کلیچدار‌اوغلو یا اردوغان؟

‌محمود فاضلی-دیپلمات پیشین و تحلیلگر امور بین‌الملل: ‌با نزدیک‌ترشدن زمان انتخابات ریاست‌جمهوری و پارلمانی ترکیه در ۱۴ ماه می‌(14 اردیبهشت)، فعالیت‌های نامزدهای انتخابات گسترده‌تر می‌شود. کمال کلیچداراوغلو که توسط یک ائتلاف شش‌حزبی اپوزیسیون پیشنهاد شده است، رقیب اصلی اردوغان، رئیس‌جمهور فعلی تلقی می‌شود. در هفته‌های اخیر نتایج نظرسنجی‌ها در ترکیه نیز بسیار متفاوت بوده است؛ هم حزب حاکم «عدالت و توسعه» و هم حزب «جمهوری‌خواه خلق» هریک خود را پیروز این انتخابات می‌دانند. جزر و مدها در میزان آرای احزاب افزایش یافته است. میانگین 9 نظرسنجی انتخاباتی از اختلاف 4.5 درصدی در بین آرای کلیچداراوغلو و اردوغان حکایت دارد و انتخابات به دور دوم کشیده خواهد شد. در صورت پیروزنشدن هریک از این نامزدها، انتخابات مجدد در 28 ژوئن برگزار خواهد شد. در این نظرسنجی‌ها همچنین درباره دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری که ادعا می‌شود در آن اردوغان و کلیچداراوغلو رقابت ‌می‌کنند، 50.3 درصد از شرکت‌کنندگان به کلیچداراوغلو و 49.7 درصد به اردوغان رأی می‌دهند. کلیچدار‌اوغلو، رهبر حزب جمهوری خلق، در بخش سیاست خارجی مدعی است در تلاش برای حاکم‌کردن درک جدیدی در سیاست ترکیه است و تصمیم دارد یک سازمان صلح و همکاری خاورمیانه ایجاد کند که متشکل از ترکیه، ایران، عراق و سوریه باشد. کلیچداراوغلو در رابطه با حمایت از فلسطین معتقد است «اگر قرار است در کنار حق و عدالت بایستیم، مسلما باید در کنار فلسطین باشیم؛ در غیر این صورت ایمان و اعتقاداتی را که به ما آموخته شده‌‌اند، رد خواهیم کرد. ما در برابر ظلم سکوت اختیار نخواهیم کرد. اگر در جایی ناحقی و ظلم اعمال شود، در مقابل آن قرار خواهیم گرفت. ما باید با هم برای صلح در جهان اسلام تلاش کنیم. ما برای خاورمیانه هدف داریم. سرنوشت خاورمیانه همیشه درد، همیشه خون، همیشه اشک بوده است. در این منطقه ثروت زیادی در زیر زمین وجود دارد، ولی این ثروت می‌تواند به یک فاجعه برای کشورها تبدیل شود. باید این مسئله حل شود. وقتی صلح را در منطقه حاکم و همبستگی اجتماعی را قوی کنیم، می‌توانیم بسیاری از مشکلات را حل کنیم». او در موضوع مهاجرت‌های غیرقانونی و ورود هزاران پناه‌جو به این کشور، مواضع افراطی اتخاذ کرده است. او اخیرا پس از هجوم مهاجران غیرقانونی افغان به ترکیه خطاب به مرزبانان ترکیه گفته است: وطن، وطن همه ما و مرزها ناموس همه ماست. شما وظیفه خود را در مرز انجام دهید و به حرف کسی گوش ندهید. مرز ایران را باز خواهیم کرد و افغان‌هایی را که به ترکیه آمده‌اند، به ایران باز خواهیم گرداند. می‌خواهم سوریه، ایران و افغانستان این را بدانند. ما این را صریح و واضح می‌گوییم و یک طرح مخفی در پشت سر نداریم. ما نسبت به‌ هیچ کشوری، شهروندی یا تبعه خارجی تعصب نداریم، اما می‌خواهیم در کشور خود آزادانه زندگی کنیم. نمی‌خواهیم ساختار جمعیتی کشورمان تغییر کند. ما بدون کوچک‌ترین لکه نژادپرستی بر پیشانی ترکیه، حداکثر تا دو سال دیگر خواهران و برادران سوری خود را به کشورشان باز خواهیم گرداند. از نکات مهم دیدگاه‌های داخلی او، مواضعش در قبال کردهای این کشور و دیدارش با «پروین بولدان و میتهات سانجار» رهبران هم‌تراز حزب دموکراتیک خلق‌ها بود. در این دیدار، وی متن تغییر قانون اساسی و متن توافق مشترک تهیه‌شده از سوی ائتلاف ملت را به رهبران حزب دموکراتیک خلق‌ها داده و گفته است باید دستگاه قضائی کاملا مستقل و بی‌طرف باشد و دولت قانون‌مدار در ترکیه روی کار باشد. او چندی پیش مدعی شد: «اگر می‌خواهید صلاح‌الدین دمیرتاش (رهبر پیشین حزب دموکراتیک خلق‌ها) و عثمان کاوالا (از چهره‌های جامعه مدنی ترکیه) از زندان آزاد شوند، باید به من رأی بدهید»؛ سخنانی که با واکنش اردوغان روبه‌رو شد. به‌ گفته اردوغان، تا به امروز گامی‌که باعث شرمندگی از نزدیکان شهدا شود، برنداشتیم. در سایه عملیات‌های نظامی ما در منطقه شرق و جنوب شرقی کشور، آرامش در منطقه تأمین شد. عملیات‌های ما در سوریه و عراق باعث شد گروه تروریستی جدایی‌طلب در این مناطق زمین‌گیر شود. این عملیات‌ها تا پایان تهدید تروریستی علیه کشورمان ادامه خواهد یافت. محاسبات پلید کسانی را که از تروریست‌ها حمایت کرده و به آنها سلاح می‌دهند، عقیم خواهیم گذاشت. می‌دانم چانه‌زنی‌های شرم‌آور در صحنه سیاست، شما را ناراحت می‌کند. ترکیه قدرت ناکام‌گذاشتن این چانه‌زنی‌ها را دارد». در کمپین کلیچداراوغلو از شعار «پرچم سرخ را باز کنیم، عصر ظالمان به پایان برسد» استفاده می‌شود. علاوه بر حزب کمونیست ترکیه، گروه‌ THKP-C نیز از این شعار استفاده می‌کند و از هواداران خود خواسته از نامزدی کلیچداراوغلو برای ریاست‌جمهوری حمایت کنند. گروه پ‌ک‌ک نیز در کانال متعلق به این گروه، از نامزدی کلیچداراوغلو برای ریاست‌جمهوری «ائتلاف ملت» حمایت کرد. «بسه هوزات»، رئیس مشترک شورای اجرائی KCK، با اشاره به اینکه ترکیه وارد یک روند انتخاباتی بسیار مهم شده است، در مورد حمایت حزب دموکراتیک خلق‌ها از ائتلاف ملت، مدعی شد ما این حمایت را ارزشمند، مهم و معنادار می‌دانیم. این امر بر نتیجه انتخابات تأثیر خواهد گذاشت.