهند یا درخواست‌های برداشت یا واریز آنان را با دقت ساماندهی کنند». او با اشاره به حملات سایبری انجام‌شده، ادامه می‌دهد: «در راستای این حملات نیاز است که اقداماتی روی پایگاه داده‌ها انجام شود که در شرایط جنگی سطح امنیتی‌شان بالا برود. در نتیجه هر سه مشکل عنوان‌شده سکوهای تبادل رمزدارایی یک‌سری اقدامات احتیاطی انجام می‌دهند که یک نمود واضح آن این است که روند معاملات را برای کاربران کُند یا سخت می‌کند». او تأکید می‌کند که اقدامات انجام‌شده‌ای مثل تغییر آی‌پی‌ها یا کمک به امنیت پایگاه داده‌ها اگرچه کار را کمی سخت کرده، اما صرفا در جهت افزایش امنیت دارایی‌های کاربران انجام شدند.
او می‌گوید: «کسب‌وکارهای تبادل حوزه رمزدارایی سال‌هاست این خدمات را به مردم ایران می‌دهند و در این شرایط هم اگر اختلالی در روند خدمت‌دهی و سرویس‌دهی ایجاد شده، هدفش فقط حفظ ارزش و اصل دارایی کاربران است». آشتیانی همچنین توضیح می‌دهد که وب‌سایت بازارگاه‌های تبادل رمزدارایی موجودی کاربران را در اختیارشان می‌گذارد، اما در بخش برداشت یا واریز به دلیل سه مشکل عنوان‌شده، قدری وقفه ایجاد شد تا دارایی مردم در خطر قرار نگیرد. او تأکید می‌کند: برای تأمین امنیت و به‌روزرسانی امنیت زیرساخت‌ها، زمان نیاز است؛ بنابراین کسب‌و‌کارها ممکن است موقتا در دسترسی‌هایشان کمی مشکل پیدا کنند تا زمانی که این امنیت تأمین شود. تا آن زمان بهتر آن است که جابه‌جایی‌ها به حداقل برسد.
مدیرعامل انجمن بلاک‌چین می‌گوید: «با گذشت زمان کمی که تقویت امنیت دیتاسنترها انجام شود و اینترنت به روال سابق بازگردد، مبادلات به حالت اولیه بازمی‌گردد همان‌طور که در روزهای ابتدایی تجاوز به کشورمان هم رویه معاملات به صورت عادی ادامه داشت».
این کارشناس درباره حفظ ارزش و امنیت دارایی مردم در پی حملات سایبری مثل حمله به نوبیتکس نیز این‌گونه توضیح می‌دهد: «کسب‌و‌کارها رمزدارایی‌های مردم را به دو صورت نگهداری می‌کنند؛ بخش اعظم آن را که حدود ۹۵ درصد است، در کیف پول‌های سرد نگهداری می‌کنند که امنیت بسیار بالا و مبتنی بر بلاک‌چین دارد. بخش کوچکی را نیز در کیف پول‌های گرم نگه می‌دارند تا به صورت اتوماتیک بتواند پاسخ‌گوی سریع نیاز برداشت و واریز کاربران باشد. این کیف پول‌ها برای اینکه بتوانند سریعا نیاز مردم را تأمین کنند طبیعتا امنیت بلاک‌چینی ندارند و دیتابیسی و وابسته به زیرساخت‌های اینترنتی هستند. اتفاقی که برای نوبیتکس هم افتاد همین بود، با توجه به آدرس‌هایی که در شبکه بلاک‌چین کاملا مشهود است، می‌بینیم که حمله‌کنندگان پول را به کیف پول‌هایی برده‌اند که استفاده خاصی هم ندارد. پس هدف فقط ایجاد نارضایتی بوده نه کسب ثروت».
او ادامه می‌دهد: «کسب‌وکارهای نامدار و بزرگ کشور همه از مدت‌ها پیش صندوق بیمه دارایی‌های دیجیتال داشته‌اند و همواره بخشی از درآمدهای کسب‌وکارشان را درون این صندوق‌های امن نگه می‌داشتند برای روز مبادا. اتفاق مشابهی که برای صرافی بایننس شش سال پیش افتاد هم از همین طریق حل شد. درباره نوبیتکس هم مدیرعامل این شرکت اعلام کرد که صندوق بیمه دارایی به راحتی قابلیت پوشش این دارایی‌ها و سوزاندن دارایی‌های مسروقه را دارد و سعی دارند با تقویت امنیتی جلوی تکرار این دست اتفاقات را هم بگیرند. پس بخش بسیار کوچکی از دارایی‌ها به سرقت رفته که آن‌هم از صندوق بیمه قابل جایگزینی است».
تورم مزمن و اقبال ایرانیان به رمزارزها
اختلال در اینترنت در ایران در شرایطی رخ می‌دهد که تورم مزمن دو‌رقمی در کشور سبب شده است بسیاری از مردم برای حفظ ارزش دارایی خود، به ارزهای دیجیتال رو بیاورند.
بنا بر اعلام اتاق بازرگانی تهران، ۱۲ میلیون ایرانی وارد بازار رمزارزها شده‌اند و از این میان، ۷۷ درصد آنها با هدف حفظ ارزش پول پا به این بازار گذاشته‌اند. معاملات روزانه بازار رمزارزها در ایران بین پنج تا ۱۰ هزار میلیارد تومان است.
فریال مستوفی، رئیس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق تهران، در همین زمینه در نشستی در اتاق تهران توضیح داده است: «نبود ثبات اقتصادی و انتظارات تورمی سبب شده است مردم اغلب بدون دانش کافی و در نظر گرفتن مبانی سرمایه‌گذاری، رفت و آمد عجولانه‌ای به بازارهای مختلف داشته باشند و پیش از این، مردم برای حفظ ارزش پول خود به سراغ شرکت‌های هرمی، مؤسسات مالی غیر‌مجاز، بازار سکه و ارز و بورس رفته‌اند و حالا میلیون‌ها ایرانی در بازار ارزهای دیجیتال فعالیت می‌کنند». مستوفی همچنین تأکید کرده است: «به دلیل تحریم‌های داخلی و خارجی، مردم می‌ترسند در سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت مشارکت کنند».
بر‌اساس گزارش اتاق بازرگانی تهران، ارزش کل بازار رمزارزها در جهان تا سال ۲۰۲۱ به دوهزارو ۴۶۰ بیلیون دلار رسیده و ارزش کل بازار بیت‌کوین در همین مدت هزارو ۱۱۰ بیلیون دلار برآورد شده است.
گزارش دیگری که راشاتودی با نقل از شرکت بین‌المللی مهاجرت و سرمایه‌گذاری «هنلی و شرکا» منتشر کرده است، توضیح می‌دهد در سال ۲۰۲۳ تعداد میلیونرهای رمزارز در جهان دو برابر شده است. بر‌اساس این گزارش تا 30 ژوئن ۲۰۲۳، حدود ۱۷۲هزارو ۳۰۰ نفر دارایی‌های ارز دیجیتال به ارزش حداقل یک میلیون دلار در اختیار داشتند. تعداد میلیونرهای بیت‌کوین به تنهایی ۱۱۱ درصد افزایش یافته و به ۸۵هزارو ۴۰۰ نفر رسیده است. ۳۲۵ نفر دارایی‌های ارز دیجیتال به ارزش صد میلیون دلار یا بیشتر دارند که ۷۹ درصد افزایش نسبت به سال ۲۰۲۲ را نشان می‌دهد. حتی افرادی که بیش از یک میلیارد دلار ارز دیجیتال دارند نیز به میزان ۲۷ درصد افزایش یافته و به ۲۸ نفر در سراسر جهان رسیده است.
فعالان ایرانی بازار رمزارزها به «شرق» توضیح می‌دهند که بلاتکلیفی مسائل قانونی، نوسانات شدید ارزش، نبود امنیت و کلاهبرداری و نبود پشتوانه شفاف ازجمله گرفتاری‌های مهم فعالان بازار ارزهای دیجیتال در ایران است و حالا چالش بزرگ اختلال اینترنت و گاه قطع دسترسی به اینترنت نیز به این مشکلات عدیده معامله‌گران این بازار افزوده شده است.
چالش‌های تمام‌نشدنی بازار ارز دیجیتال در ایران
معامله‌گران بازار رمزارزها در ایران با چالش‌های عدیده‌ای مواجه هستند. تا سال‌های ۹۶ و ۹۷ ایران تجارت و مالکیت ارزهای دیجیتال را به دلیل نگرانی‌های مربوط به پول‌شویی و تأمین مالی تروریسم ممنوع اعلام کرد و تمام مؤسسات مالی ایرانی مانند بانک‌ها، صرافی‌های زیر نظر بانک مرکزی و سایر مراکز اصلی مالی از کارکردن با ارزهای دیجیتال یا تبلیغ آن به هر نحوی منع شدند. با خروج آمریکا از برجام در سال ۹۷ اما زمزمه‌هایی به جریان افتاد که ایران با استفاده از رمزارزها می‌تواند تحریم را دور بزند و همین باعث شد که دولت از سال ۲۰۱۹ شروع به لغو محدودیت‌ها در این زمینه کرد، اما همچنان استفاده از رمزارزها به‌عنوان یک سیستم پرداخت ممنوع بود.
پس از این اتفاق، مزارع استخراج رمزارز در ایران رواج یافت و انرژی ارزان سبب شد که حتی در برخی سازمان‌های دولتی ازجمله بورس، مساجد و مدارس، کارگاه‌ها و خانه‌ها تجهیزات استخراج رمزارز مستقر شود.
در این زمان برای دولت مسجل شده بود که رمزارزها قابلیت چندانی برای دور‌زدن تحریم ندارند و از آن سو زمزمه دیگری راه افتاد که مصرف بالای برق ماینرها و مزارع استخراج رمزارز سبب شده است که ناترازی برق ایجاد شود. این مسئله سبب شد دولت در سال ۱۴۰۰ بار دیگر قوانین سخت‌گیرانه برای ارزهای دیجیتال وضع کند و محدودیت‌هایی برای ماینر‌های ارز دیجیتال به دلیل مصرف زیاد انرژی در نظر بگیرد.
در حال حاضر ارزهای رمزنگاری‌شده در صرافی‌هایی که مقررات را رعایت کرده‌اند، قابل خرید و فروش و مبادله است و توسعه کیف پول ارز دیجیتال (Cryptocurrency Wallet) که با نام‌های وَلِت یا والت نیز شناخته می‌شود با در نظرگرفتن مقررات بخش کیف پول رمزارزی، برای اشخاص حقیقی و حقوقی مشکل قانونی ندارد. هرچند با تداوم تحریم و نگرانی برای ذخایر ارزی، وزارت صنعت، معدن و تجارت در شهریور ۱۴۰۱، از تصویب بهره‌برداری و استخراج ارزهای دیجیتال توسط هیئت دولت و مجوز استفاده از ارز دیجیتال برای واردات خبر داد. در سال ۱۴۰۱ اما محدودیت‌‌های شدیدی بر اینترنت بین‌الملل وضع شد و اختلالات گسترده اینترنت فعالان این بازار را با مشکلات تازه‌ای مواجه کرد.
پس از آن فیلترینگ گسترده بر اینترنت بین‌الملل وضع شد و حالا با شروع جنگ ایران و اسرائیل، اختلالات اینترنت برای معامله‌گران این بازار چالش ایجاد کرده است.
آخرین اخبار روزنامه را از طریق این لینک پیگیری کنید.
