پراپتک چگونه بازار املاک ایران را دگرگون خواهد کرد؟
تحلیل آینده نزدیک
هدایت نصراللهی، دکترای هوش مصنوعی: در یک دهه گذشته، صنایع گوناگون به واسطه هوش مصنوعی، داده‌کاوی، اینترنت اشیا و فناوری‌های نوین، تغییرات بنیادی را تجربه کرده‌اند.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،
هدایت نصراللهی، دکترای هوش مصنوعی: در یک دهه گذشته، صنایع گوناگون به واسطه هوش مصنوعی، داده‌کاوی، اینترنت اشیا و فناوری‌های نوین، تغییرات بنیادی را تجربه کرده‌اند. صنعت املاک نیز از این قاعده مستثنا نبوده است؛ اما تحولی که به‌تازگی با نام «پراپتک» (PropTech) شناخته می‌شود، نوید انقلابی تمام‌عیار در ساختار معاملات، مدیریت و حتی مالکیت ملک را می‌دهد. اکنون این سؤال مطرح است: پراپتک چگونه می‌تواند بازار سنتی، کند و پرریسک املاک ایران را متحول کند؟
پراپتک چیست و چرا مهم است؟
پراپتک، کوتاه‌شده Property Technology، به کاربرد فناوری‌های نوین در زنجیره ارزش املاک اطلاق می‌شود؛ از خریدوفروش و اجاره گرفته تا ساخت‌وساز، نگهداری و حتی بازطراحی فضاها. پراپتک در ذات خود تلاشی برای دیجیتالی‌کردن فرایندهایی است که دهه‌ها به صورت دستی و با واسطه انسانی انجام می‌شده‌اند. در کشوری مانند ایران، که بازار مسکن همیشه یکی از پایه‌های اصلی سرمایه‌گذاری مردم بوده، تغییرات فناورانه می‌تواند نه‌تنها بهره‌وری را بالا ببرد، بلکه شفافیت، دسترسی و عدالت اقتصادی را نیز افزایش دهد.
پنج موتور محرک پراپتک در ایران
هوش مصنوعی برای ارزش‌گذاری دقیق‌تر ملک
در بازار سنتی، قیمت‌گذاری ملک معمولا تابعی از احساس، تجربه و تحلیل میدانی کارشناسان است. اما الگوریتم‌های هوشمند می‌توانند با تحلیل هزاران داده از معاملات قبلی، تغییرات محلی، فاکتورهای اقتصادی و حتی شاخص‌های روان‌شناختی، مدلی دقیق‌تر و مبتنی بر واقعیت برای ارزش‌گذاری ارائه دهند. این موضوع، دست دلالی‌های هیجانی و قیمت‌سازی‌های کاذب را کوتاه خواهد کرد.
پلتفرم‌های دیجیتال برای حذف واسطه‌های غیرضروری
سایت‌های خریدوفروش آنلاین ملک سال‌هاست که وجود دارند، اما پراپتک یک قدم فراتر می‌رود: قراردادهای دیجیتال، احراز هویت هوشمند، توکن‌سازی مالکیت و حتی امضای هوشمند، همه در یک اکوسیستم دیجیتال انجام می‌شود. این موضوع نه‌تنها هزینه‌ها را کاهش می‌دهد، بلکه سرعت و امنیت معامله را نیز افزایش می‌دهد.
بلاکچین برای مالکیت شفاف و ضد جعل
در کشوری که اسناد مالکیت اغلب مورد مناقشه یا جعل قرار می‌گیرند، استفاده از بلاکچین می‌تواند انقلابی باشد. ثبت تراکنش‌های ملکی بر بستر بلاکچین، علاوه بر شفافیت، قابلیت رهگیری، غیرقابل دست‌کاری بودن و امکان ثبت غیرمتمرکز مالکیت را فراهم می‌کند.
تحلیل داده برای برنامه‌ریزی شهری هوشمند
با جمع‌آوری و تحلیل داده‌های معاملاتی، مصرف انرژی، نرخ اجاره و وضعیت تراکم در مناطق مختلف، می‌توان الگوهای سکونت و ساخت‌وساز را پیش‌بینی کرد. این اطلاعات می‌تواند ابزار قدرتمندی در اختیار بانک‌ها، شهرداری‌ها و نهادهای دولتی برای سیاست‌گذاری شهری دقیق‌تر باشد.
پشتیبانی بانک‌ها از تحول دیجیتال در املاک
به‌عنوان یک فعال بانکی، به‌خوبی درک می‌کنم که این نظام می‌تواند بازیگر کلیدی در این تحول باشد. ارائه وام‌های دیجیتال، اعتبارسنجی هوشمند متقاضیان، مشارکت در توکن‌سازی املاک و استفاده از قراردادهای هوشمند، همگی ابزارهایی هستند که بانک‌ها می‌توانند در بستر پراپتک از آنها استفاده کنند.
موانع و چالش‌ها در ایران
البته مسیر تحول دیجیتال در بازار املاک ایران بدون مانع نیست. به‌روزرسانی نشدن قوانین ثبتی، نبود زیرساخت مناسب برای بلاکچین و هوش مصنوعی در بسیاری از سازمان‌ها، کمبود متخصصان فناوری در حوزه املاک و مقاومت سنت‌گرایان بازار، ازجمله موانع مهم به شمار می‌روند. از سوی دیگر، نگاه جزیره‌ای نهادهای دولتی به داده‌ها، مانع شکل‌گیری یک بانک اطلاعاتی یکپارچه از املاک کشور شده است. این موضوع سبب می‌شود الگوریتم‌های هوش مصنوعی کارایی خود را از دست بدهند.
آینده‌ای نه‌چندان دور
با همه این چالش‌ها، آینده پراپتک در ایران روشن است. رشد استارت‌آپ‌های نوآور، علاقه سرمایه‌گذاران جسور، و نیاز مبرم به شفافیت و عدالت در بازار املاک، سبب خواهد شد که تحول دیجیتال در این صنعت اجتناب‌ناپذیر باشد. حتی شاید در آینده‌ای نه‌چندان دور، خرید خانه با چند کلیک و از طریق کیف پول دیجیتال، به امری عادی تبدیل شود. دراین‌میان سازمان‌ها و بانک‌هایی که زودتر این تغییر را درک و با آن همراه شوند، نه‌تنها از مزایای اقتصادی آن بهره‌مند خواهند شد، بلکه به‌عنوان پیشگامان تحول، جایگاه ویژه‌ای در بازار آینده خواهند داشت.
آخرین مطالب منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.
