سند جدید راهبرد دفاعی ایالات متحده منتشر شد
چین مهم‌ترین تهدید علیه آمریکا
وزیر دفاع ایالات متحده معتقد است روسیه در درازمدت توان و قدرت به چالش کشیدن واشنگتن را ندارد
پنتاگون سند جدید راهبرد دفاعی ایالات متحده را منتشر کرد و در چارچوب برنامه دفاع راهبردی آمریکا، چین، با وجود ادامه جنگ روسیه علیه اوکراین و تهدیدهای مکرر کرملین و واشنگتن، همچنان به‌عنوان «بزرگ‌ترین چالش امنیتی ایالات متحده» معرفی شده است
پنتاگون سند جدید راهبرد دفاعی ایالات متحده را منتشر کرد و در چارچوب برنامه دفاع راهبردی آمریکا، چین، با وجود ادامه جنگ روسیه علیه اوکراین و تهدیدهای مکرر کرملین و واشنگتن، همچنان به‌عنوان «بزرگ‌ترین چالش امنیتی ایالات متحده» معرفی شده است. آسوشیتدپرس در گزارشی به نقل از صحبت‌های لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا، نوشت: چین تنها رقیب اصلی آمریکا به شمار می‌رود که هم قصد تغییر نظم بین‌المللی را دارد و هم بهطور فزاینده‌‌ای توانایی انجام این کار را دارد. به گفته وزیر دفاع آمریکا، روسیه در درازمدت توان و قدرت این را ندارد که بهطور نظام‌مند، ایالات متحده را به چالش بکشد. هرچند تهاجم نظامی کنونی روسیه به اوکراین، تهدیدی جدی برای منافع و ارزش‌های ایالات متحده به شمار می‌رود. لوید آستین با انتشار پیامی نوشت: «راهبرد دفاعی تازه پنتاگون، مسیر پیش‌روی ایالات متحده را در دهه‌های آینده روشن می‌کند».
به نوشته وزیر دفاع آمریکا، «تأمین امنیت مردم ایالات متحده»، «ارتقای امنیت جهان» و «دفاع از ارزش‌های دموکراتیک» از محورهای اصلی سند راهبرد دفاعی پنتاگون است. به گفته لوید آستین، جهان در دوران پرتلاطمی به سر می‌برد، با‌این‌حال ایالات متحده و متحدان آمریکا در سراسر جهان، در موقعیت خوبی برای مقابله با چالش‌های دهه پیش‌رو قرار دارند. سی‌ان‌ان هم به نقل از یک مقام ارشد دفاعی آمریکا نوشت: در‌حالی‌که روسیه طبق برنامه راهبردی تازه ایالات متحده همچنان یک تهدید جدی تلقی می‌شود، اما «بهطور مطلق از حمله به ناتو منصرف شده است».
آسوشیتدپرس نیز در ادامه گزارش خود درباره محتوای سند ۸۰صفحه‌ای وزارت دفاع آمریکا نوشت: برابر این سند، روسیه و چین در‌حال‌حاضر چالش‌های خطرناک‌تری نسبت به تهدید گروه‌های تروریستی برای امنیت داخلی و خارجی ایالات متحده به شمار می‌روند. در سند راهبرد دفاعی تازه ایالات متحده، از توان هستهای مسکو، عملیات‌های سایبری و موشک‌های دوربرد روسیه، به‌عنوان تهدیدهای جدی برای آمریکا و متحدانش در سراسر جهان نام برده شده است.
سند سیاست‌های راهبردهای دفاعی آمریکا خاطرنشان می‌کند که درگیری نظامی با چین «اجتناب‌ناپذیر و مطلوب» نیست؛ ولی پیشگیری از تسلط چین بر برخی از نقاط کلیدی جهان را از اولویت‌های واشنگتن اعلام می‌کند. قاعدتا این اشاره‌ای به تقویت حضور نظامی چین در دریای جنوبی چین و اطراف تایوان است. این سند می‌افزاید که پکن تلاش می‌کند همکاری و پیمان‌های مشترک بین آمریکا و کشورهای جنوب شرقی آسیا را تضعیف کرده و از قدرت نظامی خود برای ارعاب کشورهای همسایه بهره‌برداری می‌کند.
بخش علنی سند راهبردی وزارت دفاع آمریکا که در 80 صفحه منتشر شده است، خاطرنشان می‌کند که تهاجم نظامی به اوکراین با توجه به برخورداری روسیه از جنگ‌افزارهای هستهای، موشک‌های دوربرد و عملیات سایبری برای آمریکا و متحدانش یک تهدید جدی است. درعینحال هشدار می‌دهد که به دلیل افزایش همکاری‌های مسکو و پکن و با وجود ادامه تهدیدهای تروریستی در داخل، چین و روسیه برای امنیت آمریکا بزرگ‌ترین تهدید هستند. یک مقام پنتاگون به خبرنگاران گفت سند راهبردی جدید نشان می‌دهد که آمریکا برای اولین بار با تهدیدهای دو رقیب صاحب سلاح هستهای مواجه است.
در ارزیابی قبلی وزارت دفاع آمریکا از تهدیدهای راهبردی که در سال ۲۰۱۸ و دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ منتشر شد، واشنگتن اعلام کرد که تمرکز اصلی ارتش آمریکا به جای مقابله با تروریسم بین‌المللی، آمادگی بیشتر برای جنگ با یک قدرت بزرگ خواهد بود. در سند راهبردی امسال به نقش متحدان آمریکا در یک استراتژی دفاعی توجه بیشتری شده است که منعکس‌کننده اقدامات دولت جو بایدن برای ترمیم مناسبات با متحدان واشنگتن است که در دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ لطمه خورده بود. یکی از محورهای اصلی سند راهبردی جدید مفهوم «مهار یکپارچه» است که به معنای استفاده هم‌زمان آمریکا از قدرت نظامی، اقتصادی و دیپلماتیک و درعینحال همکاری نزدیک با متحدان این کشور، از‌جمله در زمینه جنگ‌افزارهای هستهای آمریکا، با هدف منصرف‌کردن دشمنان از حمله نظامی است.
در این سند نتیجه‌گیری می‌شود که چین در دهه‌های آینده کماکان «مهم‌ترین تهدید» خواهد بود؛ ولی روسیه یک تهدید «حاد» است. سند جدید راهبردی وزارت دفاع آمریکا درعینحال بر افزایش تحقیق و توسعه فناوری‌های پیشرفته از‌جمله هوش مصنوعی، جنگ سایبری و جنگ‌افزارهای مافوق صوت تأکید می‌کند و با اشاره به چالش‌های سال‌های اخیر در استخدام نیروی متخصص می‌افزاید که پنتاگون برای جلب این نوع متخصصان باید فرهنگ خود را تغییر دهد.
بازبینی از تهدیدهای هستهای و استراتژی آمریکا در آرایش جنگ‌افزارهای هستهای به‌عنوان ضمیمه جداگانه‌ای از این سند منتشر شده است. در این ضمیمه تأکید می‌شود که تحت تأثیر تقویت همکاری‌های چین و روسیه تهدیدهای هستهای افزایش یافته است و آمریکا علاوه بر نوسازی جنگ‌افزارهای هستهای خود، ممکن است بخشی از این جنگ‌افزارها را که متناسب با تهدیدهای فعلی نیستند، از رده خارج کند.
این اولین باری است که گزارش‌های راهبردی وزارت دفاع آمریکا در هر سه عرصه بازبینی استراتژی دفاع ملی، دفاع موشکی و سیاست و آرایش نیروهای هستهای کشور بهطور هم‌زمان تهیه و منتشر می‌شود. دولت‌های آمریکا طبق قانون باید هر چهار سال یک بار بازبینی همه‌جانبه سیاست دفاعی کشور را به کنگره ارائه دهند. کارشناسان عقیده دارند یکی از اولویت‌های وزارت دفاع آمریکا در سال‌های آینده نوسازی جنگ‌افزارها و قابلیت‌های هستهای این کشور خواهد بود؛ چون بسیاری از تجهیزات قادر به حمل موشک‌های هستهای از‌جمله بمب‌افکن‌ها و زیردریایی‌های ویژه این مأموریت‌ها کهنه شده و نوسازی آنها صدها میلیارد دلار هزینه خواهد داشت.
یکی دیگر از چالش‌های تسلیحاتی مهم در سال‌های آینده، رقابت با چین و روسیه در عرصه تولید و نوآوری تسلیحات مافوق صوت خواهد بود. از زمان تنظیم سیاست‌های راهبردی قبلی در سال ۲۰۱۸ هم چین و هم روسیه در استفاده از قدرت نظامی خود رویه تعرضی‌تری را در پیش گرفته‌اند. روسیه به اوکراین حمله کرده و چین تهدیدهای خود علیه تایوان را با شعار بازپس‌گیری این جزیره حتی با تکیه بر قدرت نظامی افزایش داده است. هم‌زمان، برنامه‌ها و اقدامات هستهای روسیه، کره‌شمالی و ایران نیز افزایش یافته است.
خط‌و‌نشان برای کره‌شمالی
بر اساس سه سند مهم سیاست‌گذاری با عناوین استراتژی دفاع ملی، بازنگری در موضع‌گیری هستهای و بازنگری در دفاع موشکی، اقداماتی طرح‌ریزی می‌شود که آمریکا برای بازداشتن و دفاع در برابر تعدادی از چالش‌ها از‌جمله از سوی چین، روسیه، ایران و کره‌شمالی اتخاذ می‌کند.
در ماه گذشته میلادی یک سند سیاست‌گذاری استراتژی امنیت ملی آمریکا اشاره بسیار مختصری به کره‌شمالی داشت؛ اما پنتاگون در اسناد جدید بسیار عمیق‌تر به پیونگ‌یانگ پرداخته و بهطور مستقیم و آشکار کره‌شمالی را تهدید کرده است. در سند بازنگری موضوع هستهای آمده است: ما در استراتژی خود در قبال کره‌شمالی، خطرات ناشی از توانایی‌های هستهای، شیمیایی، موشکی و متعارف این کشور را در نظر می‌گیریم؛ به‌ویژه لزوم تفهیم این مسئله به کیم جونگ اون، رهبر کره‌شمالی که در صورت استفاده از سلاح هستهای با عواقب بسیار شدیدی مواجه خواهد شد.
در این سند آمده است: هر حمله هستهای کره‌شمالی به آمریکا یا متحدان و شرکایش غیر‌قابل‌قبول بوده و به معنای پایان کار نظام کنونی پیونگ‌یانگ خواهد بود. هیچ سناریویی وجود ندارد که در آن کیم جونگ اون از سلاح هستهای استفاده کرده و همچنان در قدرت بماند. آمریکا همچنین هشدار داد که اگر کره‌شمالی در آسیای شرقی حملات سریع استراتژیک انجام دهد، با زرادخانه‌های هستهای آمریکا مواجه خواهد بود. پنتاگون همچنین هشدار داد که اگر کره‌شمالی تخصص، مواد یا فناوری هستهای خود را در اختیار بازیگران دولتی یا غیردولتی قرار دهد، با واکنش آمریکا مواجه خواهد شد.
افزایش احتمال اشغال تایوان
در میانه نگرانی‌ها درباره دامن‌زدن چین به «حملات» دیپلماتیک به تایوان و هم‌زمان با تحکیم قدرت شی جین‌پینگ، حکومت پکن ادعا کرده بیش از هر زمانی به تصرف تایوان نزدیک شده است. اداره امور تایوان در پکن با تأکید مجدد بر تهدیدهای رهبران چین درباره یکپارچگی مجدد تایوان با سرزمین اصلی، اعلام کرد نیروهای این کشور برای حصول به «یکپارچگی مجدد و کامل» آماده‌اند. ما شیائو گوانگ، سخنگوی حکومت چین گفت: «به تحقق تجدید حیات ملی بیش از هر زمانی در طول تاریخ نزدیک‌تر هستیم و بیش از هر زمانی اطمینان و توانایی داریم. به همین ترتیب به تحقق یکپارچگی مجدد و کامل با سرزمین اصلی بیش از هر زمانی در طول تاریخ نزدیک‌تر هستیم و بیش از هر زمانی اطمینان و توانایی داریم». او این سخنان را در آغاز اجلاس هفته پیش حزب کمونیست در پاسخ به پرسش‌هایی درباره خط‌‌مشی جامع شی گفت. اوج اجلاس، رسیدن شی به سومین دوره پنج‌ساله قدرت، به‌دست‌گرفتن فرماندهی کامل حزب و همچنین ارتش و در نتیجه قرارگرفتن در جایگاه قوی‌ترین رهبر کشور بود. حزب کمونیست کمیته حاکم دائمی و هفت‌نفره‌ای متشکل از شی و متحدانش هم معرفی کرد که دست او را برای اجرای برنامه‌هایش باز می‌گذارد. جوزف وو، وزیر خارجه تایوان گفته است چین تلاش خود را افزایش می‌دهد تا با منصرف‌کردن شمار بیشتری از معدود متحدان دیپلماتیک باقی‌مانده تایوان، این جزیره را دچار انزوای دیپلماتیک کند. جوزف در گزارشی به مجلس گفت: «چین احتمال دارد تایوان را به‌ویژه در میدان دیپلماتیک مورد حمله و تهدید بیشتری قرار دهد. همین ما را نگران می‌کند».
او افزود طبق «نشانه‌ها» و اطلاعاتی که رهبران از برخی متحدان دیپلماتیک دریافت کرده‌اند، چین تلاش خود را افزایش خواهد داد تا متحدان این جزیره را ترغیب کند از شناسایی رسمی آن دست بردارند و به سوی چین بروند. او گفت: «چالش‌های دیپلماتیک فراروی ما هرچه بیشتر رو به افزایش است. وضعیت ما در آینده دشوارتر می‌شود». شش کشور از کشورهایی که زمانی تایوان را به رسمیت می‌شناختند، اکنون فقط چین را به رسمیت می‌شناسند و در‌حال‌حاضر فقط ۱۴ کشور شامل بلیز، هندوراس، پاراگوئه، سنت‌لوسیا و تووالو دارای روابط دیپلماتیک رسمی با دولت این جزیره‌اند.
هارش وی پنت، پروفسور دانشگاه کینگز کالج لندن، به ایندیپندنت می‌گوید: «شی جین‌پینگ روشن کرد قصد ندارد در موضوع تایوان از اعمال قدرت دست بردارد و رهبر چین نه‌تنها کوتاه نیامد، بلکه تأکید کرد در این موضوع مذاکره یا گفت‌وگویی صورت نخواهد گرفت. یکپارچگی مجدد چین هدف دیرین حزب کمونیست چین بوده است و هر رهبری بتواند آن را محقق کند، میراث بزرگی از خود به‌جا خواهد گذاشت».
