آغاز فصل نوین تحول در گردشگری پایدار
هم‌زمان با روز جهانی گردشگری ۲۰۲۵
روز جهانی گردشگری ۲۰۲۵ فرصتی استثنائی برای بازاندیشی در جایگاه گردشگری به عنوان نیرویی تحول‌آفرین در جهان معاصر. این روز فراتر از یک جشن نمادین است؛ چراکه گردشگری امروز نه‌تنها وسیله‌ای برای لذت و تفریح، بلکه ابزاری مؤثر در خدمت تغییرات اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی به شمار می‌رود.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،
حسن تقی‌زاده‌انصاری-نایب‌رئیس شبکه جهانی متخصصین گردشگری فارسی‌زبان: روز جهانی گردشگری ۲۰۲۵ فرصتی استثنائی برای بازاندیشی در جایگاه گردشگری به عنوان نیرویی تحول‌آفرین در جهان معاصر. این روز فراتر از یک جشن نمادین است؛ چراکه گردشگری امروز نه‌تنها وسیله‌ای برای لذت و تفریح، بلکه ابزاری مؤثر در خدمت تغییرات اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی به شمار می‌رود. سفر در مفهوم نوین خود، مسئولیتی عمیق در قبال زمین، فرهنگ‌ها و جوامع انسانی به همراه دارد. شعار سال ۲۰۲۵ با عنوان «گردشگری و تحولات پایدار» پیام روشنی را منتقل می‌کند: گردشگری باید به عنوان یک رکن بنیادین توسعه پایدار جهانی دیده شود؛ نه صرفا یک صنعت اقتصادی، بلکه محرکی برای ارتقای کیفیت زندگی، حفاظت از محیط زیست و تقویت عدالت اجتماعی.
گردشگری و اهداف توسعه پایدار
بر اساس گزارش سازمان جهانی گردشگری (UNWTO)، گردشگری نزدیک به ۱۰ درصد از تولید ناخالص داخلی جهان را به خود اختصاص می‌دهد و اگر با رویکردی مسئولانه مدیریت شود، می‌تواند به یکی از مهم‌ترین ابزارهای دستیابی به اهداف توسعه پایدار (SDGs) بدل شود. گردشگری پایدار فقط در جذب گردشگر خلاصه نمی‌شود؛ بلکه در ایجاد تعادل میان منافع اقتصادی، حفاظت از منابع طبیعی و تقویت سرمایه‌های فرهنگی و اجتماعی جوامع محلی معنا پیدا می‌کند.
نمونه‌های موفق جهانی در گردشگری پایدار
برخی کشورها توانسته‌اند الگوهایی برجسته از همسویی میان گردشگری و توسعه پایدار ارائه دهند: کاستاریکا: پیشگام گردشگری زیست‌محیطی و نمونه‌ای از همزیستی میان حفاظت از طبیعت و توسعه اقتصادی محلی. نیوزیلند: کشوری که حفاظت از تنوع زیستی و میراث فرهنگی را در قلب سیاست‌های گردشگری خود قرار داده است.
بوتان: با تمرکز بر شاخص خوشبختی ملی ناخالص، مدلی منحصربه‌فرد از گردشگری را بنیان نهاده که رفاه اجتماعی، محیط زیست و فرهنگ را هم‌زمان در اولویت دارد.
این نمونه‌ها نشان می‌دهند که توسعه پایدار در گردشگری نه یک آرمان دوردست، بلکه یک رویکرد عملی و دست‌یافتنی است.
گردشگری مسئولانه: مسیر تحول پایدار
طبق پژوهش‌های اخیر UNTOURISM، نزدیک به ۴۵ درصد گردشگران جهانی ترجیح می‌دهند مقصدهایی را انتخاب کنند که به اصول زیست‌محیطی و اجتماعی پایبند باشند. این روند بیانگر شکل‌گیری نسل جدیدی از گردشگری است:
گردشگری سبز و زیست‌محیطی: کاهش اثرات مخرب بر طبیعت و ارائه تجربیات دوستدار محیط زیست. گردشگری مبتنی بر جامعه: مشارکت مستقیم مردم بومی در فرایندهای گردشگری و بهره‌مندی آنان از منافع آن. گردشگری بازسازی‌کننده: فراتر از پایداری، با هدف بازسازی زیست‌بوم‌ها و توانمندسازی دوباره جوامع.
چالش‌ها و فرصت‌ها در مسیر آینده
اگرچه گردشگری به عنوان یکی از بزرگ‌ترین صنایع درآمدزای جهان مطرح است، اما چالش‌هایی جدی نیز پیش‌رو دارد. یکی از مسائل کلیدی، توزیع ناعادلانه درآمدهای گردشگری است؛ به‌گونه‌ای که در بسیاری از مقاصد، سود عمده در اختیار شرکت‌های بزرگ یا سرمایه‌گذاران خارجی قرار می‌گیرد و سهم واقعی جوامع محلی ناچیز می‌ماند. راهکار این چالش در مشارکت همه ذی‌نفعان، شفافیت اقتصادی و حمایت هدفمند از جوامع میزبان نهفته است. ورود منطقی و پایدار درآمدهای گردشگری به اقتصادهای محلی، علاوه بر ارتقای رفاه اجتماعی، به تقویت زیرساخت‌ها و پایداری بلندمدت مقاصد گردشگری کمک خواهد کرد. روز جهانی گردشگری ۲۰۲۵ ما را به تأملی عمیق فرا می‌خواند: اینکه سفر، فراتر از جابه‌جایی از مکانی به مکان دیگر، یک تعهد جهانی برای ساختن آینده‌ای پایدارتر است.
آخرین مطالب منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.
