یادی که زنده می‌ماند

مراسم نکوداشت نیم قرن خدمات فرهنگی و رسانه‌ای فرزانه فروتن و روزنامه‌نگار ادیب، جلال رفیع سه‌شنبه در مؤسسه روزنامه اطلاعات برگزار شد. آقای رفیع در سال ۳۳ در تربت حیدریه متولد و در سال ۵۲ وارد دانشگاه تهران شد و حقوق خواند ولی دنبال کار وکالت نرفت. سال ۵۸ به روزنامه کیهان رفت و عضو شورای سردبیری آن شد. از سال ۵۹ تا سال ۶۷ عضو شورای سردبیری روزنامه اطلاعات بود و بعد از آن کار خود را در این روزنامه ادامه داد. ایشان مدتی نیز اطلاعات بین‌الملل را منتشر می‌کرد. آقای رفیع جدا از کار روزنامه‌نگاری، سال ۶۵ عضو شورای فرهنگ عمومی زیرمجموعه شورای انقلاب فرهنگی شد. رفیع در سال‌های ۷۰ و ۷۱ هم عضو هیئت‌منصفه دادگاه مطبوعات بود اما بعد از مدتی با چند نفر دیگر استعفا دادند. وی زمانی نیز عضو هیئت مؤسس انجمن موسیقی ایران هم بود. او عضو هیئت داوران جشنواره فیلم فجر در سال ۶۴ بود که برای اولین بار به‌جای یک فیلم، چهار فیلم برگزیده، انتخاب شد. بعد از آن در نیمه دوم سال ۶۷ تا اوایل ۶۸ ستون طنزی با عنوان با اجازه و با امضای آقا جمال در روزنامه کیهان راه انداخت. در این مراسم شخصیت‌هایی از جمله محمد‌جواد ظریف، محمد‌جواد حجتی‌کرمانی، عبدالرضا رحمانی‌فضلی، علی ربیعی، سید‌عباس صالحی، هادی خانیکی، یونس شکرخواه، فرشاد مهدی‌پور، محمد‌علی ابطحی، فاطمه راکعی، فیض‌الله عرب‌سرخی، محمدجواد حق‌شناس، بیژن مقدم، محسن اسماعیلی، جواد محقق، سهیل محمودی، محمد‌مهدی مظاهری، عباس عبدی، مجید قاسمی، اسماعیل امینی، رؤیا صدر، محسن حاجی‌میرزایی و برخی استادان دانشگاه و حوزه، نویسندگان و اهل فرهنگ حضور داشتند. سیدعباس صالحی، مدیر‌مسئول روزنامه اطلاعات در بخشی از مراسم گفت: آقا جلال در طول این چهار دهه حلقه وصلی برای نسل‌های متوالی مؤسسه اطلاعات بود. اگر او نبود گل‌آقا راه نمی‌افتاد. پشت صحنه خیلی از اتفاقات در مؤسسه اطلاعات آقا جلال بود. او در بخش دیگر از صحبت‌های خود جلال رفیع را نابغه فرهنگی دانست و عنوان کرد: او شخصی شورمند، آگاهی‌بخش، آرمان‌خواه است و از ابتدای نوجوانی و دهه 50 این تصویر را همه از او سراغ دارند. در کنار پرشوری و آرمان‌خواهی او شخصیتی متین، آرام و آرمش‌بخش دارد. ابوالقاسم قاسم‌زاده، در بخش دیگر مراسم گفت: بیش از 30 سال است که با جلال رفیع دوست هستم. او و دوستانش در روزنامه اطلاعات با مدیریت روانشاد مرحوم دعایی عزیز همواره بر اصل تعریف معرفت و اخلاص برای آگاهی خوانندگان روزنامه قلم زده‌اند. جلال رفیع قلم را به نان نفروخت و از حریت و قداست قلم که سوگند الهی است، حراست کرد. جلال رفیع و دوست همراه او زنده‌یاد کیومرث صابری که به گل‌آقای ما معروف شده است، در روزنامه اطلاعات در دوران قبل گاه کام خوانندگان را با قلم تلخ، شیرین می‌کرد. جلال در باورم مصداق معرفت و اخلاص است. رویا صدر، روزنامه‌نگار و طنزپرداز نیز در بخشی از این مراسم گفت: سبک طنز جلال رفیع را می‌توان بازی‌های زبانی دانست. مهم‌ترین شگردهای او در طنز که به آثارش از نظر سبکی تشخص می‌بخشد؛ ساختن عبارات، واژه‌ها و ابیات عربی مغلوط، دست‌کاری در اشعار، غلط‌نویسی تعمدی و آفرینش معانی جدید برای واژه‌هاست. گاه در پاسخ به این سؤال که مردم و بخش خصوصی کالاها را با کدام ارز وارد کنند؟ عرض معذرت را کارساز می‌داند. ارز با الف البته. سیدمحمد اصغری، نماینده سابق رهبری در مؤسسه کیهان نیز در این مراسم گفت: قدردانی از فضلیت‌های تودرتوی جلال زمان زیادی می‌خواهد. نکوداشت جلال نکوداشت فضیلت‌هاست و همه شما می‌دانید که جلال ذخیره‌ای از این نیم‌قرن است. نکوداشت جلال نکوداشت فضیلت، تقوا، بزرگواری، قلم و دانش است. حجت‌الاسلام والمسلمین محمدجواد حجتی‌کرمانی نیز در این مراسم گفت: مقداری که من خودم با آقا جلال نشست و برخاست داشتم، جلال آیینه جامعه فرهنگی ماست یا بگویم کل جامعه ایرانی. او در بخش دیگری از سخنان خود گفت: انقلاب اسلامی را خدا یاری می‌کند؛ چراکه امام خمینی انسان بی‌نظیری بودند.