«بازخواست از آمریکا» در هر مذاکره‌ای در دستور کار خواهد بود

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

در شرایطی که فضای مذاکرات احتمالی ایران با غرب همچنان در ابهام قرار دارد، سخنگوی وزارت خارجه با تأکید بر لزوم پاسخ‌گویی آمریکا در قبال اقدامات متخلفانه‌اش، تصریح کرد که «بازخواست از آمریکا» به‌ویژه بابت حمله به تأسیسات صلح‌آمیز هسته‌ای ایران، یکی از محورهای ثابت هرگونه مذاکره خواهد بود.

این موضع، در پاسخ به اظهارات تمسخرآمیز مقام آمریکایی درباره درخواست غرامت ایران مطرح شد و در کنار سایر مواضع، از جمله روابط با آژانس، وضعیت مذاکرات هسته‌ای، همکاری‌های منطقه‌ای و حملات به خبرنگاران، محتوای اصلی نشست خبری روز گذشته سخنگوی دستگاه دیپلماسی را شکل داد.

همچنین در نشست خبری دیروز «اسماعیل بقایی» به مناسبت روز خبرنگار، خانواده شهید «نیما رجب‌پور »، سردبیر شبکه خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران که در جریان حمله تروریستی رژیم صهیونیستی به شهادت رسید، حضور داشتند. سخنگوی وزارت امور خارجه در ابتدای این جلسه فرا رسیدن روز خبرنگار را تبریک گفت و افزود: امسال ما عزادار خبرنگارانی هستیم که در منطقه از جمله در غزه و همچنین حمله رژیم صهیونسیتی به ایران به شهادت رسیدند.

مضحک، سیاست آمریکا‌ست

سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤال «شرق» در‌باره اینکه سخنگوی وزارت خارجه آمریکا که سخنان وزیر خارجه ایران در مورد لزوم پرداخت غرامت به ایران از سوی آمریکا به خاطر حمله انجام‌شده به تأسیسات هسته‌ای ایران را «مضحک» خوانده بود، گفت: آقای دکتر عراقچی اشاره کردند که هرگونه مراوده و مذاکره‌ای در آینده، البته اگر شرایط آن محقق شود، قطعا از زمان قبل از ۲۳ خرداد متفاوت خواهد بود. شرایط‌ تغییر زیادی کرده است و در هر مذاکره و گفت‌وگوی احتمالی، بدون تردید موضوع بازخواست از آمریکا و مطالبه غرامت به خاطر ارتکاب تجاوز نظامی علیه تأسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز ایران، یکی از موضوعات دستور کار خواهد بود. اینکه با تعابیر عوامانه این بحث را مخاطب قرار دادند، نشانگر این است که یک مقدار اطلاعات آنها در حوزه حقوق بین‌الملل کم است. او تأکید کرد: هر اقدام خلاف حقوق بین‌الملل به عنوان اقدام متخلفانه مستوجب مسئولیت بین‌المللی دولت متخلف است.

سخنگوی وزارت خارجه ایران گفت: مسخره و مضحک آن چیزی است که متأسفانه در سیاست‌های آمریکا می‌بینیم. آنها مرتکب یک عمل خلاف می‌شوند، از عمل خلاف و قانون‌شکنی نزدیک‌ترین متحد خود در منطقه ما حمایت می‌کنند و نه‌تنها حمایت، بلکه به اشکال مختلف سعی در توجیه و دلیل‌تراشی برای اقدامات هستند، از جمله اقداماتی که در غزه در حال انجام است. او خطاب به مقامات آمریکایی گفت: خوب است که سخنگویان آمریکا نیم‌نگاهی به تاریخچه نتایج نظرات دیوان‌های بین‌المللی در مورد اقدامات مشابهی که آنها، زمانی به عنوان اقدامات مسخره از آن نام می‌بردند، داشته باشند. بقایی با اشاره به مثال‌هایی در این باره گفت: پرونده دیوان بین‌المللی دادگستری در مورد مداخلات آمریکا در نیکاراگوئه یا پرونده سکوهای نفتی ایران که در هر دو مورد آمریکا متخلف شناخته شد. او همچنین در ادامه پاسخ به این سؤال گفت: همه طرف‌هایی که مستقیم و غیرمستقیم در این امر خلاف بین‌المللی مشارکت داشته‌اند، باید پاسخ‌گو باشند.

در حال حاضر هیچ بازرسی از آژانس در ایران حضور ندارد

بقایی در پاسخ به سؤالی با بیان اینکه «در حال حاضر هیچ بازرسی از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران حضور ندارد»، اظهار کرد: طبعا همکاری ایران با آژانس باید طبق آخرین مصوبه مجلس شورای اسلامی تنظیم شود و دولت و وزارت خارجه خودشان را مکلف می‌دانند که بر مبنای این مصوبه تعاملات خود را با آژانس تنظیم کنند. او همچنین با بیان اینکه «ما گلایه و اعتراضات خود را به عملکرد سیاست‌زده آژانس خیلی روشن بارها و به کرات اعلام کردیم»، گفت: ما همچنان عضو معاهداتی همچون معاهده منع اشاعه هستیم و ایران به عنوان یک کشور مسئولیت‌پذیر تا زمانی که در این معاهدات حضور دارد به اسناد مربوط به آن پایبند است.

سفر مقام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران کمتر از ۱۰ روز آینده انجام می‌شود

سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین در پاسخ به سؤالی اعلام کرد: سفر مقام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران کمتر از ۱۰ روز آینده انجام می‌شود.

مذاکرات مستقیم با آمریکا نخواهیم داشت

او در پاسخ به این سؤال که آقای عراقچی در مصاحبه اخیری که با فایننشال‌تایمز داشتند گفتند که پیام‌های مستقیمی بین ایشان و آقای ویتکاف رد و بدل شده است، با توجه به این موضوع آیا امکان دارد‌ مذاکرات احتمالی ایران و آمریکا نیز از حالت غیر‌مستقیم به مستقیم تغییر پیدا کند، گفت: خیر.

 هنوز زمان مشخصی برای دور بعدی مذاکرات با اروپا تعیین نشده است

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سؤالی در‌باره دور بعدی مذاکرات ایران و تروئیکای اروپایی گفت: در نشست استانبول دو طرف توافق کردند که گفت‌وگوها ادامه پیدا کند، ولی هنوز زمان مشخصی برای دور بعدی تعیین نشده است. معاونان وزیر خارجه ایران با همتایان خود در این سه کشور اروپایی در ارتباط و تعامل هستند. بقایی همچنین در پاسخ به سؤالی در‌باره موضوع مذاکرات ایران و اروپا نیز گفت: موضوع مذاکرات هسته‌ای است و ما در هر مذاکره‌ای با جدیت وارد می‌شویم بر این مورد تأکید داریم که هر مذاکره‌ای باید هدفمند و نتیجه‌مند باشد. او با انتقاد از برخی از صحبت‌های مطرح‌شده در مورد مذاکرات از سوی طرف‌های مقابل گفت‌: بحث‌هایی که مطرح می‌کنند باعث پیچیده‌شدن امور و ایجاد ابهامات بیشتر می‌شود.

وزیر خارجه انگلیس در جایگاهی نیست که در مورد ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران ایجاد تردید کند

سخنگوی وزارت امور خارجه در ادامه گفت‌وگوی خود با خبرنگاران درباره اظهارات وزیر خارجه انگلیس درباره برنامه هسته‌ای ایران نیز گفت: در مورد سخنان وزیر خارجه انگلستان، واقعیت این است که ایشان در جایگاهی نیست که در مورد ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران ایجاد تردید کند، جز اینکه بپذیریم صرفا یک اظهار‌نظر سیاسی و مداخله‌جویانه است. او تصریح کرد: اگر آنها آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را قبول دارند، قاعدتا باید گزارش‌های آن را هم بپذیرند. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در هیچ موردی، هیچ‌گونه تخطی از فعالیت صلح‌آمیز ایران را احراز نکرده است. بقایی در ادامه گفت: این صحبت‌های مقامات انگلستان صرفا مسئولیت بین‌المللی آنها را موجب می‌شود و به این نتیجه‌گیری دامن می‌زند که سه کشور اروپایی به شمول انگلیس گویا قائل به این نیستند که کماکان در برجام عضو هستند. این دییلمات ارشد ایرانی تصریح کرد: اگر قائل به چنین چیزی بودند، حتما نگاهی به برجام و نگاهی به قطع‌نامه ۲۲۳۱ می‌انداختند که برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران را به شمول غنی‌سازی تأیید کرده است، لذا صحبت‌هایی که ایشان مطرح کرده و بخش عمده آن هم سخنان مداخله‌جویانه است، به نظر می‌رسد در ادامه سنت دیرپای سیاستمداران این کشور است که متأسفانه بر مبنای یک نگاه استعماری به اظهارنظرهای مداخله‌جویانه عادت دارند. بقایی یادآوری کرد: چنین حرف‌هایی ما را به سال ۱۹۵۳ و کودتای انگلیس بازمی‌گرداند؛ زمانی ‌که انگلیس ملی‌شدن صنعت نفت ایران را به عنوان تهدید علیه صلح و امنیت بین‌المللی توصیف و تلاش کرد که ایران را به شورای امنیت سازمان ملل متحد بکشاند.

هر طرحی که بتواند حق غنی‌سازی ایران را تأمین کند، قابل بررسی است

بقایی در ادامه گفت‌وگوی خود با خبرنگاران در پاسخ به سؤال دیگری در‌باره طرح «مناره» که از سوی «محمد‌جواد ظریف»، وزیر خارجه پیشین و «محسن بهاروند»، دیپلمات پیشین کشورمان در روزنامه گاردین در مورد غنی‌سازی مطرح شده است، گفت: قطعا پیشنهادکنندگان این طرح بهتر از همه می‌توانند درباره آن صحبت کنند. آنچه‌ مربوط به وزارت خارجه است، این است که موضوع کنسرسیوم چیز جدیدی نیست و قبلا نیز در سال‌های قبل و در مذاکرات مطرح بوده است ولی ما هیچ‌گاه وارد جزئیات این ابتکار نشدیم. او ادامه داد: طبیعی است در کشوری که ۱۰ الی ۲۰ سال موضوع هسته‌ای در دستور کارش بوده است، اندیشمندان و صاحب‌نظران دغدغه‌مند نظرات خود را در این زمینه بیان کنند. بقایی ادامه داد: موضوع غنی‌سازی در داخل ایران جزء حق لاینفک ما طبق معاهده منع اشاعه است و هر طرحی که بتواند این حق را تأمین کند قابل بررسی است.

سه کشور اروپایی هیچ حقی برای سوءاستفاده از سازوکار ماشه علیه ایران ندارند

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در این نشست خبری در مورد سیاست سه کشور اروپایی در مذاکرات و موضوع مکانیزم ماشه گفت‌: درباره سه کشور اروپایی نیز فکر می‌کنم به‌اندازه کافی درباره موضوع موسوم به مکانیزم ماشه صحبت شده است. این سه کشور، نه از منظر حقوقی و نه از منظر اخلاقی، هیچ حقی برای سوءاستفاده از این سازوکار برای بازگرداندن تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی ایران ندارند. برای آنها نیز روشن شده است که هرگونه سوءاستفاده از این ابزار، قطعا تبعاتی در پی خواهد داشت؛ هم برای رژیم عدم اشاعه و هم برای خود این سه کشور. او تأکید کرد: موضع جمهوری اسلامی ایران در این زمینه کاملا روشن است. ما پیش‌تر، در دولت دوازدهم، به‌صراحت اعلام کردیم که در صورت هرگونه سوءاستفاده از سازوکار موسوم به پس‌گشت، واکنشی نشان خواهیم داد. بنابراین، تکلیف در این زمینه مشخص است.

 در چارچوب نتایج سفر مقام آژانس به تهران درباره نحوه تعامل با این سازمان تصمیم‌گیری خواهیم کرد

سخنگوی وزارت امور خارجه درباره شروط ایران درباره همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و نحوه همکاری ایران با این نهاد با توجه به سفر‌ پیش‌روی یک مقام آژانس به ایران و اظهارات وزیر خارجه در مورد نحوه همکاری ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز گفت: در حال حاضر موضوع مورد بحث، مربوط به نحوه حضور بازرسان در سایت‌های ما نیست؛ چراکه طبق مصوبه مجلس شورای اسلامی، همکاری ما با آژانس در حالت تعلیق قرار دارد. او ادامه داد: سفر نمایندگان آژانس به تهران برای بررسی موضوع انجام می‌شود. ما با یک وضعیت استثنایی مواجه هستیم.

برای نخستین بار در تاریخ آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، تأسیسات در حال فعالیت یک کشور عضو معاهده منع اشاعه، تأسیساتی که به‌صورت ۲۴‌ساعته تحت نظارت آژانس بوده‌اند، هدف حمله غیرقانونی از سوی دو رژیم مجهز به سلاح هسته‌ای قرار گرفته‌اند. او ادامه داد: افزون بر این، آژانس نیز متأسفانه در این روند بی‌طرف باقی نماند؛ نه‌تنها بی‌طرف نماند، بلکه به مسئولیت‌های خود نیز عمل نکرد، هیچ محکومیتی صورت نداد و حتی پیش از آن‌ با صدور یک گزارش و سپس یک قطع‌نامه، نوعی زمینه‌سازی روانی و سیاسی فراهم کرد که بهانه‌جویی آمریکا و رژیم صهیونیستی را تسهیل کرد. بنابراین‌ ما اکنون در شرایطی خاص قرار داریم؛ هم از جهت رژیم منع اشاعه و هم از جهت فعالیت‌های معمول آژانس. ما منتظریم این دیدار انجام شود و در چارچوب آن، درباره نحوه تعامل آینده‌مان با آژانس، با در نظر گرفتن مصوبه مجلس که برای ما الزام‌آور است، تصمیم‌گیری خواهیم کرد.

برخورد مناسب و منطبق با تعهدات حقوق‌بشری جمهوری آذربایجان با اتباع زندانی ایرانی، یک انتظار بسیار بحق و منطقی ماست

بقایی همچنین در مورد نحوه رفتار با زندانیان ایرانی در زندان‌های کشور آذربایجان گفت: ما اخبار متعددی مبنی بر بدرفتاری با اتباع بازداشتی و زندانی ایرانی در بازداشتگاه‌ها و زندان‌های جمهوری آذربایجان دریافت کردیم. این موضوع مهمی است. او خطاب به خبرنگار پرسش‌کننده افزود: موردی که ذکر کردید، مورد بسیار شوکه کننده‌ای بود. ما مراتب اعتراض و نگرانی خود را طی یادداشت‌های متعدد به مراجع ذی‌ربط جمهوری آذربایجان منعکس کردیم. هم در باکو و هم در تهران، بخش کنسولی ما پیگیر موضوع هستند. بقایی با بیان اینکه «برخورد مناسب و منطبق با تعهدات حقوق‌بشری جمهوری آذربایجان با اتباع زندانی ایرانی، یک انتظار بسیار بحق و منطقی ماست»، تصریح کرد: کنوانسیون حقوق کنسولی در این زمینه خیلی روشن است.

ما در مواردی، متأسفانه به‌رغم گذشت دو یا سه سال از زندانی‌شدن اتباع‌مان، موفق به دیدار کنسولی نشدیم. ضمن اینکه ما دارای یک موافقت‌نامه انتقال محکومین با جمهوری آذربایجان هستیم و بر اساس این موافقت‌نامه، می‌توانیم بسیاری از محکومین را به ایران منتقل و به حل این مشکلات کمک کنیم؛ بنابراین موضوعی است که در دستور کار ثابت وزارت امور خارجه در تعاملات خود با جمهوری آذربایجان قرار دارد. بقایی در پاسخ به پرسشی درباره اینکه گفته می‌شود سه کشور عمان، عربستان و قطر در حال کار روی طرحی هستند تا بر اساس آن ایران و آمریکا به توافقی بر سر تمامی موارد اختلافی برسند، گفت: ما از چنین طرحی اطلاعی نداریم.

عراقچی در نشست خبری سخنگوی وزارت خارجه:

شاهد جنگ روایت‌ها هستیم

در این روزها که جنگ‌ها فقط به میدان‌های نبرد محدود نمی‌شوند و روایت‌ها به سلاح‌هایی تعیین‌کننده در عرصه دیپلماسی و افکار عمومی بدل شده‌اند، نقش خبرنگاران و دیپلمات‌ها بیش از پیش برجسته و حیاتی جلوه می‌کند. در همین راستا، نشست خبری دیرو ز وزارت امور خارجه به مناسبت روز خبرنگار، صحنه‌ای برای تأکید دوباره بر پیوند ناگسستنی میان اصحاب رسانه و دستگاه دیپلماسی بود. در این نشست، «سید‌عباس عراقچی» با تجلیل از فداکاری خبرنگاران، به‌ویژه شهدای رسانه‌ای، بر نقش بی‌بدیل آنها در مقابله با جنگ روایت‌ها و ثبت حقیقت در تاریخ معاصر تأکید کرد. اظهارات او، به‌ویژه در زمینه مقاومت مردم ایران در برابر تجاوزات و اهمیت رسانه در تثبیت واقعیت‌ها، تصویری روشن از هم‌افزایی دیپلماسی و رسانه در نبردهای نوین ترسیم کرد. وزیر امور خارجه صبح دیروز با حضور در جلسه سخنگوی وزارت خارجه با تشکر از خبرنگاران گفت: من یاد همه شهدا از جمله شهدای خبرنگار را گرامی می‌دارم، از جمله خبرنگارانی که در جنگ تحمیلی ۱۲‌روزه به شهادت رسیدند.

مردم ایران در تهاجم به کشور نشان دادند با این بادها و توفان‌ها از جا کنده نمی‌شوند

عراقچی ادامه داد : جنگ ۱۲‌روزه از نقاط به یادماندنی و ماندگار در تاریخ ایران خواهد بود، چراکه قدرت‌های بزرگ و رژیم صهیونیستی با همکاری طرف‌های دیگر تجاوزی را به ایران انجام دادند به امید اینکه می‌توانند به خواسته‌های خود برسند اما مردم ایران ثابت کردند چنان ریشه در این خاک دارند که با این بادها و حتی توفان‌های بزرگ‌تر از جا کنده نمی‌شوند و ریشه چند هزار ساله در این خاک دارند. او ادامه داد: نقش خبرنگاران و اصحاب رسانه بسیار برجسته بود و در سخت‌ترین شرایط، از صحنه عملیات گرفته تا پشت میز خبر، ایستادند، روایت کردند و تاریخ‌ساز شدند. وزیر خارجه همچنین با گرامیداشت یاد شهید «محمود صارمی» که به همراه دیپلمات‌های ایرانی در جریان حمله طالبان به کنسولگری ایران در هرات به شهادت رسیدند، گفت: خبرنگاران و دیپلمات‌ها در کنار یکدیگر هستند، در تمام صحنه‌ها با هم حضور دارند و چه‌بسا کار خبرنگاران در مقاطعی سخت‌تر است.

اکنون شاهد جنگ روایت‌ها هستیم

عراقچی همچنین در بخشی دیگر از صحبت‌های خود با اشاره به اینکه «اکنون ما شاهد جنگ روایت‌ها هستیم» گفت: چه‌بسا جنگ روایت‌ها از جنگ واقعی سخت‌تر و مهم‌تر است‌ و بسیار مهم است که چه روایتی ارائه می‌شود و چه کسی روایت اول را مطرح می‌کند. وزیر خارجه همچنین با تقدیر از عملکرد رسانه‌ها به‌ویژه صدا‌و‌سیما در جنگ تحمیلی ۱۲‌روزه گفت: دشمنان فکر می‌کردند که با حمله به صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران می‌توانند صدای ملت ایران را قطع کنند ولی دیدیم که این صدا نه‌تنها قطع نشد، بلکه صحنه‌هایی آفریده شد که باعث افتخار هر ایرانی است.

تقدیر عراقچی از خانواده شهید رجب‌پور

عراقچی در ادامه این جلسه از خانواده «نیما رجب‌پور»، یکی از سردبیران شبکه خبر که در جریان حمله تروریستی رژیم صهیونیستی به ساختمان شیشه‌ای صدا‌وسیما به شهادت رسید و به عنوان مهمان در جلسه امروز سخنگوی وزارت خارجه به مناسبت روز خبرنگار حضور داشتند، تقدیر و تشکر کرد و به آنها لوح تقدیر داد.