چرخش ترامپ در برابر تزار: تمایلی به توقف جنگ ندارد!

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق ؛ ترامپ در تماس تلفنی روز دوشنبه، به رهبران اروپایی گفت که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، آماده پایان دادن به جنگ اوکراین نیست، چون فکر می‌کند که در حال پیروز شدن است.

این اذعان چیزی بود که رهبران اروپایی مدت‌ها دربارهٔ پوتین باور داشتند اما این نخستین بار بود که آن را مستقیماً از زبان ترامپ می‌شنیدند. این حرف همچنین با آنچه ترامپ پیش‌تر به‌طور علنی گفته بود، در تضاد بود؛ چرا که او اغلب گفته بود باور دارد پوتین واقعاً خواهان صلح است.

 کاخ سفید از اظهار نظر خودداری کرد و به پست ترامپ در شبکه‌های اجتماعی درباره گفت‌وگویش با پوتین در روز دوشنبه ارجاع داد. ترامپ گفته بود: «لحن و فضای مکالمه عالی بود. اگر این‌طور نبود، همین حالا می‌گفتم.»

با اینکه به نظر می‌رسد ترامپ به این نتیجه رسیده که پوتین آماده صلح نیست، اما این موضوع باعث نشده کاری را بکند که رهبران اروپایی و ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین از او خواسته‌اند، یعنی تشدید فشار بر روسیه.

ترامپ پیش‌تر در روز یک‌شنبه، یک روز پیش از گفت‌وگوی دو ساعته‌اش با پوتین، تماس تلفنی دیگری با رهبران اروپایی داشت. به گفته منابع آگاه، او در آن تماس گفته بود اگر پوتین آتش‌بس را نپذیرد، ممکن است تحریم‌هایی اعمال کند.

اما تا روز دوشنبه، نظرش را تغییر داد. او آمادهٔ این اقدام نبود. در عوض، ترامپ گفت می‌خواهد هر چه سریع‌تر مذاکرات سطح پایین‌تری بین روسیه و اوکراین در واتیکان برگزار شود.

در تماس تلفنی روز دوشنبه، زلنسکی، امانوئل مکرون رئیس‌جمهور فرانسه، فریدریش مرتز صدراعظم آلمان، جورجیا ملونی نخست‌وزیر ایتالیا و اورزولا فون در لاین رئیس کمیسیون اروپا حضور داشتند. این تماس تا حدی نتیجهٔ تلاش دیپلماتیک فشرده اروپا با هدف واداشتن ترامپ به اعمال فشار بر پوتین بود، که حدود ۱۰ روز پیش آغاز شده بود.

اگرچه این تلاش در نهایت موفق نشد ترامپ را به اعمال تحریم‌های بیشتر علیه روسیه وادارد، اما اروپایی‌ها نتایج مثبتی از آن برداشت کردند. این روند کمک کرد تا برای همه از جمله خود ترامپ روشن شود که موضع پوتین چیست: او در این مرحله تمایلی به توقف جنگ ندارد. و برای اروپایی‌ها، این موضوع را پررنگ کرد که اکنون بیشتر این وظیفه بر عهدهٔ آن‌هاست که از اوکراین حمایت کنند. به گفته منابع، اروپایی‌ها باور ندارند که دولت ترامپ صادرات تسلیحات آمریکایی را متوقف کند، به شرطی که هزینه آن را اروپا یا اوکراین پرداخت کنند.

ترامپ پس از تماس با پوتین، روز دوشنبه به خبرنگاران گفت: «این جنگ من نیست. ما وارد چیزی شدیم که نباید در آن دخالت می‌کردیم.»

ترامپ در تماس تلفنی روز یک‌شنبه با رهبران اروپایی از جمله مکرون، مرتز، ملونی و نخست‌وزیر بریتانیا، کی‌یر استارمر، اشاره کرده بود که وزیر خارجه، مارکو روبیو، و نماینده ویژه، کیت کلاگ، را به مذاکراتی اعزام خواهد کرد که حالا انتظار می‌رود در واتیکان برگزار شود. اما به گفته یکی از افراد مطلع از تماس روز دوشنبه، ترامپ در آن روز نسبت به نقش آمریکا در این مذاکرات موضع مشخصی نداشت.

برخی از رهبران اروپایی حاضر در تماس روز دوشنبه تأکید کردند که نتیجهٔ هر مذاکره‌ای در واتیکان باید آتش‌بس بی‌قیدوشرط باشد. اما ترامپ بار دیگر مخالفت کرد و گفت که از واژهٔ «بی‌قیدوشرط» خوشش نمی‌آید. او گفت که هرگز این واژه را استفاده نکرده است، اگرچه در تاریخ ۸ مه، در تروث، هنگام درخواست برای یک آتش‌بس ۳۰ روزه، همین واژه را به کار برده بود. در نهایت، اروپایی‌ها از پافشاری بر این قید صرف‌نظر کردند.

حمله دیپلماتیک اروپا برای واداشتن ترامپ به اعمال فشار بر روسیه زمانی شدت گرفت که فریدریش مرتز، صدراعظم محافظه‌کار آلمان، در اوایل ماه جاری به قدرت رسید. مرتز بسیار بیش از سلف چپ‌گرایش، اولاف شولتز، مایل به مقابله با پوتین است. مهم‌تر از آن، ائتلاف مرتز به اصلاح قانون اساسی آلمان کمک کرد تا این کشور بتواند به‌طور گسترده‌تری برای هزینه‌های نظامی و حمایت از اوکراین وام بگیرد.

در تاریخ ۱۰ مه، مرتز، مکرون، استارمر و نخست‌وزیر لهستان، دونالد توسک، به طور غیرمنتظره به کی‌یف رفتند و با زلنسکی دیدار کردند. آن‌ها او را ترغیب کردند که با خواستهٔ ترامپ همراه شود تا ناتوانی پوتین در پایان دادن به جنگ را آشکار کنند. سپس از اقامتگاه رسمی زلنسکی، با استفاده از گوشی همراه مکرون، با ترامپ تماس گرفتند و به او گفتند که اروپا و اوکراین به‌طور کامل از درخواست او برای آتش‌بس ۳۰ روزه حمایت می‌کنند. اروپایی‌ها همچنین به‌صورت علنی تهدید کردند که در صورت نپذیرفتن آتش‌بس، تحریم‌های جدیدی علیه پوتین اعمال خواهند کرد.

پوتین در واکنش به فشار فزاینده از سوی اروپا و واشنگتن، پیشنهاد نخستین مذاکره مستقیم با اوکراین در سه سال گذشته را مطرح کرد. ترامپ فوراً این پیشنهاد را غنیمت شمرد و حتی در مقطعی پیشنهاد داد که ممکن است برای پیوستن به مذاکرات به ترکیه سفر کند.

تنها چند روز بعد، نشستی در استانبول برگزار شد، اما پوتین در آن حضور نیافت. او نمایندگان سطح پایین‌تری را فرستاد که خواسته‌هایی را تکرار کردند که از نظر اوکراین غیرقابل‌پذیرش است.

پس از غیبت پوتین در نشست استانبول، اروپایی‌ها بار دیگر ترامپ را تحت فشار قرار دادند تا در نظر بگیرد فشار بیشتری بر رهبر روسیه وارد کند. آن‌ها با اعمال تحریم‌های محدود جدید علیه روسیه موافقت کردند و همچنان روی یک بسته قوی‌تر از اقدامات در حال کار هستند. ترامپ اعلام کرد که تماس تلفنی با پوتین ترتیب داده و گفت که تنها در صورتی می‌توان به صلح امیدوار بود که رهبران ایالات متحده و روسیه مستقیماً با هم صحبت کنند.

در تماس تلفنی روز یک‌شنبه ترامپ با رهبران اروپایی، پیش از تماس با پوتین، او اشاره کرد که آمریکا ممکن است به اروپا در تحریم صادرات انرژی روسیه و تراکنش‌های بانکی بپیوندد. لیندسی گراهام، سناتور جمهوری‌خواه و متحد نزدیک ترامپ، روز چهارشنبه گفت که ۸۱ سناتور از طرحی حمایت کرده‌اند که تحریم‌های گسترده‌تری در حوزه انرژی و سایر بخش‌ها علیه مسکو اعمال خواهد کرد.

تماس یک‌شنبه، شامل بخشی از سبک معمول و فی‌البداهه ترامپ بود، ترکیبی از تعریف و انتقاد از رهبران اروپایی. به گفته یکی از افراد حاضر در تماس او از انگلیسی زیبای مرتز تمجید کرد و گفت: «با لهجه آلمانی‌ات حتی بیشتر هم دوستش دارم.»

در بخشی دیگر، ترامپ به شدت از سیاست‌های مهاجرتی اروپا انتقاد کرد و گفت مهاجرت افسارگسیخته کشورهایشان را به «لبهٔ فروپاشی» کشانده است.

مکرون، که طولانی‌ترین رابطه را با ترامپ دارد، از او خواست که دست نگه دارد. به گفته منبع حاضر در تماس، مکرون گفت: «تو نمی‌توانی به ملت‌های ما توهین کنی، دونالد.»

با این حال، به گفته افراد مطلع، فضای کلی تماس مثبت بود. برخی این‌طور برداشت کردند که اگر پوتین با آتش‌بس موافقت نکند، ترامپ شاید واقعاً از تحریم‌های جدید حمایت کند. اما این امیدها تنها یک روز بعد نقش بر آب شد. انتظار می‌رود مذاکرات در واتیکان از اواسط ژوئن آغاز شود.