|

اجلاس سران کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی با دستور کار بررسی جنایات اسرائیل در غزه آغاز شد

اتحاد برای پایان تراژدی غزه

رئیسی در این اجلاس 10 پیشنهاد برای حل بحران غزه ارائه داد

همان‌طور که قبلا اشاره شد، دیروز (شنبه) یکی از قاب‌های کم‌نظیر و جذاب در عرصه سیاست خارجی رقم خورد. رئیس‌جمهور ایران پس از ۱۱ سال پا در خاک عربستان سعودی گذاشت و با مقامات این کشور دیدار کرد. اگرچه نفس این سفر بر مبنای روابط دوجانبه نبود و ابراهیم رئیسی برای شرکت در نشست اضطراری سازمان همکاری اسلامی در ریاض حضور داشت، اما اصل این سفر و دیده‌شدن رئیس‌جمهور ایران با ولیعهد سعودی در یک قاب مشترک خود به اندازه کافی می‌توانست جالب توجه باشد، هرچند موضوع جنگ حماس و اسرائیل بر این نشست سایه انداخته بود.

اتحاد برای پایان تراژدی غزه

عبدالرحمن فتح‌الهی: همان‌طور که قبلا اشاره شد، دیروز (شنبه) یکی از قاب‌های کم‌نظیر و جذاب در عرصه سیاست خارجی رقم خورد. رئیس‌جمهور ایران پس از ۱۱ سال پا در خاک عربستان سعودی گذاشت و با مقامات این کشور دیدار کرد. اگرچه نفس این سفر بر مبنای روابط دوجانبه نبود و ابراهیم رئیسی برای شرکت در نشست اضطراری سازمان همکاری اسلامی در ریاض حضور داشت، اما اصل این سفر و دیده‌شدن رئیس‌جمهور ایران با ولیعهد سعودی در یک قاب مشترک خود به اندازه کافی می‌توانست جالب توجه باشد، هرچند موضوع جنگ حماس و اسرائیل بر این نشست سایه انداخته بود. در همین راستا محمد بن‌سلمان در محل برگزاری نشست اجلاس سران سازمان همکاری اسلامی از ابراهیم رئیسی استقبال کرد. رئیس‌جمهور ایران قبل از دیدار با ولیعهد عربستان، در بدو ورود به ریاض با امیر قطر نیز دیدار و گفت‌وگو کرده بود. رئیسی در دیدار شیخ تمیم بن حمد بن خلیفه آل ثانی با اشاره به اینکه مدیریت صحنه در جنایات رژیم صهیونیستی علیه مردم بی‌دفاع و بی‌گناه غزه در دست آمریکایی‌هاست، بر اجرائی‌شدن هرچه سریع‌تر آتش‌بس فوری در غزه و جلوگیری از وقت‌کشی و تعلل آمریکا و رژیم صهیونیستی در این زمینه تأکید کرد. البته علیرضا عنایتی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در ریاض هم طی گفت‌وگو با الشرق‌الاوسط با اشاره به سفر رئیسی به عربستان تأکید کرد که تهران آماده همکاری با سعودی‌ها در چارچوب حمایت از ملت فلسطین است. عنایتی این را هم گفت که ایران از هر ابتکار عمل و اقدام دسته‌جمعی برای ایجاد آتش‌بس در غزه و عدم گسترش دایره جنگ ظالمانه علیه ملت بی‌دفاع فلسطین و جلوگیری از ویرانی و خون‌ریزی و کشتار کودکان حمایت می‌کند. سفیر جمهوری اسلامی ایران در ریاض همچنین تأکید کرد که تهران با همکاری عربستان و طرف‌های ذی‌ربط و سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای آماده ایفای نقش فعال و مؤثر در اتخاذ موضعی یکپارچه علیه رژیم صهیونیستی و حمایت از ملت فلسطین است. عنایتی خاطرنشان کرد که جمهوری اسلامی ایران پیش از این نیز در نشست سازمان همکاری اسلامی که مدتی پیش در سطح وزرای خارجه در شهر جده عربستان برگزار شد، شرکت کرد و این مسئله در چارچوب نقش تهران در حمایت از مسئله فلسطین است.

‌تغییر  برنامه‌ها  پیش  از  نشست

پیش از برگزاری نشست موازی و جداگانه سازمان همکاری اسلامی و سران اتحادیه عرب درباره جنگ حماس و اسرائیل، برنامه‌ها تغییر کرد و وزارت امور خارجه عربستان طی بیانیه‌ای از ادغام دو نشست (سازمان همکاری اسلامی و سران اتحادیه عرب) خبر داد. در همین حال، منابع مطلع از وجود اختلافات بر سر اتخاذ تصمیمات مناسب علیه رژیم صهیونیستی به عنوان دلیل اتخاذ این تصمیم پرده برداشته‌اند. پیرو این خبر، ایسنا به نقل از وزارت امور خارجه عربستان گزارش داد که در واکنش به شرایط استثنائی غزه و پس از رایزنی عربستان سعودی با اتحادیه عرب و سازمان همکاری اسلامی، تصمیم به برگزاری نشست فوق‌العاده مشترک عربی - اسلامی در ریاض طی روز شنبه به جای نشست برنامه‌ریزی‌شده جداگانه دو سازمان گرفته شد.

طبق نوشته روزنامه العربی‌الجدید، در بیانیه وزارت امور خارجه عربستان آمده است «این تصمیم ناشی از آگاهی رهبران همه کشورها از اهمیت وحدت تلاش‌ها و ارائه یک موضع جمعی واحد بوده و بیانگر اراده مشترک عربی و اسلامی پیرامون تحولات خطرناک و بی‌سابقه‌ای است که در غزه و فلسطین شاهد آن هستیم؛ تحولاتی که برای مقابله با آنها و مهار عواقب آنها نیاز به وحدت عربی و اسلامی دارد». البته به گفته منابع العربی‌الجدید، نیمی از وزرای خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی خواستار ادغام دو اجلاس شدند و عربستان سعودی با آن موافقت کرد.

این منابع درباره دلیل اتخاذ این تصمیم فاش کردند که دلیل برگزاری اجلاس مشترک و ادغام دو نشست به عدم اجماع در راستای اتخاذ تصمیمات مهم علیه اسرائیل بازمی‌گردد. چراکه کشورهای دارای نفوذ در اتحادیه عرب از پذیرش پیشنهادهای جدی برای اعمال فشار بر اسرائیل در راستای توقف تجاوزات علیه غزه جلوگیری کردند، طوری که این کشورهای تأثیرگذار به نفع جایگزینی اقدامات عملی با بندهای بی‌اثر لابی کردند. پیش از این تصمیم گرفته شده بود که عربستان سعودی طی روز شنبه میزبان نشست سران اتحادیه عرب و یک روز بعد (یکشنبه)، میزبان نشست سران سازمان همکاری اسلامی با محوریت تحولات فلسطین و جنگ غزه باشد.

در راستای تغییر برنامه‌های نشست در ریاض، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران هم گفت که برای اولین بار به دلیل اهمیت غزه نشست سران سازمان همکاری اسلامی و اتحادیه عرب به صورت مشترک برگزار می‌شود که قرار است نشست مذکور به توقف جنایت جنگی و نسل‌کشی در غزه منجر شود.

‌دیروز در   ریاض چه  گذشت؟

در نهایت بعدازظهر دیروز (شنبه)، نشست فوق‌العاده مشترک سران اتحادیه عرب و سازمان همکاری اسلامی با محوریت تحولات فلسطین و جنگ غزه در ریاض آغاز به کار کرد. در ابتدای این اجلاس، سران حاضر عکس یادگاری گرفتند و پس از آن نشست رسما آغاز شد. به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان سعودی نخستین سخنران نشست بود که در آغاز جلسه اظهار کرد ما بر محکومیت جنگ وحشیانه‌ای که ملت فلسطین در غزه با آن مواجه هستند، تأکید می‌کنیم و تلاش‌هایی برای محافظت از غیرنظامیان در غزه و توقف جنگ انجام داده‌ایم. ما کوچاندن اجباری ساکنان غزه را رد می‌کنیم و خواهان رفع محاصره این منطقه هستیم. ولیعهد سعودی جنگ جاری در غزه را شکست شورای امنیت سازمان ملل متحد خواند و گفت: اعطای حقوق قانونی به فلسطینی‌ها تنها راه دستیابی به صلح در منطقه است.

در ادامه احمد ابوالغیط هم به عنوان سخنران بعدی، آوارگی اجباری اهالی غزه را یک جنایت بین‌المللی جدید دانست. دبیر کل اتحادیه عرب در این نشست تأکید کرد که یک ماه تمام گذشته و ما از شورای امنیت درخواست آتش‌بس کرده‌ایم. او آوارگی اجباری اهالی غزه را یک جنایت بین‌المللی جدید توصیف کرد که ناقض قوانین بین‌المللی است و از سوی اعراب و جهان مردود است. پس از آن محمود عباس در مقام سومین سخنران از نسل‌کشی بی‌سابقه‌ اسرائیل گفت که تمام خطوط قرمز را کنار زده است. در ادامه این نشست پادشاه اردن، رئیس‌جمهور مصر، رئیس‌جمهور ترکیه، امیر قطر، ولیعهد کویت، رئیس‌جمهور سوریه و نیز فیلیپ لازارینی، کمیسر کل آژانس کار و امداد سازمان ملل (آنروا) سخنان خود را بیان کردند. عبدالله دوم، پادشاه اردن در سخنرانی خود تأکید داشت که جهان تاوان شکست در حل مسئله فلسطین را خواهد داد و تأکید کرد که نمی‌توانیم در قبال شرایط فاجعه‌بار و خفقان‌آور نوار غزه سکوت کنیم. گذرگاه‌های انسانی در غزه باید امن و برای ارسال دائمی کمک‌ها باز بماند. عبدالفتاح السیسی هم در مقام رئیس‌جمهور مصر در مواضعش هشدار داد که عدم توقف جنگ غزه، منجر به گسترش آن در منطقه خواهد شد. لذا او خواستار آتش‌بس فوری و بدون قید و شرط شد که در سایه آن، باید از آوارگی فلسطینیان به خارج از سرزمینشان جلوگیری شود. السیسی به موازاتش خواستار یک فرمول برای حل مناقشه بر اساس راه‌حل دودولتی و تشکیل کشور فلسطین در مرزهای ۱۹۶۷ هم شد. شاید مهم‌ترین نکته سخنان رئیس‌جمهوری مصر، هشدار او بود که متذکر شد، عدم توقف جنگ غزه، منجر به گسترش آن در منطقه خواهد شد. رجب طیب اردوغان هم در سخنانش، غزه را جهنم توصیف کرد. رئیس‌جمهور ترکیه تأکید کرد که هرکس در برابر بی عدالتی در قبال مردم فلسطین سکوت کند شریک برابر در آن است. آمریکا و غرب مدعی حقوق بشر هستند، اما متأسفانه در مواجهه با اقدامات اسرائیل این موضوع را فراموش کرده‌اند. کمک‌های بشردوستانه باید بدون توقف ادامه یابد و سوخت باید به بیمارستان‌ها برسد. غزه که از کمک‌های بشردوستانه محروم است، شبیه جهنم است و ما باید تلاش کنیم تا اسرائیل را در قبال جنایاتش پاسخ‌گو کنیم. جنایات اسرائیل باید در شورای حقوق بشر و دادگاه کیفری بین‌المللی بررسی شود. او همچنین گفت تسلیحات هسته‌ای که وجود آن توسط وزرای اسرائیل تأیید شده، باید مورد بررسی قرار گیرد. کمیسر آنروا دیگر سخنران نشست دیروز بود که اذعان داشت ساکنان غزه احساس می‌کنند توسط اعراب، مسلمانان و جهان رها شده‌اند. فیلیپ لازارینی، کمیسر کل آژانس کار و امداد سازمان ملل (آنروا) در جریان این نشست اعلام کرد که ۱۰۱ کارگر آنروا در غزه جان باختند و اکنون شرایط مجتمع پزشکی الشفاء (به عنوان بزرگ‌ترین بیمارستان غزه) خطرناک است و در حال حاضر تنها یک‌سوم مراکز بهداشتی در غزه فعال هستند. امیر قطر هم سخنانش را با یک سؤال شروع کرد که جامعه بین‌الملل تا کی به رفتار با اسرائیل فراتر از قوانین بین‌المللی ادامه می‌دهد؟! شیخ تمیم بن حمد آل ثانی خواستار بازشدن دائمی گذرگاه‌های انسان‌دوستانه امن برای ارسال کمک‌ها بدون هیچ مانع و شرطی شد و ابراز امیدواری کرد که در آینده نزدیک به یک آتش‌بس بشردوستانه دست یابیم. به گفته امیر قطر، ما به حمایت از همه تلاش‌های دیپلماتیک برای کاهش تنش، توقف خون‌ریزی و محافظت از غیرنظامیان ادامه می‌دهیم. ولیعهد کویت هم گفت که اسرائیل مجازات دسته‌جمعی در غزه اعمال می‌کند. او افزود جنایات اسرائیل در غزه پیامدهای منفی بر امنیت و ثبات منطقه و کل جهان دارد. اسرائیل مجازات دسته‌جمعی را اعمال می‌کند که به هیچ وجه قابل توجیه نیست. این فاجعه نتیجه ناکامی جامعه جهانی در یافتن راه‌حل دائمی برای مسئله فلسطین است. ما آوارگی اجباری مردم فلسطین را رد می‌کنیم و از درخواست برای آتش‌بس بشردوستانه در نوار غزه استقبال می‌کنیم. بشار اسد هم نرمش بیشتر اعراب را مساوی با خشونت و قتل‌ عام بیشتر صهیونیست‌ها دانست.

‌رئیسی در نشست ریاض چه گفت؟

ابراهیم رئیسی هم یکی از سخنرانان نشست دیروز بود که در گفته‌های خود با بیان اینکه امروز ماجرای غزه رویارویی محور شرافت در برابر محور شرارت است و همه باید مشخص کنند که در کدام صف قرار گرفته‌اند، دولت آمریکا را آمر و شریک اصلی جنایات صهیونیست‌ها در پنج هفته اخیر علیه مردم مظلوم غزه معرفی و خاطرنشان کرد‌ اکنون که مجامع بین‌المللی تحت نفوذ آمریکا دچار بی‌هویتی و بی‌تصمیمی و بی‌خاصیتی شده‌اند، ما باید میدان را به دست بگیریم. رئیس‌جمهور ایران در نشست مشترک سازمان همکاری اسلامی و اتحادیه عرب با موضوع غزه که در ریاض پایتخت عربستان برگزار شد، جنایات رژیم غاصب صهیونیستی در هفته‌های اخیر را باعث شرم تاریخی برای اخلاق و قانون و انسانیت دانست و ضمن تأکید بر نقش اصلی آمریکا در این جنایات و همچنین یادآوری مسئولیت کشورهای عربی و اسلامی در قبال مسئله فلسطین و مردم مظلوم غزه ،‌ ۱۰ راهکار و پیشنهاد فوری برای تصمیم‌گیری قاطع به نفع ملت فلسطین از جمله «توقف کشتار مردم غزه»، «رفع کامل محاصره انسانی غزه»،‌ «خروج فوری نظامی رژیم صهیونیستی از این منطقه»،‌ «قطع هرگونه ارتباط سیاسی و اقتصادی با رژیم صهیونیستی توسط کشورهای اسلامی»،‌ «تشکیل یک دادگاه بین‌المللی برای تعقیب و مجازات سران جنایتکار صهیونیست و آمریکا»،‌ «تأسیس یک صندوق ویژه برای بازسازی فوری غزه با تقبل کشورهای اسلامی» و «اعزام کاروان کشتی‌های حامل کمک‌های انسان‌دوستانه به مردم فلسطین از کشورهای اسلامی» را در این اجلاس مطرح کرد.

رئیس دولت سیزدهم با بیان اینکه از همان ابتدا در گفت‌وگوهایم با سران کشورهای اسلامی تأکید داشتم که این نشست زودتر برگزار شود و کاش یک ماه پیش برگزار می‌شد، ۱۰ پیشنهاد خود را درباره جنگ غزه مطرح کرد که اولین و فوری‌ترین اقدام را توقف کشتار در غزه و پایان حملات کور و حمله به بیمارستان‌ها، مدارس و اردوگاه‌ها دانست.

دومین اقدام از منظر رئیسی، رفع کامل محاصره انسانی غزه و بازگشایی فوری و بدون قید‌و‌شرط گذرگاه رفح با همکاری برادران مصری برای ارسال دارو و غذا به غزه است. رئیس‌جمهوری، خروج فوری نظامی رژیم صهیونیستی از غزه را به‌عنوان سومین پیشنهاد خود مطرح و چهارمین را در قالب قطع فوری هرگونه ارتباط سیاسی و اقتصادی با رژیم صهیونیستی از سوی کشورهای اسلامی به‌ویژه در حوزه انرژی تعریف کرد. به گفته رئیسی در پنجمین اقدام کشورهای اسلامی باید ارتش رژیم صهیونیستی را به‌عنوان سازمانی تروریستی معرفی کنند و در اقدام ششم باید دادگاه بین‌المللی برای رسیدگی به جنایات این رژیم تشکیل شود. او در سخانش راه‌‌حل پایدار حل موضوع فلسطین را همان پیشنهاد رهبری ذیل تشکیل دولت فلسطینی از نهر تا بحر بر مبنای اصل دموکراتیک هر فلسطینی یک رأی، چه مسلمان چه یهودی و چه مسیحی دانست.

رئیس‌جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر اینکه دولت آمریکا آمر و شریک اصلی جنایات رژیم صهیونیستی در غزه است، خاطرنشان کرد که رژیم صهیونیستی فرزند نامشروع آمریکاست؛ این آمریکاست که حمایت از این رژیم را به حیات مبارک کودکان مظلوم فلسطینی ترجیح داده است. او افزود که آمریکا با تشکیل کابینه امنیتی خود در سرزمین‌های اشغالی، رژیم صهیونیستی را با عملیات جنایتکارانه علیه مردم بی‌پناه غزه تشویق کرد و آن را دفاع مشروع خواند که یکی از طنزهای تلخ تاریخ است. آمریکا با اعزام ناوگان دریایی آمریکا به آب‌های منطقه، رسما وارد جنگ شده و باعث شد روند این نبرد به نفع رژیم اشغالگر اسرائیل شود.

البته پیش از نشست، احسان صالحی، دبیر شورای اطلاع‌رسانی دولت سیزدهم، در شبکه ایکس از مهم‌ترین و متفاوت‌ترین پیام رئیسی در ریاض رونمایی کرد و نوشت «رئیس‌جمهوری پیش از سفر به عربستان، دست روی یک نکته کلیدی گذاشت؛ آمریکا سوخت ماشین جنگی جنایت صهیونیست‌هاست. برای توقف جنگ، به جای پیغام و پسغام‌های ریاکارانه باید تزریق سوخت به ماشین جنایت متوقف شود. این مهم‌ترین و متفاوت‌ترین پیامی است که با صدای رسا در نشست ریاض بیان خواهد شد». ابراهیم رئیسی قبل از سفر به ریاض در فرودگاه مهرآباد با اشاره به برگزاری نشست اضطراری سازمان همکاری اسلامی با موضوع فلسطین گفته بود که آمریکا مدام پیام می‌دهد دامنه جنگ گسترش نیابد؛ درصورتی‌که ماشین جنگی در غزه در اختیار آمریکایی‌هاست؛ بنابراین کسی که جلوی آتش‌بس در غزه را گرفته است، آمریکایی‌ها هستند و امروز دنیا باید چهره اصلی و واقعی آمریکا را بشناسد.

‌بیانیه پایانی نشست عربی-اسلامی در  ریاض

نشست مشترک اتحادیه عرب و کنفرانس اسلامی با هدف بررسی جنگ حماس و اسرائیل با صدور بیانیه پایانی به کارش خاتمه داد. به گزارش ایسنا، در بیانیه یادشده ضمن محکومیت‌ حمله رژیم اشغالگر علیه نوار غزه و جنایت‌های جنگی و کشتارهای شنیع انجام‌شده، بر لزوم لغو محاصره اعمال‌شده علیه غزه و ورود فوری کاروان‌های کمک‌های بشردوستانه که شامل مواد غذایی، دارو و سوخت به غزه است، تأکید شده است. این بیانیه اعلام می‌کند: «از شورای امنیت می‌خواهیم که تصمیمی فوری برای محکوم‌کردن تخریب وحشیانه بیمارستان‌ها در نوار غزه به دست اسرائیل بگیرد. ما همچنین از همه کشورها می‌خواهیم که صادرات سلاح و مهمات به مقامات اشغالگر را متوقف کنند». بیانیه پایانی نشست سران کشورهای عربی و اسلامی همچنین تأکید داشته که با توصیف جنگ تلافی‌جویانه علیه غزه و دفاع از خود یا توجیه آن تحت هر بهانه‌ای مخالفت دارد.

شرکت‌کنندگان در نشست سران کشورهای عربی-اسلامی در بیانیه پایانی نشست خود تأکید کردند که جابه‌جایی حدود یک‌و‌نیم میلیون فلسطینی از شمال نوار غزه به جنوب آن را که طبق کنوانسیون چهارم ژنو ۱۹۴۹ و ضمیمه آن در سال ۱۹۷۷، نوعی جنایت جنگی محسوب می‌شود، محکوم می‌کنیم و از طرف‌های توافق ژنو می‌خواهیم که در محکومیت آن، تصمیم و تدابیر جمعی اتخاذ کنند و همچنین از همه نهادهای مربوط به سازمان ملل می‌خواهیم که با تلاش مقامات رژیم اشغالگر با تداوم این وضعیت اسف‌بار ضد انسانی مقابله کنند و بر لزوم بازگشت فوری آوارگان فلسطینی به خانه‌ها و مناطق‌شان تأکید کنند. سران کشورهای اسلامی در ادامه بیانیه پایانی خود بر رد کامل و مطلق و پاسخ جمعی خود به هرگونه تلاش برای جابه‌جایی اجباری فردی یا جمعی، آوارگی اجباری یا تبعید و کوچ اجباری مردم فلسطین چه در داخل نوار غزه یا کرانه باختری رود اردن، از‌جمله بیت‌المقدس یا خارج از قلمرو آن به هر مقصد دیگری تأکید و اعلام کردند که این یک خط قرمز و جنایت جنگی است.

سران کشورهای عربی و اسلامی همچنین از شورای امنیت خواستند که تصمیمی قاطع و الزام‌آور برای توقف تجاوزات رژیم صهیونیستی علیه فلسطین اتخاذ کند و رژیم اشغالگر را که قوانین بین‌المللی، قوانین بشردوستانه و قطع‌نامه‌های بین‌المللی را نقض می‌کند، مهار کند: «بنابراین سر باز زدن از اجرای این تصمیم قاطع، نوعی همدستی با اسرائیل است که به آن اجازه می‌دهد تا به تجاوزات وحشیانه خود و کشتار مردم بی‌گناه، کودکان، سالمندان و زنان فلسطین ادامه دهد».

حاضران در نشست از شورای امنیت خواستند تا قطع‌نامه‌ای فوری در محکومیت تخریب وحشیانه بیمارستان‌های نوار غزه، ممانعت از ورود دارو، غذا و سوخت‌رسانی، قطع برق و آب و خدمات اولیه از‌جمله خدمات ارتباطی و اینترنتی به‌عنوان مجازات دسته‌جمعی که جنایت جنگی مطابق با قوانین بین‌المللی محسوب می‌شود، تصویب کند: «شورای امنیت باید با اتخاذ چنین تصمیمی رژیم اشغالگر را به قوانین بین‌المللی پایبند کند و فورا این اقدامات وحشیانه و غیرانسانی و محاصره‌ای را که سال‌ها اسرائیل بر نوار غزه تحمیل کرده است، لغو کند». رهبران کشورهای عربی و اسلامی شرکت‌کننده در نشست ریاض در نهایت در بیانیه پایانی خود بر اهمیت درخواست از دادستان دیوان کیفری بین‌المللی برای آغاز تحقیقات فوری درباره جنایات جنگی و جنایات علیه بشریت به دست اسرائیل در سراسر اراضی اشغالی فلسطین از‌جمله بیت‌المقدس شرقی تأکید کردند.

نشست شورای امنیت بدون خروجی ملموس

پیش از نشست ریاض، شورای امنیت سازمان ملل هم روز جمعه در حالی درباره مسئله فلسطین نشست بی‌فایده و بدون خروجی عملی دیگری برگزار کرد که شکست این شورا در تصویب حتی یک قطع‌نامه درباره جنگ غزه، انتقادات زیادی را در زمینه ناکارآمدی آن به دنبال داشته است. به گزارش ایرنا در ابتدای این نشست، اعضای شورای امنیت به درخواست چین که ریاست دوره‌ای این شورا را بر عهده دارد، به احترام همه غیرنظامیان کشته‌شده در این درگیری‌ها یک دقیقه سکوت کردند و ایستادند. سپس تدروس ادهانوم، رئیس سازمان جهانی بهداشت، در سخنانی در این نشست هشدار داد که سیستم بهداشتی در غزه سقوط کرده و وضعیت این منطقه بسیار وخیم است.

ادهانوم در نشست شورای امنیت سازمان آماری جدید ارائه و عنوان کرد که نیمی از ۳۶ بیمارستان نوار غزه و دو‌سوم مراکز مراقبت‌های بهداشتی اولیه آن کار نمی‌کنند. به گفته او هفته گذشته، پنج حمله به پنج بیمارستان را در یک روز ثبت کردیم و فعالیت چهار بیمارستان با ۴۳۰ تخت متوقف شده است. رئیس سازمان جهانی بهداشت این را هم اضافه کرد که بیمارستان‌ها بدون داروی بیهوشی عمل می‌کنند و هر ۱۰ دقیقه یک کودک در این باریکه کشته می‌شود. رئیس سازمان جهانی بهداشت بار دیگر خواستار آتش‌بس برای جلوگیری از تلفات بیشتر غیرنظامیان شد و اذعان کرد که «در نوار غزه هیچ جایی و هیچ کسی در امان نیست». او همچنین خواستار اصلاح ساختار شورای امنیت سازمان ملل شد و گفت که این شورا دیگر به هدفی که برای آن تأسیس شده است، عمل نمی‌کند.

اظهارات رئیس سازمان جهانی بهداشت در حالی بود که گیلعاد اردان، نماینده اسرائیل در سازمان ملل، در این نشست مدعی شد حماس از بیمارستان‌‌ها به‌عنوان پایگاه عملیاتی و محل استقرار خود استفاده می‌کند. اردان با تکرار ادعاها درباره گروه‌های مقاومت فلسطین و نیز ادعاهای ضد ایرانی همیشگی خود، در توجیه کشتار مردم در نوار غزه و بمباران بیمارستان‌ها از سوی تل‌آویو، مدعی شد که حماس از آمبولانس برای جابه‌جایی اسلحه و نیروهایش استفاده می‌کند و ارتش اسرائیل دلایل مشخصی برای حمله به آمبولانس‌ها در نوار غزه دارد. لانا نصیبه، سفیر و نماینده امارات متحده عربی نیز در این نشست گفت که امارات قاطعانه «تجاوز اسرائیل به نوار غزه» را محکوم می‌کند؛ اما رابرت وود، دیپلمات آمریکایی و معاون نمایندگی آمریکا در امور ویژه سیاسی در سازمان ملل، از اسرائیل دفاع کرد.

این دیپلمات آمریکایی با بیان اینکه ما از نزدیک وضعیت بیمارستان‌های غزه را زیر نظر داریم، مدعی نگرانی برای غیرنظامیان شد و در‌عین‌حال این را هم گفت که «باید این واقعیت را یادآور شویم که حماس به طرز بدبینانه و بی‌رحمانه‌ای از غیرنظامیان فلسطینی به‌عنوان سپر انسانی استفاده می‌کند و سلاح‌ها و مهمات خود را در داخل یا زیر همان بیمارستان‌هایی که امروز درباره آنها صحبت می‌کنیم و در ساختمان‌های مسکونی، مدارس و مساجد قرار می‌دهد». معاون نمایندگی آمریکا در سازمان ملل ادعا کرد که حماس تلاشی برای محافظت از غیرنظامیان فلسطینی نمی‌کند.

این دیپلمات آمریکایی ادامه داد در عین حال این تاکتیک‌ها از مسئولیت اسرائیل برای تشخیص غیرنظامیان و تروریست‌ها در مبارزه با حماس نمی‌کاهد. نحوه پاسخ اسرائیل به حملات حماس مهم است و باید بر‌اساس قوانین بین‌المللی بشردوستانه باشد. نماینده آمریکا ادامه داد ما هنوز راهی برای آزادی گروگان‌ها (اسرا) نداریم و در حال کار روی این موضوع هستیم و از‌این‌رو معتقدیم وقفه (توقف موقت) در این زمینه مناسب است. واسیلی نبنزیا، سفیر و نماینده روسیه در سازمان ملل نیز در سخنانی در این نشست گفت که ما به‌شدت از هدف قرار‌دادن غیرنظامیان نگران هستیم و این نقض قوانین بین‌المللی است. این دیپلمات روسی تصریح کرد که وضعیت غزه فاجعه‌بار و تکان‌دهنده است و حملات اسرائیل به زیرساخت‌های حیاتی غزه آسیب رسانده است. نماینده روسیه با بیان اینکه جنگ غزه نباید باعث شود که تجاوزات اسرائیل در کرانه باختری فراموش شود، تأکید کرد که دیگر منطقه امنی برای غیرنظامیان در نوار غزه وجود ندارد و برای آرام‌کردن وضعیت غزه و کرانه باختری باید تدابیری اتخاذ شود.

تاکنون تنها خروجی نشست‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای به قطع‌نامه سیاسی و غیرالزام‌آور مجمع عمومی سازمان ملل در تاریخ پنجم آبان/۲۷ اکتبر باز‌می‌گردد که قید الزا‌م‌آوری برای اسرائیل ندارد. از طرف دیگر به دلیل اختلافات جدی در میان اعضای دائم شورای امنیت و به‌ویژه مخالفت آمریکا با صدور هر‌گونه قطع‌نامه‌ای علیه اسرائیل، این شورا فعلا به بن‌بست رسیده است. همچنین دیگر تحرکات و نشست‌های بین‌المللی فعلا راهکار مؤثر و فراگیری برای پایان‌دادن به جنگ حماس و اسرائیل ارائه نداد‌ه‌اند؛ بنابراین در مجموع به نظر می‌رسد که افق پیش‌رو نمی‌تواند در صحنه میدانی، وضعیت را برای ساکنان غزه بهبود ببخشد.

 

 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها