فرود از آسمان

رئیس‌جمهوری محترم اسلامی ایران فرموده‌اند ما برق را به خانه‌ها می‌بریم تا  به جای گاز مصرف کنند. تردید نباید کرد که این طرز فکر و اندیشه جایگزینی برق به جای گاز در خانه‌ها، اندیشه‌ای بجا و صحیح است و می‌تواند به جای آنکه ایران وارد‌کننده گاز برای مصرف باشد، کشور را به یک صادرکننده گاز تبدیل کند، به‌طوری که نقش مناسبی در سیاست‌های انرژی دنیا داشته باشد. از سوی دیگر، وابستگی فوق‌العاده انرژی کشور به مصرف گاز از لحاظ امنیت ملی بسیار حائز اهمیت بوده و خطرات بسیار درون‌مرزی و برون‌مرزی بر آن متصور است.

ما که دومین ذخایر گاز دنیا را داریم و می‌توانیم به‌عنوان مرکز صدور و نیز ورود ‌‌گاز و به عبارتی هاب گاز منطقه باشیم، به دلیل سیاست‌گذاری‌های گذشته نه‌تنها کل گاز استخراجی و تولیدی خود را مصرف می‌کنیم، بلکه هرازگاهی یا در آینده به صورت مستمر مجبور به واردات گاز می‌شویم و نوع مصرف ما به طریقی است که مصرف سالانه ایران تقریبا معادل مصرف اتحادیه اروپاست. ببینیم آنچه ریاست‌جمهور محترم گفته‌اند، چگونه جامه تحقق در بر می‌کند. می‌دانیم کنتورهای خانه‌ها قبلا  16 آمپر بود و به‌ تدریج 25 تا 35 آمپر شد؛ یعنی نمی‌تواند بیش از 35 آمپر عبور جریان برق را اجازه دهد. این به آن معناست که یک کنتور 35 آمپر می‌تواند اجازه مصرف حدود هفت کیلووات برق را بدهد. حال اگر بخواهیم بر مصرف معمولی خانه‌ها، اجاق گاز، وسایل گرم‌کننده و... را بیفراییم، کنتوری با حداقل  50 آمپر مورد نیاز است و البته سیم‌کشی داخل ساختمان‌ها و علاوه‌ بر ‌آن کابل‌های زیرزمینی داخل کوچه‌ها و خیابان‌ها با بار بسیار زیادی روبه‌رو شده و ذوب می‌شوند یا آتش‌سوزی رخ می‌دهد. بنابراین فرمایش ریاست‌جمهور مستلزم تعویض بخاری‌ها و سیستم‌های گرمازا، اجاق‌های پخت‌وپز، سیم‌کشی داخل ساختمان (حسب ضرورت)، تعویض کنتورها، قوی‌کردن کابل‌های زیرزمینی کوچه‌ها و خیابان‌ها و نهایتا نوسازی پست‌های توزیع برق است که صد‌البته هم کاری زمان‌بر است و هم شاید ده‌ها میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز داشته باشد و نهایتا تغییر مصرف گاز به برق در مصارف خانگی و تجاری حدودا نیاز به 50 هزار مگاوات برق جدید دارد که باید از احداث نیروگاه‌های جدید و احیانا نیروگاه‌های خورشیدی تأمین شود. می‌بینیم که این کار در کوتاه‌مدت بسیار غیرعملی و غیراقتصادی است و معلوم نیست ایده این کار با چه کسی بوده.

شاید مربوط به وزیر محترم نیرو بوده که در زمان صدارت در وزارت صمت یک دستگاه اتومبیل را به زنده‌یاد رئیسی نشان دادند و گفتند اتومبیل برقی طراحی خود ماست و تا آخر سال (این نمایش در شهریور 1402 اتفاق افتاد) صد هزار دستگاه تولید می‌شود و البته تا پایان 1402 یا 1403 حتی یک دستگاه تولید نشد. با تأیید اصولی ایده ریاست‌جمهور محترم می‌توان نوعی دیگر در گاز صرفه‌جویی کرد، بدون آنکه مسائل پیرامونی ذکرشده ایجاد شود. گفتیم که برای جایگزینی گاز خانه‌ها و مکان‌های تجاری حدود 50 هزار مگاوات برق لازم است. بسیار خب، این را می‌توان از انرژی خورشیدی با ذخیره‌سازی‌های لازم انجام داد و نیروگاه‌های گازی را تعدیل یا تعطیل کرد. حدود  35 درصد گاز مصرفی کشور به نیروگاه‌ها تزریق می‌شود؛ بنابراین روزانه حدود 300 میلیون مترمکعب گاز آزاد می‌شود و می‌توان آن را یا از طریق لوله به همسایگان یا به شکل ال‌ان‌جی مانند قطر به خارج صادر کرد و حتی می‌توان در قبال آن، طی قراردادی نیروگاه‌های خورشیدی را ایجاد کرد.

این روش بسیار کم‌معونه‌تر و کم‌هزینه‌تر از آن‌همه تغییرات خانه‌ها و مراکز تجاری و سیستم‌های توزیع برق است و به صورت متمرکز انجام می‌شود و فاقد هرگونه هزینه اجتماعی است. هرچند ایده آقای رئیس‌جمهور هم می‌تواند به ‌تدریج عملی شود. این نمونه را بهانه‌ای کنیم برای آنکه بگوییم مسئولان حکمرانی به‌هیچ‌وجه وظیفه پنهان‌شدن در پشت ایدئال‌ها و آرزوهای دست‌نیافتنی را ندارند. از رساندن مردم به اوج انسانیت، نابودکردن استکبار جهانی، اول‌شدن در منطقه، گسترش جهانی انقلاب اسلامی تا حسینیه‌کردن کاخ الیزه و مسجدکردن کاخ سفید و متحدکردن جهان اسلام و بسیاری دیگر از آرزوها یی که برای مردم گفته‌اند، باید دست بردارند و از آسمان تمثیل و توهم و ایدئال‌پردازی به زمین حفظ ایران و توسعه پایدار و تربیت انسان‌ها و تلف‌نکردن منابع طبیعی خدادادی و مبارزه با فقر و جهل و فساد و رانت‌خواری بیایند و حفظ ایران و انقلاب اسلامی را در دستور کار قرار دهند. 

البته این کار ساده است اما به شرط آنکه اگر می‌گویند ما به اسلام و تشیع وفاداریم و قرآن را دستور کار قرار می‌دهیم، حداقل به خُلق پیامبر(ص) و به سیره ائمه(ع) نگاه کنند و حفظ چند آیه قرآن را که می‌فرماید «چرا حرفی می‌زنید که به آن عمل نمی‌کنید» و «شما را امت وسط قرار داده‌ایم» و «شما برای این خلق شده‌اید که آزمایش شوید که بهترین کار را انجام دهید» را سرلوحه ایمان و کارشان قرار دهند.

و حرف آخر با ریاست‌جمهور محترم که آن‌همه امید به او بسته شده، آن است که در مسائل برق با کسی که حداقل مفهوم ولت، وات و آمپر را می‌داند، در مسائل آموزشی و تربیتی با کسی که چند پیشتاز علم تربیت را بشناسد و مطالعه کرده باشد، در مسائل محیط‌زیستی با کسی که مفهوم توسعه پایدار را شناخته باشد، در مسائل صنعتی با کسی که الفبای آینده صنعت دنیا را شناخته باشد و قس‌علی‌هذا مشورت کنند؛ کسانی که به‌وفور در کشورمان یافت می‌شوند و البته خیل کثیری از آنان ناخواسته و با چشمان گریان جلای وطن کرده‌اند و بدانند آنان که درک می‌کنند، همانند آنان که جلای وطن کرده‌اند، چشمان‌شان لبریز از اشک و دل‌های‌شان آکنده از اندوه است.

آخرین مقالات منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.