دوئل اراده‌ها میان تهران، تل‌آویو و واشنگتن

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

رسانه ها می گویند رئیس‌جمهور آمریکا به مشاوران ارشد خود اعلام کرده که با طرح حمله به ایران موافق است، اما تصمیم نهایی را به تعویق انداخته تا ببیند آیا تهران از برنامه هسته‌ای خود عقب‌نشینی می‌کند یا نه. منابع آگاه از این جلسات به وال استریت ژورنال گفته‌اند که تأسیسات غنی‌سازی فردو در ایران- که در عمق کوه واقع شده و به اعتقاد کارشناسان نظامی، تنها توسط قدرتمندترین بمب‌ها قابل نفوذ است- یکی از اهداف احتمالی حمله آمریکا به شمار می‌رود.

وقتی از ترامپ پرسیده شد که آیا درباره حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران تصمیم گرفته است یا نه، پاسخ داد: «ممکن است این کار را بکنم، ممکن است هم نکنم.» او بر خواسته‌اش مبنی بر «تسلیم بی‌قید و شرط» ایران پافشاری کرد و افزود: «هفته آینده بسیار مهم خواهد بود، شاید هم کمتر از یک هفته.»

در مقابل، ایران اعلام کرد تسلیم نخواهد شد و هرگونه اقدام نظامی آمریکا پیامدهایی جبران‌ناپذیر خواهد داشت.

جنگ سایه‌ها

در حالی که آمریکا بر تقویت حضور نظامی خود در منطقه تمرکز کرده، تبادل آتش میان ایران و اسرائیل همچنان ادامه دارد. روز پنجشنبه، در جریان یک حمله موشکی گسترده از سوی ایران، بزرگ‌ترین بیمارستان جنوب اسرائیل هدف قرار گرفت. موشک شلیک‌شده از سوی ایران به بیمارستان «سوروکا» در شهر بئرشبع اصابت کرد و این مرکز درمانی خسارات قابل توجهی متحمل شد. بر اساس اعلام سازمان ملی اورژانس اسرائیل، حداقل ۲۵ نفر در این حمله مجروح شدند که حال دست‌کم یک نفر وخیم گزارش شده است. همچنین سه نقطه دیگر در مرکز اسرائیل نیز هدف حملات موشکی قرار گرفتند. به گفته رسانه‌های اسرائیلی، دست‌کم ۲۵ موشک در این حمله شلیک شده است.

پیش‌زمینه حمله موشکی ایران؛ ضربه به راکتور اراک

حمله موشکی ایران در واکنش به حمله اسرائیل به راکتور آب سنگین اراک صورت گرفت. ایران اعلام کرد که ارتش اسرائیل پیش‌تر نسبت به حمله به این تأسیسات هشدار داده و از مردم خواسته بود منطقه را ترک کنند. اسرائیل تأکید کرد که حمله به این راکتور هیچ‌گونه خطر تشعشعی در پی نداشته، چرا که پیش از حمله، مجموعه به طور کامل تخلیه شده بود.

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، بلافاصله پس از حملات موشکی ایران، در شبکه‌های اجتماعی اعلام کرد که کشورش «بهای کامل» را از ایران خواهد گرفت. او با اشاره به حملات موشکی به بیمارستان سوروکا و مناطق غیرنظامی، هشدار داد که پاسخ اسرائیل قاطع خواهد بود.

صبح پنجشنبه، ارتش اسرائیل اعلام کرد که تأسیسات کلیدی مرتبط با برنامه هسته‌ای و موشکی ایران را هدف قرار داده است. به گفته منابع رسمی ارتش، این حملات شامل سایت توسعه تسلیحات هسته‌ای نزدیک نطنز، راکتور غیرفعال در اراک، سامانه‌های راداری و انبارهای موشکی، و نیز مراکز تولید موشک‌های بالستیک و تجهیزات پدافند هوایی بوده است.

ارتش اسرائیل تأکید کرد: «این تأسیسات سوخت برنامه تسلیحات هسته‌ای ایران و حملات این کشور به غیرنظامیان اسرائیلی را تأمین می‌کنند.» در بیانیه‌ای که در شبکه اجتماعی ایکس منتشر شد، ارتش اسرائیل تأکید کرد که به عملیات‌های خود برای حذف تهدیدات و دفاع از این کشور ادامه خواهد داد.

ابهام در تصمیم نهایی ترامپ

روز چهارشنبه، دونالد ترامپ در جمع خبرنگاران تأکید کرد که هنوز تصمیم قطعی درباره اقدام نظامی مستقیم علیه ایران اتخاذ نکرده است. او بار دیگر اعلام کرد که خواهان آغاز جنگ جدیدی نیست، اما جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای را اولویت اصلی خود می‌داند. ترامپ گفت: «در ذهنم ایده‌هایی دارم، اما هنوز تصمیم نهایی را نگرفته‌ام. من دوست دارم تصمیم آخر را یک ثانیه قبل از موعد بگیرم، چون همه چیز به‌خصوص در جنگ، ناگهانی تغییر می‌کند.»

ترامپ تصریح کرد که قصد دارد با مقامات ارشد امنیت ملی خود در اتاق وضعیت کاخ سفید مشورت کند و همچنان خطوط ارتباطی با آن‌ها را باز نگه داشته است. با این حال، تأکید کرد: «ترجیح می‌دادم فقط یک توافق قوی و قابل راستی‌آزمایی داشته باشیم.» او ادامه داد: «من هم علاقه‌ای به درگیری ندارم، اما بارها گفته‌ام ایران نباید به سلاح هسته‌ای دست پیدا کند. فکر می‌کنم آن‌ها فقط چند هفته تا رسیدن به این هدف فاصله دارند.»

در همین حال، نمایندگی ایران در سازمان ملل، گزارش‌ها درباره تماس با واشنگتن را «دروغ» خواند و ضمن رد تهدیدها و فشارها، تأکید کرد: «ایران هرگز زیر فشار مذاکره نمی‌کند.»

ترامپ خطاب به منتقدان در میان حامیان خود نیز تصریح کرد: «طرفداران من پشت من هستند؛ اولویت ما آمریکاست. اگر کسی فکر می‌کند اشکالی ندارد ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا کند، بهتر است با من مخالفت کند.»

رایزنی‌های دیپلماتیک اروپا

در همین حال، وزرای خارجه آلمان، فرانسه و بریتانیا قرار است روز جمعه در سوئیس با مقامات ایرانی دیدار و گفتگو کنند. بنا بر گزارش‌ها، این دیدار ابتدا با کاجا کالاس، مسئول عالی سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در دفتر دائم آلمان در ژنو برگزار خواهد شد و سپس یک جلسه مشترک با وزیر خارجه ایران خواهد داشت.

رهبران اروپایی امیدوارند با این مذاکرات، ایران را متقاعد کنند که برنامه هسته‌ای خود را صرفاً برای مصارف غیرنظامی دنبال کند. از سوی دیگر، اسرائیل هدف اصلی حملات هوایی خود را تضعیف توانایی تهران در دستیابی به سلاح هسته‌ای عنوان کرده است.

فشار اسرائیل برای ورود آمریکا به جنگ

همزمان با تشدید تنش‌ها، فشارها در داخل اسرائیل برای ورود فعال‌تر آمریکا به جنگ علیه ایران افزایش یافته است. بیلبوردهای بزرگی در تل‌آویو با پیام صریح «آقای رئیس‌جمهور، کار را تمام کنید» خطاب به ترامپ نصب شده است.

در همین روز، کابینه امنیتی اسرائیل برای بررسی اقدامات بعدی در این بحران تشکیل جلسه داد. به گزارش رسانه‌ها، «هیچ نشانه‌ای از پایان جنگ میان ایران و اسرائیل به چشم نمی‌خورد.» نخست‌وزیر اسرائیل  در بیانیه‌ای تلویزیونی از ترامپ بابت حمایت‌هایش تشکر کرد و گفت: «می‌خواهم از رئیس‌جمهور ترامپ، دوست بزرگ دولت اسرائیل، تشکر کنم. از حمایت‌هایی که ایالات متحده برای دفاع از آسمان اسرائیل ارائه می‌دهد، سپاسگزارم.»

این قدردانی در حالی مطرح شد که حملات موشکی ایران به مرکز اسرائیل همچنان ادامه دارد و بسیاری از شهرهای اسرائیل، از جمله تل‌آویو، تحت بمباران موشکی قرار گرفته‌اند. میلیون‌ها نفر ناچار شده‌اند به پناهگاه‌ها بروند. نیروی هوایی اسرائیل در واکنش به این حملات، مواضع مختلف در تهران، از جمله پرتابگرهای موشک بالستیک، را هدف قرار داده است.

منطقه در انتظار تصمیم نهایی

در شرایطی که نشانه‌ای از کاهش تنش‌ها وجود ندارد و همه طرف‌ها برای مقابله آماده شده‌اند، تصمیم نهایی ترامپ و نتیجه مذاکرات دیپلماتیک اروپا با ایران می‌تواند مسیر بحران را تعیین کند. آینده منطقه به تصمیمات لحظه آخری، محاسبات نظامی و گزینه‌های دیپلماتیک وابسته شده است؛ تصمیماتی که هرکدام می‌توانند خاورمیانه را با چالش‌ها و پیامدهای پیش‌بینی‌نشده‌ای مواجه کنند.