دنیای رمزارز در آبان ۱۴۰۴؛ از تهران تا هنگ‌کنگ

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

راضیه مینایی: ماه آبان برای دنیای رمزارز پرخبر و پرتحول بود. از برگزاری نخستین کنفرانس بین‌المللی بلاک‌چین در تهران و طرح ایران برای همکاری رمزارزی با بریکس، تا پیشنهاد ایجاد رمزارز مشترک میان اعضای شانگهای، همه نشانه‌هایی از جدی‌ترشدن حضور ایران در اقتصاد دیجیتال هستند. در آن‌ سوی جهان نیز نهادهای مالی و دولت‌ها با سرعت در حال بازنگری مقررات و راهبردهای خود در برابر رمزارزها هستند. هشدار شورای ثبات مالی درباره خلأهای قانونی، سرمایه‌گذاری Tether در بازار وام‌های بیت‌کوینی و اصلاح مقررات هنگ‌کنگ برای جذب نوآوری، همگی بیانگر دوره‌ای تازه در بلوغ جهانی این صنعت‌اند.

اولین کنفرانس بین‌المللی بلاک‌چین ایران؛ deBlock 2025

تهران در آبان‌ماه ۱۴۰۴ برای نخستین‌بار میزبان رویدادی بین‌المللی در حوزه بلاک‌چین و رمزارز بود؛ جایی که فعالان اقتصادی، قانون‌گذاران و کارشناسان این حوزه درباره آینده دارایی‌های دیجیتال در کشور گفت‌وگو کردند.

در روزهای ۶ و ۷ نوامبر ۲۰۲۵، سالن اجلاس سران تهران شاهد برگزاری نخستین کنفرانس بین‌المللی بلاک‌چین و رمزارز ایران با عنوان «deBlock 2025» بود. در این همایش نمایندگان صرافی‌های رمزارزی، نهادهای مالی، رسانه‌ها، کارشناسان اقتصادی و چندین دیپلمات خارجی حضور داشتند.

محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، در سخنرانی افتتاحیه بر لزوم تدوین «نقشه راه ملی برای دارایی‌های رمزنگاری‌شده» تأکید کرد و گفت که نبود استراتژی مشخص در این حوزه می‌تواند به ناپایداری بازار و خروج سرمایه منجر شود. او افزود که ایران باید از ظرفیت‌های فناوری بلاک‌چین برای تقویت استقلال مالی و کاهش وابستگی به دلار بهره گیرد. سایر سخنرانان این رویداد نیز بلاک‌چین را ابزاری مؤثر برای شفاف‌سازی مبادلات و مقابله با سلطه مالی قدرت‌های جهانی دانستند. به گفته کارشناسان، deBlock 2025 نقطه عطفی در مسیر رسمی‌سازی فناوری رمزارز در اقتصاد ایران محسوب می‌شود؛ تلاشی برای آنکه سیاست‌گذاران و فعالان بازار به درک مشترکی از فرصت‌ها و چالش‌های این صنعت نوظهور دست یابند.

برنامه رمزارزی ایران با بریکس برای دورزدن تحریم‌ها

ایران اعلام کرده است که قصد دارد با همکاری کشورهای عضو بریکس، از رمزارزها برای تسویه معاملات بین‌المللی استفاده کند؛ اقدامی که می‌تواند مسیر تازه‌ای برای تجارت خارجی و کاهش وابستگی به دلار ایجاد کند.

در جریان همایش «deBlock 2025»، مقامات ایرانی از تدوین برنامه‌ای جدید برای همکاری رمزارزی با اعضای گروه بریکس خبر دادند. این طرح با هدف ایجاد بسترهای مالی مستقل از شبکه‌های بانکی غربی و تسهیل تجارت میان کشورهای عضو مطرح شده است.

محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، در سخنانی اعلام کرد: «کشورهایی که به دنبال استقلال مالی هستند می‌توانند از رمزارزها به‌عنوان ابزار تبادلات بین‌المللی بهره‌مند شوند». او تأکید کرد که تحریم‌های بانکی نباید مانعی برای رشد تجارت خارجی ایران باشد و فناوری بلاک‌چین می‌تواند در این مسیر نقش مؤثری ایفا کند. با این حال، کارشناسان حوزه رمزارز هشدار داده‌اند که نبود چارچوب قانونی مشخص در ایران می‌تواند مانع جذب سرمایه و توسعه همکاری‌های بین‌المللی شود. به گفته آنان، لازم است نهادهایی همچون بانک مرکزی، سازمان بورس و وزارت اقتصاد در تدوین مقررات جامع و شفاف برای مبادلات رمزارزی هماهنگ عمل کنند.

این برنامه اگرچه هنوز در مرحله بررسی و هماهنگی است، اما نشانه‌ای از تمایل ایران برای بهره‌گیری از دارایی‌های دیجیتال در سیاست مالی خارجی به شمار می‌رود. در صورت تحقق، همکاری رمزارزی با بریکس می‌تواند نقطه آغاز فصل جدیدی در نظام مالی ایران باشد.

پیشنهاد ایران برای ایجاد رمزارز مشترک میان کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای

ایران در نشست اخیر سران سازمان همکاری شانگهای، پیشنهادی برای ایجاد یک رمزارز منطقه‌ای ارائه کرده است؛ ارزی دیجیتال که بتواند مبادلات تجاری بین کشورهای عضو را تسهیل و وابستگی به دلار را کاهش دهد. در نشست بیست‌وچهارم سران دولت‌های عضو سازمان همکاری شانگهای (SCO) که در مسکو برگزار شد، محمدرضا عارف، معاون‌اول رئیس‌جمهور ایران، پیشنهاد تشکیل رمزارز مشترک میان کشورهای عضو این سازمان را مطرح کرد.

او اعلام کرد که استفاده از یک دارایی دیجیتال مشترک می‌تواند به توسعه مبادلات اقتصادی، افزایش شفافیت مالی و تقویت همکاری‌های بانکی میان اعضا کمک کند. به گفته عارف «نظام مالی غربی به ابزاری برای اعمال فشار سیاسی تبدیل شده است و کشورهای آسیایی باید به‌سوی سامانه‌های مالی مستقل حرکت کنند». او همچنین از ضرورت تشکیل کمیته‌ای فنی برای بررسی زیرساخت‌های بلاک‌چین و طراحی سازوکار فنی و حقوقی ایجاد این رمزارز سخن گفت. پیشنهاد ایران با استقبال اولیه برخی کشورها از جمله روسیه و قزاقستان روبه‌رو شد. بااین‌حال، تحلیلگران تأکید دارند که اجرای چنین طرحی مستلزم هماهنگی دقیق میان بانک‌های مرکزی، تعیین استانداردهای فنی واحد و ایجاد بسترهای قانونی شفاف است. کارشناسان معتقدند در صورت تحقق این ایده، رمزارز مشترک شانگهای می‌تواند نخستین گام مؤثر برای شکل‌گیری نظام مالی آسیایی مستقل از دلار باشد؛ هرچند مسیر پیش‌رو با چالش‌های فنی و سیاسی متعددی همراه است.

سرمایه‌گذاری راهبردی Tether در شرکت Ledn برای گسترش وام‌های مبتنی بر بیت‌کوین

شرکت Tether، صادرکننده بزرگ‌ترین استیبل‌کوین جهان (USDT)، از سرمایه‌گذاری راهبردی خود در شرکت مالی Ledn خبر داده است. هدف این همکاری، توسعه وام‌های پشت‌بندی‌شده با بیت‌کوین و گسترش دسترسی کاربران به خدمات اعتباری در بازار رمزارزهاست.

در تاریخ ۱۸ نوامبر ۲۰۲۵، شرکت Tether اعلام کرد که بخشی از سرمایه خود را در شرکت Ledn، یکی از پیشروترین پلتفرم‌های وام‌دهی رمزارزی، سرمایه‌گذاری کرده است. این شرکت در حوزه ارائه وام‌های پشت‌بندی‌شده با بیت‌کوین فعالیت می‌کند و تاکنون بیش از 2.8 میلیارد دلار تسهیلات در این قالب ارائه داده است. تنها در سال ۲۰۲۵، میزان وام‌های اعطایی Ledn به بیش از یک میلیارد دلار رسیده است.

Tether در بیانیه رسمی خود اعلام کرد هدف از این سرمایه‌گذاری، تقویت زیرساخت‌های مالی غیرمتمرکز و فراهم‌کردن امکان دسترسی به اعتبار برای کاربران و شرکت‌ها بدون نیاز به فروش دارایی‌های دیجیتال است.

تحلیل‌ها نشان می‌دهد بازار وام‌های رمزارزی که در سال ۲۰۲۴ حدود 7.8 میلیارد دلار ارزش‌گذاری شده بود، تا سال ۲۰۳۳ می‌تواند از مرز ۶۰ میلیارد دلار عبور کند. کارشناسان این اقدام Tether را گامی در راستای گسترش اکوسیستم مالی مبتنی بر دارایی‌های دیجیتال می‌دانند؛ تغییری که رمزارزها را از مرحله سرمایه‌گذاری صرف، به مرحله استفاده عملی در نظام مالی جهانی وارد می‌کند. بااین‌حال، برخی تحلیلگران هشدار داده‌اند که گسترش بازار وام‌های رمزارزی مستلزم نظارت دقیق، شفافیت بیشتر و مقررات مناسب برای کاهش ریسک‌های نقدشوندگی  و امنیت دارایی‌هاست.

تشدید برخورد با استخراج غیرقانونی رمزارز در ایران

دولت ایران در آبان ۱۴۰۴ از اجرای طرحی گسترده برای مقابله با استخراج غیرقانونی رمزارز خبر داد. هدف این اقدام، کنترل مصرف برق، سامان‌دهی فعالیت‌های ماینینگ و هدایت آن به مسیر قانونی عنوان شده است. بر اساس گزارش‌های رسمی، وزارت نیرو و شرکت توانیر طی ماه‌های اخیر عملیات شناسایی و جمع‌آوری مزارع استخراج غیرمجاز بیت‌کوین را در سراسر کشور افزایش داده‌اند.

به گفته مدیرعامل شرکت برق تهران، بیش از ۴۲۷ هزار دستگاه ماینر در ایران شناسایی شده است که حدود ۹۵ درصد آنها بدون مجوز فعالیت می‌کنند و از برق یارانه‌ای یا صنعتی به‌صورت غیرقانونی بهره می‌برند.

این مقام مسئول اعلام کرد بسیاری از این دستگاه‌ها در مکان‌هایی مانند انبارها، تونل‌ها و زیرزمین‌ها نصب شده‌اند تا از دید نهادهای نظارتی پنهان بمانند. او افزود که دولت برای تشویق مردم به گزارش‌دهی، پاداش نقدی تا سقف یک میلیون تومان برای اطلاع‌رسانی درباره مزارع غیرقانونی در نظر گرفته است. ایران یکی از کشورهای فعال در حوزه استخراج بیت‌کوین به شمار می‌رود و سهمی حدود 4.5 درصد از کل ماینینگ جهان دارد. با این حال، محدودیت تأمین انرژی و افزایش فشار شبکه برق، دولت را وادار کرده است تا میان فعالیت قانونی و غیرقانونی تمایز روشنی قائل شود. کارشناسان معتقدند هدف این طرح، ایجاد تعادل میان استفاده از فرصت‌های اقتصادی ماینینگ و حفظ پایداری شبکه برق است؛ اقدامی که در صورت اجرای دقیق می‌تواند زمینه را برای شکل‌گیری بازار شفاف و قانونمند استخراج رمزارز فراهم کند.

هشدار شورای ثبات مالی جهان )FSB(: خلأهای گسترده در قوانین جهانی رمزارز

شورای ثبات مالی (Financial Stability Board) در گزارشی تازه اعلام کرده است که اجرای مقررات مربوط به دارایی‌های رمزارزی در سطح جهان همچنان ناهماهنگ، ناقص و پراکنده است؛ مسئله‌ای که در صورت گسترش بازار می‌تواند به تهدیدی جدی برای ثبات مالی جهانی تبدیل شود.

به گزارش خبرگزاری رویترز، شورای ثبات مالی جهان در نشست ماه اکتبر ۲۰۲۵ هشدار داده است که «شکاف‌های قابل‌توجهی» در پیاده‌سازی توصیه‌های نظارتی مرتبط با رمزارزها و به‌ویژه استیبل‌کوین‌ها در بسیاری از کشورها وجود دارد.

در این گزارش آمده است که اگرچه در حال حاضر ریسک سیستماتیک ناشی از رمزارزها برای نظام مالی جهانی «محدود» ارزیابی می‌شود، اما با رشد سریع این بازار و افزایش حجم معاملات، خطرات بالقوه آن نیز در حال افزایش است. برآوردهای FSB نشان می‌دهد ارزش کل بازار دارایی‌های دیجیتال در سال ۲۰۲۵ به حدود چهار تریلیون دلار رسیده است؛ رقمی که در صورت نبود هماهنگی میان نهادهای ناظر می‌تواند تبعات جدی برای اقتصاد جهانی داشته باشد.

این شورا به کشورها توصیه کرده است که چارچوب‌های نظارتی شفاف‌تری برای دارایی‌های دیجیتال تدوین کنند و همکاری‌های بین‌المللی خود را در زمینه مقابله با پول‌شویی و حفاظت از سرمایه‌گذاران افزایش دهند.

کارشناسان معتقدند اهمیت این گزارش در آن است که برای نخستین‌بار، نهادی بین‌المللی مانند FSB به‌صراحت بر ضرورت ایجاد استانداردهای جهانی برای تنظیم رمزارزها تأکید کرده است؛ اقدامی که می‌تواند مسیر قانون‌گذاری در کشورهای مختلف را در سال‌های آینده تحت تأثیر  قرار دهد.

هنگ‌کنگ مسیر تازه‌ای برای رمزارزها می‌گشاید؛ آغاز طرح پایلوت توکنیزه‌سازی

دولت هنگ‌کنگ اعلام کرده است که مقررات معاملات رمزارز را تعدیل می‌کند و طرحی آزمایشی برای توکنیزه‌سازی دارایی‌ها به اجرا درمی‌آورد. هدف از این اقدام، جذب نوآوری، افزایش نقدشوندگی و تقویت جایگاه هنگ‌کنگ به‌عنوان یکی از قطب‌های مالی و فین‌تک آسیاست.

بر اساس گزارش Times of India، کمیسیون بورس و آتی‌های هنگ‌کنگ (SFC) در ماه نوامبر ۲۰۲۵ اصلاحاتی در مقررات دارایی‌های مجازی تصویب کرده است که به موجب آن، پلتفرم‌های دارای مجوز می‌توانند دفتر سفارش خود را با شرکت‌های وابسته در خارج از کشور به اشتراک بگذارند؛ اقدامی که انتظار می‌رود موجب افزایش حجم معاملات و ورود سرمایه‌گذاران بین‌المللی شود. همچنین، صرافی‌های رمزارزی مجاز خواهند بود توکن‌ها و استیبل‌کوین‌هایی را که کمتر از ۱۲ ماه از عرضه آنها می‌گذرد، تنها برای سرمایه‌گذاران حرفه‌ای ارائه کنند.

به‌موازات این تغییرات، بانک مرکزی هنگ‌کنگ (HKMA) برنامه‌ای با عنوان Fintech 2030 آغاز کرده که محورهای اصلی آن توسعه هوش مصنوعی، تحول دیجیتال و توکنیزه‌سازی دارایی‌های واقعی نظیر املاک و اوراق بهادار است.

مقامات هنگ‌کنگ تأکید کرده‌اند که این اصلاحات با هدف افزایش رقابت با مراکز مالی منطقه‌ای مانند سنگاپور و بازگرداندن اعتماد عمومی به صنعت رمزارز انجام می‌شود. با این حال، کارشناسان هشدار داده‌اند که در کنار تسهیل مقررات، حفظ نظارت مؤثر و ارزیابی دقیق ریسک‌ها ضروری است تا از تکرار بحران‌هایی مانند سقوط صرافی FTX جلوگیری شود.

به گفته SFC، هنگ‌کنگ تلاش دارد تعادلی میان نوآوری مالی و انضباط نظارتی برقرار کند و به الگویی برای ادغام مسئولانه رمزارزها در نظام مالی جهانی بدل شود.

آخرین اخبار ویژه نامه را از طریق این لینک پیگیری کنید.