رومن سازی به محوطه چندهزارساله سیلک و فین نفوذ کرد
از معماری تاریخی و معاصر تهران و شهرهای بزرگ ایران، تنها تکدانه‌های ارزشمند باقی مانده است که در میان انبوه ساخت و سازهای عجیب که به شدت در حال تولید و انبوه‌سازی‌ست، مدفون شده اند. تمایل و گرایش عجیب به استفاده از کپی‌های دست‌چندم الگوهای غربی، درحالی معماری تاریخی ایران را کاملا به محاق برده که این شیوه ناهمگون با معماری ایران به شهرها و مناطق تاریخی کشور و حتی نقاط محروم پیشروی کرده است. ساختمان‌های پرزرق و برق با الگوهای رومی و اروپایی عجیب آن هم در مسیر باغ فین و بیخ گوش محوطه باستانی و ۸ هزارساله سیلک کاشان مصداق بارز الگوی بی‌هویتی شهری است.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،
از معماری تاریخی و معاصر تهران و شهرهای بزرگ ایران، تنها تکدانه‌های ارزشمند باقی مانده است که در میان انبوه ساخت و سازهای عجیب که به شدت در حال تولید و انبوه‌سازی‌ست، مدفون شده اند. تمایل و گرایش عجیب به استفاده از کپی‌های دست‌چندم الگوهای غربی، درحالی معماری تاریخی ایران را کاملا به محاق برده که این شیوه ناهمگون با معماری ایران به شهرها و مناطق تاریخی کشور و حتی نقاط محروم پیشروی کرده است. ساختمان‌های پرزرق و برق با الگوهای رومی و اروپایی عجیب آن هم در مسیر باغ فین و بیخ گوش محوطه باستانی و ۸ هزارساله سیلک کاشان مصداق بارز الگوی بی‌هویتی شهری است.
نزدیک به ۵ دهه است که معماری ایران در حال تجربه بی‌هویتی و ناهنجاری فرهنگی عجیبی است که طراحان و معماران برجسته ایران هم دیگر نام آن را معماری نمی‌گذارند. گرایش به «رومن سازی» یا تمایل عجیب به احداث سازه‌های جدید با انتخاب سبک و الگوهای رومی، باعث شده شهرهای ایرانی دیگر از الگوی متناسب با فرهنگ، اقلیم و زیست‌بوم خود پیروی نکنند. به دلیل همین تمایل عجیب به استفاده از کپی‌های دست چندم معماری غربی است که حالا نه تنها در تهران که در بیشتر شهرهای ایران شاهد یک شیوه یکسان از معماری هستیم.
معماری ایران بی‌هویت شده است
«امیرمسعود انوشفر» طراح و معمار ایرانی که با آثار خود در زمینه معماری و شهرسازی شناخته می‌شود و در احیای بافت‌های تاریخی در کشورهای مراکش، ایتالیا و فرانسه نیز فعالیت داشته، با انتقاد از الگوهای بکار گرفته شده در معماری شهرهای ایران به ایلنا گفت: در سال‌های پس از انقلاب، به ویژه بعد از دوره جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، معماری ایرانی دچار بی‌هویتی و ناهنجاری‌های عجیب در بناهای مسکونی شد.
وی افزود: توسعه شهر تهران با الگوی برج‌سازی با سبک و معماری بی‌ربط به فرهنگ ایران که صرفا یک کپی دست چندم از معماری غرب و کارهای رومی است، به تمام سبک‌های معماری شهرها و ساخت و سازهای تهران به ویژه در شمال و غرب تهران غالب شده است.
به گفته انوشفر، بی‌هویتی و ناهنجاری فرهنگی در معماری معاصر ایران تا جایی پیش رفته که در جاده باغ فین کاشان، در نزدیکی و بیخ گوش محوطه باستانی ۸ هزارساله سیلک، شاهد ساخت و سازهای عجیب با الگوهای رومی هستیم و به قدری این نوع ساخت و ساز تکرار و تولید شده که برخی معماران برجسته که در کنگره معماری شهر کاشان حضور داشتند، نسبت به این دگرگونی معماری ایرانی در مناطق تاریخی اعتراض کردند.
وی افزود: بهتر است آن‌ها که علاقه به این نوع معماری دارند، مناطق خاص را برای ساخت چنین بناهایی در نظر بگیرند. نه اینکه در محوطه‌هایی الگوهای غربی را استفاده کنند که تاریخ و فرهنگ معماری آن‌ها به قدری غنی است که می‌تواند الگوهای معماری یک شهر را باز تولید کند.
وظیفه میراث فرهنگی جلوگیری از رومن‌سازی در شهرهای تاریخی است
این طراح و معمار ایرانی با اعلام این که متاسفانه معماری جدید ایران دچار گرایش‌های عجیب «رومن سازی» حتی در شهرهای تاریخی شده است، افزود: وظیفه میراث فرهنگی است که مانع از شکل گیری ناهنجاری‌های معماری در شهرها و و مناطق تاریخی کشور شود.
انوشفر با تاکید بر توسعه شهر تهران بر پایه ناهنجاری برج‌سازی با یک شیوه معماری یکسان و بدون ربط به فرهنگ ایران، گفت: معماری برج‌های تهران کپی دست چندم از معماری غربی و کارهای رومی است که بر تمام سبک‌های ساخت و سازهای در شمال و غرب تهران به خصوص در منطقه یک پایتخت چیره شده است.
این طراح و معمار با اعلام این که حدود ۷۰۰ مدرسه معماری و موسسه آموزشی معماری در ایران وجود دارد، اعلام کرد: این تعداد مدرسه و موسسه معماری بسیار بیشتر از مدارس و آموزشگاه‌های معماری در آمریکا و اروپا است و حتی کشور فرانسه تنها ۳۶ مدرسه و موسسه معماری دارد. اما متاسفانه معماری معاصر ایران هنوز هویت خود را پیدا نکرده و نظام معماری منفعت طلبانه و بازاری در کشور با خط دادن به معماران ایرانی عامل شکل گیری معماری یک دست غربی در ایران است.
انوشفر با تاکید بر این که سبک و شیوه معماری ایران در شرایط فعلی تابع بازار و بی‌سلیقگی حاکم در زیبایی‌شناسی معماری شده است، افزود: باید پرسید کدام ارگان‌ها باید جلوی چنین فعالیت مخربی در معماری ایران را بگیرند و بر شیوه معماری ایرانی نظارت داشته باشند؟ شهرداری به تمام ارگان‌ها نظارت می‌کند. اما این ارگان‌ها هم باید به نوعی تربیت فرهنگی شوند. ارگانی که خود ضابط قانون است، باید خودش سواد معماری داشته باشد. البته که فساد هم وجود دارد و تراکم فروشی‌های عجیب و غریب کم نیست. اگر چه خوشبختانه کمیته نمای ساختمان را تشکیل داده‌اند و فیلترهایی نیز برای رعایت عناصر معماری ایرانی در ساخت و سازها وضع کرده اند، اما همچنان شیوه رومن‌سازی در معماری ایران ریشه کن نشده است.
ثبت ملی معماری معاصر یا مرمت آثار؟
این معماری و طراح ایرانی با اشاره به اقدام وزارت میراث فرهنگی برای ثبت ملی ساختمان‌های دوره معاصر که عناصر معماری ایرانی و تاریخی را رعایت کرده اند، گفت: این موضوع برای ما معماران خیلی مفهوم نبود و چون جزییات این تصمیم وجود نداشت تصور این بود که شاید منظور وزارت میراث فرهنگی مرمت بناهای تاریخی بوده است.
انوشفر گفت: مرمت یک بنا تعریف خاص خود را دارد و در جنگ‌جهانی دوم که بسیاری از شهرهای اروپا با خاک یکسان شد، مرمت‌گران حرفه‌ای توانستند عین به عین سازه‌ها و بناهای تخریب شده را مرمت کنند. نمونه تازه آن مرمت کلیسای نوتردام بود که در آتش سوزی نابود شد و بازسازی و مرمت آن یکی از سخت‌ترین کارهای مرمتی دنیا بود.
انوشفر گفت: زمانی در سال‌های ۴۰ و ۵۰ حدود ۲۰۰ مهمانسرای جلب سیاحان در ایران ساخته شد که سازمان برنامه وقت این پروژه را با معماران مختلف پیش برد و هر کدام با هویت معماری منطقه ساخته شدند. اما الان شرایط به گونه است که مهمانسراهایی که ساخته می‌شوند همه طرح و نقشه یکسان دارند و به دلیل بحران‌های اقتصادی کیفیت معماری آن‌ها نیز افت کرده است.
آخرین اخبار فرهنگ و هنر را از طریق این لینک پیگیری کنید.
