تلاش جهانی برای ایجاد امکان آموزش دختران افغانستانی
پس از تصمیم عجیب طالبان در اعلام ممنوعیت تحصیل دختران و زنان افغانستانی، جریان‌های زیادی در سرتاسر جهان برای همدردی با دختران افغانستانی و همچنین کمک به تحصیل آنها شکل گرفت. در ایران هم گروه‌های زیادی برای ایجاد زیرساخت‌های لازم برای تحصیل دختران افغانستانی اعلام آمادگی کردند.
پس از تصمیم عجیب طالبان در اعلام ممنوعیت تحصیل دختران و زنان افغانستانی، جریان‌های زیادی در سرتاسر جهان برای همدردی با دختران افغانستانی و همچنین کمک به تحصیل آنها شکل گرفت. در ایران هم گروه‌های زیادی برای ایجاد زیرساخت‌های لازم برای تحصیل دختران افغانستانی اعلام آمادگی کردند. پس از فرمان طالبان مبنی بر ممنوعیت تحصیل زنان، آموزش آنلاین به تنها فرصت دختران دانش‌آموز و دانشجوی افغان تبدیل شده تا در صورت داشتن شانس «دسترسی به اینترنت» بتوانند وقفه تحصیلی به‌وجود‌آمده را تا حدودی جبران کنند. در پاسخ به این نیاز نیز شماری از مراکز آموزشی در سراسر جهان دست به کار شده‌اند تا یا آموزش‌های آنلاینی را به‌طور رایگان در اختیار دختران دانش‌آموز و دانشجوی افغان بگذارند یا با فراهم‌آوردن بورس‌ها و کمک‌هزینه‌های تحصیلی، این امید را در میان آنها به وجود آورند تا در آینده‌ای نه‌چندان دور، کشور تحت کنترل گروه تندروی طالبان را به مقصد کشوری آزاد ترک کنند و آینده خود را به‌گونه‌ای دیگر رقم بزنند. در ادامه برخی از مراکزی که چه در کشورهای همسایه افغانستان و چه در نقاط دوردست این کره خاکی درصدد یاری‌رساندن به زنان و دختران افغانستان برآمده‌اند، معرفی می‌شوند:
FutureLearn برای زنان و دختران مقیم افغانستان
وب‌سایت «FutureLearn» یک پلتفرم دیجیتال پیشرو بریتانیایی است که برای زنان و دختران مقیم افغانستان که از تحصیل منع شده‌اند، این فرصت را فراهم آورده تا در دوره‌های آموزشی رایگان این مرکز شرکت کنند. بر اساس بیانیه‌ای که در ۲۲ دسامبر در این وب‌سایت منتشر شده، همه زنان و دختران افغان که به اینترنت دسترسی دارند، با ثبت‌نام در این وب‌سایت می‌توانند به هزارو۲۰۰ دوره رایگان دسترسی یابند.
Boston College برای افغان‌های مقیم بنگلادش
کالج بوستون که با همکاری مدرسه لینچ ایالات متحده فعالیت دارد، دوره‌های آموزش آنلاین رایگانی را برای آن دسته از زنان و دختران افغان فراهم آورده که قبل از تسلط طالبان بر افغانستان در این کشور زندگی می‌کردند و اکنون ساکن بنگلادش هستند. استادان این دوره‌ها علاوه بر برگزاری کلاس‌های آموزشی آنلاین برای افغان‌ها، ساعاتی را نیز در هفته به رسیدگی به مشکلات و نگرانی‌های این گروه از دانشجویان اختصاص داده‌اند. در جریان این دوره‌های آموزشی، دانشجویان افغان عمدتا در موضوعات مرتبط با نویسندگی آموزش داده می‌شوند تا بتوانند برای کاریابی در بخش آموزش بنگلادش یا کشورهای همسایه آماده شوند.
هند؛ ۹۵۰ بورسیه تحصیلی برای دانشجویان افغان
شورای روابط فرهنگی وزارت خارجه هند پیش از این در ماه سپتامبر اعلام کرده بود که برای سال‌های تحصیلی ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ میلادی ۹۵۰ بورسیه را برای جوانان افغان مقیم هند (اعم از زن و مرد) در نظر گرفته است. علاوه بر دانشجویان افغانستانی که پیش از این نیز ساکن هند بودند و اکنون با تغییرات سیاسی در افغانستان با مشکلات مالی روبه‌رو شده‌اند، پناهندگان افغان نیز می‌توانند از فرصت دریافت این بورسیه‌ها استفاده کنند.
ایران می‌تواند زیرساخت‌های لازم را فراهم کند؟
ایران در سال‌های گذشته همواره پذیرای مهاجران کشور همسایه خود افغانستان بوده است؛ با‌این‌حال وضعیت تحصیلی و حقوق شهروندی آنها در ایران اغلب با چالش‌هایی همراه بوده است. اکنون و با توجه به تصمیم عجیب طالبان احتمالا موج مهاجرت‌ها برای تحصیل به ایران هم افزایش می‌یابد. پاسخ ایران به این موج مهاجرت‌ها چیست؟ برخی نمایندگان مجلس در روزهای گذشته در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا به این مسئله واکنش نشان داده‌اند. از جمله نماینده مردم میانه در مجلس شورای اسلامی، در این راستا گفت: در‌صورتی‌که طالبان نسبت به توصیه‌های حقوق بشری بی‌توجه بوده و نسبت به تحصیل زنان تمکین نکند این ظرفیت در دانشگاه‌های کشور ما وجود دارد. کشور ما امروز پذیرای میلیون‌ها نفر از افغان‌ها است. جمعیت شایان‌توجهی از دانش‌آموزان و دانشجویان در کشور ما مشغول به تحصیل هستند. ما در راستای حس انسان‌دوستی متناسب با ظرفیت مدارس و دانشگاه‌های کشور پذیرای دانشجویان دختر افغانستانی‌ای خواهیم بود که محروم از تحصیل شده و علاقه‌مند به ادامه تحصیل هستند. مهرداد ویس‌کریمی، عضو کمیسیون آموزش هم در واکنش به این مسئله گفت: اصل اینکه ما به خانم‌هایی که از تحصیل محروم می‌شوند کمک کنیم، کار پسندیده‌ای است و باید انجام شود اما مثل هر موضوع دیگری باید اولویت‌ها، امکانات و شرایط موجود لحاظ شود و به‌طور طبیعی این ادامه تحصیل تا حدودی به سمتی می‌رود که حتی‌الامکان هزینه‌ای که ادامه تحصیل این بانوان دارد، بر گردن بیت‌المال و کشور ما نباشد. نماینده مردم خرم‌آباد در مجلس شورای اسلامی در ادامه تصریح کرد: مثلا فرض کنید که تحصیل در دانشگاه‌های غیرانتفاعی، غیردولتی و دانشگاه آزاد گزینه‌هایی است که می‌تواند جزء گزینه‌های اصلی باشد تا کسانی بتوانند تحصیلات خود را ادامه دهند، در‌عین‌حال از امکانات ملی و یارانه‌های ملی کشور کمتر استفاده کنند، بعد نوبت به شرایط خاص می‌رسد که حتما باید بررسی شود تا استفاده از امکانات ملی برای اتباع خارجی در چه حد باشد و البته حتما باید آیین‌نامه، ضوابط و قوانین مشخصی برای این کار وجود داشته باشد
نماینده مردم شهریار در مجلس شورای اسلامی از دیگر چهره‌هایی بود که در‌این‌باره اظهار‌نظر کرد و گفت: ما در کشور تمام شرایط را برای ادامه تحصیل مهاجران افغانستانی به‌خصوص برای دختران افغان در دانشگاه‌هایمان فراهم کرده‌ایم. در حوزه انتخابیه بنده نیز حدود 200 هزار دانش‌آموز افغانستانی وجود دارد که مثل تمام دانش‌آموزان ایرانی تحصیل می‌کنند و البته به برخی از آنها که خانواده نیازمند هستند، از طرف معلمان و مدیریت مدرسه کمک نیز می‌شود. حق‌وردی با بیان اینکه واقعا دردناک است که به نام اسلام جلوی تحصیل و پیشرفت علمی و فرهنگی قشری را در کشور افغانستان بگیرند، گفت: به‌هیچ‌وجه این کار تصمیم درست و عاقلانه‌ای نیست و مخالف شرع و حقوق بشر و حقوق زنان است اما در عجبم از کشورهایی که به بهانه‌های مختلف علیه جمهوری اسلامی ایران اقدام می‌کنند ولی راجع به این اقدامات هیچ واکنشی نشان نداده‌اند. عضو کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس شورای اسلامی در‌باره امکان استفاده از آموزش‌های مجازی و حضوری برای دانشجویان دختر افغان، عنوان کرد: دانشگاه‌هایی از کشورمان که امکان تحصیل از راه دور دارند، می‌توانند این دانشجویان را به‌صورت مجازی بپذیرند تا از تحصیل باز نمانند. درخصوص آموزش حضوری نیز طبق قوانین و قواعدی که وجود دارد و مثلا در کنکور ما شرکت کنند و قبول شوند هیچ منعی برای ادامه‌تحصیل این بانوان وجود ندارد و می‌توانند مانند دانشجویان خانم ایرانی در دانشگاه‌های ما تحصیل کنند.
