دیدار مهم نتانیاهو و ترامپ در کاخ سفید
سرنوشت خاورمیانه در آستانه تغییر
دیدار بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در روز دوشنبه می‌تواند همه معادلات را دگرگون کند. محور اصلی گفت‌وگوها بدون تردید ایران، غزه و رژیم جدید سوریه خواهد بود. اما پرسش اینجاست که مواضع این دو تا چه اندازه به یکدیگر نزدیک است و آیا اختلافاتشان قابل حل است یا نه؟
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،
جان بولتون-مشاور سابق امنیت ملی آمریکا: دیدار بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در روز دوشنبه می‌تواند همه معادلات را دگرگون کند. محور اصلی گفت‌وگوها بدون تردید ایران، غزه و رژیم جدید سوریه خواهد بود. اما پرسش اینجاست که مواضع این دو تا چه اندازه به یکدیگر نزدیک است و آیا اختلافاتشان قابل حل است یا نه؟
هر دو طرف پس از پایان نشست، این دیدار را «موفقیت‌آمیز» خواهند خواند، اما واقعیت ممکن است کاملا متفاوت باشد. ترامپ با صدور فرمان حمله مستقیم نظامی آمریکا به اهداف مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران، از یک مرز تعیین‌کننده عبور کرد. او شاید تصور کند این حملات فقط یک اقدام مقطعی بوده است، اما اگر چنین بیندیشد، سخت در اشتباه است. ترامپ نه‌فقط اعتبار شخصی خود، بلکه حیثیت آمریکا را به میان گذاشته است. با وجود ادعای او مبنی بر اینکه حملات بمب‌افکن‌های B-2 «به طور کامل و تمام‌عیار» سایت‌های هسته‌ای هدف را نابود کرده‌اند، واقعیت اما چیز دیگری است. هیچ‌کس بهتر از نتانیاهو بر این موضوع واقف نیست. او بیش از سه دهه است که موضوع تهدید هسته‌ای ایران را دنبال می‌کند. او گرچه توانست ترامپ را متقاعد یا حتی وادار به استفاده از نیروی نظامی کند، اما رئیس‌جمهور آمریکا بلافاصله پس از دریافت گزارش‌ها از عملیات، اسرائیل و ایران را به آتش‌بس واداشت.
نتانیاهو نیز گزینه چندانی نداشت جز اینکه دست نگه دارد؛ به‌ویژه آنکه دو هدف اصلی خود را محقق کرده بود: وارد‌کردن آمریکا به میدان نبرد و وارد‌آوردن آسیب به برنامه هسته‌ای ایران. ایران هم راه گریزی نداشت.
با‌این‌حال، نتانیاهو بر این باور است که زمان برای اقدامات بیشتر علیه ایران مناسب است؛ از جمله تشویق مخالفان داخلی برای رویارویی با سیستم. پدافند هوایی ایران آسیب دیده است، اما این وضعیت دوام نخواهد داشت. فرماندهان ارشد و دانشمندان هسته‌ای ایران ترور شده‌اند، اما این صفوف دوباره ترمیم و پروژه‌ها از سر گرفته خواهند شد. اخراج همه بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از سوی تهران، پیام روشنی از عزم و اراده ایران است.
آخرین چیزی که نتانیاهو می‌خواهد، ارائه هرگونه حمایت اقتصادی یا سیاسی به تهران از سوی ترامپ است. هدف اسرائیل تغییر حکومت در ایران است و نتانیاهو حداقل به موافقت ضمنی ترامپ برای ادامه تخریب زیرساخت‌های هسته‌ای ایران نیاز دارد؛ مشارکت مجدد آمریکا در این روند، یک امتیاز طلایی برای اسرائیل محسوب می‌شود. در مقابل، ترامپ به‌شدت به دنبال کسب جایزه صلح نوبل است. به زعم خودش، وقتی باراک اوباما بدون کمترین شایستگی چنین جایزه‌ای را دریافت کرد، چرا خودش نگیرد؟
تمرکز ترامپ این روزها بیش از هر چیز روی غزه است؛ جایی که پس از آتش‌بس بین ایران و اسرائیل، درگیری‌ها بار دیگر شدت گرفته‌اند. او به هر دو طرف، اسرائیل و حماس، فشار آورده تا توافقی برای بازگرداندن تعدادی از گروگان‌های اسرائیلی و اجسادشان در مقابل آزادی احتمالی هزار اسیر فلسطینی و برقراری آتش‌بس ۶۰روزه حاصل شود. اما مانع اصلی همچنان پافشاری حماس بر توقف کامل جنگ یا دست‌کم تعهد برای آغاز فوری مذاکرات به منظور پایان جنگ پس از تبادل اسراست. چنین الگوهایی پیش‌تر هم امتحان شده‌اند، اما پایداری آنها همچنان مانند سایر تلاش‌های بعد از هفتم اکتبر ۲۰۲۳ محل تردید است. ترامپ اصرار دارد قبل از دیدار دوشنبه، آتش‌بس را اعلام کند، اما هیچ‌کس نمی‌داند این صلح چه مدت دوام خواهد آورد. حماس بی‌شک خواهان کاهش فشار نظامی اسرائیل است و فشار سیاسی داخلی برای بازگرداندن گروگان‌ها، دست نتانیاهو را بسته است. اما جدا از اهداف انسانی درباره گروگان‌ها، آتش‌بس جدید برای اسرائیل هیچ دستاورد راهبردی ندارد. اسرائیل بارها عملیات نظامی را متوقف و از مواضع به‌دست‌آمده در غزه عقب‌نشینی کرده و ناچار شده دوباره همان مناطق را با هزینه‌های جانی و مالی سنگین پس بگیرد. تداوم جنگ همچنین فشارهای جدیدی بر اقتصاد آسیب‌دیده اسرائیل وارد آورده است.
سقوط حکومت بشار اسد و روی کار آمدن گروهی از تروریست‌های جبهه النصره سابق -حالا با نام هیئت تحریرالشام- ضربه‌ای به ایران بود. ترامپ نیز با توجه به درخواست عربستان سعودی، تحریم‌های اقتصادی علیه دولت سوریه را لغو کرد، اما تردیدهای جدی درباره تغییر رفتار هیئت تحریرالشام همچنان باقی است.
رهبر این گروه، احمد الشر‌ع که اکنون عملا رئیس دولت سوریه است، هنوز برای بسیاری چهره‌ای ناشناخته محسوب می‌شود؛ کسی که یونیفورم نظامی را کنار گذاشته، ریشش را اصلاح کرده و نام مستعارش را کنار نهاده و احتمالا اکنون با نام واقعی‌اش شناخته می‌شود. در این میان، اسرائیل به عملیات نظامی خود در خاک سوریه ادامه داده و منطقه حائل گسترده‌ای را که پس از سقوط اسد تصرف کرده بود، همچنان در کنترل دارد.
شاید خروجی ملموسی درباره سوریه از دیدار نتانیاهو و ترامپ به دست نیاید، اما این دو رهبر بیش از هر زمان دیگری نیاز دارند دغدغه‌ها و اهداف یکدیگر را بهتر درک کنند. از زمان جنگ جهانی اول، دیپلماسی در خاورمیانه بیش از هر نقطه‌ای در جهان شکست خورده است. امروز هم چشم‌انداز موفقیت در قبال ایران و غزه چندان روشن نیست.
در نهایت، مهم‌ترین نتیجه نشست روز دوشنبه در کاخ سفید، تصمیم درباره تداوم یا افزایش استفاده از قدرت نظامی آمریکا و اسرائیل برای تحقق اهداف کلیدی در دو جبهه ایران و غزه خواهد بود.
منبع: Telegraph
آخرین اخبار روزنامه را از طریق این لینک پیگیری کنید.
