مرگبارترین حوادث معدن در جهان
کار در معدن همواره با خطرات جدی همراه بوده و در 50 سال گذشته، بسیاری از حوادث معدن در نقاط مختلف جهان، باعث مرگ و جراحت هزاران کارگر شدهاند. این حوادث که اغلب به دلیل شرایط دشوار و مخاطرات محیطی در معادن رخ دادهاند، تأثیراتی عمیق بر خانوادههای کارگران و صنعت معدنکاری بر جای گذاشتهاند. در ادامه، به بررسی مرگبارترین حوادث معدنی در ایران و جهان در نیمقرن گذشته میپردازیم.
کار در معدن همواره با خطرات جدی همراه بوده و در 50 سال گذشته، بسیاری از حوادث معدن در نقاط مختلف جهان، باعث مرگ و جراحت هزاران کارگر شدهاند. این حوادث که اغلب به دلیل شرایط دشوار و مخاطرات محیطی در معادن رخ دادهاند، تأثیراتی عمیق بر خانوادههای کارگران و صنعت معدنکاری بر جای گذاشتهاند. در ادامه، به بررسی مرگبارترین حوادث معدنی در ایران و جهان در نیمقرن گذشته میپردازیم.
مرگبارترین حوادث معدنی جهان
حوادث معدنی بسیاری در سراسر جهان رخ دادهاند که تعدادی از آنها در ادامه آورده شده است.
۱. فاجعه معدن زغالسنگ بنکسیهو، چین – ۱۹۷۵
معدن بنکسیهو در لیائونینگ چین یکی از بزرگترین حوادث معدنی تاریخ را به خود اختصاص داده است. در تاریخ ۲۶ آوریل ۱۹۷۵، این معدن به دلیل انفجار گاز متان و ریزش، دچار حادثه شد. این حادثه باعث کشتهشدن بیش از هزارو 500 نفر شد و بزرگترین فاجعه معدنکاری جهان در دهه ۱۹۷۰ میلادی به شمار میرود. شرایط ایمنی ضعیف و عدم نظارت کافی، از عوامل کلیدی در این حادثه بودند.
۲. فاجعه معدن کوربا، هند – ۲۰۰۹
در سال ۲۰۰۹، انفجاری در معدن کوربا واقع در ایالت چاتیسگر هند رخ داد. این انفجار که ناشی از تجمع گازهای سمی در معدن بود، منجر به کشتهشدن ۴۵۰ کارگر شد. این فاجعه بهعنوان یکی از بزرگترین حوادث معدن در هند شناخته میشود و به دنبال آن، نظارتها و استانداردهای ایمنی در صنعت معدنکاری هند تا حدی ارتقا یافت.
۳. حادثه معدن کوپر، لهستان – ۲۰۰۶
در دسامبر ۲۰۰۶، انفجاری در معدن کوپر لهستان رخ داد که به کشتهشدن ۲۳ معدنچی و زخمیشدن دهها نفر منجر شد. این معدن در منطقه سیلیسی واقع شده بود و حادثه به دلیل انفجار ناشی از تجمع گاز متان و شرایط کاری سخت در عمقهای زیاد رخ داد. پس از این حادثه، دولت لهستان استانداردهای ایمنی معدنکاری را سختگیرانهتر کرد.
۴. حادثه معدن تورائو، چین – ۲۰۱۰
در سال ۲۰۱۰، در معدن زغالسنگ تورائو در چین انفجاری رخ داد که باعث مرگ ۲۹ معدنچی و مفقودشدن چندین کارگر شد. این حادثه بر اثر انفجار گاز متان در معدن رخ داد و بهعنوان یکی از مرگبارترین حوادث معدنی در دهه ۲۰۱۰ شناخته میشود. چین بهعنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان زغالسنگ، بهشدت با مسائل ایمنی در معادن مواجه است.
۵. حادثه معدن زاسیادکو، اوکراین – ۲۰۰۷
در نوامبر ۲۰۰۷، در معدن زاسیادکو اوکراین انفجار گاز متان رخ داد که منجر به مرگ بیش از ۱۰۱ کارگر شد. این معدن، در دونتسک قرار داشت و این حادثه یکی از مرگبارترین حوادث معدنی در اوکراین بود. انفجارهای متان در معادن اوکراین به دلیل شرایط زیرزمینی و دمای بالا بسیار شایع هستند و این حادثه نقطه عطفی در بازنگری سیاستهای ایمنی معدن در این کشور بود.
مرگبارترین حوادث معدنی در ایران
حوادث معدنی در ایران نیز مشابه کشورهای دیگر، جان بسیاری از کارگران را گرفته و موجب نگرانیهای زیادی در زمینه ایمنی معادن شده است. در ادامه برخی از مهمترین حوادث معدنی در ایران آورده شدهاند.
۱. حادثه معدن زغالسنگ یورت، گلستان – ۱۳۹۶
حادثه معدن یورت در استان گلستان، یکی از مرگبارترین حوادث معدنی ایران در دهههای اخیر است. در تاریخ ۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۶، انفجار گاز متان در این معدن رخ داد و باعث مرگ بیش از ۴۰ کارگر شد. این حادثه باعث واکنش گستردهای در سطح کشور شد و بر ناکافیبودن شرایط ایمنی و نظارتهای لازم بر معادن تأکید کرد. بسیاری از کارشناسان دلیل اصلی این حادثه را عدم رعایت استانداردهای ایمنی و مشکلات تجهیزات قدیمی و ناکارآمد دانستند.
۲. حادثه معدن بابنیزو، کرمان – ۱۳۸۸
حادثه بابنیزو در استان کرمان یکی از بزرگترین حوادث معدنی ایران در سالهای اخیر بوده است. این حادثه در سال ۱۳۸۸ رخ داد و به مرگ ۲۰ کارگر منجر شد. معدن زغالسنگ بابنیزو به دلیل شرایط خطرناک زیرزمینی و نشت گاز متان، بارها هشدار ایمنی دریافت کرده بود، اما عدم بهبود شرایط و تجهیزات نامناسب موجب شد این حادثه به وقوع بپیوندد.
۳. حادثه معدن آبنیل، کرمان – ۱۳۸۴
در سال ۱۳۸۴، معدن زغالسنگ آبنیل در کرمان با انفجاری روبهرو شد که منجر به مرگ بیش از ۱۱ کارگر شد. این حادثه به دلیل نقص در تهویه و تجمع گاز متان رخ داد. انفجار و آتشسوزی شدید در این معدن، باعث شد توجه بیشتری به مسئله ایمنی معادن زغالسنگ در ایران جلب شود و بازنگریهایی در رویههای ایمنی معادن انجام گیرد.
۴. حادثه معدن کوهبنان، کرمان – ۱۳۸۹
در سال ۱۳۸۹، حادثه دیگری در معدن کوهبنان کرمان رخ داد که به کشتهشدن هشت کارگر منجر شد. این حادثه نیز به دلیل انفجار گاز متان بود که در معادن زغالسنگ به دلیل تهویه نامناسب، به راحتی تجمع مییابد. این حادثه باعث شد برخی از معادن زغالسنگ ایران به صورت موقت تعطیل شوند و بررسیهای بیشتری درباره شرایط ایمنی آنها انجام شود.
۵. حادثه معدن اشکلیه، البرز – ۱۳۹۰
حادثهای در معدن اشکلیه در استان البرز در سال ۱۳۹۰ رخ داد و به مرگ پنج معدنچی انجامید. علت این حادثه نیز انفجار گاز متان بود که به دلیل نبود تهویه مناسب در محیط معدن رخ داد. این حادثه نقطه عطفی برای تقویت نظارتهای ایمنی در معادن ایران شد.
دلایل عمده حوادث معدنی
علل اصلی حوادث مرگبار در معادن جهان و ایران به شرایط محیطی، نبود تجهیزات ایمنی کافی و عدم نظارت مناسب برمیگردد. برخی از دلایل اصلی به شرح زیر هستند:
تجمع گازهای سمی و انفجاری مانند متان: متان یکی از اصلیترین عوامل حوادث معدنی است و در معادن زغالسنگ به وفور یافت میشود. نبود تهویه مناسب میتواند باعث تجمع این گاز و در نتیجه انفجار ناگهانی آن شود.
نبود تجهیزات ایمنی مناسب و قدیمیبودن ماشینآلات: بسیاری از معادن، بهویژه در کشورهای در حال توسعه، از تجهیزات قدیمی استفاده میکنند که امنیت کارگران را به خطر میاندازد.
رعایتنکردن استانداردهای ایمنی و ضعف نظارت: نبود نظارت کافی و رعایتنکردن استانداردهای ایمنی، یکی از دلایل اصلی بروز حوادث مرگبار در معادن است. نهادهای نظارتی گاهی اوقات از انجام بازبینیهای منظم و دقیق غفلت میکنند.
آموزشندادن کارگران معدن: بسیاری از کارگران معادن به دلیل کمبود آموزش و نداشتن آگاهی لازم در زمینه ایمنی، در معرض خطرات جدی قرار میگیرند.