گروگانها، بحران انسانی و جنگ روایتها در نوار غزه
کمکهایی که به مقصد نمیرسند
در روزهای اخیر، سه ویدئو از گروگانهای اسرائیلی در غزه بار دیگر جهان را در شوک فرو برد. تصاویر منتشرشده توسط حماس و جهاد اسلامی، دو گروگان اسرائیلی را در وضعیت جسمانی بسیار وخیم و لاغر نشان میدهد.


به گزارش گروه رسانهای شرق،
شرق: در روزهای اخیر، سه ویدئو از گروگانهای اسرائیلی در غزه بار دیگر جهان را در شوک فرو برد. تصاویر منتشرشده توسط حماس و جهاد اسلامی، دو گروگان اسرائیلی را در وضعیت جسمانی بسیار وخیم و لاغر نشان میدهد.
در یکی از این ویدئوها، یکی از گروگانها مجبور شده با بیل، داخل تونلی باریک، خاک بردارد و چنین وانمود کند که در حال کندن قبر خود است.
امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه که اخیرا گفته بود در نشست آتی مجمع عمومی سازمان ملل قصد دارد «کشور فلسطین» را به رسمیت بشناسد، در واکنشی به انتشار این ویدئوها، حماس را نماد «بیرحمی مطلق» دانست و تأکید کرد آزادی بیقیدوشرط گروگانها، اولویت قطعی فرانسه است. به گفته او، تنها راه خروج از بحران، تحقق راهحل سیاسی و تشکیل دو دولت است تا همزمان امنیت و کرامت مردم منطقه تضمین شود. مکرون همچنین بر لزوم خلع سلاح کامل حماس و به رسمیت شناختن اسرائیل از سوی فلسطین تأکید کرد.
در اسرائیل نیز انتشار این تصاویر بار دیگر فشارها بر کابینه نتانیاهو را تشدید کرده است. او با خانوادههای گروگانها دیدار و بر ادامه تلاشها برای آزادی آنان تأکید کرد؛ درحالیکه هزاران نفر در تلآویو تجمع کرده و خواستار آزادی فوری گروگانها شدند. رسانههای اسرائیلی این روزها صفحه نخست خود را به موضوع گروگانها اختصاص دادهاند و انتقادها به عملکرد ضعیف دولت در مدیریت بحران رو به افزایش است.
آمارها نشان میدهد از ۲۵۱ نفری که در حمله هفتم اکتبر ۲۰۲۳ ربوده شدند، هنوز ۴۹ نفر گروگان هستند که مرگ ۲۷ نفر از آنان توسط ارتش اسرائیل تأیید شده است. شمار قربانیان حمله هفتم اکتبر در اسرائیل به هزارو 219 نفر رسیده و به گفته مقامهای حماس، حملات متقابل اسرائیل به غزه نیز تاکنون بیش از 60 هزار قربانی بر جای گذاشته است.
ابهام، سوءاستفاده و جنگ روایتها
در کنار بحران گروگانها، گزارشها درباره وضعیت فاجعهبار انسانی و توزیع ناعادلانه کمکهای بشردوستانه، ابعاد تازهای به بحران غزه بخشیده است. طبق دادههای منتشرشده توسط دفتر پروژههای سازمان ملل (UNOPS)، بیش از ۸۷ درصد کامیونهای حامل کمکهای بینالمللی که از ماه مِی وارد غزه شدهاند، هرگز به مقصد نرسیده و در داخل این منطقه غارت شدهاند. انتقادها به اسرائیل، بهویژه درباره بحران گرسنگی در غزه شدت گرفته و برخی دولتهای غربی، به عنوان واکنش، اعلام کردهاند که ممکن است فلسطین را به رسمیت بشناسند. در همین حال، برخی رسانهها نقش گروههای بینالمللی و نیز گروههای مختلف را در شکلگیری این فاجعه نادیده میگیرند. احمد فؤاد الخطیب، پژوهشگر ارشد شورای آتلانتیک و متولد غزه، میگوید: «هیچکس حاضر نیست در این مناقشه با نگاه واقعبینانه به حقایق متعدد بنگرد. از خبرنگاران تا فعالان و حتی مقامات سازمان ملل، همگی یک روایت واحد را تکرار میکنند؛ اینکه سرقت کمکها وجود ندارد». او معتقد است هم سازمان ملل و هم گروههای امدادی برای حفظ بودجه، چشم خود را بر ناکارآمدیها میبندند. زنجیرهای از سرقت و گرانفروشی در بازار سیاه، بر رنج مردم غزه افزوده است. گفته میشود برخی اظهارنظرهای وزرای اسرائیلی درباره قطع کامل کمکها برای وادارکردن فلسطینیها به ترک منطقه نیز به بحران دامن زده است.
فرحان عزیز حق، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل، ضمن تأیید سرقت بخشی از کمکها، میگوید علت آن ورود بسیار محدود و قطرهچکانی کمکها در ماههای اخیر است: «مردم گرسنه ناگزیرند خودشان به کامیونها حمله کنند. این وضعیت حاصل فشردگی بیش از حد مسیرهای ورودی و محرومیت طولانیمدت مردم است. تنها راه پایاندادن به این بحران، ورود مستمر و منظم کمکها و کالاهای تجاری به غزه است». مطابق آمار UNOPS، از دوهزارو 13 کامیونی که از ۱۹ مِی تاکنون وارد غزه شدهاند، محموله هزارو ۷۵۳ کامیون به مقصد نرسیده و غارت شده است. فقط در روز ۳۱ مِی، ۹۰ کامیون شامل حدود هزارو ۶۹۵ تن کمک، به طور کامل غارت شد. افشاگری درباره ناکارآمدی سیستم توزیع کمکهای سازمان ملل، همزمان با شکلگیری نهاد تازهای به نام بنیاد بشردوستانه غزه (GHF) که با حمایت آمریکا و اسرائیل راهاندازی شده، به موج انتقادها دامن زده است. این نهاد از ماه مِی تاکنون نزدیک به ۱۰۵ میلیون وعده غذایی در غزه توزیع کرده و ادعا میکند موفق شده است کمکها را بدون دخالت حماس به دست نیازمندان برساند. بااینحال، بهرغم این اقدامات، هر روز اخباری از درگیری، سرقت و حتی کشتهشدن غیرنظامیان در نقاط توزیع کمک منتشر میشود.
درحالیکه بنیاد GHF با وجود انتقادها اعلام کرده بیش از صد میلیون وعده غذایی در دو ماه توزیع کرده است، نمایندگان آمریکا و اسرائیل بهتازگی از یکی از مراکز توزیع این نهاد در جنوب غزه بازدید و تأکید کردند این مدل، کمکها را بدون غارت به دست مردم میرساند. بااینحال، درگیری و هرجومرج در نقاط توزیع کمک و استمرار بحران انسانی، نشانههایی است که بحران غزه را پیچیدهتر از همیشه کرده است.
بازدید پرحاشیه وزیر اسرائیلی
در همین حال، ایتامار بنگویر، وزیر راستگرای افراطی اسرائیل، روز یکشنبه با حضور و اقامه نماز در حساسترین مکان مذهبی اورشلیم (قدس)، موجی از محکومیت و نگرانی را در منطقه برانگیخت؛ اقدامی که به گفته تحلیلگران، میتواند بحران فعلی را وارد مرحلهای جدید و پرتنشتر کند. این بازدید در حالی انجام شد که بیمارستانهای غزه از جانباختن دستکم ۳۳ فلسطینی دیگر در جریان تلاش برای دریافت کمک غذایی خبر دادند و همزمان انتقادهای جهانی به شرایط قحطیگونه در این منطقه محاصرهشده شدت گرفته است.
محوطهای که یهودیان از آن با عنوان «کوه معبد» یاد میکنند، مقدسترین مکان دینی در آیین یهود بهشمار میرود و در گذشته معابد عهد عتیق در آن قرار داشته است. مسلمانان این مکان را «حرم شریف» میخوانند که امروزه میزبان قبهالصخره و همچنین مسجدالاقصی، اماکن مهم جهان اسلام است. ورود و دعاخواندن مقامات اسرائیلی در این محل، همواره از نگاه جهان اسلام اقدامی تحریکآمیز محسوب میشود و طبق وضعیت موجود، یهودیان صرفا حق بازدید دارند و نمازخواندن آنان ممنوع است؛ پلیس و نیروهای امنیتی اسرائیل نیز تأمین امنیت این بازدیدها را بر عهده دارند. پس از این اقدام جنجالی، دفتر نخستوزیری اسرائیل اعلام کرد که تغییری در قواعد حاکم بر این مکان رخ نخواهد داد. ایتامار بنگویر، وزیر مورد اشاره، پس از بازدید از مسجدالاقصی، نهتنها خواستار الحاق نوار غزه به خاک اسرائیل شد، بلکه بار دیگر بر لزوم مهاجرت فلسطینیها از این منطقه تأکید کرد؛ اظهاراتی که به باور ناظران، مسیر مذاکرات برای پایاندادن به جنگ را بیش از پیش دشوار کرده است.
آخرین اخبار روزنامه را از طریق این لینک پیگیری کنید.