درگذشت یک مترجم

«فرید جواهرکلام‌» مترجمی که نویسندگان متعددی مانند «رابرت لویس استیونس» را به ایرانیان معرفی کرده، به‌تازگی درگذشته است. او متولد سال 1304 بود و بیش از 70 سال پیش اولین آثارش را ترجمه و منتشر کرد. «جواهرکلام» در تمام مدت زندگی‌اش به ترجمه می‌پرداخت و «نیروی ذهن» و ««فرشته و اهریمن» از‌جمله آخرین آثار او است. فرید جواهرکلام به تشویق پدرش و پس از دریافت لیسانس زبان انگلیسی از دانشگاه تهران برای درس‌خواندن به سوربن فرانسه رفت و در آنجا روان‌شناسی را برای تحصیل انتخاب کرد. او پس از قطع‌شدن بورسیه تحصیلی، در سال 32، روزگار سختی را گذراند و ناچار شد به ایران بازگردد. جواهرکلام در برهه‌ای از زندگی‌اش معلم بود. خودش در‌این‌باره گفته است :«من در سفارت هند مترجم مخصوص سفیر بودم. مرحوم گرجی به سفارت هند آمد و پیشنهاد داد به وزارت آموزش‌وپرورش بروم و دبیر شوم». او در همان سال‌ها اولین کتابش «مستر جکیل و دکتر هاید» را در انتشارات علمی منتشر کرد. او در شروع انقلاب با ٢٥‌ سال خدمت بازنشسته شد و به آمریکا رفت. فوق‌لیسانس خود را در دانشگاه کلرادو گرفت و به ایران بازگشت و به ترجمه و تألیف کتاب ادامه داد. «جواهرکلام» در دوران جوانی و در پاریس با صادق هدایت معاشرت داشت و همان زمانی که خودکشی کرد نیز در پاریس حضور داشت. هفته‌ای دو بار او را می‌دید. او در گفت‌وگویی که با یکی از رسانه‌ها داشت، گفت: «من رمان‌نویسی را به تشویق صادق هدایت شروع کردم، البته بعد از آنکه دیدم پولی از نگارش رمان به دستم نمی‌رسد، انگلیسی را به‌صورت کامل یاد گرفتم و شروع به ترجمه کردم، پس از آن در مجلاتی همچون خواندنی‌ها پاورقی نوشتم». جواهرکلام به‌شدت طرفدار مصدق بود و برخلاف نظر خانواده و پدرش او را به خاطر «ملی‌گرایی» تحسین می‌کرد. او در گفت‌وگویی دیگر گفته است: «من این همه کتاب نوشته و ترجمه کرده‌ام اما کسی من را نمی‌شناسد». «فرید جواهرکلام» از نویسندگان متعددی کتاب ترجمه کرده است؛ از «زیگموند فروید» تا «دکتروف». سفرهای مارکوپولو، رسالت زیگموند فروید، مفهوم ساده روانکاوی، ماشین زمان، ظهور و سقوط اتحاد شوروی، انگلستان عصر ویکتوریا، تاریخ سیاسی هخامنشی، کنفوسیوس، جنگ و تسلیحات، امپراتوری اینکا، تمدن مایا، آمریکای باستان، ساخت بمب اتمی و در نکوهش جنگ برخی از دیگر آثار این مترجم است که بیش از 60 اثر را در کارنامه‌اش دارد. او از سال ۱۳۸۲ با پرفسور سیدحسن امین در ماهنامه حافظ نیز همکاری داشته است. «فرید جواهرکلام» ایران را بسیار دوست داشت و معتقد بود «فردوسی ایران را زنده کرد».