در غیاب کمدی‌ها، فیلم‌های اجتماعی دیده می‌شوند؟

شرق: در آخرین جلسه شورای صنفی نمایش، توقف اکران فیلم‌های کمدی در دهه اول محرم اعلام شد. به این ترتیب اکران دیگر فیلم‌های روی پرده همچنان ادامه خواهد داشت.

از ابتدای سال جاری سهم درخور توجهی از فروش گیشه متعلق به کمدی‌هاست و بعد از ایام محرم باید شاهد اضافه‌شدن فیلم‌های تازه‌ای به اکران‌های سینما باشیم. با‌این‌حال، بسیاری از کارشناسان سینما معتقدند نبض گیشه سینماها دست کمدی‌هاست و تا پایان سال، تولید و اکران فیلم‌هایی از این دست می‌تواند رونق را به سالن‌های سینما بازگرداند. «فسیل» به کارگردانی کریم امینی، «شهر هرت» به کارگردانی کریم امینی، «سه کام حبس» به کارگردانی سامان سالور، «آهنگ دو‌نفره» به کارگردانی آرزو ارزانش، «کت چرمی» به کارگردانی حسین میرزا‌محمدی، «عروسی مردم» به کارگردانی مجید توکلی، «مصلحت» به کارگردانی حسین دارابی، «بابا‌سیبیلو» به کارگردانی ادوین خاچیکیان، «یقه‌سفیدها» به کارگردانی شهرام مسلخی، «معجزه عشق» به کارگردانی محمدرضا ممتاز، «نگهبان شب» به کارگردانی رضا میرکریمی، «تصور» به کارگردانی علی بهراد، «شهرک» به کارگردانی علی حضرتی، «فصل ماهی سفید‌» به کارگردانی قربان نجفی و «پرونده باز است» به کارگردانی مرحوم کیومرث پوراحمد از‌جمله فیلم‌های اکران سینماهاست. در بین فیلم‌های هنر و تجربه، «صحنه آخر» یک مستند درباره عاشورا و تعزیه است که اکران آن از 

۲۴ تیرماه آغاز شده است. «مقیمان ناکجا» جدیدترین ساخته شهاب حسینی و «پسر انسان» به کارگردانی سپیده میرحسینی از دیگر فیلم‌های اکران این روزهای سینمای ایران هستند. با این حال از ابتدای سال تاکنون تنها فیلم کمدی «فسیل» با اختلاف زیاد از دیگر رقبایش در رتبه نخست فروش گیشه ایستاده و بیش از پنج میلیون نفر تماشاگر را با خود همراه کرده است.

فیلم‌های اجتماعی فرصت بهتری برای دیده‌شدن دارند

رضا سعیدی‌پور درباره اقبال مخاطبان سینما به فیلم‌های روی پرده به «شرق» گفت: «باید به این نکته توجه کرد که از عید نوروز به بعد اکران موفقی را تجربه کردیم و اساسا بار فروش سینما روی یک فیلم بود. فیلمی که مدت زمان زیادی روی پرده است و یکه‌تاز فروش گیشه سینماهاست. باید توجه کرد که این فیلم به نسبت تبلیغات خوبی هم داشت و استقبال مردم از این فیلم چراغ سالن‌های سینما را روشن نگه داشته است». او ادامه داد: «طبیعی است که با شروع محرم و صفر کاهشی را در فروش گیشه سینماها شاهد خواهیم بود. با توجه به اینکه به‌جز فیلم «فسیل»، نمایش فیلم کمدی دیگر «شهر هرت» هم مدتی متوقف خواهد شد، در این مدت فیلم‌های اجتماعی فرصت بهتری برای دیده‌شدن دارند. اما باید پذیرفت که فیلم‌های اجتماعی به اندازه فیلم‌های کمدی توان جذب مخاطب بالا به سالن‌های سینما را ندارند. همین الان تعداد زیادی از پردیس‌های سینمایی در نبود فیلم‌های کمدی تعداد سالن‌های نمایش‌دهنده فیلم‌ها را کاهش می‌دهند». او در بخش دیگری از صحبت‌هایش به فیلم‌هایی که قرار بود در چند روز گذشته اکرانشان را آغاز کنند اشاره کرد و گفت: «قرار بود فیلم‌های دیگری به چرخه اکران سینماها اضافه شوند و در محرم و صفر شاهد اکران فیلم‌های جدیدتری باشیم که همچنان موفق به دریافت مجوز نشدند. اما به احتمال زیاد بعد از پایان محرم و صفر اکران فیلم‌های تازه‌تری را خواهیم داشت». سعیدی‌پور ادامه داد: «باید پذیرفت که در حال حاضر کمدی‌ها مخاطب بیشتری را راهی سالن‌های سینما می‌کنند. تصور نمی‌کنم در این شرایط فیلم‌های اجتماعی شانس زیادی برای دیده‌شدن داشته باشند. کما‌اینکه هیچ‌وقت سینمای ایران قابل پیش‌بینی نبوده است. گاهی پیش‌بینی‌ها چیز دیگری بوده و در عمل اتفاق دیگری رخ داده است. در زمانه‌ای که گمان می‌کنیم فیلم‌های کمدی برگ برنده گیشه هستند، شاید طی زمان فیلم‌هایی از جنس دیگر مخاطب بیشتری داشته باشند. باید پذیرفت مردم متوجه آثار خوب می‌شوند. گاهی برخی تنها سرگرمی را انتخاب می‌کنند. اما تجربه ثابت کرده اگر فیلم خوب و قابل تأملی اکران شود مخاطب زیادی دارد و به همان نسبت مردم از آن فیلم هم استقبال می‌کنند».

عمده فروش سینما روی دوش فیلم‌های کمدی بوده است

سعید خانی، تهیه‌کننده و پخش‌کننده سینمای ایران، درباره شرایط اکران فیلم‌های اجتماعی به «شرق» گفت: «طبیعی است که فیلم‌های اجتماعی تعریف خاص خودش را دارد. فیلم اجتماعی ژانر نیست و عموما به فیلم‌های ملودرام عنوان فیلم اجتماعی را می‌دهیم. در شرایط حال حاضر فیلم‌هایی که آسیب‌های اجتماعی را بیان می‌کنند و حرف روز را می‌زنند، مخاطب هم دارند. سال گذشته دو فیلم «دوزیست» و «ابلق» فروش خوبی داشتند و می‌توان نتیجه گرفت در کنار فیلم‌های کمدی، فیلم‌هایی که بخشی از آسیب‌های اجتماعی را بیان می‌کنند نیز مخاطب خودشان را دارند».

او در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت: «از ابتدای سال می‌توان برای مناسبت‌های خاص برنامه‌ریزی کرد. همه می‌دانیم چه زمانی ماه محرم یا ماه مبارک رمضان در پیش است. با درنظرگرفتن این پیش‌فرض‌ها می‌توان برای اکران سال سینمای ایران برنامه‌ای در نظر گرفت. از ابتدای سال عمده فروش سینما روی دوش فیلم‌های کمدی بوده است و فیلم‌های اجتماعی ما کمک چندانی به فروش گیشه نکرده‌اند. در این میان فیلم‌هایی در نوبت نمایش قرار گرفتند که به دلایلی اجازه اکران ندارند». خانی افزود: «فیلم‌هایی مثل «تفریق» یا «عامه‌پسند» دو فیلمی هستند که به گمان من می‌توانند مخاطب زیادی را راهی سالن‌های سینما کنند و می‌توان با یک برنامه‌ریزی بهتر به فروش گیشه سینماها کمک کرد». او در پاسخ به این پرسش که در نبود درخواست کافی برای ساخت فیلم‌های اجتماعی، شرایط پیش‌روی این سینما را چطور پیش‌بینی می‌کند؟ گفت: «شرایط صدور مجوز برای فیلم‌های اجتماعی نسبت به گذشته سخت شده است. این در حالی است که سازندگان آثاری که در گذشته چنین فیلم‌هایی تولید کرده‌اند و پروانه نمایش هم دارند به مشکل خورده‌اند. شرایط ساخت فیلم هم روزبه‌روز سخت‌تر می‌شود و هزینه‌های تولید بسیار بالاست. طبیعی است که پیداکردن سرمایه‌گذار برای ساخت فیلم‌های جدی هم سخت شده است. در حالی که تولید فیلم کمدی به مراتب آسان‌تر است و سرمایه‌گذار راحت‌تر برای ساخت فیلم‌هایی از این دست هزینه می‌کند و در مقابل فروش بهتری هم در گیشه دارد. با درنظرگرفتن تمامی این شرایط به نظر من امسال هم شرایط ساخت فیلم‌های اجتماعی سخت است».