یونان و ترکیه؛ کاهش لفاظی‌های تحریک‌آمیز
روابط بین ترکیه و یونان، دو عضو ناتو که اغلب دچار تنش است، با آغاز درگیری‌ها در اوکراین و اقدامات اخیر ترکیه در روند عادی‌سازی روابط با کشورهای عربی تا حدودی از شعارهای تند و تهدیدات فاصله گرفته و طرفین حداقل در ظاهر از حل‌وفصل مشکلات در چارچوب روابط حسن هم‌جواری و حقوق بین‌المللی حمایت می‌کنند.
روابط بین ترکیه و یونان، دو عضو ناتو که اغلب دچار تنش است، با آغاز درگیری‌ها در اوکراین و اقدامات اخیر ترکیه در روند عادی‌سازی روابط با کشورهای عربی تا حدودی از شعارهای تند و تهدیدات فاصله گرفته و طرفین حداقل در ظاهر از حل‌وفصل مشکلات در چارچوب روابط حسن هم‌جواری و حقوق بین‌المللی حمایت می‌کنند. در صحنه دیپلماتیک، توجه آتن بر فرایندهای جاری در جهان غرب از یک سو و در سطح منطقه‌ای از سوی دیگر به روابط با مصر و اسرائیل متمرکز است. همچنین پس از دیداری که میچوتاکیس، نخست‌وزیر یونان و اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه، پس از آغاز جنگ اوکراین در استانبول داشتند، طرفین توافق کردند لحن غیردوستانه خود را به طور متقابل کاهش دهند. به نظر می‌رسد هر دو کشور به دلیل بحران اقتصادی، به تابستانی آرام برای جذب توریست نیاز دارند.
در جدیدترین مواضع ترکیه علیه یونان، وزیر دفاع ترکیه، یونان را به اقدامات غیرقانونی و تحریک‌آمیز متهم کرد و مدعی شد ترکیه قدرت آن را دارد که از منافع خود در اژه، شرق مدیترانه و قبرس دفاع کند. ترکیه تلاش می‌کند تا مشکلات اژه، شرق مدیترانه و قبرس را در همین چارچوب حل کند و از همتایان یونانی خود نیز انتظار دارد به لطف صلح و ثبات، مطابق با روابط حسن هم‌جواری و حقوق بین‌المللی عمل کنند؛ اما در عین اینکه دست دوستی دراز کرده و تلاش داریم مدیترانه را به دریای صلح تبدیل کنیم، با اظهارات تحریک‌آمیز و اقدامات غیرقانونی برخی مقامات یونانی مواجه هستیم. به همه اقدامات غیرعادلانه و غیرقانونی یونان، با وجود فراخوان‌های خیرخواهانه ما برای گفت‌وگو، در چارچوب عمل متقابل هم در سطح دیپلماسی و هم در میدان پاسخ می‌دهیم. ما قدرت و عزم آن را داریم که از حقوق و منافع خود در اژه، شرق مدیترانه و قبرس دفاع کنیم. وزیر دفاع ترکیه که از ادامه «لفاظی تحریک‌آمیز» و «اقدامات غیرقانونی» سیاست‌مداران یونانی سخن می‌گوید، مدعی است تسلیحات نظامی برای تقویت تسلیحاتی و برتری عددی در مقابل ترکیه بیهوده است. یونان از یک سو به دنبال ایجاد ائتلاف با کشورهای دیگر و از سوی دیگر به دنبال تقویت تسلیحات نظامی است. با نگاهی به اعداد و ترکیب قوا، اقدامات یونان هیچ ارزشی در مقابل ترکیه ندارد. ما هرگز در برابر عمل انجام‌شده علیه منافع و حقوق خود در شرق مدیترانه، اژه و قبرس قرار نخواهیم گرفت و بر این موضوع تأکید داریم. تمایل داریم اژه دریای صلح باشد و بتوانیم ثروت طبیعی آن را به طور عادلانه تقسیم کنیم.
در پی جنگ در اوکراین، نخست‌وزیر یونان گزینه راهبردی همسویی کامل با مواضع غرب، بدون پیش‌شرط را انتخاب کرد. دولت محافظه‌کار که همچنان در همسویی کامل با مواضع اتحادیه اروپا و ناتو قرار دارد، تأکید می‌کند وسعت تحریم‌های ضد‌روسی نباید به گونه‌ای تنظیم شود که برای اروپا مضرتر از مسکو باشد. واشنگتن نیز همچنان یونان و ترکیه را دو ستون مهم منطقه‌ای برای امنیت انرژی می‌داند. در دیدار اخیر خانم نولند، معاون وزیر خارجه آمریکا از آتن، به طرف یونانی گفته شده است که با توجه به شرایط ژئوپلیتیک و جنگ اوکراین، حل‌وفصل اختلافات بین یونان و ترکیه جزء اولویت‌های واشنگتن نیست و باید در منطقه شرق مدیترانه آرامش وجود داشته باشد تا آتن و آنکارا نقش مهمی را که می‌توانند در قطع وابستگی اروپا به گاز روسیه داشته باشند، ایفا کنند.
با وجود دوره آرامش نسبی در روابط یونان و ترکیه، شناسایی و رهگیری جنگنده
«اف–16» ترکیه بر فراز جزایر این کشور در دریای اژه ادامه دارد. جنگنده‌های یونان با رعایت قوانین بین‌المللی هوانوردی جنگنده‌های ترکیه را شناسایی و رهگیری می‌کنند. آنکارا به‌عنوان بخشی از تلاش گسترده‌تر برای ترویج موضع خود در قبال غیرنظامی‌کردن جزایر، مدعی است بازدید مقامات نظامی و سیاسی یونان از جزایر شرق دریای اژه نقض توافقات دیپلماتیک گذشته است. به‌تازگی چند رسانه بین‌المللی ادعا کرده‌اند رادارها و موشک‌های جنگنده‌های یونان این توانایی را دارند که جنگنده‌های ترکیه را شناسایی کرده و قبل از اینکه خلبانان متوجه شوند به آنها حمله کنند. بنا‌براین ضروری است ترکیه ناوگان جنگنده «اف-16» خود را ارتقا دهد؛ ارتقایی که در حال حاضر در یونان در حال انجام است؛ اما در ترکیه انجام نشده است. از دیدگاه ترک‌ها، اگر توازن قوا در دریای اژه از بین برود، احتمال شکست در نبردهای هوایی افزایش می‌یابد. همان‌طور که می‌دانید یونان جنگنده‌های رافال را خریده که بالاترین کیفیت راداری را دارد و در حال خرید موشک‌های «متئور» است که ما را نگران می‌کند. ما چنین جنگنده پیشرفته‌ای نداریم، ولی یونان جنگنده‌های جدیدی دارد که از فرانسه خریده است. اگر ما این هواپیماها را نگیریم، یونان جنگنده‌های ما را سرنگون خواهد کرد.
