عدم وحدت تهيه‌کنندگان، افزايش دخالت ارشاد
فرانک آرتا
شوراي‌عالي تهيه‌کنندگان سينماي ايران با بخش حقوقي «پيش‌نويس نظام تهيه‌کنندگي سازمان سينمايي کشور» مخالفت کرد.
به گزارش دبيرخانه شوراي‌عالي تهيه‌کنندگان سينما در آخرين نشست شوراي‌عالي تهيه‌کنندگان مشورت‌هاي انجام‌شده با کارشناسان صنفي درباره پيش‌نويس نظام تهيه‌کنندگي مطرح شد. بخش تهيه‌کنندگان حقيقي اين پيش‌نويس، پيش از اين مورد بررسي و اعلام نظر قرار گرفته بود. شوراي‌عالي با جمع‌بندي نظرات همکاران تهيه‌کننده که مخالف بخش حقوقي پيش‌نويس بودند و با احترام به خواسته اکثريت تهيه‌کنندگان حرفه‌اي، اجراي اين پيش‌نويس را در شرايط کنوني سينماي ايران به نفع سينما و سينماگران کشور ندانست. مخالفت شوراي‌عالي با بخش حقوقي پيش‌نويس نظام تهيه‌کنندگي سينماي ايران طي نامه‌اي به حسين انتظامي رئيس سازمان سينمايي کشور اعلام شد. 20 فروردين پيش‌نويس نظام تهيه‌کنندگي سينما منتشر شد و در پي آن 19 ارديبهشت هم ۱۰۰ تهيه‌کننده و کارگردان سينما به نظام‌نامه تهيه‌کنندگي فيلم که از سوي سازمان سينمايي منتشر شده بود، انتقاد کردند.
هنگامي که پيش‌نويس نظام‌نامه تهيه‌کنندگي فيلم در فروردين امسال منتشر شد. دوباره به بحث‌هاي قديمي و دامنه‌دار صنف تهيه‌کنندگي و نبود وحدت رويه در تعيين صنف واحد زير نظر خانه سينما دامن زد.
پيش از اين روابط عمومي سازمان سينمايي درباره اين طرح گفته بود که به‌منظور تعيين شرايط شکل‌گيري، نحوه فعاليت، رده‌بندي و ارتقاي تهيه‌کنندگان حقيقي و حقوقي در حيطه‌هاي سينمايي و غيرسينمايي پيش‌نويس نظام‌نامه تهيه‌کنندگي فيلم در يک مقدمه، پنج فصل، 18 ماده و سه تبصره آماده شده است.
اما با گذشت تقريبا يک فصل همچنان در خزان ماجرا به‌سر مي‌بريم. روز گذشته هم شورای عالي تهيه‌کنندگان مخالفت خود را با مفاد طرح اعلام کرد. موضوع و سؤال مهم اين است که چرا تهيه‌کنندگان نمي‌توانند زير يک چتر واحد قرار بگيرند. اصلا دليل عدم انسجام آنها چيست؟ دلايل و شرايط حاکم بر اين نبود وحدت رويه چه مي‌تواند باشد؟ با اين پيش‌فرض، سراغ دو تهيه‌کننده سينما رفتيم تا نظرات آنها را جويا شويم. همچنين آماده شنيدن نظرات ساير اهالي سينما خواهيم بود.
جمال ساداتيان، تهيه‌کننده
درباره اين پيش‌نويس بايد گفت که سازمان سينمايي نقطه نظرات خود را اعلام کرده است، اما از آنجا که سينماگران عملياتي به نقاط ضعف و قوت اين پيش‌نويس نگاه کرده‌اند، نگاه‌شان واقع‌بينانه است. به هر حالت بخشي از بدنه سينما ارتباط خوبي با اين طرح برقرار نکرده‌اند. آن‌گونه که از مفاد آن استنباط مي‌شود، اين است که گويي يکسري کمپاني قوي سينمايي در ايران وجود دارد و قرار است از سوي دولت به آنها خدماتي ارائه شود! درحالي‌که در اين سال‌ها آن‌قدر سينما را نحيف کرده‌اند که نمي‌توان به‌راحتي از عنوان «شرکت‌هاي بزرگ فيلم‌سازي» استفاده کرد!
مگر ما در ايران چند کمپاني فيلم‌سازي داريم که دست‌کم 20 سالن سينما، تجهيزات به‌روز سينمايي داشته باشد و اين قدرت اقتصادي را داشته باشد که هر ساله بتوانند پنج، شش فيلم سينمايي توليد کنند؟ در اين سال‌ها حتي کمپاني‌هاي با سابقه به‌سختي سالي دو فيلم تهيه کرده‌اند! بنابراين وقتي از واژگان «صنعت سينما» استفاده مي‌کنيم بايد شاخص‌هاي آن را در نظر بگيريم. به هر حال در هر صنعتي سرمايه و سوددهي مهم است. در دنيا رسم بر اين است وقتي پروژه‌اي را تعريف مي‌کنند صاحب فکر و انديشه 20 درصد مالي را تزريق مي‌کند و 80 درصد ديگر آن ازطريق بنگاه‌هاي اقتصادي و تسهيلات ارزان‌قیمت طويل‌المدت تأمين مي‌شود. در اين شرايط شرکت‌هاي بيمه‌اي پروژه را بيمه مي‌کنند تا فيلم و عواملش در شرايط امن قرار گيرند. اما آيا ما در ايران چنين زيرساختي داريم؟ بنابراين مهم‌ترين نکته اين است که ما در سينما چنين زيرساخت‌هايي نداريم. الان در کل کشور کدام بخش را مي‌بينيد که براي توليد محصولات فرهنگي يا توسعه فضاهاي فرهنگي تسهيلات و خدمات ارزان‌قيمت با بازپرداخت طولاني در اختيار سينما قرار دهند. از ابتداي پيروزي انقلاب تاکنون اصلا اعتباراتي در لايحه بودجه
تعريف نشده است! با اين رويکرد آن‌وقت چگونه توقع دارند که زيرساخت‌هاي قوي در سينما داشته باشيم؟! از ديگرسو وزارت ارشاد به برخي از فيلم‌ها پروانه ساخت داده، به‌راحتي مجوز نمايش نمي‌دهد! يا اگر فيلمي به نمايش عمومي درآمد، اگر موقع اکران با مخالفت‌هاي خارج از سينما مواجه شود، سازمان سينمايي از آن فيلم و تهيه‌کننده حمايت نمي‌کند! خب طبعا در چنين شرايط سختي قطعا من ِتهيه‌کننده سراغ اينکه فيلمي بدون مجوز بسازم، نخواهم رفت!
محمدحسين فرحبخش، تهيه‌کننده
آقاي حسين انتظامي نظريه‌اي داريد که اگر همه تهيه‌کنندگان صنف واحدي نشوند و به وحدت نرسند، هيچ‌کدام از صنوف فعلي تهيه‌کنندگان را به رسميت نخواهند شناخت. خودشان اين موضوع را به همه گروه تهيه‌کنندگان اعلام کرده‌اند. جالب است بدانيد در اين بين تنها صنفي بدون هيچ پيش‌شرطي به انجمن مستقل تهيه‌کنندگي و کانون تهيه‌کنندگان پيشنهاد کرده که حاضر است با آنها يکي شود جامعه صنفي تهيه‌کنندگان بوده است و حتي به آنها گفته شده که کليد دفتر جامعه را به شما مي‌دهيم.
البته اين موضوع در مجمع عمومي جامعه صنفي تصويب شده و اعضا به هيئت‌مديره جامعه اين وظيفه را تفويض کرده که هر کاري را براي وحدت انجام بدهند از آن دفاع خواهند کرد. جالب است بدانيد که جامعه صنفي تهيه‌کنندگان مجوز انحصاري تهيه‌کنندگي هم از وزارت ارشاد و هم در وزارت کشور دارد. اما با اين حال هيچ‌کدام چنين پيشنهادي را قبول نکردند! به همين دليل وزارت ارشاد در فروردين ماه امسال آيين‌نامه‌اي نوشته که قبلا در شوراي عالي تهيه‌کنندگان درباره آن مباحث زيادي شده است. اين آيين‌نامه بخش‌هاي حقيقي و حقوقي است. جامعه صنفي با بخش حقوقي آن مشکل دارد. چون اعتقاد دارد ممکن است رانت ايجاد کند. اما با بخش‌هاي حقيقي مشکلي ندارد، پس حالا چون از نظر وزارت ارشاد صنف تهيه‌کنندگي وجود ندارد خود ارشاد تعيين مي‌کند که تهيه‌کننده چه کسی است. متأسفانه با اين خطر مواجه خواهيم بود که در صورت عدم احراز صلاحيت افراد ازسوي صنف، افراد ناوارد وارد بحث تهيه‌کنندگي سينما شوند!
شوراي‌عالي تهيه‌کنندگان سينماي ايران با بخش حقوقي «پيش‌نويس نظام تهيه‌کنندگي سازمان سينمايي کشور» مخالفت کرد.
به گزارش دبيرخانه شوراي‌عالي تهيه‌کنندگان سينما در آخرين نشست شوراي‌عالي تهيه‌کنندگان مشورت‌هاي انجام‌شده با کارشناسان صنفي درباره پيش‌نويس نظام تهيه‌کنندگي مطرح شد. بخش تهيه‌کنندگان حقيقي اين پيش‌نويس، پيش از اين مورد بررسي و اعلام نظر قرار گرفته بود. شوراي‌عالي با جمع‌بندي نظرات همکاران تهيه‌کننده که مخالف بخش حقوقي پيش‌نويس بودند و با احترام به خواسته اکثريت تهيه‌کنندگان حرفه‌اي، اجراي اين پيش‌نويس را در شرايط کنوني سينماي ايران به نفع سينما و سينماگران کشور ندانست. مخالفت شوراي‌عالي با بخش حقوقي پيش‌نويس نظام تهيه‌کنندگي سينماي ايران طي نامه‌اي به حسين انتظامي رئيس سازمان سينمايي کشور اعلام شد. 20 فروردين پيش‌نويس نظام تهيه‌کنندگي سينما منتشر شد و در پي آن 19 ارديبهشت هم ۱۰۰ تهيه‌کننده و کارگردان سينما به نظام‌نامه تهيه‌کنندگي فيلم که از سوي سازمان سينمايي منتشر شده بود، انتقاد کردند.
هنگامي که پيش‌نويس نظام‌نامه تهيه‌کنندگي فيلم در فروردين امسال منتشر شد. دوباره به بحث‌هاي قديمي و دامنه‌دار صنف تهيه‌کنندگي و نبود وحدت رويه در تعيين صنف واحد زير نظر خانه سينما دامن زد.
پيش از اين روابط عمومي سازمان سينمايي درباره اين طرح گفته بود که به‌منظور تعيين شرايط شکل‌گيري، نحوه فعاليت، رده‌بندي و ارتقاي تهيه‌کنندگان حقيقي و حقوقي در حيطه‌هاي سينمايي و غيرسينمايي پيش‌نويس نظام‌نامه تهيه‌کنندگي فيلم در يک مقدمه، پنج فصل، 18 ماده و سه تبصره آماده شده است.
اما با گذشت تقريبا يک فصل همچنان در خزان ماجرا به‌سر مي‌بريم. روز گذشته هم شورای عالي تهيه‌کنندگان مخالفت خود را با مفاد طرح اعلام کرد. موضوع و سؤال مهم اين است که چرا تهيه‌کنندگان نمي‌توانند زير يک چتر واحد قرار بگيرند. اصلا دليل عدم انسجام آنها چيست؟ دلايل و شرايط حاکم بر اين نبود وحدت رويه چه مي‌تواند باشد؟ با اين پيش‌فرض، سراغ دو تهيه‌کننده سينما رفتيم تا نظرات آنها را جويا شويم. همچنين آماده شنيدن نظرات ساير اهالي سينما خواهيم بود.
جمال ساداتيان، تهيه‌کننده
درباره اين پيش‌نويس بايد گفت که سازمان سينمايي نقطه نظرات خود را اعلام کرده است، اما از آنجا که سينماگران عملياتي به نقاط ضعف و قوت اين پيش‌نويس نگاه کرده‌اند، نگاه‌شان واقع‌بينانه است. به هر حالت بخشي از بدنه سينما ارتباط خوبي با اين طرح برقرار نکرده‌اند. آن‌گونه که از مفاد آن استنباط مي‌شود، اين است که گويي يکسري کمپاني قوي سينمايي در ايران وجود دارد و قرار است از سوي دولت به آنها خدماتي ارائه شود! درحالي‌که در اين سال‌ها آن‌قدر سينما را نحيف کرده‌اند که نمي‌توان به‌راحتي از عنوان «شرکت‌هاي بزرگ فيلم‌سازي» استفاده کرد!
مگر ما در ايران چند کمپاني فيلم‌سازي داريم که دست‌کم 20 سالن سينما، تجهيزات به‌روز سينمايي داشته باشد و اين قدرت اقتصادي را داشته باشد که هر ساله بتوانند پنج، شش فيلم سينمايي توليد کنند؟ در اين سال‌ها حتي کمپاني‌هاي با سابقه به‌سختي سالي دو فيلم تهيه کرده‌اند! بنابراين وقتي از واژگان «صنعت سينما» استفاده مي‌کنيم بايد شاخص‌هاي آن را در نظر بگيريم. به هر حال در هر صنعتي سرمايه و سوددهي مهم است. در دنيا رسم بر اين است وقتي پروژه‌اي را تعريف مي‌کنند صاحب فکر و انديشه 20 درصد مالي را تزريق مي‌کند و 80 درصد ديگر آن ازطريق بنگاه‌هاي اقتصادي و تسهيلات ارزان‌قیمت طويل‌المدت تأمين مي‌شود. در اين شرايط شرکت‌هاي بيمه‌اي پروژه را بيمه مي‌کنند تا فيلم و عواملش در شرايط امن قرار گيرند. اما آيا ما در ايران چنين زيرساختي داريم؟ بنابراين مهم‌ترين نکته اين است که ما در سينما چنين زيرساخت‌هايي نداريم. الان در کل کشور کدام بخش را مي‌بينيد که براي توليد محصولات فرهنگي يا توسعه فضاهاي فرهنگي تسهيلات و خدمات ارزان‌قيمت با بازپرداخت طولاني در اختيار سينما قرار دهند. از ابتداي پيروزي انقلاب تاکنون اصلا اعتباراتي در لايحه بودجه
تعريف نشده است! با اين رويکرد آن‌وقت چگونه توقع دارند که زيرساخت‌هاي قوي در سينما داشته باشيم؟! از ديگرسو وزارت ارشاد به برخي از فيلم‌ها پروانه ساخت داده، به‌راحتي مجوز نمايش نمي‌دهد! يا اگر فيلمي به نمايش عمومي درآمد، اگر موقع اکران با مخالفت‌هاي خارج از سينما مواجه شود، سازمان سينمايي از آن فيلم و تهيه‌کننده حمايت نمي‌کند! خب طبعا در چنين شرايط سختي قطعا من ِتهيه‌کننده سراغ اينکه فيلمي بدون مجوز بسازم، نخواهم رفت!
محمدحسين فرحبخش، تهيه‌کننده
آقاي حسين انتظامي نظريه‌اي داريد که اگر همه تهيه‌کنندگان صنف واحدي نشوند و به وحدت نرسند، هيچ‌کدام از صنوف فعلي تهيه‌کنندگان را به رسميت نخواهند شناخت. خودشان اين موضوع را به همه گروه تهيه‌کنندگان اعلام کرده‌اند. جالب است بدانيد در اين بين تنها صنفي بدون هيچ پيش‌شرطي به انجمن مستقل تهيه‌کنندگي و کانون تهيه‌کنندگان پيشنهاد کرده که حاضر است با آنها يکي شود جامعه صنفي تهيه‌کنندگان بوده است و حتي به آنها گفته شده که کليد دفتر جامعه را به شما مي‌دهيم.
البته اين موضوع در مجمع عمومي جامعه صنفي تصويب شده و اعضا به هيئت‌مديره جامعه اين وظيفه را تفويض کرده که هر کاري را براي وحدت انجام بدهند از آن دفاع خواهند کرد. جالب است بدانيد که جامعه صنفي تهيه‌کنندگان مجوز انحصاري تهيه‌کنندگي هم از وزارت ارشاد و هم در وزارت کشور دارد. اما با اين حال هيچ‌کدام چنين پيشنهادي را قبول نکردند! به همين دليل وزارت ارشاد در فروردين ماه امسال آيين‌نامه‌اي نوشته که قبلا در شوراي عالي تهيه‌کنندگان درباره آن مباحث زيادي شده است. اين آيين‌نامه بخش‌هاي حقيقي و حقوقي است. جامعه صنفي با بخش حقوقي آن مشکل دارد. چون اعتقاد دارد ممکن است رانت ايجاد کند. اما با بخش‌هاي حقيقي مشکلي ندارد، پس حالا چون از نظر وزارت ارشاد صنف تهيه‌کنندگي وجود ندارد خود ارشاد تعيين مي‌کند که تهيه‌کننده چه کسی است. متأسفانه با اين خطر مواجه خواهيم بود که در صورت عدم احراز صلاحيت افراد ازسوي صنف، افراد ناوارد وارد بحث تهيه‌کنندگي سينما شوند!