بررسی صورتهای مالی شرکت «سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار» حاکی از تخلف در توزیع سود سهام عدالت است
پاداش میلیونی از جیب سهامداران
تأخیر در پرداخت سود سهامداران سهام عدالت سبب شده است سود بانکی خیره‌کننده‌ای به جیب ۶۳ کارگزاری بورس و برخی بانک‌ها منتقل شود. سودی که نه‌تنها مبنای قانونی ندارد، بلکه بر‌اساس بلوکه‌کردن منابع مالی ضعیف‌ترین اقشار جامعه به دست آمده است.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،
مهدی الیاسی، محمد نوحی: تأخیر در پرداخت سود سهامداران سهام عدالت سبب شده است سود بانکی خیره‌کننده‌ای به جیب ۶۳ کارگزاری بورس و برخی بانک‌ها منتقل شود. سودی که نه‌تنها مبنای قانونی ندارد، بلکه بر‌اساس بلوکه‌کردن منابع مالی ضعیف‌ترین اقشار جامعه به دست آمده است. بررسی صورتهای مالی و گزارش حسابرس مستقل شرکت «سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه» که در سامانه کدال موجود و قابل رؤیت است، حاکی از تخلفات گسترده با منابع مالی سهامداران سهام عدالت است.
ماجرا از چه قرار است؟
در بررسی صورتهای مالی و گزارش حسابرس مستقل شرکت «سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه» مطالب و موضوعات جالبی به چشم می‌خورد که نشان از سوءاستفاده سیستماتیک و ارائه گزارش نادرست به مردم، سهامداران و ذی‌نفعان دارد. به موجب بند 3 گزارش حسابرس این شرکت، مبلغ هشت‌هزارو 648 میلیارد ریال معادل 864 میلیارد تومان سود حاصل از نگهداری وجوه اشخاص در قالب سود حاصل از رسوب وجوه حساب‌های عملیاتی، به استناد بند «ش» تبصره قانون بودجه سال 1404 کل کشور به سرفصل دیگر درآمدهای غیرعملیاتی منظور شده است. ماجرا از این قرار است که سود سهام عدالت به حساب شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار واریز می‌شود و این شرکت، سود واریزی را میان سهامداران سهام عدالت (یعنی عموم مردم دارای سهام عدالت) توزیع و تقسیم می‌کند.
هنگامی که وجوه سهام عدالت به حساب بانکی شرکت سپرده‌گذار مرکزی اوراق بهادار واریز می‌شود، بانک مزبور به این پول، سود روزشمار پرداخت می‌کند. با توجه به بزرگ‌بودن مبلغ واریزی سود سهام عدالت به حساب بانکی شرکت سپرده‌گذاری، سود روزشمار آن نیز عدد بسیار بزرگی است. طبق روال همه سال‌های گذشته، شرکت سپرده‌گذاری، سود روزشمار واریزی سهام عدالت را نیز به همراه اصل سود سهام، میان سهامداران توزیع می‌کرد؛ چون در‌واقع این سود روزشمار ناشی از اصل پولی است که متعلق به سهامداران عدالت است.
در این میان، مجلس شورای اسلامی در بند «ش» تبصره قانون بودجه سال 1404 به شرکت سپرده‌گذاری این اجازه را داد تا سود روزشمار بانکی سهام عدالت را به حساب درآمدهای غیرعملیاتی خود منظور کند، آن‌هم به قصد افزایش سرمایه بانک‌های دولتی برای ارائه تسهیلات قرض‌الحسنه. متن بند «ش» قانون بودجه سال 1404 به این شرح است: «هرگونه منافع حاصل از نگهداری وجوه اشخاص در اتاق‌های پایاپای در بازار سرمایه به‌عنوان درآمد در صورتهای مالی ثبت و مشمول مالیات بر درآمد می‌شود. این منابع بر‌اساس ردیف مربوط با تصویب هیئت وزیران صرف افزایش سرمایه بانک‌های دولتی برای پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه می‌شود». با تمام این اوصاف، بررسی صورتهای مالی نشان می‌دهد که در رویدادی جالب و حیرت‌انگیز، در‌حالی‌که مجلس آغاز این مجوز را سال 1404 قرار داده بود، شرکت سپرده‌گذاری مرکزی با عطف بماسبق شدن قانون، سود روزشمار سال 1403 را نیز به مبلغ 864 میلیارد تومان، به‌عنوان سود خود تلقی کرده که معنی آن از یک سو تقسیم‌نکردن این مبلغ بزرگ میان سهامداران عدالت است و از سوی دیگر شناسایی یک سود غیرعملیاتی واهی به‌شمار می‌آید.
شناسایی این سود واهی در‌واقع به لحاظ حسابرسی به معنای مردود‌شدن صورتهای مالی این شرکت است. تا اینجا اولین پرسش این است که آیا قانون بودجه سال 1404 قابل تسری به سنوات قبل است؟ که قطعا پاسخ این پرسش خیر است و این موضوع با یادداشت‌های صورتهای مالی که اشاره به بند «ش» قانون بودجه 1403 دارد نیز مغایرت دارد که در ادامه به تفصیل بیان می‌شود.
سوءاستفاده از یک قانون و سودسازی
با مراجعه به صورتهای مالی و بر‌اساس افشای صورت‌گرفته در یادداشت شماره 20 این صورتهای مالی مشخص می‌شود مبلغ 683 میلیارد تومان تحت سرفصل صندوق وجوه واریزی بانک، عطف به بند «ش» تبصره یک قانون بودجه سال 1403 کل کشور به سرفصل دیگر درآمدهای عملیاتی انتقال یافته و مبلغ 181 میلیارد تومان دیگر نیز تحت سرفصل وجوه صندوق حمایت از سرمایه‌گذاری مجدد عطف به بند «ش» تبصره یک قانون بودجه 1403 کل کشور به سرفصل دیگر درآمدهای غیرعملیاتی منتقل و عملا به سود این شرکت اضافه شده است.
این در حالی است که بند «ش» مجوزی مربوط به سال 1404 قانون بودجه است و ارتباطی به سال 1403 ندارد و در سال 1403 قابل استناد نیست. همچنین با مطالعه بیشتر صورتهای مالی مشخص می‌شود که مجموع سود سهام عدالت و عواید حاصل از نگهداری این وجوه در حساب‌های بانکی این شرکت مبلغ 42 هزار میلیارد تومان است که شامل 30 هزار میلیارد تومان اصل مبلغ و 12 هزار میلیارد تومان عواید حاصل از سود بانکی ناشی از نگهداری این وجوه است که در سال 1403 حدود 800 میلیارد تومان آن به‌عنوان درآمد شرکت سپرده‌گذاری و تسویه وجوه ثبت شده است. اما پرسش اساسی این است که چرا باید وجوه سهامداران عدالت که عمدتا از قشر ضعیف جامعه هستند، این‌گونه به تصاحب شرکت سپرده‌گذاری مرکزی دربیاید و نزد شرکت سپرده‌گذاری عملا بلوکه شود؟ جالب‌تر آنکه در سال 1403 سود شرکت سپرده‌گذاری و تسویه وجوه، 878 میلیارد تومان بوده است که مبلغ 800 میلیارد تومان آن ناشی از تصاحب عواید حاصل از نگهداری وجوه این افراد در حساب‌های بانکی شرکت است. در‌واقع حدود 90 درصد سود این شرکت، حاصل تصاحب سود بانکی سهامداران عدالت بوده است.
پاداش برای سود واهی!
جالب‌تر اینکه بر‌اساس این سود واهی، مبلغ 650 میلیون تومان پاداش برای هیئت‌مدیره تصویب شده است!
از طرف دیگر، شرکت در توضیح این برداشت غیرقانونی و تصرف در مال غیر، به بند «ش» تبصره یک قانون بودجه سال 1403 استناد می‌کند؛ حال آنکه در تبصره یک قانون بودجه سال 1403 بند «ش» وجود خارجی ندارد و این تبصره تا بند «د» موضوعیت دارد. جالب‌تر آنکه این شرکت پس از تصرف غیرقانونی در وجوه متعلق به سهامداران عدالت، بلافاصله مقدمات افزایش سرمایه خود را برای افزایش ثروت سهامداران خودش، در دستور کار قرار می‌دهد و به سهامداران خودش با صورتهای مالی حاوی اشکالات متعدد، 44 درصد سهام جایزه تقدیم می‌کند. حال آنکه سود مستضعف‌ترین قشر کشور به جیب 63 کارگزاری و تعدادی از بانک‌ها منتقل شده و داد از هیچ نهادی نیز برنیامده است.
آخرین اخبار روزنامه را از طریق این لینک پیگیری کنید.
