«شرق» از گزارش جدید عفو بینالملل درباره حمله اسرائیل به اوین گزارش میدهد:
حمله به اوین به عنوان «جنایت جنگی» مورد پیگرد قرار گیرد
حمله هوایی ارتش اسرائیل به زندان اوین در تهران که منجر به شهادت و زخمی شدن دهها غیرنظامی و تخریب گسترده شد، واکنشهای بینالمللی را برانگیخته و بحثها درباره نقض جدی حقوق بشر و قوانین بینالمللی را شدت بخشیده است.

به گزارش گروه رسانهای شرق،
در تاریخ ۲۳ ژوئن ۲۰۲۵، زندان اوین تهران هدف حملات هوایی ارتش اسرائیل قرار گرفت؛ حملاتی که به گفته عفو بینالملل، نه تنها به کشته شدن دستکم ۸۰ نفر انجامید، بلکه دهها مجروح و تخریب گسترده در حداقل شش نقطه از این مجموعه را به دنبال داشت. این زندان که محل نگهداری هزاران زندانی است، در زمان حمله مملو از غیرنظامیان و در حال برگزاری ملاقاتها بود.
بررسیهای دقیق عفو بینالملل نشان میدهد حملات در ساعات شلوغ و زمانی انجام شد که بخشهای مختلف زندان و ساختمانهای اطراف، از جمله محلهای اداری و درمانی، مملو از افراد بود. این سازمان با تحلیل تصاویر ماهوارهای، ویدئوهای تأییدشده، شهادت بازماندگان و شاهدان عینی و بررسی اسناد رسمی، تأکید میکند که حمله به طور هدفمند صورت گرفته و هیچ دلیل معتبری برای توجیه آن به عنوان هدف نظامی وجود نداشته است.
شواهد و واکنشها
مقامات اسرائیلی بلافاصله پس از حمله، مسئولیت آن را پذیرفتند. آنها مدعی شدند که اوین محل فعالیتهای اطلاعاتی علیه اسرائیل است؛ ادعایی که با اصول حقوق بینالملل مغایرت دارد، چرا که یک زندان، حتی با وجود برخی زندانیان خاص، همچنان یک مکان غیرنظامی تلقی میشود.
در این حمله، بخشهایی از ورودی اصلی، ساختمان اداری، درمانگاه، آشپزخانه و بخشهای مختلف نگهداری زندانیان به شدت آسیب دید. تصاویر منتشرشده، وسعت تخریب و جراحتهای واردشده به زندانیان، کارکنان، نگهبانان و حتی کودکان را نشان میدهد. در میان قربانیان، نام زنان مددکار اجتماعی، زندانیان، کارکنان، نیروهای وظیفه، کودکان و ساکنان اطراف زندان دیده میشود. برخی از خانوادهها و شاهدان از بیخبری نسبت به سرنوشت عزیزانشان پس از انفجارها خبر دادهاند.
روایتهای تکاندهنده از قلب فاجعه
شهادتها و ویدئوهای منتشرشده ابعاد انسانی فاجعه را عمیقتر میکند. از پزشکی که زندانیان او را پس از انفجار از زیر آوار نجات دادند، تا مادر و فرزندی که جان باختند و افرادی که تنها به دلیل زندگی در حوالی زندان قربانی شدند. گزارشها حاکی از آن است که بسیاری از زخمیها به بیمارستان منتقل نشدند و حتی برخی، مانند مسعود بهبهانی، زندانی ۷۱ ساله، پس از حمله به جای دریافت کمک فوری به زندان دیگری منتقل و در نهایت جان باختند. خانوادهها، وکلای حقوق بشر و فعالان مدنی نسبت به سرنوشت زندانیان بخشهای انفرادی و زنان ابراز نگرانی جدی کردهاند.
در بخش زنان و مردان، دهها نفر زیر آوار و بر اثر انفجار جان خود را از دست دادند یا زخمی شدند. برخی از بازماندگان در تماس تلفنی با خانوادههایشان در حین حمله، وحشت و بیخبری مطلق را توصیف کردند.
واکنشهای حقوقی و مسئولیت بینالمللی
عفو بینالملل تأکید میکند که حمله به اماکن غیرنظامی همچون زندان، نقض آشکار حقوق بشر و معاهدات بینالمللی است و باید بهعنوان جنایت جنگی مورد پیگرد قرار گیرد. این سازمان خواستار پیگیری جهانی تمامی عاملان حمله شده و بر لزوم پاسخگویی قضایی، از جمله از طریق اصل صلاحیت جهانی، تأکید دارد. همچنین، خواستار دسترسی دادگاه کیفری بینالمللی برای تحقیق در این خصوص شده است.
عفو بینالملل با تحلیل دادهها و تصاویر ماهوارهای و شهادت ۲۳ نفر از بازماندگان و شاهدان، ابعاد فاجعه را روشنتر ساخته است. با وجود این، همچنان اطلاعات دقیقی درباره سرنوشت بسیاری از زندانیان، به ویژه در بخشهای انفرادی و زنان، در دست نیست و مقامات پاسخی به پرسشهای مطرح شده ارائه ندادهاند.
زمینه و پیامدهای حمله
حمله به زندان اوین در اوج تنشهای نظامی میان ایران و اسرائیل رخ داد؛ دورانی که طبق گزارش منابع رسمی، بیش از هزار نفر در ایران جان خود را از دست دادهاند. این حمله، بار دیگر توجه افکار عمومی را به لزوم رعایت اصول بینالمللی و حمایت از غیرنظامیان در شرایط جنگی جلب کرد و مطالبه برای تحقیق و پاسخگویی را افزایش داد. اکنون، نگاهها به سمت نهادهای بینالمللی است تا با جدیت و شفافیت ابعاد این فاجعه را بررسی و عاملان آن را پاسخگو کنند.
آخرین اخبار جهان را از طریق این لینک پیگیری کنید.