لزوم ارائه ابتکار عمل واقع‌بینانه برای مهار بحران جنگی
پس از 10 روز از آغاز تجاوز نظامی اسرائیل، آمریکا نیز به صورت رسمی به اسرائیل پیوست و به بمباران بخش‌هایی از تأسیسات هسته‌ای ایران در فردو و نطنز و اصفهان پرداخت. اسرائیل از ابتدا هدف از تجاوز نظامی خود به ایران را تخریب تأسیسات هسته‌ای ایران و جلوگیری از دستیابی ایران به بمب هسته‌ای اعلام کرده بود.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،
پس از 10 روز از آغاز تجاوز نظامی اسرائیل، آمریکا نیز به صورت رسمی به اسرائیل پیوست و به بمباران بخش‌هایی از تأسیسات هسته‌ای ایران در فردو و نطنز و اصفهان پرداخت. اسرائیل از ابتدا هدف از تجاوز نظامی خود به ایران را تخریب تأسیسات هسته‌ای ایران و جلوگیری از دستیابی ایران به بمب هسته‌ای اعلام کرده بود.
اما پس از 10 روز بمباران بی‌وقفه و حملات کم‌سابقه به مراکز نظامی ایران مشخص شد حملات اسرائیل به تأسیسات زیرزمینی نطنز و فردو چندان اثربخش نبوده و در ادامه این تجاوز ارتش آمریکا نیز اقدام به بمباران مراکز هسته‌ای ایران کرد. ارتش آمریکا در حالی اقدام به بمباران فردو کرد که پیش از این ترامپ با طراحی ظاهری فرصتی برای دیپلماسی، اقدام به فریب کرده بود. حتی در دو روز گذشته نیز اعلام شد ترامپ تا دو هفته دیگر درباره ورود مستقیم به جنگ با ایران و حمله به ایران تصمیم خواهد گرفت اما هنوز دو روز از این خبر نگذشته بود که فردو هدف آمریکا قرار گرفت. به سخن دیگر در هفته‌های گذشته فریب به ابزاری برای پیشبرد سیاست‌های آمریکا در میان التهاب ناشی از حملات اسرائیل به ایران مبدل شده بود. بی‌آنکه امکانی بین‌المللی برای مؤاخذه طرف آمریکایی یا اسرئیل وجود داشته باشد.
ورود آمریکا به درگیری نظامی با ایران و حملات به فردو و دیگر مراکز هسته‌ای ایران در حالی روی داد که تجاوز اسرائیل به ایران از طرف نهادهای بین‌المللی مانند شورای امنیت سازمان ملل متحد، دبیر کل سازمان ملل متحد، شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اتحادیه اروپا و کشورهای اروپایی مانند انگلیس و فرانسه و آلمان محکوم نشده بود. به عبارت دیگر به نظر می‌رسد در‌حال‌حاضر مانعی حقوقی و مؤثر برای محکومیت یا مقابله با اقدامات تجاوزکارانه اسرائیل و آمریکا وجود ندارد. گذشته از آن حتی ابتکار عملی نیز در میانه این بحران روی میز قرار ندارد. نه کشورهای اروپایی و آمریکا و نه کشورهای منطقه جنوب غربی آسیا و نه چین و روسیه تاکنون هیچ ابتکاری برای کنترل بحران ارائه نداده‌اند.
در چنین شرایطی ایران نیز به حملات موشکی به اسرائیل ادامه داده است، اما از سوی ایران پیشنهاد یا ابتکار عملی که به مدیریت بحران ختم شود، هنوز عرضه نشده است. در چنین شرایطی ممکن است دامنه بحران گسترش یابد و به تشنجی مهارناپذیر مبدل شود. پس از حملات شامگاه یکشنبه یکم تیرماه آمریکا به فردو و چند نقطه دیگر از ایران، گروهی به‌سرعت خواهان واکنش متقابل و حملات تلافی‌جویانه ایران و حتی بستن تنگه هرمز شده‌اند. اما این گروه برای اقدامات بعدی و وضعیت بعدی منازعه و پیامدها و سناریوهای متعاقب این وضعیت سکوت کرده‌اند. از سوی دیگر از طرف دولت و نیز نیروهای اصلاح‌طلب هیچ ایده یا ابتکار عملی برای مهار بحران پیشنهاد و طرح نشده است. در دوره انتخابات ریاست‌جمهوری گروه‌های اصلاح‌طلب حامی آقای پزشکیان با این گزاره برای جلب اقبال افکار عمومی اقدام کردند که در صورت پیروزی آقای جلیلی جنگ روی می‌دهد. اینکه این گزاره چه اندازه درست بود یا خیر، موضوع این یادداشت نیست.
اما اینک که شرایط جنگی بر کشور حاکم شده و ایران مورد تجاوز نظامی اسرائیل و آمریکا قرار گرفته، باید راهبرد صلح‌طلبانه و کاهش تنش از سوی این گروه از اصلاح‌طلبان مورد توجه قرار گیرد. به سخن دیگر اینک که کشور با شرایط جنگی مواجه شده، راهبرد پیشنهادی اصلاح‌طلبان و دیگر نیروهای سیاسی کشور برای گذر کم‌خطر و بازگشت صلح و آرامش به کشور چیست؟ آیا ایده‌ای طراحی شده است؟ یا اینکه اصلاح‌طلبان مانند برخی جریان‌های رقیب نیز معتقدند تشدید درگیری‌های نظامی و حتی آزمایش بمب اتمی می‌تواند منافع کشور را تضمین کند؟
اگرچه نهادهای بین‌المللی با سکوت و حتی همراهی ضمنی با حملات اسرائیل تاکنون از ارائه هر نوع ابتکار عملی خودداری کرده‌اند و از دیگر سو برخی از کشورها یا جریان‌ها نیز جنگ و افزایش تنش و درگیری را تنها راه‌حل گذر از بحران موجود می‌دانند، ضروری است که نیروهای سیاسی اصلاح‌طلب و دیگر جریان‌های سیاسی یا نیروهای ایران‌خواه با ارائه ابتکار عمل واقع‌بینانه و مبتنی بر مصالح ملی راه‌حل خود برای عبور از این پیچ خطیر تاریخی را ارائه دهند. سکوت در برابر بحران پیش‌رو و احتمال افزایش تنش و دامنه جنگ می‌تواند مخاطرات سهمناکی برای منطقه در پی داشته باشد. فراموش نکنیم که همیشه در برابر حمله متجاوزان و تحمیل جنگ، راه‌حل در جنگ خلاصه نمی‌شود و گاه راه‌حل‌های مبتکرانه و صلح‌طلبانه و عادلانه و مبتنی بر مصالح و منافع ملی و در نظر گرفتن همه ملزومات می‌تواند واقع‌بینانه‌تر باشد. ظرفیت‌های دیپلماتیک کشور هم در‌این‌باره باید بیش‌از‌پیش در تدارک ارائه چنین ابتکار عمل‌هایی با مشارکت نیروهای اندیشمند در داخل کشور و همراهی کشورهای دوست یا دیگر قدرت‌های جهانی باشد.
آخرین اخبار یادداشت را از طریق این لینک پیگیری کنید.
