امید به آزادی دانشجویان بدون تشکیل پرونده قضائی

شمسی‌پور، سخنگوی وزارت علوم، مدعی شده است «‌اکثر دانشجویان دستگیرشده با پیگیری‌های وزارت علوم و دستگاه‌های امنیتی آزاد شدند». آزادی دانشجویان بازداشتی به هر تعدادی که انجام شود و تلاش برای اینکه حتی یک نفر امکان حضور در کلاس درس و دانشگاه بیابد، نیکو و شایان تقدیر است، اما آیا واقعا اکثر بازداشتی‌ها آزاد شده‌اند؟! با توجه به آمار رسمی از آزادی دانشجویان بازداشتی که تعدادشان در هر دانشگاه به انگشتان دست نمی‌رسد، سخن‌گفتن از آزادی اکثریت دانشجویان زندانی جای تأمل دارد.‌ با افزایش موج اعتراضات، کلاس‌ها غیر‌حضوری شد تا بلکه این‌گونه امکان کنترل اعتراض‌های دانشجویی فراهم شود؛ اما روز شنبه و هم‌زمان با اولین روز کلاس‌های حضوری دانشگاه‌ها، شاهد اعتراضات سراسری در دانشگاه‌های کشور بودیم و حتی تصاویری از شلیک تیر در دانشگاه نیز منتشر شد که در نوع خود اولین بار بود که در محیط دانشگاه تیر‌اندازی می‌شد. هرچند میرزایی، نماینده مجلس که از قضا عضو کمیسیون فرهنگی مجلس نیز هست، می‌گوید تیراندازی در دانشگاه‌ها کار «ضد انقلاب» است؛ البته مدرکی برای اثبات ادعای خود ارائه نداده و گفته است اگر شما مدرک دارید نیروی‌های انتظامی به مردم شلیک کرده‌اند، بدهید ما پیگیری می‌کنیم!‌ در‌حالی‌که از تعداد دقیق بازداشتی‌ها، به‌خصوص بازداشتی‌های اعتراض روز شنبه، اطلاعات دقیقی در دست نیست، رسانه‌های دولتی از آزادی اکثر بازداشتی‌ها خبر می‌دهند. این در حالی است که تعداد آزادی‌ها کمتر از انگشتان دست عنوان می‌شود. برای نمونه، ایرنا، رسانه دولت، در گزارشی مدعی شده چهار دانشجوی دانشگاه شریف که دوشنبه هفته قبل بازداشت شده بودند، با پیگیری مستمر رئیس این دانشگاه و مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه، آزاد شده و به جمع خانواده خویش بازگشته‌اند. دانشگاه علامه طباطبایی نیز از آزاد‌شدن ۹ نفر از دانشجویان بازداشت‌‌شده این دانشگاه خبر داد.‌ دانشگاه تهران هم از آزادی تعدادی از بازداشت‌شدگان روزهای اخیر خبر داده است؛ گویا رئیس دانشگاه تهران پیش‌از‌ظهر روز گذشته (۱۰ مهر) با هماهنگی یک مقام مرجع مسئول، به دیدار دانشجویانی رفت که در پی حوادث روز شنبه (۹ مهر) بازداشت شده بودند. به گزارش ایسنا، پس از ساعتی گفت‌وگو و با نظر مقام مرجع مسئول، این دانشجویان در اختیار مسئولان دانشگاه تهران قرار گرفتند. این دانشجویان پس از آزادی به مرکز حوزه ریاست دانشگاه تهران منتقل شده و پیش به خانواده‌های خود تحویل داده شدند. ‌‌تسنیم هم در گزارشی دیگر مدعی شده پیگیری‌ها از مسئولان دانشگاه تهران حاکی از آن است که اکثر دانشجویانی که در روز چهارشنبه ۳۰ شهریور بازداشت شده بودند، آزاد شده‌اند. در این‌ گزارش آمده است: «در پی تشکیل «کمیته پیگیری وضعیت دانشجویان بازداشتی دانشگاه تهران»، با حضور مسئولان و نمایندگان دانشجویی این دانشگاه و پیگیری از مراجع امنیتی مسئول، تعدادی دیگر از دانشجویانی که در هفته اول مهر‌ماه بازداشت شده‌اند نیز ظرف امروز و فردا آزاد می‌شوند». بنا بر این گزارش، آزادی این دانشجویان به خانواده‌های آنها اطلاع‌رسانی شده و پس از آزادی به والدین‌شان تحویل داده می‌شوند. در گزارشی که «شبکه شرق» در این رابطه منتشر کرده، «تعداد دانشجویان در بازداشت حدود 60 نفر عنوان شده و بر اساس اخبار دیروز، در نهایت ۹ نفر از دانشجویان بازداشتی دانشگاه علامه طباطبایی، چهار نفر از دانشجویان بازداشتی دانشگاه شریف و هفت نفر از دانشجویان بازداشتی دانشگاه تهران که مقابل خیابان کریم‌خان‌ زند بازداشت شده بودند، آزاد شده‌اند یا حداقل این تعداد فقط به صورت مجزا اطلاع‌رسانی شده‌اند». همچنین سه فعال دانشجویی به خبرنگار «شبکه شرق» گفتند تعدادی از خانواده‌ها، بازداشت دانشجویان خود را بنا بر دلایل مختلف اعلام نکرده‌اند. یک فعال دانشجویی دانشگاه شریف نیز در گفت‌وگو با «شبکه شرق» تأکید کرد 13 نفر از دانشجویان این دانشگاه در زندان هستند و فعلا خبری از آزادی آنان نیست. هشت نفر از آنها نیز از سوی نهادهای خارج از دانشگاه احضار شده‌اند. مائده دلبری و میلاد شمالی از دانشجویانی هستند که قرار بازداشت‌شان تمدید شده است. در همین حال استادان دانشگاه‌های کشور نیز با صدور بیانیه‌هایی خواستار آزادی دانشجویان شدند. ‌پیگیری‌های خبرنگار «شبکه شرق» از وزارت علوم تا لحظه نگارش این گزارش به جایی نرسید؛ البته عصر دیروز معاون فرهنگی و سیاسی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها خبر داد با وساطت نهاد رهبری در دانشگاه‌ها، اکثر دانشجویان بازداشتی آزاد شده‌اند و دانشجویان باقی‌مانده در بازداشت کمتر از ۱۵ نفر هستند. این خبری امید‌بخش بود.‌ پیش از این دادستان کل کشور با ابلاغ بخش‌نامه‌ای درباره نحوه رسیدگی به پرونده‌ متهمان ناآرامی‌های اخیر، در رابطه با دانشجویان تأکید کرده بود: «درمورد دانشجویان بازداشتی، با نظر کارشناسی حراست و رئیس دانشگاه مربوطه تصمیم‌گیری شود». به همین دلیل امید بسیاری وجود دارد که برای دانشجویان بدون تشکیل پرونده قضائی امکان آزادی فراهم شود، این در حالی است که محمدعلی کامفیروزی، وکیل دادگستری که در این مدت وکالت پرونده برخی از دانشجویان بازداشتی را بر عهده داشته، در گفت‌وگو با «شبکه شرق»، تعداد دانشجویان بازداشتی را بیش از آمار و ارقام اعلامی از سوی مقامات مسئول دانست و تصریح کرد: «باید گفت چند‌ده نفر از دانشجویان معترض بازداشت شده‌اند. بخشی در یکی، دو روز اول آزاد شدند و بخش دیگر با قرار کفالت و تأمین کیفری آزاد شده‌اند که همین مسئله نشان‌دهنده تشکیل پرونده قضائی برای دانشجویان بازداشتی است. با وجود اینکه مسئولان دانشگاهی و وزارت علوم هفته پیش تعهد داده بودند تمامی دانشجویان بازداشتی آزاد می‌شوند، اما دیروز و امروز دوباره شاهد بازداشت تعدادی از دانشجویان در سراسر کشور بودیم که اسامی برخی از آنان منتشر شده است».