بررسی ورق سیاه و ورق روغنی + خصوصیات و کاربردها
ورق فولادی، یک ورق مسطح از فلز است که از روش‌های نورد گرم یا سرد به وجود می‌آید. این انواع ورق‌ها بر اساس جنس، مواد خام اولیه و روش‌های تولید متفاوتی دارند. ورق سیاه و ورق روغنی، به عنوان دو نمونه بسیار رایج، به دلیل خصوصیات خاص خود، در صنایع گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرند.
در این مقاله، تفاوت‌ها و ویژگی‌های منحصر به فرد ورق سیاه و ورق روغنی را از یک زاویه دقیق‌تر بررسی خواهیم کرد. این بررسی از منابع معتبر و دقیق، از جمله دانشنامه جامع فرا آهن زنده رود(https://www.faraahan.com/%d8%af%d8%a7%d9%86%d8%b4%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87-%d8%ac%d8%a7%d9%85%d8%b9-%d9%81%d8%b1%d8%a7-%d8%a2%d9%87%d9%86/)، ارائه شده است. زیرا دانش صحیح در مورد این دو نوع ورق فولادی، در انتخاب مناسب برای نیازهای مختلف صنایع بسیار اهمیت دارد.
توصیف ورق فولادی
ورق فولادی به عنوان یکی از مواد اصلی و حیاتی برای تولید و ساخت انواع محصولات فلزی شناخته می‌شود. یکی از ویژگی‌های بارز این محصول این است که به شکل ورق، کلاف، و همچنین به صورت رول شده در بازار عرضه می‌شود.
تنوع و کاربردها، دسته‌بندی ورق فولادی بر اساس مواد اولیه، متریال ساخت، و روش‌های تولید را به انواع مختلفی از این محصول تبدیل کرده است، از جمله ورق‌های رنگی، روغنی، اسیدشویی، گالوانیزه، سیاه و قلع اندود. بنابراین، شناخت و تشخیص این دسته‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
تفاوت‌ها و کاربردهای گوناگون، زیرا ورق سیاه و روغنی به عنوان دو محصول پرفروش در بازار فولاد شناخته می‌شوند، تاکید می‌کند که آشنایی با تفاوت‌ها و کاربردهای متفاوت این دو نوع ورق، از اهمیت بسیاری برخوردار است. هر کدام از این محصولات به شکل منحصر به فردی در صنایع مختلف به کار گرفته می‌شوند.
توضیحات درباره ورق روغنی
ورق روغنی یا همان ورق‌های نورد سرد یا Cold Rolled Steel، یکی از محصولات مشهور در بازار فلزات است. این نوع ورق با استفاده از روش نورد سرد و با رعایت استانداردهای ST14 و ST12 تولید می‌شود. ویژگی بارز ورق روغنی، کیفیت بالای سطح و شفافیت آن است که اصطلاحاً بیشتر در سطوح خارجی محصولات صنعتی و ساختمانی به کار می‌رود.
از دیدگاه کلی، محصولات فلزی تولید شده با روش نورد سرد، همواره سطح و ظاهر بهتری نسبت به دیگر محصولات فلزی دارند و ورق روغنی نیز این قاعده را رعایت می‌کند.
بر اساس نوع آلیاژ و عملیات حرارتی که روی آن اجرا می‌شود، ورق روغنی به سه دسته اصلی تقسیم می‌شود: ورق معمولی (ST12)، ورق نیمه‌کشش (ST13) و ورق فوق کشش (ST14). این دسته‌بندی به توضیح فرآیند تولید و ویژگی‌های نهایی ورق روغنی اشاره دارد.
استفاده‌های ورق روغنی
ورق روغنی به عنوان یک ماده اصلی و حیاتی در تولید ورق گالوانیزه یا همان ورق سفید شناخته می‌شود. این ورق گالوانیزه به عنوان ماده‌سازنده ورق رنگی نیز شناخته می‌شود، زیرا خود به عنوان اولین لایه در ساخت ورق رنگی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
همچنین، برخی از انواع ورق‌های روغنی دارای خاصیت لعاب‌کاری هستند که این ویژگی باعث می‌شود از آن‌ها در تولید محصولاتی مانند گاز آشپزخانه استفاده گردد.
در کل، کاربردهای متنوع ورق روغنی در صنایع گوناگون نشان‌دهنده اهمیت و چندگانگی این ماده اولیه در تولید محصولات فلزی است.
توضیحات درباره ورق سیاه (ورق گرم)
ورق سیاه یا به عبارت دیگر ورق گرم، یکی از نام‌هایی است که در بازار فولاد برای این محصول مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع ورق توسط روش نورد گرم تولید می‌شود، به این معنا که تحت تأثیر حرارت با درجه حرارت حدود 1400 درجه فارنهایت، شکل‌دهی و تغییر شکل می‌یابد.
ورق سیاه با استفاده از استانداردهای St33 تا St52 تولید می‌شود و به دو دسته ورق سیاه صنعتی و معمولی تقسیم می‌شود. این تقسیم‌بندی بر اساس میزان کربن موجود در ورق فولادی انجام می‌شود. این محصول با ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود، در صنایع گوناگون به کار می‌رود.
کاربردهای ورق سیاه
ورق سیاه به عنوان یکی از مواد اولیه فلزی با کاربردهای گسترده در صنایع مختلف به ما معرفی می‌شود. این محصول در زمینه‌های متعددی کاربرد دارد که به موارد زیر می‌توان به عنوان مهم‌ترین کاربردهای آن اشاره کرد:
1. صنعت ساختمان: ورق سیاه به دلیل مقاومت بالا و خصوصیات مکانیکی مناسب، به عنوان یکی از مواد سازنده اساسی در ساخت و سازهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.
2. تانکرسازی: در ساخت تانکرها و مخازن حاوی مواد مختلف، ورق سیاه به دلیل توانایی آن در مقابله با شرایط فشار و محیط‌های مختلف، کاربرد فراوانی دارد.
3. انواع ورق‌های بدنه خودرو: در صنعت خودروسازی، ورق سیاه به عنوان جزء اساسی در تولید بدنه خودروها به کار می‌رود.
4. کشتی‌سازی: در ساخت کشتی‌ها و سازه‌های دریایی، ورق سیاه به دلیل مقاومت و استحکام آن، جایگاه ویژه‌ای دارد.
5. مخازن خاص: برای ساخت مخازنی که نیاز به مقاومت خاص در برابر شرایط خاص دارند، ورق سیاه به کار می‌رود.
6. صنایع سنگین فلزی: در فعالیت‌های صنایع سنگین از جمله سدسازی و پروژه‌های پتروشیمی، ورق سیاه به دلیل ویژگی‌های مکانیکی و مقاومتی‌اش به کار می‌رود.
همچنین، باید توجه داشت که ورق سیاه با مقاومت بالا و گاهی انعطاف‌پذیری کم، در پروژه‌هایی همچون سیلندرهای فشار قوی، تولید لوله‌های تحت فشار، مخزن‌سازی و سایر صنایع مهم کاربرد دارد.
تفاوت‌های ورق روغنی و سیاه
ورق روغنی و ورق سیاه از نظر تولید، کیفیت، کاربرد و همچنین قیمت از یکدیگر به دو صورت متفاوت می‌باشند.
در فرآیند تولید و ظاهر ورق سیاه و روغنی، ورق سیاه از طریق روش نورد گرم به وجود می‌آید. در این روش، شمش فولادی به دمای 1000 تا 1200 درجه سانتیگراد گرم شده و سپس با استفاده از غلتک به شکل ورق تبدیل می‌شود. این ورق سیاه دارای سطح مات و خشن با ضخامت 0.5 تا 20 میلی‌متر است.
ورق روغنی هم نیز از روش نورد گرم تولید می‌شود و سپس در مرحله نورد سرد قرار می‌گیرد. در این مرحله، ورق سیاه با استفاده از غلتک‌های سرد به ضخامت مورد نظر می‌رسد و سطح آن صاف و صیقلی می‌شود. ورق روغنی با سطحی روشن و براق و ضخامت بین 0.2 تا 1 میلی‌متر مشخص می‌شود.
منبع:
