خاستگاه‌های انقلاب فرانسه
انقلاب 1789 فرانسه از مهم‌ترین رخدادهای تاریخی چند سده اخیر است که تأثیری فرامرزی از خود باقی گذاشت. درباره این انقلاب آثار متعددی منتشر شده که هریک به وجوهی از آن پرداخته‌اند.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،
شرق: انقلاب 1789 فرانسه از مهم‌ترین رخدادهای تاریخی چند سده اخیر است که تأثیری فرامرزی از خود باقی گذاشت. درباره این انقلاب آثار متعددی منتشر شده که هریک به وجوهی از آن پرداخته‌اند. یکی از مهم‌ترین کتاب‌هایی که درباره این انقلاب و به طور خاص خاستگاه‌های آن نوشته شده، اثری است از ژرژ لوفور که مدتی پیش با عنوان «انقلاب فرانسه: از خاستگاه‌های آن تا 1793» و با ترجمه مریم هاشمیان به فارسی منتشر شد. نویسنده این کتاب معتقد است که خاستگاه‌های انقلاب 1789 عمیقا در تاریخ فرانسه گسترده است و برای شناخت بهتر آن او به بررسی خاستگاه‌های انقلاب پرداخته است.
ترجمه فارسی این کتاب از روی نسخه انگلیسی آن صورت گرفته است. آن‌طورکه مترجم انگلیسی اثر توضیح داده، این کتاب ترجمه‌ای است از بخش نخست کتاب «تاریخ انقلاب فرانسه» نوشته ژرژ لوفور. نسخه اصلی در سال 1951 منتشر شد و مترجم انگلیسی بر اساس نسخه تجدیدچاپ‌شده در سال 1957 به ترجمه کتاب پرداخته است. کتاب با موافقت لوفور به انگلیسی برگردانده شده است.
ژرژ لوفور «انقلاب فرانسه» را در دو بخش نوشته است. بخش اول از ابتدا تا سال 1793 را دربر می‌گیرد و بخش دوم به فاصله میان سال‌های 1793 تا 1799 مربوط است. کتابی که اینک به فارسی موجود است درواقع جلد نخست این مجموعه است. مریم هاشمیان در بخشی از مقدمه‌اش به ویژگی‌های این اثر اشاره کرده است. او می‌گوید که لوفور، به عنوان تاریخ‌نویسی که به مکتب آنال تعلق دارد، در نگارش این کتاب به تمام زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و فکری و حتی طبیعی انقلاب پرداخته و انقلاب فرانسه را با توجه به این زمینه‌ها در متن جهان سده هجدهم، اروپای سده هجدهم و فرانسه سده هجدهم کاویده است. او در واکاوی انقلاب فرانسه نه ساختارهای سیاسی و قانونی و اجتماعی را مغفول گذاشته است، نه حرکت روبه‌پیش علم و ادبیات و فکر را و نه اوضاع و احوال فرهنگی و اقتصادی طبقات مختلف مردم را. بر این اساس کتاب لوفور منبعی ارزشمند در شناخت دقیق علل، زمینه‌ها و پیامدهای یکی از بزرگ‌ترین انقلاب‌های جهان است.
مترجم همچنین درباره شیوه روایت تاریخی لوفور آورده: «در بیان وقایع تاریخی کتاب، شیوه لوفور آن است که ماجراها را تا حد امکان و به ضرورت از زوایای مختلف می‌نگرد. بدین قرار، گاه روایتی را قطع می‌کند تا فهم آن را با شرح سویه دیگری از ماجرا تسهیل کند. لوفور تصویر تا حد ممکن کاملی به دست می‌دهد از انقلابی که هرگز نمی‌توان آن را به وضعیت سیاسی یا استعماری فرانسه در آن زمان، کفایت یا بی‌کفایتی شاه و سیاست‌مداران یا معضلات اقتصادی و معیشتی مردم تقلیل داد».
ژرژ لوفور، که در سال 1959 از دنیا رفت، یکی از مهم‌ترین مورخان انقلاب فرانسه به شمار می‌رود. او این کتاب را در سه پاره با این عناوین نوشته است: «جهان در آستانه انقلاب فرانسه»، «ظهور بورژوازی در فرانسه» و «انقلاب و اروپا تا شکل‌گیری نخستین ائتلاف». لوفور تا جای ممکن مباحث کتاب را به صورت فشرده آورده است. به رغم انبوه مطالب و اسنادی که در کتاب به آنها اشاره شده، او گاه بدون تفصیل مواردی را مطرح می‌کند که درک دقیق آنها نیاز به آشنایی قبلی مخاطب دارد.
لوفور در مقدمه اثر به تأثیر گسترده انقلاب فرانسه اشاره کرده است. او می‌گوید انقلاب به امیدهایی پرشور ورای مرزهای فرانسه دامن زد اما واکنش خشونت‌بار شاهان و اشراف مرعوب را نیز برانگیخت. به این ترتیب، در فاصله سال‌های 1789 تا 1815، این رخداد تا حد زیادی تعیین‌کننده تاریخ کشورهایی بود که فرهنگی اروپایی داشتند. لوفور نوشته: «تأثیر انقلاب فرانسه همچنان در زندگی مردم پابرجاست. با این همه، اگر امروزه به همین دلیل مایلیم آن را فصلی از تاریخ جهان بدانیم، به آن معنا نیست که خواننده انتظار داشته باشد این ویژگی مشخصه انقلاب در زمان وقوع آن نیز هست. در آن زمان، بخش غالب جهان از سلطه اروپا بیرون بود؛ تمدن‌های بزرگ بالیده تحت لوای اسلام و نیز تمدن‌های هند، چین و ژاپن هنوز در را به روی روح اروپایی نگشوده بودند. بخش اعظم مردمان آن عصر از شعله افروخته در منطقه‌ای کوچک از جهان بی‌اطلاع بودند، یا گرمای آن را احساس نکرده بودند. وحدت جهان تازه در زمانه ما شروع به تحقق کرده است و فقط هنگامی که این روند تحقق یابد، تاریخ به واقع جهان‌گستر آغاز خواهد شد».
آخرین مطالب منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.
