ایران اراده کند میتواند ظرفیتهای هستهای خود را بازسازی کند
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی با اذعان به این موضوع که «دانش علمی را نمیتوان نابود کرد»، گفت: اگر ایران تصمیم بگیرد ظرفیتهای غنیسازی اورانیوم یا دیگر فعالیتهای هستهای خود را بازسازی کند، این کار برای کشوری با عزم جدی مثل ایران غیرممکن نیست.
به گزارش گروه رسانهای شرق،
«رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفت که علاقه جهانی به انرژی هستهای در حال افزایش است و بهجز آلمان که بهطور کامل از انرژی هستهای خارج شده، سایر کشورها یا همچنان از این انرژی استفاده میکنند یا در حال بازنگری سیاستهای خود هستند و تردیدهایشان نسبت به آن کاهش یافته است.
مدیرکل آژانس همچنین تأکید کرد فناوری هستهای تنها به تولید انرژی محدود نمیشود و میتواند در درمان سرطان، مدیریت آب و حفاظت از محیط زیست از جمله کاهش آلودگی پلاستیکی نقش مهمی داشته باشد؛ حوزههایی که بهویژه برای کشورهای در حال توسعه اهمیت دارد.
او با اشاره به بحرانهای سیاسی و خطر گسترش سلاحهای هستهای، از جمله وضعیت نیروگاه زاپوریژیا در اوکراین، تأکید کرد نقش آژانس در چنین موقعیتهایی «حضور و نظارت فعال» بهویژه در کشورهایی مانند ایران است که به ادعای او نگرانیهایی درباره برنامه هستهای آنها وجود دارد.
مدیرکل آژانس در ادامه سخنرانی خود به حملات تجاوزکارانه انجامشده علیه تأسیسات هستهای ایران توسط آمریکا و رژیم صهیونیستی اشاره کرد و گفت: در ژوئن گذشته، شاهد حملاتی به تأسیسات هستهای ایران بودیم. این اتفاق به شکلی تقریباً باورنکردنی بود. توافق برجام که توسط آژانس بینالمللی انرژی اتمی نظارت میشد و محدودیتهایی بر برنامه هستهای ایران اعمال میکرد، به تدریج کنار گذاشته شد. توضیح کامل آنچه رخ داده زمان زیادی میبرد، اما به طور کلی شما از این موضوع آگاه هستید. این مسیر به تدریج رها شد و مسئولیت این موضوع بین طرفین مشترک است و میتواند موضوع بحث باشد. اما در نتیجه، یک درگیری کوتاه و خشونتآمیز رخ داد.
گروسی همچنین گفت: اکنون ما در حال تلاش برای بازسازی اعتماد با ایران هستیم، زیرا بدون اعتماد که از طریق رژیم بازرسیهای دقیق ایجاد میشود، امکان بازگشت به اعتماد وجود ندارد. باید بازرسیها انجام شود وگرنه اعتماد بازسازی نمیشود و خطر باقی ماندن مسئله به صورت نیمهباز میتواند به استفاده دوباره از زور در این درگیریها منجر شود. ما از طریق دیپلماسی آرام و پشتپرده در حال کار روی این موضوع هستیم. در دنیایی که همهچیز در معرض دید است، گفتوگوهای غیررسمی، کانالهای مخفی و مذاکرات محرمانه نقش مهمی دارند و برای جلوگیری از تشدید درگیریها و گسترش خشونت در منطقهای که همین حالا هم از خشونت رنج میبرد، ضروری هستند.
در ادامه، مجری برنامه از رئیس دیدبان هستهای سازمان ملل متحد پرسید که «اسرائیل هرگز معاهده انپیتی را امضا نکرده و بازرسی آژانس از تاسیسات آن ممنوع است. آیا این عادلانه است؟» که گروسی گفت: «نمیگویم ممنوع است. آژانس اختیار و اجازه رفتن به آنجا را ندارد!»
مدیرکل آژانس بینالمللی درباره تهدیدات «وضعیت هستهای اسرائیل برای منطقه» شروع به توجیه کرد و گفت: جهان هستهای ما بر اساس معاهده منع گسترش تسلیحات هستهای (انپیتی) شکل گرفته است. وقتی من در سال ۱۹۶۱ به دنیا آمدم، هنوز این معاهده وجود نداشت. در آن زمان، جان اف. کندی (رئیسجمهور پیشین آمریکا) هشدار داده بود که اگر اوضاع به همین شکل پیش برود، ممکن است ۲۰ تا ۲۵ کشور به تسلیحات هستهای دست پیدا کنند. تصور کنید جهانی با این تعداد کشور مسلح به سلاح هستهای چه وضعیتی داشت. به همین دلیل، در آن زمان، اتحاد جماهیر شوروی، ایالات متحده و دیگر کشورهای کلیدی تصمیم گرفتند که باید این روند را کنترل کنند، چون بیش از حد خطرناک بود. این تصمیم منجر به ایجاد معاهده منع گسترش تسلیحات هستهای شد. طبق این معاهده، پنج کشور عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل (که در آن زمان سلاح هستهای داشتند) به عنوان قدرتهای هستهای شناخته شدند و دیگر کشورها به طور داوطلبانه متعهد شدند که سلاح هستهای تولید نکنند. در ازای این تعهد، آنها به فناوری هستهای صلحآمیز دسترسی پیدا میکردند و تحت بازرسیهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار میگرفتند.
او با یادآوری اینکه «تا امروز، چهار کشور (سه کشور و رژیم صهیونیستی) از این معاهده خارج ماندهاند یا آن را نپذیرفتهاند»، گفت: این کشورها را نام میبرم و سریع متوجه میشوید چرا این تصمیم را گرفتند. نمیگویم کارشان درست بوده یا نه، اما دلایلشان روشن است: هند، پاکستان، اسرائیل و کره شمالی. حالا به سؤالم برمیگردیم: آیا این وضعیت عادلانه است؟ برخی میگویند خیر، چون ما ایران را بازرسی میکنیم اما اسرائیل را نه. این انتقاد از این زاویه مطرح میشود که چرا برخی کشورها بازرسی میشوند و برخی نه. اسرائیل به صراحت اعلام کرده که عضو معاهده ان پیتی نیست و بنابراین بازرسیهای مرتبط با برنامه راهبردی آن انجام نمیشود. ما فقط تأسیسات غیرراهبردی و غیرنظامی آنها را بازرسی میکنیم. اسرائیل سیاست «ابهام هستهای» را دنبال میکند، یعنی نه تأیید میکند که سلاح هستهای دارد و نه تکذیب میکند. به همین دلیل، ما به بخشهای حساس برنامه آنها دسترسی نداریم.
آخرین اخبار سیاست را از طریق این لینک پیگیری کنید.