هفته دیپلماسی

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

اساس این هفته (هفته‌ای سطح بالا) «High-level Week» در مجمع عمومی سازمان ملل است؛ زمانی که روسای جمهور، نخست‌وزیران، پادشاهان و مقام‌های ارشد هر ۱۹۳ کشور عضو سازمان ملل پشت تریبون می‌روند تا پیام‌های خود را منتقل کنند. برای مردم نیویورک، این رویداد اغلب به معنای ترافیک سنگین‌تر از معمول، خیابان‌های بسته و کاروان‌های موتوری است، اما در واقع بخشی از نهادی گسترده‌تر است که در طول سال مسائل جهانی را بررسی و درباره قطعنامه‌ها رأی‌گیری می‌کند.

کانونی‌ترین بخش

General Debate بخش اصلی این نشست است. رهبران کشورها یا نمایندگانشان در قالب سخنرانی‌هایی با موضوع «Better Together» دیدگاه‌های خود را مطرح می‌کنند. زمان سخنرانی ۱۵ دقیقه تعیین شده اما این محدودیت داوطلبانه است و بسیاری آن را رعایت نمی‌کنند. سخنرانان از این فرصت برای طرح نظر درباره بحران‌های جهان، برجسته‌سازی دستاوردهای داخلی و حتی گلایه‌های سیاسی استفاده می‌کنند.

این بخش در عمل بیشتر مجموعه‌ای از سخنرانی‌هاست تا یک گفت‌وگوی تعاملی، اما در پایان روز امکان پاسخ یا واکنش وجود دارد. برخی کشورها، به‌ویژه همسایگان درگیر، بارها در برابر هم موضع‌گیری مستقیم کرده‌اند و همین امر به جلسات رنگ و بوی جدلی داده است.

دیپلماسی پشت درهای بسته

دیدارهای دوجانبه یا bilateral (bilat) بخش مهمی از حاشیه‌های مجمع عمومی است. این جلسات خصوصی میان مقامات عالی‌رتبه دو کشور برگزار می‌شود و بسیاری معتقدند ارزش واقعی نشست در همین گفت‌وگوهای چهره‌به‌چهره و تعاملات غیررسمی نهفته است.

واژه ministerial به نشست‌هایی اشاره دارد که در سطح وزرا، به‌ویژه وزرای خارجه، میان کشورهای مختلف برگزار می‌شود. این جلسات فرصتی برای هماهنگی سیاست‌ها و ایجاد ائتلاف‌های تازه محسوب می‌شوند.

شورای امنیت و نقش قدرت‌ها

Security Council قدرتمندترین رکن سازمان ملل است که مسئولیت حفظ صلح و امنیت بین‌المللی را دارد. شورا با ۱۵ عضو می‌تواند قطعنامه‌های الزام‌آور تصویب کند، تحریم وضع نماید یا نیروهای حافظ صلح اعزام کند. هر چند این هفته به مجمع عمومی تعلق دارد، اما شورای امنیت معمولا نشست‌های مهمی در حاشیه برگزار می‌کند.

اعضای دائم شورا با عنوان P5 شناخته می‌شوند: چین، فرانسه, روسیه، بریتانیا و ایالات متحده. در کنار آنان، ۱۰ عضو غیردائم یا E10 برای دوره‌های دوساله توسط مجمع عمومی انتخاب می‌شوند. بحث درباره اصلاح ترکیب شورا، به‌ویژه کمبود اعضای دائم از آفریقا و آمریکای لاتین، همواره بخشی از دستور کار مجمع است.

گروه‌ها و ائتلاف‌ها

G77 یا Group of 77 and China در سال ۱۹۶۴ تشکیل شد و اکنون ۱۳۴ عضو دارد. این گروه یکی از بلوک‌های اصلی کشورهای در حال توسعه است.

BRICS که ابتدا شامل برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی بود، بعدها کشورهایی چون اندونزی، ایران، مصر، اتیوپی و امارات متحده عربی را نیز جذب کرد. BRICS در سال‌های اخیر به‌عنوان بستری برای افزایش نفوذ چین و روسیه در برابر غرب مطرح شده است.

تغییرات اقلیمی و اهداف توسعه

COP30 نام کنفرانس بزرگ تغییرات اقلیمی سازمان ملل است که نوامبر آینده در بلم برزیل برگزار خواهد شد. یکی از محورهای اصلی آن محدود کردن گرمایش زمین به ۱.۵ درجه سلسیوس نسبت به دوران پیشاصنعتی است. داده‌های سازمان ملل نشان می‌دهد زمین تاکنون ۱.۳ درجه گرم‌تر شده است.

اهداف توسعه پایدار یا SDGs در سال ۲۰۱۵ تصویب شدند؛ برنامه‌ای ۱۵ ساله برای مبارزه با تغییرات اقلیمی، حذف فقر و گرسنگی و تحقق برابری جنسیتی. با این حال، روند دستیابی به این اهداف بسیار کند بوده است.

اصطلاح SIDS به ۳۹ Small Island Developing States اشاره دارد. این کشورها در نشست‌های مجمع عمومی درباره خطر بالا آمدن سطح دریا و طوفان‌های شدید هشدار می‌دهند.

دیگر اصطلاحات کلیدی

LDCs: Least-Developed Countries؛ ۴۴ کشور با درآمد ناخالص ملی کمتر از ۱۰۸۸ دلار به‌ازای هر نفر در سال.

NGO: Non-Governmental Organization؛ بنیادهای خیریه و سازمان‌های مدنی فعال در حاشیه نشست.

IFIs: International Financial Institutions؛ شامل بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول. این نهادها به‌دلیل ناکامی در پاسخ به نیازهای کشورهای فقیر مورد انتقاد هستند.

Multilateralism: همکاری جهانی برای تدوین قواعد مشترک.

Multipolar: وضعیتی که چندین مرکز قدرت در جهان وجود دارد.

Multistakeholder: رویکردی که در آن دولت‌ها، شرکت‌ها و سازمان‌های غیردولتی همزمان در حل مسائل جهانی مشارکت دارند. دبیرکل سازمان ملل آنتونیو گوترش از حامیان آن است.

Two-State Solution: راه‌حلی برای ایجاد کشور مستقل فلسطین در کنار اسرائیل بر پایه توافق اسلو ۱۹۹۳.

South-South Cooperation: همکاری کشورهای در حال توسعه برای تقویت صدای خود در نظام بین‌الملل.

Unilateral Coercive Measures: اصطلاحی انتقادی برای تحریم‌های یک‌جانبه که یک کشور علیه کشور دیگر اعمال می‌کند.

آخرین اخبار جهان را از طریق این لینک پیگیری کنید.