لبنان در آینه رنگهای کودکانه
قلم و هنر کودکان و نوجوانان گویی اکسیری دارد که میتواند چارهساز خرابیها و کشتار جنگ باشد؛ تصویرهایی متفاوت بیافریند و از صحنههای جنگ نقاشیهایی سرشار از امید و زندگی به مخاطبان عرضه کند.
به گزارش گروه رسانهای شرق،
مناف یحییپور
قلم و هنر کودکان و نوجوانان گویی اکسیری دارد که میتواند چارهساز خرابیها و کشتار جنگ باشد؛ تصویرهایی متفاوت بیافریند و از صحنههای جنگ نقاشیهایی سرشار از امید و زندگی به مخاطبان عرضه کند. این حکایت نمایشگاه نقاشی «لبنان به روایت رنگها» است. به قول فروغ در فیلم خانه سیاه، «دنیا زشتی کم ندارد، زشتیهای دنیا بیشتر بود اگر آدمی بر آنها دیده بسته بود؛ اما آدمی چارهساز است...». این سالها خطرها و زشتیهای جنگ، بهویژه در منطقه ما بیش از هر جای دیگری خود را نشان داده است؛ اما آدمی چارهساز است... . یک معلم موسیقی بچهها را برای آموزش موسیقی جمع میکند و گروه موسیقی تشکیل میدهد تا در میان آوار جنگ، در غزه، کنسرت برگزار کنند. هنرمند دیگری هم روی کارتنهای مواد غذایی اهداشده به مردم غزه نقاشی میکشد تا رنج و درد مردم را ثبت کند و بعد این نقاشیها در نمایشگاه و در رسانهها هزاران هزار بیننده پیدا کنند. بهتازگی به همت هنرمندی دیگر، نمایشگاه نقاشی «لبنان به روایت رنگها» در صیدا (جنوب لبنان) برپا شد تا برای زشتی و ویرانی ناشی از حملههای اسرائیل به لبنان چارهای بسازد و از دل ترس و نگرانی و اضطراب جنگ، نقاشیهای زیبای کودکان را برکشد و تصویری متفاوت از لبنان به نمایش درآورد.
پژوهشگران در اشاره به تأثیر جنگ بر کودکان از احتمال بالای دچارشدن به اضطراب و افسردگی، دیدن کابوسهای شبانه، پرخاشگری یا گوشهگیری یا دیگر اختلالات روانی و جسمی و حتی احتمال تأثیر بر کارکرد مغز سخن میگویند. در همین زمینه توصیه شده که بزرگترها برای کاستن از تأثیر منفی جنگ بر روحیه کودکان، از بازی و سرگرمی و بهویژه فعالیتهای خلاقانه هنری استفاده و به ابراز احساسات آنها کمک کنند؛ احساسات آنها درباره وضعیتی که دچارش شدهاند، مشاهدات و رنجهایشان، اتفاقهایی که برای آنها افتاده و... .
فرشتهای در صحنه بمباران
خبرگزاری آناتولی از نِوین جمعه، هنرمند لبنانی، نقل میکند که فکر این طرح از تصویر یک صحنه دردناک بمباران بیروت پدید آمد. او میگوید: «من روی عکسی از آن بمباران فرشته کوچکی کشیدم که آرام خوابیده بود. از آنجا، این ایده متولد شد؛ ایده تبدیل تصاویر جنگ و ویرانی به تابلوهای زیبایی که از خاطرههای قدیمی و امید به فردایی تازه میگویند».
طرح سمعی-بصری مذکور با مشارکت 85 هنرآموز کودک، نوجوان و جوان (سه تا 20ساله) استودیوی هنرهای تجسمی نِوین جمعه و زیر نظر او پیگیری شد و بالاخره 400 تابلوی نقاشی این هنرآموزان از 15 تا 27 نوامبر امسال، در مکانی تاریخی در صیدا به نام «خانالفرنج» به نمایش گذاشته شد. به گفته نِوین جمعه این طرح با هدف ایجاد تجربه هنری فراگیری با ترکیب صحنههای بصری همراه با صدا به اجرا درآمد تا بازدیدکننده بتواند پیامهای هنرآموزان را تجربه کند. این هنرمند تأکید میکند که کودکان حق دارند دوران کودکی زیبایی را در لبنان تجربه کنند و رؤیای آیندهای بهتر را در سرزمین مادری خود داشته باشند. برگزارکنندگان نمایشگاه نیز از توانایی هنر در تغییر شکل حافظه جمعی و تبدیل لحظات درد به فضاهایی برای بیان امید و حس تعلق تازه میگویند.
شادی در میان ویرانهها
در این رویداد هنری هر یک از کودکان، از منظری متفاوت از صحنههای جنگ الهام گرفته و اثر یا آثاری آفریده است. قمر ارناؤوط ششساله، به خبرگزاری آناتولی میگوید: «من بیروت را آنگونه که زیر ویرانی دیده میشد، کشیدم و بعد با اضافهکردن رنگهای گرم و درخشان آن را تغییر دادم. محیط بر انسان تأثیر میگذارد و به همین دلیل میخواستم آن را زیبا کنم».
ساشا صعب هفتساله نیز داستان دختری از شهر «خِیام» را نقاشی کرده است؛ دختری که عاشق نواختن پیانو است، اما در طول جنگ ساز او از بین رفت. او این نقاشی را براساس عکسی کشیده است که در طول جنگ منتشر شده و سربازان اسرائیلی را دور یک پیانو در خانهای ویرانشده در شهر خیام (در جنوب لبنان) نشان میدهد. ساشا میگوید: «من عاشق هنر و موسیقیام و دیدن این عکس من را تحت تأثیر قرار داد، بنابراین تصمیم گرفتم آن را به طوری که میخواستم ببینم، نقاشی کنم: دختری که در خانهای زیبا پیانو مینوازد». رین حجاج 11ساله، تصویری از یک امدادگر کشیده است که پرچم لبنان را بر دوش دارد و کودکانی بادکنک به دست در کنار او میدوند. او میگوید «با وجود همه این مصائب و فجایع، لبنان همیشه سرچشمه امید، انسانیت و عشق خواهد ماند».
آخرین مطالب منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.