«عدلیه» علیه عدالت
همه چیز یک شبه از بین رفت و شوک آن هیچ وقت از ذهن ما بیرون نمی‌رود. حتی اگر یک روزی زندگی‌های مرفهی داشته باشیم، هیچ چیز نمی‌تواند ما را از نظر روحی و روانی درمان کند چون انقدر ضربه‌های سختی دیده‌ایم که حد ندارد.
ثمر فاطمی: «همه چیز یک شبه از بین رفت و شوک آن هیچ وقت از ذهن ما بیرون نمی‌رود. حتی اگر یک روزی زندگی‌های مرفهی داشته باشیم، هیچ چیز نمی‌تواند ما را از نظر روحی و روانی درمان کند چون انقدر ضربه‌های سختی دیده‌ایم که حد ندارد. اینکه یک نفر با تمام زحماتش به یک جایی رسیده و همه‌چیز آنقدر ویران می‌شود که حتی نتواند از صفر شروع کند، وصف حال ماست. ما آنقدر صفر شدیم که نه صدایمان بالا می‌آید و نه می‌توانیم دوباره راهی را شروع کنیم»؛ این توصیف چند خطی ملاله از آن چیزی است که حضور طالبان برای بسیاری از مردم افغانستان به ارمغان آورده.
نمی‌تواند با نام خود مصاحبه کند و می‌خواهد که برای حفظ امنیت خود و خانواده‌اش از نام مستعار استفاده شود.
ملاله انجمن مستقل وکلای مدافع را چنین توصیف می‌کند: «انجمن مستقل وکلای مدافع همانطور که از نام آن معلوم است انجمنی است که مستقل است؛ مثل همه انجمن‌های جهان که باید مستقل باشد و نباید دولتی باشد چون اگر دولتی باشد با بخش دادگستری و دادستانی ادغام می‌شوند و این باعث می‌شود که عدالت درست در جامعه برقرار نشود».
بنابر توضیحات این وکیل ۳۲ ساله که خود یکی از اعضای این انجمن بوده، در ۲۰ سال گذشته، یعنی در همان مدتی که افغان‌ها توانستند طعم زندگی بدون سلطه طالبان را بچشند، یک دسته از حقوقدان‌ها انجمن مستقل وکلای مدافع در افغانستان را پایه گذاری کردند. روش کار هم به این صورت بوده که کسانی که از رشته‌های حقوق و شرعیات فارغ التحصیل می‌شدند، امتحان می‌دادند و در صورت قبولی در آزمون برای آنها کارت عضویت صادر می‌شد، پذیرفته شدگان بعد از گذراندن یک دوره ۶ ماهه، طی مراحلی دوسیه‌های قضایی را پیش می‌بردند.
همه‌چیز به ظاهر خوب پیش می‌رفت تا اینکه طالبان آمدند: «طالبان به بهانه اینکه آزمون‌های انجمن ممکن است مورد قبول آنها نباشد، گفتند باید اعضای انجمن دوباره در وزارت عدلیه امتحان بدهند چرا که می‌خواهند روی انجمن نظارت کنند و برنامه‌شان این است که این انجمن را با وزارت عدلیه ادغام کنند. وزارت عدلیه‌ای که تمام کارت‌ها و اسناد و مدارک ما را از بین برده‌اند و عملا باعث شده که تمام فعالیت‌های ما بی‌اعتبار شود.
حالا آنها می‌خواهند که ما دوباره در وزارت عدلیه امتحان بدهیم». در این مورد هم وضعیت برای زنان افغانستانی ، سخت‌تر از مردان است؛ بعد از این اعلام طالب‌ها گروهی از وکلای مرد به وزارت عدلیه رفته که خب البته از آنها بیشتر درباره موضوعات فقهی سوال شده است اما نکته قابل توجه اینجاست که تا کنون به زنان اجازه آزمون دادن در عدلیه را نداده‌اند.
زندان رفتن ملاله مدتی بعد از حضور طالبان در افغانستان بوده. او با خراب شدن اوضاع در تظاهرات‌های کابل علیه طالبان شرکت می‌کرد اما در یکی از این تظاهرات توسط طالبان دستگیر می‌شود: «ماشین‌های طالبان آمدند و همه‌مان را داخل ماشین کردند. من و برادرم را از صحنه تظاهرات بردند و ما نمی‌دانستیم کجاییم.من ۱۲ ساعت پیش طالبان بودم و مورد لت و کوب و کتک قرار گرفتم اما خوشبختانه قبل از آن که ما را بگیرند، موبایل‌هایمان را در جوب انداخته بودیم و آنها هیچ سندی از ما نداشتند.
