وقتی مهر به قهر تبدیل میشود
طرح مصوب مجلس شورای اسلامی برای کاهش سقف کیفری مهریه در راستای کاهش تعداد زندانیان مهریه خوب است، اما چرا یکباره از 110 سکه به 14 سکه؟
علی صمدی - روزنامهنگار
طرح مصوب مجلس شورای اسلامی برای کاهش سقف کیفری مهریه در راستای کاهش تعداد زندانیان مهریه خوب است، اما چرا یکباره از 110 سکه به 14 سکه؟
یک طرف طرح کاهش جمعیت کیفری زندانهاست، اما طرف دیگر خالیکردن زیر پای زنان و گرفتن تنها پشتوانه حقوقی از آنها. نمایندگان به این طرف قضیه هم نگاه کردهاند؟ قانون حق طلاق را به مرد داده است و بعضی مردان از این مسئله برای ایذا و اذیت زن استفاده میکنند. زن به اجبار با استفاده از اهرم مهریه میتواند او را مجبور به طلاق کند. قانون همچنین حق حضانت فرزند را به مرد داده است و مرد از قضیه فرزند نیز برای تحت فشار قراردادن زن و پایمالکردن حقوق او استفاده میکند. باز مهریه تنها اهرم قابل اتکاست. در هنگام وقوع طلاق طبق قوانین، زن مالک چیزی از داراییهای مشترک نیست، باز مهریه وظیفه جبران این فقره را هم بهنوعی عهدهدار است. حال که نمایندگان محترم در طرح مصوب خود نگران زندانیشدن مردان و پرشدن زندانهای کشور هستند، جا دارد برای این موارد هم راهحلهای قانونی پیدا کنند. به قول معروف یکطرفه به قاضی نروند. دادگاه تقاضای زن برای جداشدن از مرد را بهندرت و با اکراه میپذیرد و شرایط احصاشده برای این امر ازجمله عسر و حرج، بدرفتاری، اعتیاد، ناتوانی جنسی و مالی معمولا براساس ادله و مدارک اثباتپذیر نیست و قاضی نیز غالبا در این موارد ترجیح میدهد از علم قاضی که از مبانی قضاوت اسلامی است، استفاده نکند.
چرا؟ چون دادگاهها با تعداد احکام طلاق خود مورد ارزیابی منفی قرار میگیرند. متأسفانه امر طلاق در جامعه نهتنها یک محظور اجتماعی است بلکه یک تابوی قانونی هم هست؛ بنابراین تلاشهای بیهودهای برای تداوم زندگیهایی که به انزجار طرفین منجر شده، صورت میگیرد. نمایندگان مجلس با بهرهگیری از نظرهای حقوقی باید برای این مسائل راهحلهای منطقی ارائه کنند. همچنین با فعالکردن سازوکارهایی مانند «اجرتالمثل» و «حقالزحمه فرزندپروری»، سهم مناسبی از داشتههای خانواده برای زن تعریف کنند. در طرح مصوب مجلس، با توجه به قسمت آخر ماده یک که میگوید: «مهریه مازاد بر 14 سکه فقط براساس ملائت (توانمندی مالی) مرد قابل پرداخت است»، بهطور غیرمستقیم اثبات توانایی مالی مرد هم بر عهده زن گذاشته شده که با توجه به دست بالای مردان، این فقره هم شاید از دایره اهتمام زن ستمدیده خارج باشد.
مهریه البته نشانه مهر است؛ از این نظر گفتهاند «مهریه را کی داده، کی گرفته»، اما وقتی در محیط خانواده مهر به قهر تبدیل میشود، ناچار «مهریه» هم به «قهریه» مبدل میشود و بانوی تحت ستم ناچار میگوید «مهرم حلال، جانم آزاد». حال اگر فدیهای برای آزادی نباشد، زن در بند چه کار باید بکند؟
آخرین مقالات منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.
