بررسی ضرورت‌های افزایش مشارکت انتخاباتی در گفت‌و‌گو با نمایندگان مجلس
باید همه سلیقه‌ها باشند
حضور حداکثری مردم پای صندوق‌های رأی، بی‌شک یکی از مهم‌ترین ارکان سیاسی و اجتماعی کشور است. به همین دلیل همواره نزدیک به انتخابات، رسانه‌های داخلی و خارجی درصدد رصد اخبار انتخابات ایران و بررسی سطح و میزان مشارکت مردم پای صندوق‌های رأی هستند.
حضور حداکثری مردم پای صندوق‌های رأی، بی‌شک یکی از مهم‌ترین ارکان سیاسی و اجتماعی کشور است. به همین دلیل همواره نزدیک به انتخابات، رسانه‌های داخلی و خارجی درصدد رصد اخبار انتخابات ایران و بررسی سطح و میزان مشارکت مردم پای صندوق‌های رأی هستند. بنابراین منطق حکم میکند برای نشان‌دادن تصویری از انسجام ملی و همچنین تحقق خواست و نظر رهبری درباره افزایش سطح مشارکت مردمی در انتخابات، برگزارکنندگان انتخابات زمینه حضور حداکثری را فراهم کنند؛ یعنی داوطلبانی از هر طیف و جریان سیاسی و سلایق و گروه‌هایی که در چارچوب قانون اساسی فعالیت می‌کنند، بتوانند در انتخابات حضور داشته باشند؛ چراکه حضور سلایق، طیف‌ها و گرایش‌های سیاسی متنوع در انتخابات است که می‌تواند مردم را در این شرایط خاص اقتصادی و تحریم‌های تحمیلی و انتقاداتی که به حوزه‌های اجرائی وجود دارد، تا حدی تشویق به حضور در انتخابات کند. اتفاقی که در دو انتخابات گذشته مجلس و ریاست‌جمهوری آن‌طور که باید رخ نداد و انتقادات زیادی را در مورد نحوه اجرای فرایند انتخابات به همراه داشت. برخی گروه‌های و جریان‌های سیاسی کوشیدند با یکدستی قدرت اجرائی و حذف جریان سیاسی رقیب، زمینه حضور یک طیف خاص را در انتخابات فراهم کنند و اعتقاد داشتند با یکدستی قدرت اجرائی، مشکلات تا حد جدی‌تری رفع خواهند شد. اما این‌طور که به نظر می‌رسد نه‌تنها این نگاه نتوانسته است خیلی از مشکلات کشور را حل کند، بلکه کارشناسان بر این باورند که روند این یکدست‌سازی قدرت اجرائی مشکلات را بیشتر هم کرده است. به همین خاطر لازمه حضور تنوع سلایق سیاسی در مجلس و دولت شدیدا خودنمایی میکند.
دوری برگزارکنندگان از جانبداری در انتخابات
گفتنی است، تنها دو ماه تا انتخابات 11 اسفند دوازدهمین دور مجلس زمان باقی است و انتظار می‌رود مسئولان برگزاری انتخابات و بررسی‌کنندگان صلاحیت داوطلبان، بدون جانبداری و توجه به جناح‌بندی‌های سیاسی، صلاحیت داوطلبان را بررسی کنند و اجازه دهند هر کسی که حرفی برای گفتن دارد و دارای تخصص و توان علمی و اجرائی است، برای توسعه و آبادی ایران فارغ از گرایش سیاسی پا در عرصه رقابت بگذارد. شاید به این واسطه زمینه حضور آن بخش از جامعه که هنوز در خود احساس تعلقی به صندوق‌های رأی دارند فراهم و زمینه برای مشارکت حداکثری تقویت شود.
ناگفته نماند که نحوه بررسی صلاحیت داوطلبان انتخابات پیش‌رو از سوی هیئت‌های اجرائی یا همان دولت، نشان داد برخی همچنان اصرار به ادامه یکدست‌سازی قدرت اجرائی دارند. اما بازگشت برخی نمایندگان رد‌صلاحیت‌شده در هیئت‌های اجرائی و تأیید صلاحیت برخی چهره‌های شناخته‌شده از سوی هیئت‌های نظارت، امیدی به وجود آورد که شورای نگهبان در بررسی صلاحیت‌ها این حلقه را بازتر کرده و سعی دارد به توصیه رهبری درخصوص فراهم‌کردن زمینه رقابت حداکثری در انتخابات عمل کند. اما برای تحقق این توصیه که خواست و مطالبه عموم جامعه است، انتظار می‌رود شورای نگهبان در بررسی اعتراض کاندیداها و نمایندگانی که صرفا به دلیل انتقاد از دولت رد‌صلاحیت شده‌اند، سعه صدر بیشتری خرج داده و این زمینه را به وجود آورد تا بتوانند خود را در میدان رقابت محکی دوباره بزنند.
اطمینان از فرایند انتخابات عادلانه و قانونی اهمیت زیادی دارد
درخصوص لازمه توجه به سلایق سیاسی مختلف برای انتخابات با برخی نمایندگان گفت‌وگویی داشتیم. محمدصالح جوکار، رئیس کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور در مجلس در‌این‌باره به «شرق» گفت: «انتخابات مجلس بیانگر اراده مردم و تجلی دموکراسی در کشور ماست. برای تحقق این هدف مقدس، نه‌تنها حضور گسترده مردم ضروری است، بلکه اطمینان از اینکه فرایند انتخابات به صورت عادلانه و قانونی انجام شود، اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد».
او ادامه داد: «در این راستا، شورای نگهبان و وزارت کشور دو نهاد کلیدی هستند که با دقت و مسئولیت‌پذیری، صلاحیت کاندیداها را بررسی می‌کنند. شورای نگهبان، با نظارت دقیق خود بر فرایند تأیید صلاحیت‌ها، اطمینان حاصل میکند تا نامزدهایی که واقعا به ارزش‌ها و اصول انقلابی پایبند هستند و دل در گرو رشد و تجلی کشور دارند، وارد میدان رقابت شوند». نماینده مردم یزد در مجلس یازدهم همچنین بیان کرد: «وزارت کشور هم به عنوان متولی اصلی برگزاری انتخابات، با مدیریت و سازماندهی دقیق، فضایی شفاف و سالم را برای رقابت‌های انتخاباتی فراهم میکند. بنابراین تلاش‌های این دو نهاد، نه‌تنها به تقویت شور و هیجان انتخاباتی کمک میکند، بلکه اعتماد عمومی را به فرایند انتخابات کشور تقویت خواهد کرد».
باید زمینه حضور همه سلایق و گرایش‌های سیاسی را در انتخابات فراهم کنیم
علاوه بر او، محمدعلی محسنی‌بندپی، نماینده مردم چالوس در مجلس یازدهم نیز درخصوص لازمه ایجاد زمینه‌ای برای حضور پرشور مردم در انتخابات به «شرق» گفت: «صندوق آرا، صندوق وحدت بین همه آحاد جامعه ایرانی است».
او ادامه داد: «صندوق رأی، صندوق وحدت ما و شهیدان است. صندوق وحدت ما و نسل آینده و پیشگیری از خروج نخبگان است. صندوق آرا، صندوق وحدت ما برای بهبود شرایط اقتصادی کشور است».
این نماینده مجلس یازدهم همچنین با بیان اینکه «صندوق رأی، صندوق وحدت، برطرف‌کردن دغدغه بازنشستگان و آینده کشور است» افزود: «به همه این دلایل گفته‌شده، حضور در انتخابات بر همه آحاد جامعه واجب است؛ خصوصا بر جوانان و نخبگان که نگران آینده خود هستند».
محسنی‌بندپی اضافه کرد: «همچنین بر تحصیل‌کردگان که نگران اشتغال خود هستند واجب است در انتخابات حضور پرشور داشته باشند و در تعیین این سرنوشت دخالت کنند. این صندوق صرفا یک صندوق رأی نیست، بلکه صندوق توجه به توسعه کشور است و باید با این واقعیت مردم را مواجه کرده و برای حضور در انتخابات ترغیب کنیم».
نماینده مردم چالوس در مجلس یازدهم همچنین با انتقاد از یکدستی قدرت در مجلس یازدهم و دولت سیزدهم، تأکید کرد که مجلس یازدهم منتقد جدی برای دولت نبود اما برخی هم بودند که در این میان سعی داشتند با سؤال از وزرا و استیضاح آنها زمینه‌ای برای انتقاد و خروج از این یکدستی و همسویی و همفکری صرف با دولت ایجاد کنند».
او منتقدان مجلس یازدهم را حداقلی توصیف کرد و گفت: «این مجلس منتقدان حداقلی داشت و اکثریت مجلس یازدهم همسو و همفکر با دولت سیزدهم بودند و مرهمی بر زخمی نزدند. این چند نفر از نمایندگان منتقد دولت را که توسط هیئت‌های نظارت رد‌صلاحیت شدند هم نمی‌توان منتقد صرف دانست».
محسنی‌بندپی اضافه کرد: «ما اصلا در این مجلس منتقد جدی نداشتیم. حداقل‌هایی بودند که در این مدت طرح سؤال و استیضاح وزرای دولت را مطرح و پیگیری کردند، اما قاطبه نمایندگان مجلس یازدهم همراه و همسو با دولت بودند. لذا برای خروج از این یکدستی و همسویی صرف مجلس آینده با دولت، باید کاری کرد که فضای تأیید صلاحیت‌ها بازتر شود».
نماینده مردم چالوس در مجلس یازدهم تأکید کرد: «بنابراین به اعتقاد من همه ما با هر نگاه و ایده و دیدگاه سیاسی که داریم، باید به صندوق رأی به عنوان صندوق انتخابات مجلس دوازدهم نگاه نکنیم و بدانیم دنیا چشم به این انتخابات دوخته شده است تا ببینند میزان مشارکت مردم در انتخابات چقدر است و حضورشان پای صندوق‌ها به چه نحو است». او همچنین افزود: «باید زمینه حضور پرشور مردم و افزایش سطح مشارکت فراهم شود و از تنگ‌نظری‌ها فاصله گرفت».
محسنی‌بندپی همچنین تأکید کرد: «وقتی سطح مشارکت در انتخابات پایین باشد چشم‌اندازها و اهداف ما دچار خدشه می‌شود؛ پس باید مراقب این مسئله باشیم».
این نماینده در پاسخ به این نکته که برای اینکه مردم را بتوانیم به حضور پای صندوق‌های رأی تشویق کنیم، باید زمینه حضور همه سلایق و گرایش‌های سیاسی در انتخابات را فراهم کنیم و از تنگ‌کردن حلقه تأیید صلاحیت‌ها بپرهیزیم و این وظیفه برگزارکنندگان انتخابات و کسانی است که تأیید صلاحیت‌ها را بر عهده دارند، بیان کرد: «البته امسال شورای نگهبان نسبت به گذشته بهتر عمل کرده است. تأیید صلاحیت برخی چهره‌های شاخص در تهران و برخی شهرستان‌ها می‌تواند مشارکت مردم در انتخابات را بیشتر کند».
او تأکید کرد: «این امر در تصمیم‌گیری هیئت‌های نظارت مشاهده می‌شود. اگرچه وقتی همه گروه‌ها و سلایق سیاسی در انتخابات برای خود کاندیدا داشته باشند، ایدئال جامعه ما است اما از طرفی برخی گروه‌های سیاسی هم خودشان تصمیم گرفتند کاندیدایی در انتخابات مجلس نداشته باشند».
نتیجه اینکه اگرچه شورای نگهبان در بررسی صلاحیت‌ها تاکنون نشان داده حسن نیت داشته و قصد دارد جانب انصاف را نگه دارد و بررسی صلاحیت‌ها را با گشاده‌دستی بیشتری نسبت به گذشته انجام دهد، اما انتظار می‌رود در‌این‌باره به اعتراض نمایندگان فعلی رد‌صلاحیت‌شده نگاهی پدرانه داشته باشد و کسانی را که با غرض‌ورزی و موارد خاص، سعی در حذفشان دارند، دریابد و به اعتراضشان به طور ویژه‌تر رسیدگی کند.
بیگی: طمعی به مسئولیت نمایندگی ندارم و هیچ کیسه‌ای ندوخته‌ام
احمد علیرضابیگی، نماینده دو دوره مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی که به دلیل افشای ماجرای شاسی‌بلندها، برای او پرونده‌ای تشکیل شد و در دادگاه بدوی به یک سال حبس محکوم شد، اما دادگاه تجدیدنظر او همچنان به نتیجه‌ای نرسیده است، با انتشار پیامی در رسانه‌ها از دلایل رد‌صلاحیت خود با عناوین اتهامی بیان‌شده گلایه کرده است که متن آن در ادامه می‌آید. «موضوعی که برای من از سوی هیئت‌های اجرائی عنوان شد، این بود که شما محکومیت اقدام علیه امنیت ملی دارید لذا شما رد‌صلاحیت می‌شوید. من اعتراض کردم که محکومیت ندارم و تنها چیزی که وجود دارد محکومیت بابت شکایت آقای فاطمی‌امین است که آن هم قطعیت پیدا نکرده است، لذا من چون گواهی فقدان سوءپیشینه کیفری ارائه کرده بودم، گفتم که رأی صادرشده، رأی درستی نیست. درحال‌حاضر هیئت نظارت استانی از آن موضوع صرف‌نظر کرده و دو بند عدم التزام به قانون اساسی و جمهوری اسلامی را برای من مطرح کرده‌اند. برای کسی با سابقه من که از ۱۴سالگی اسلحه به دست گرفتم و در کوه و کمر جنگیده‌ام، در شرایط سخت دفاع مقدس حضور داشتم و ۴۰ درصد جانبازم و جزء مقامات نیروی مسلح کشور و معاون نیروی انتظامی بوده‌ام، در پنج استان سمت فرماندهی داشتم و شش سال استاندار آذربایجان شرقی و دو دوره نماینده مجلس بوده‌ام، یک‌چنین نسبت‌هایی حتما نسبت‌های ناروایی است. من دو دوره نماینده مجلس بوده‌ام و از فیلتر‌های مشخص عبور کرده‌ام. اینکه امروز چنین نسبتی به من داده شود، حتما یک نسبت ناروا است. خداوند سبحان را شاهد می‌گیرم هیچ طمعی به مسئولیت نمایندگی ندارم، هیچ کیسه‌ای ندوخته‌ام و هیچ انتظار و طلبکاری هم ندارم؛ صرفا به جهت اینکه به خواست مردم خودم در تبریز، اسکو و آذرشهر پاسخ داده باشم، پا در این میدان گذاشتم. احساس من این است با این روش‌ها نمی‌توان آن شور و شوق مردم را برای حضور در صحنه انتخابات که مطالبه مقام معظم رهبری است، فراهم کنیم و شاهد باشیم کسانی که چنین روندی را انتخاب کرده‌اند، رودرروی فرمایش‌ها و خواسته‌های مقام معظم رهبری قرار گرفته‌اند».
