قهرمانی در آسیا، دور و دورتر

بهرام حیدری‌رامشه: شاید شما هم این خبر را که کنفدراسیون فوتبال آسیا AFC درمورد استفاده نامحدود از سهمیه بازیکنان خارجی در لیگ قهرمانان چراغ سبز نشان داده، شنیده باشید. تصمیمی که به منظور ارتقای کیفیت و سطح مسابقات گرفته شده است. در نگاه اول، می‌تواند تصمیم جذابی باشد و در لیگ قهرمان شاهد حضور بازیکنان باکیفیت‌تری باشیم و بر جذابیت مسابقات هم قطعا افزوده خواهد شد؛ اما نکته‌ای که اینجا وجود دارد، این است که این خبر مخاطب خاصی دارد و قطعا باشگاه‌های ایرانی در شرایط فعلی نمی‌توانند مخاطب آن باشند. تفاوتی که خیلی محسوس بین باشگاه‌های ایرانی و باشگاه‌های حوزه خلیج فارس وجود دارد، نداشتن توانایی مالی و نبود امکانات حرفه‌ای است. در کنار آن معضلات مدیریتی باشگاه‌ها و شرایط خاص زندگی برای اتباع خارجی در کشور ما با توجه به تفاوت فرهنگ‌ها را در نظر بگیرید. احتمالا باشگاه‌های عربی با سرمایه‌گذاری‌های کلان و جذب بازیکنان باکیفیت، از این پس در فوتبال آسیا جولان خواهند داد؛ کمااینکه شایعه توافق کریستیانو رونالدو یکی از بهترین بازیکنان تاریخ فوتبال با باشگاه النصر عربستان هم این روزها در حالی زمزمه می‌شود که یورگن لوکادیا بازیکن باکیفیت اما درجه دو اروپایی تیم پرسپولیس، هم‌زمان با انتشار این خبر، ایران را ترک و قرارداد خود را یک‌طرفه فسخ کرد. البته امید است قرارداد ایشان به نحوی تنظیم شده باشد که به خاطر این بی‌مسئولیتی محکوم شود و دوباره جریان مارک ویلموتس پیش نیاید. 

البته پشت پرده جذب رونالدو، تلاش کشور عربستان برای دریافت میزبانی جام جهانی و استفاده از رونالدو به‌عنوان سفیر ورزشی کشور عربستان است. قبل از جام جهانی هم زمزمه‌هایی مبنی بر قراردادی با لیونل مسی برای استفاده از او به‌عنوان سفیر در این کشور بعد از دوران فوتبالش به گوش‌‌می‌رسید. جدای این موضوع، بحث کیفیت ورزشگاه‌ها هم موضوع کم‌اهمیتی نیست. درصورتی‌که بیشتر ورزشگاه‌های ایران کیفیت لازم از نظر AFC را ندارند، کشورهای رقیب، ورزشگاه‌هایی در سطحی فراتر از آسیا ساخته‌اند. نمونه‌اش هم همین ورزشگاه‌های کشور قطر برای جام جهانی و صد البته شاهکار قرن 21 و ورزشگاه 974 بود که پس از پایان بازی‌ها جمع‌آوری شد. شاید تصاویر مربوط به برچیدن این ورزشگاه را دیده باشید. از طرف دیگر خبری به گوش می‌رسد که قرار است فدراسیون فوتبال روسیه هم به کنفدراسیون آسیا بپیوندد. تیم‌های باشگاهی باکیفیتی که پیوستن آنها به AFC راه را برای قدرت‌نمایی در سطح باشگاهی و صعود بی‌دردسر در هر دوره جام جهانی برای روس‌ها هموار می‌کند. اگرچه فرمت جدید فیفا، راه بسیار ساده‌ای برای تیم‌ها بابت صعود به جام جهانی باز می‌کند و برای منطقه‌ای مثل آسیا که چند قدرت سنتی در فوتبال دارد، صعود این تیم‌ها شاید کار چندان سختی نباشد. نکته دیگر اینکه نباید از شرق آسیا و قدرت‌های فوتبالی آن منطقه به‌ویژه کره و ژاپن غافل شد. آنها سال‌هاست با برنامه‌ریزی‌های صحیح در مسیر درستی قرار گرفته‌اند و موفقیت آنها در صعود از مرحله گروهی جام جهانی و بازی‌های خوب این تیم‌ها در این جام جام گواهی بر این ادعاست. آنها هم سال‌هاست که در سطح باشگاهی فعالیت‌های منظمی انجام داده‌اند و با جذب بازیکنانی در سطح اول دنیا، در ارتقای فوتبال خودشان تلاش مضاعفی می‌کنند. گویا طبق مصاحبه‌های مسئولان فوتبال ژاپن، آنها سودای صعود به جمع هشت تیم برتر جهان را در سر دارند. همچنین نمی‌توان از سرمایه‌گذاری‌های احتمالی کشور ثروتمندی مثل چین غافل شد؛ چراکه مطمئنا با این ارفاق سنگین AFC آنها هم قطعا تمایل ندارند قافیه را به رقبا ببازند. ممکن است کشور هند هم تلاش‌هایی انجام دهد. همه این اتفاقات، زنگ خطری را برای مسئولان فوتبال ایران به صدا درمی‌آورد که باهوش‌تر عمل کنند؛ چرا‌که اگر غافل شوند، ممکن است خیلی سریع جایگاه اولی آسیا را که سال‌ها در اختیار ایران بود، با رده‌های پنجمی و ششمی عوض کنند و دیگر یارای پس‌گیری نداشته باشند. باید مدیرانی با نگاه‌های حرفه‌ای و صرفا فوتبالی با نگرشی بلندمدت به کار گرفته شوند؛ وگرنه به‌زودی در زمینه فوتبال هم با سرخوردگی بزرگی مواجه خواهیم شد. آخرین باری که برانکو ایران را ترک می‌کرد، گفت که فوتبال ایران دارد به یک فوتبال آماتور تبدیل می‌شود. شاید الان این فوتبال در دوراهی بین حرفه‌ای‌ماندن و آماتور‌شدن مانده باشد؛ ولی تصمیمات درست می‌تواند نجات‌بخش باشد. همه این کشور‌ها مجبورند از منابع مالی و امکانات خود استفاده کنند؛ چراکه آنها استعداد ذاتی فوتبالی ندارند و با سرمایه‌گذاری مالی جای این نقطه ضعف خود را پر می‌کنند؛ ولی ایران از این حیث غنی بوده و هست. پس تا دیر نشده باید جنبید.