|

کاخ سفید از نزدیک شدن به آتش‌بس می‌گوید و کرملین سکوت کرده است

آلاسکا، میز مذاکره

دونالد ترامپ از دیدار با ولادیمیر پوتین در ۱۵ آگوست در آلاسکا برای مذاکره درباره پایان دادن به جنگ اوکراین خبر داده است؛ دیداری که هم‌زمان با زمزمه آتش‌بس و بحث مبادله سرزمینی، میان امید محتاطانه کی‌یف و تردیدهای جدی درباره جزئیات قرار دارد.

آلاسکا، میز مذاکره

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

رئیس‌جمهور امریکا اعلام کرد که در ۱۵ آگوست با ولادیمیر پوتین همتای روسی خود، در ایالت آلاسکا دیدار خواهد کرد تا درباره پایان جنگ سه‌ونیم‌ساله اوکراین گفت‌وگو کند؛ جنگی که به گفته او با توافقی نزدیک به آتش‌بس قابل مهار است، هرچند ممکن است مستلزم واگذاری بخش‌هایی از سرزمین اوکراین باشد. ترامپ ساعاتی پیش از آن در کاخ سفید به خبرنگاران گفت احتمال دارد توافق به نوعی مبادله سرزمینی منجر شود و تأکید کرد این جابجایی‌ها به «بهبود وضعیت هر دو طرف» خواهد انجامید. ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهور اوکراین در پیام شبانه خود گفت تحقق آتش‌بس ممکن است اگر فشار کافی بر روسیه اعمال شود و افزود طی روزهای اخیر با بیش از دوازده رهبر جهان گفت‌وگو کرده و تیم او در تماس دائمی با ایالات متحده است.

معادله زمین در برابر آتش‌بس

مسکو خود را مالک چهار منطقه اوکراینی لوهانسک، دونتسک، زاپوریژیا و خرسون و نیز شبه‌جزیره کریمه می‌داند، هرچند کنترل کامل همه این مناطق را در اختیار ندارد. بر پایه گزارشی که بلومبرگ منتشر کرده، مقام‌های آمریکایی و روسی در حال کار روی طرحی هستند که اشغال سرزمین‌های تصرف‌شده را تثبیت کند. بر اساس همین گزارش، روسیه در چارچوب یک توافق احتمالی، حملات در خرسون و زاپوریژیا را در امتداد خطوط کنونی نبرد متوقف می‌کند. پذیرش از دست دادن حدود یک‌پنجم خاک، برای کی‌یف از نظر سیاسی و اجتماعی زخمی سنگین است. تایسون بارکر، معاون پیشین نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در بازسازی اقتصادی اوکراین و عضو ارشد شورای آتلانتیک، می‌گوید چنین طرحی همان آغاز، با مخالفت فوری اوکراین روبه‌رو خواهد شد و توصیه می‌کند کی‌یف ضمن قدردانی از حمایت آمریکا، بر شروط و خطوط قرمز خود در هر مذاکره‌ای پافشاری کند.

یک مقام کاخ سفید خبر بلومبرگ را «صرفاً گمانه‌زنی» خوانده و سخنگوی کرملین نیز به درخواست اظهار نظر پاسخ نداده است. رویترز هم نتوانسته برخی جزئیات گزارش را به‌طور مستقل تأیید کند.

 آلاسکا پیش‌تر نیز صحنه دیپلماسی پرتنش بوده است؛ مارس ۲۰۲۱، نشست مقامات ارشد دولت جو بایدن با هیئت بلندپایه چین در آنکوریج به جدالی علنی بدل شد و آنتونی بلینکن و یانگ جیچی وزرای خارجه دو کشور مقابل دوربین‌ها تندترین انتقادها را رد و بدل کردند، تصویری که نشان داد این ایالت مرزی می‌تواند به محملی برای نمایش بی‌پرده اختلافات جهانی تبدیل شود.

فشارها، تعرفه‌ها و مسیرهای پنهان گفت‌وگو

ترامپ پس از بازگشت به کاخ سفید در ژانویه 2025، از یک‌سو کوشیده مناسبات با روسیه را ترمیم و جنگ را جمع کند و از سوی دیگر، در واکنش به ادامه حملات مسکو، تهدید کرده از جمعه تحریم‌ها و تعرفه‌های تازه‌ای علیه روسیه و خریداران صادرات آن اعمال می‌کند؛ هرچند تا شامگاه جمعه روشن نبود این تدابیر دقیقاً از چه زمانی اجرایی خواهد شد. دولت آمریکا چهارشنبه گذشته نخستین گام را برداشت و به دلیل واردات نفت روسیه، تعرفه ۲۵ درصدی بر برخی کالاهای هند وضع کرد؛ اقدامی که به‌منزله نخستین فشار مالی غیرمستقیم بر مسکو در دوره جدید دولت ترامپ توصیف شده است. همزمان، استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ، در مسکو سه ساعت با پوتین گفت‌وگو کرد؛ مذاکراتی که دو طرف آن را «سازنده» خوانده‌اند، هرچند درباره جزئیات آن سکوت کرده‌اند. در اروپا، دونالد توسک، نخست‌وزیر لهستان و متحد نزدیک اوکراین، از نزدیک‌تر شدن احتمال «انجماد» درگیری سخن گفت و تأکید کرد زلنسکی «بسیار محتاط اما امیدوار» است و کی‌یف خواسته کشورهای اروپایی، از جمله ورشو، در طراحی آتش‌بس و نقشه راه صلح نقش ایفا کنند.

آزمون سختِ صلح‌سازی

پیشنهاد مبادله سرزمینی، اگرچه از نگاه برخی واقع‌گرایانه می‌نماید، اما برای افکار عمومی اوکراین و حامیان غربی آن آزمونی دشوار است. بهای هر آتش‌بس، اگر به رسمیت شناختن خطوط اشغال تعبیر شود، ممکن است نظم امنیتی اروپا را برای سال‌ها تحت تأثیر قرار دهد؛ همان‌قدر که ادامه جنگ، با ویرانی شهرها و تلفات انسانی، برای کی‌یف و مسکو هزینه‌بار بوده است. قرار است آلاسکا بار دیگر به صحنه‌ای بدل شود که در آن میان نمایش قدرت و هنر مذاکره، تصمیم‌هایی گرفته می‌شود که فراتر از مرزهای قطبی، آینده قاره‌ای زخمی را رقم می‌زند.

آخرین اخبار جهان را از طریق این لینک پیگیری کنید.