حقوق بشر و تراژدی جدید آوارگان غزه
طرح انتقال جمعیت غزه در سایه جنگ
در حالی که جنگ غزه همچنان ادامه دارد، مقامات اسرائیلی طرحهایی برای انتقال صدها هزار فلسطینی به منطقهای بسته در مرز مصر ارائه دادهاند؛ طرحهایی که موجی از نگرانیهای بینالمللی درباره آینده جمعیت غزه و احتمال نقض قوانین بینالمللی را به همراه داشته است.

به گزارش گروه رسانهای شرق،
وزیر دفاع اسرائیل اخیرا برنامههایی را برای انتقال صدها هزار فلسطینی به منطقهای بسته در نوار غزه، در مجاورت مرز مصر، تشریح کرده است. به نظر میرسد این طرح جدیدترین نسخه از برنامههایی است که اسرائیل برای حفظ کنترل بلندمدت بر این سرزمین و جابهجایی بخش بزرگی از جمعیت دو میلیون نفری غزه در نظر گرفته است. منتقدان میگویند این اقدام به معنای کوچ اجباری و نقض آشکار قوانین بینالمللی است، چرا که حملات نظامی و محاصره اسرائیل، غزه را عملا غیرقابل سکونت کرده است.
مقامات اسرائیلی تاکید دارند هدفشان جداسازی جمعیت غیرنظامی از حماس است؛ گروهی که همچنان بخشهایی از غزه را در اختیار دارد و دهها گروگان را که در جریان حمله ۷ اکتبر ربوده شدند، نگه میدارد. به گفته آنها، پس از این جداسازی، به فلسطینیها امکان مهاجرت داده خواهد شد. همزمان، دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، که از تلاشها برای دستیابی به آتشبس سخن گفته، حمایت خود را از انتقال جمعیت فلسطینی از غزه اعلام کرده است.
شهر «انساندوستانه» بر ویرانههای رفح
اسرائیل کاتس، وزیر دفاع اسرائیل، این برنامهها را در یک نشست غیرعلنی با خبرنگاران نظامی اسرائیلی تشریح کرده است. دفتر او به درخواست رسانهها برای اظهارنظر درباره این گزارشها پاسخی نداده است، اما چندین رسانه اسرائیلی آن را منتشر کردهاند.
به گفته منابع خبری، کاتس اعلام کرده که به ارتش اسرائیل دستور داده تا برنامههایی برای احداث یک «شهر انساندوستانه» در رفح، جنوبیترین شهر غزه که در جنگ بهشدت آسیب دیده و اکنون تا حد زیادی خالی از سکنه است، تدوین کند. او تاکید کرده است که فلسطینیها پس از ورود به این منطقه، اجازه خروج نخواهند داشت.
طبق این گزارش، ارتش اسرائیل در گام نخست، ۶۰۰ هزار فلسطینی را از منطقه موسوم به «منطقه انساندوستانه» در امتداد ساحل به رفح منتقل خواهد کرد و در نهایت، هدف، جابهجایی کل جمعیت به این منطقه است. به گفته کاتس، اسرائیل به دنبال همکاری با نهادی بینالمللی برای ارائه کمکهای بشردوستانه است و نیروهای ارتش، محیط اطراف منطقه را تامین خواهند کرد.
او اعلام کرد که ارتش میتواند ساخت این «شهر» را در جریان یک آتشبس ۶۰ روزه که ترامپ و بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، این هفته در واشنگتن درباره آن مذاکره میکنند، آغاز کند.
حماس اعلام کرده است که تنها در ازای برقراری آتشبس دائمی و خروج کامل نیروهای اسرائیلی، حاضر به آزادی باقیمانده گروگانها خواهد بود. فلسطینیها، غزه را بخش جداییناپذیر سرزمین ملی خود میدانند و هر گونه برنامه برای جابهجایی جمعیت را به شدت رد میکنند.
مهاجرت «داوطلبانه» یا کوچ اجباری؟
ترامپ و نتانیاهو هر دو اعلام کردهاند که جمعیت غزه باید با آنچه «مهاجرت داوطلبانه» میخوانند، به کشورهای دیگر منتقل شوند. نتانیاهو در دیدار اخیر خود با ترامپ در کاخ سفید، گفت فلسطینیها باید حق «انتخاب آزاد» برای ماندن یا رفتن داشته باشند.
در مقابل، بسیاری از فلسطینیها نگراناند که حتی اگر موقتا برای فرار از جنگ غزه را ترک کنند، اسرائیل هرگز اجازه بازگشت به آنان نخواهد داد؛ سناریویی که یادآور مهاجرت و کوچ جمعی سال ۱۹۴۸ است، زمانی که با تاسیس اسرائیل، موج گستردهای از فلسطینیها آواره شدند.
کاتس ابراز امیدواری کرده است که «طرح مهاجرت» اجرایی شود و گفته نتانیاهو هماکنون تلاشهایی را برای یافتن کشورهایی که مایل به پذیرش فلسطینیها هستند، آغاز کرده است.
نگرانی نهادهای حقوق بشری
سازمانهای حقوق بشری هشدار دادهاند که تمرکز جمعیت فلسطینی در مرز با مصر، میتواند شرایطی فاجعهبار ایجاد کند که عملا فلسطینیها را مجبور به ترک خانه و کاشانه خود کند.
تانیا هری، مدیر اجرایی گروه حقوق بشری «گیشا» که برای آزادی حرکت فلسطینیها فعالیت میکند، گفته است: «وادار کردن مردم به زندگی در چیزی شبیه به یک اردوگاه بزرگ زندانیان، یادآور تاریکترین برهههای تاریخ است. رهبران اسرائیل هرگز پنهان نکردهاند که هدفشان اخراج فلسطینیها از غزه و حفظ کنترل دائم بر بخشهای وسیعی از این سرزمین است.»
در همین حال، اسرائیل و آمریکا برنامهای برای توزیع کمک در رفح آغاز کردهاند که با خشونت و حواشی زیادی همراه بوده است.
گزارشها حاکی از آن است که صدها فلسطینی هنگام تلاش برای دسترسی به سایتهای توزیع کمک که توسط بنیاد انساندوستانه غزه و با حمایت اسرائیل و آمریکا اداره میشود، کشته یا زخمی شدهاند. شاهدان عینی و مسئولان بیمارستانها میگویند نیروهای اسرائیلی بارها به سوی جمعیت حاضر در اطراف این مراکز تیراندازی کردهاند. ارتش اسرائیل میگوید تنها به سوی افرادی که به شکل مشکوک به نیروهایش نزدیک شدهاند، تیر هشدار شلیک کرده است.
بنیاد مذکور هرگونه خشونت در یا اطراف این سایتها را رد میکند و تاکید دارد این مراکز در مناطق تحت کنترل ارتش اسرائیل واقع شده و رسانههای مستقل اجازه حضور در آنجا را ندارند. دو پیمانکار آمریکایی به آسوشیتدپرس گفتهاند همکارانشان از مهمات جنگی و نارنجک صوتی برای متفرق کردن جمعیت گرسنه استفاده کردهاند؛ اتهاماتی که بنیاد انساندوستانه غزه رد کرده است. همچنین این بنیاد هر گونه مشارکت در طرح جابهجایی جمعیت را تکذیب میکند.
در یک کنفرانس خبری در ماه می، نتانیاهو دو طرح توزیع کمک و ایجاد «منطقه استریل» در جنوب غزه را به هم مرتبط دانست و اعلام کرد اسرائیل پس از اجرایی کردن برنامه جدید کمکرسانی، منطقهای عاری از حضور حماس ایجاد خواهد کرد تا فلسطینیها به آنجا منتقل شوند. نتانیاهو بارها تأکید کرده است که اسرائیل کنترل دائم بر غزه را حفظ خواهد کرد و هیچ نقش و مسئولیتی برای تشکیلات خودگردان فلسطین- که رقیب سیاسی حماس محسوب میشود- قائل نیست.
آخرین اخبار جهان را از طریق این لینک پیگیری کنید.