رفراندومی برای نتانیاهو

انتخابات پارلمانی هفته آینده اسرائیل پنجمین فرایند انتخاباتی در کمتر از چهار سال گذشته است و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر سابق اسرائیل هم امیدوار است به‌واسطه آرای رأی‌دهندگان به حزب تحت رهبری‌اش، لیکود، بتواند بار دیگر فرصت تشکیل کابینه را به دست آورد. نتانیاهو که اتهام فساد علیه او مطرح است، با وجود موانع‌ تلاش دارد در پایان انتخابات قانون‌گذاری تازه در این کشور با حمایت راست افراطی بار دیگر به قدرت بازگردد.

این انتخابات که برخی رسانه‌های داخلی اسرائیل آن را رفراندومی درباره بنیامین نتانیاهو و بازگشت او به قدرت توصیف کرده‌اند، بر اساس نظرسنجی‌های اخیر با اقبال رأی‌دهندگان به جریان راست افراطی نیز همراه خواهد بود. اگرچه نتانیاهو آخرین نبردهای انتخاباتی خود را در قامت «نخست‌وزیر» انجام داد، اما این ‌بار در مقام رهبری اپوزیسیون در برابر یائیر لاپید، نخست‌وزیر فعلی وارد کارزار انتخاباتی شده است. آخرین نظرسنجی‌ها همچنان حزب لیکود تحت رهبری نتانیاهو را با کمی بیش از ۳۰ کرسی از ۱۲۰ کرسی پارلمان بالاتر از حزب «یش عتید» تحت هدایت یائیر لاپید قرار داده که با پیشرفتی اندک انتظار می‌رود بین ۲۴ تا ۲۷ کرسی را از آن خود کند.

جدا از دو حزب یاد‌شده، ده‌ها حزب و تشکل سیاسی در این انتخابات مشارکت دارند که آرا و کرسی‌های تعلق‌گرفته به آنها در تشکیل کابینه آینده به‌ویژه برای بنیامین نتانیاهو که با حمایت احزاب افراطی ارتدوکس و راست افراطی در‌صدد کسب آستانه اکثریت و ۶۱ کرسی است، نقش حیاتی ایفا می‌کند.

ائتلاف جریان راست افراطی تحت هدایت «بتسلایل سموتریش» و «ایتمار بن غفیر» در انتخابات سال گذشته فقط شش کرسی به دست آورد اما طبق نظرسنجی‌های اخیر این ائتلاف ۱۴ نماینده در پارلمان خواهد داشت و به این ترتیب حزب راست افراطی «صهیونیسم دینی» به سومین نیروی سیاسی در این کارزار تبدیل خواهد شد.

بر اساس ارزیابی‌های صورت‌گرفته، بنیامین نتانیاهو با جمع‌آوری آرای جریان راست افراطی تقریبا در آستانه کسب اکثریت قرار می‌گیرد، بدون آنکه دقیقا به این حد‌نصاب آن دست یابد‌ یا از آن عبور کند. یائیر لاپید در انتخابات سال گذشته میلادی با گردهم‌آوردن طیفی ناهمگون از احزاب مخالف بنیامین نتانیاهو موفق شد او را که با 11 سال سابقه زمامداری، بادوام‌ترین نخست‌وزیر اسرائیل محسوب می‌شود، از قدرت کنار بزند. این ائتلاف در‌حال‌حاضر بر اساس آخرین نظرسنجی‌ها دست‌کم پنج یا شش کرسی تا رسیدن به آستانه اکثریت فاصله دارد و اگر بخواهد در قدرت بماند، باید شبکه خود را گسترده‌تر کند.

یکی از نزدیکان نخست‌وزیر فعلی اسرائیل به خبرگزاری فرانسه گفت: «لاپید می‌داند که به‌طور مستقیم توان کسب ۶۱ کرسی پارلمان را ندارد؛ بنابراین هدف او این است که نتانیاهو در کنار متحدانش به این آستانه دست پیدا نکنند».

یک استاد علوم سیاسی در دانشگاه عبری بیت‌المقدس می‌گوید: «یائیر لاپید خود را تنها فردی می‌داند که توان جمع‌آوری آرا در برابر نتانیاهو را دارد. هدف او افزایش حمایت از حزب تحت رهبری خود است،‌ اما هم‌زمان باید اطمینان حاصل کند که شرکای بالقوه‌اش حداقل مقبولیت را برای واجد شرایط بودن برآورده می‌کنند».

در نظام انتخاباتی موجود در اسرائیل، احزاب باید حداقل 25.3 درصد آرا را برای انتخاب نمایندگان به دست آورند. از سوی دیگر، احزاب عربی که خصومت بیشتری با نتانیاهو دارند، در انتخابات پیش‌رو به‌صورت پراکنده و در سه بلوک رقابت می‌کنند؛ از این‌رو این خطر وجود دارد که برخی از آنها از آستانه صلاحیت عبور نکنند.