|

موتورسیکلت‌سواران در جایگاه متهمان

استاندار تهران، شاید به‌ عنوان یک مقام رسمی کشور، طی مصاحبه مطبوعاتی هشتم آذرماه جاری از مردم به‌خاطر آلودگی هوا عذرخواهی کرده و به وجود سه میلیون موتورسیکلت فرسوده بالای ۲۰ سال سن در استان تهران که هریک چهار برابر اتومبیل آلایندگی ایجاد می‌کنند، اذعان کرده است. متعاقب آن، رئیس شورای شهر تهران نیز در جلسه مورخ ۹ آذر شورای شهر اعلام کرد ۲۱ درصد آلایندگی شهر تهران ناشی از موتورسیکلت‌هاست و سخنگوی دولت نیز در۱۰ آذر اعلام کرد ۶۰ درصد آلودگی کلان‌شهر‌ها ناشی از منابع تولید آلایندگی متحرک خودرو و موتورسیکلت است.

موتورسیکلت‌سواران در جایگاه متهمان

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

سعید اعتمادی-کارشناس‌ ارشد حقوق محیط زیست:  استاندار تهران، شاید به‌ عنوان یک مقام رسمی کشور، طی مصاحبه مطبوعاتی هشتم آذرماه جاری از مردم به‌خاطر آلودگی هوا عذرخواهی کرده و به وجود سه میلیون موتورسیکلت فرسوده بالای ۲۰ سال سن در استان تهران که هریک چهار برابر اتومبیل آلایندگی ایجاد می‌کنند، اذعان کرده است. متعاقب آن، رئیس شورای شهر تهران نیز در جلسه مورخ ۹ آذر شورای شهر اعلام کرد ۲۱ درصد آلایندگی شهر تهران ناشی از موتورسیکلت‌هاست و سخنگوی دولت نیز در۱۰ آذر اعلام کرد ۶۰ درصد آلودگی کلان‌شهر‌ها ناشی از منابع تولید آلایندگی متحرک خودرو و موتورسیکلت است. نفس طرح نقش موتورسیکلت‌های آلاینده -که کمتر سابقه داشته- را باید پدیده جدیدی تلقی کرد که همواره به‌ دلیل اجتماعی و سیاسی، در پرده غفلت و تغافل قرار داشته است. ازاین‌رو در قدم اول باید برآورد دقیق از سهم واقعی موتورسیکلت‌های فرسوده در آلایندگی شهر تهران ارائه شود. میزان ۲۱ درصد، سهم آلایندگی موتورسیکلت‌ها که از طرف رئیس شورای شهر تهران عنوان شده مربوط به سال ۱۳۹۶ است که برآوردهای میدانی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در آن سال انجام و نتایج مطالعات در سال ۱۳۹۸ اعلام شده است. از آن سال دیگر سیاهه آلودگی شهر تهران که سهم آلایندگی منابع مختلف را مشخص می‌کند، از جانب شرکت کنترل کیفیت هوای تهران اعلام نشده است، این شرکت تحت مدیریت شهرداری تهران قرار دارد که در شش سال گذشته از انجام این تکلیف قانونی اجتناب کرده است درحالی‌که از سال بررسی‌های میدانی، سال ۱۳۹۶، هشت سال بر عمر فرسودگی موتورهای فرسوده که به گفته استاندار تهران سه میلیون از آنها بالای ۲۰ سال عمر دارند، اضافه شده و این در حالی است که براساس آیین‌نامه اجرایی ماده ۸ قانون هوای پاک، عمر فرسودگی موتورسیکلت‌های بنزینی کاربراتوری شش سال تعیین شد است. به این ترتیب اولین گام الزام شرکت کنترل هوای تهران از جانب رئیس شورای شهر است که مقامات مربوطه دقیق و مستند سخن بگویند و ابعاد مخاطره‌آمیز مسئله را روشن‌تر بیان کنند. در فقدان این سیاهه براساس همان ارزیابی میدانی سال ۱۳۹۶(منتشرشده در سال ۱۳۹۸)، مورد استناد رئیس شورای شهر تهران، سهم اتوبوس‌های شرکت واحد از تولید آلودگی گازی فقط ۰.۵ درصد بوده است. شهردار تهران در تاریخ ۱۰ آذر جاری اعلام کرد ۱۰۳ دستگاه اتوبوس برقی، از قرارداد خرید دوهزار و 500 دستگاه از چین، به‌زودی به ناوگان اتوبوسرانی تهران افزوده می‌شود. ارزش هر دستگاه اتوبوس برقی خریداری‌شده از چین حدود ۳۰۰ هزار یورو است و ارزش یک دستگاه موتورسیکلت برقی حدود هزار یورو. به این ترتیب به‌جای هر دستگاه اتوبوس برقی، می‌شد ۳۰۰ دستگاه موتورسیکلت برقی خرید و با ارز دوهزار و 500 دستگاه تعداد ۷۵۰هزار موتورسیکلت برقی خریداری کرد و با اسقاط این تعداد موتورسیکلت بسیار فرسوده آلودگی شهر را به میزان قابل توجهی کاهش داد. با تجهیز ظرفیت شرکت‌های تولیدکننده داخلی موتورسیکلت نیز امکان اسقاط همه موتورسیکلت‌های فرسوده بسیار آلاینده در کوتاه‌مدت ممکن می‌شد. ریاست شورای شهر تهران به‌جای توصیه به منع تبلیغات برای موتورسیکلت‌های بنزینی در جلسه مذکور، که نه مکثر است و نه ممکن، بهتر است براساس اصل اولیه اقتصاد که تخصیص منابع محدود برای اهداف نامحدود است و تکالیف قانونی مصرحه در برنامه‌های توسعه، طی 30 سال گذشته، و قانون جاری و الزام‌آور هوای پاک، باقی‌مانده قرارداد با چین‌ برای تأمین دوهزار و 500 دستگاه اتوبوس برقی را به واردات موتورسیکلت برقی اختصاص دهند که قطعا تأثیر به‌مراتب بیشتری در کاهش آلودگی تهران خواهد داشت. شهردار تهران ضمن قدردانی از همراهی دولت در تأمین ارز اتوبوس‌های وارداتی اظهار امیدواری کرده است که بقیه ارز مورد نیاز برای واردات بقیه اتوبوس‌ها تا آخر سال تأمین شود. گرچه این همراهی در چهارچوب سیاست وفاق دولت قابل توجیه است، اما براساس تبصره ۲ ماده ۸ قانون هوای پاک (مصوب ۱۳۹۶) دولت مکلف بوده است تسهیلات ارزان‌قیمت با کارمزد چهار درصد را برای جایگزینی موتورسیکلت‌های فرسوده تأمین کند که برای این تکلیف الزامی در دولت‌های قبلی ایفا نشده است. اما دولت کنونی که هرروزه درگیر تعطیلات ناشی از آلودگی هوا و خسارت گسترده ناشی از آن است، می‌تواند تخصیص ارز مابقی اتوبوس‌های برقی سفارشی را مشروط به واردات موتورسیکلت برقی کند که هم به‌طور مؤثری از آلودگی هوا کاسته شود و هم موتورسیکلت‌سواران از اتهام آلایندگی شدید هوا مبرا شوند.


 

آخرین مطالب منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.