از ادعای پذیرش توقف موقت غنیسازی تا تکذیب تهران؛
بازی رسانهای با توپ غنیسازی ایران
ادعای اخیر خبرگزاری رویترز مبنی بر احتمال توقف موقت غنیسازی اورانیوم توسط ایران در ازای آزادسازی داراییهای بلوکهشده و بهرسمیتشناختن حق غنیسازی غیرنظامی، بار دیگر پرده از تلاشهای رسانهای برای شکلدهی به افکار عمومی در آستانه مذاکرات حساس هستهای برداشت. این گزارش، که به نقل از دو منبع ناشناس ایرانی منتشر شد، با واکنش قاطع اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، مواجه شد که آن را «خبرسازی کذب» و غنیسازی را «اصل غیرقابل مصالحه» خواند.

به گزارش گروه رسانهای شرق، ادعای اخیر خبرگزاری رویترز مبنی بر احتمال توقف موقت غنیسازی اورانیوم توسط ایران در ازای آزادسازی داراییهای بلوکهشده و بهرسمیتشناختن حق غنیسازی غیرنظامی، بار دیگر پرده از تلاشهای رسانهای برای شکلدهی به افکار عمومی در آستانه مذاکرات حساس هستهای برداشت. این گزارش، که به نقل از دو منبع ناشناس ایرانی منتشر شد، با واکنش قاطع اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، مواجه شد که آن را «خبرسازی کذب» و غنیسازی را «اصل غیرقابل مصالحه» خواند.
زمینهسازی رسانهای در مذاکرات هستهای
گزارش رویترز، منتشرشده در ۲۸ مه ۲۰۲۵، مدعی است ایران ممکن است برای یک سال غنیسازی را متوقف کند، ذخایر اورانیوم غنیشده را صادر یا تبدیل کند، مشروط بر اینکه آمریکا ۶ میلیارد دلار دارایی بلوکهشده در قطر را آزاد کرده و حق غنیسازی غیرنظامی ایران را بهرسمیت بشناسد. این ادعا، که به نقل از منابع نزدیک به مذاکرات مطرح شده، در حالی است که یک مقام آمریکایی به رویترز گفته این پیشنهاد بهصورت رسمی در مذاکرات مطرح نشده است. این تناقض، شائبه هدفمندبودن انتشار این گزارش را تقویت میکند، بهویژه آنکه رویترز سابقهای در انتشار اخبار جهتدار علیه ایران در بزنگاههای دیپلماتیک دارد.
مذاکرات جاری بین عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، و استیو ویتکاف، نماینده ویژه دونالد ترامپ، در عمان، پس از پنج دور گفتوگو، به بنبستهایی از جمله اختلاف بر سر غنیسازی رسیده است. ایران، بهعنوان عضو معاهده عدم اشاعه (NPT)، بر حق قانونی خود برای غنیسازی صلحآمیز تأکید دارد، در حالی که آمریکا توقف کامل آن را خط قرمز میخواند. ادعای رویترز، با برجستهکردن سناریوی توقف موقت، به نظر میرسد تلاشی برای فشار روانی بر تهران و ایجاد دوقطبی کاذب در افکار عمومی جهانی باشد.
واکنش ایران و دفاع از حق حاکمیتی
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه، شامگاه چهارشنبه، هفتم خرداد ۱۴۰۴، در پاسخ به پرسوجوی خبرگزاری فارس، ادعای رویترز را قاطعانه رد کرد و گفت: «ادامه غنیسازی در ایران یک اصل غیرقابل مصالحه است.» وی این گزارش را در ادامه «خبرسازیهای کذب» دانست که پیشتر نیز نادرستی آنها اثبات شده است. این موضع، نهتنها انعکاسی از اراده ملی ایران برای حفظ استقلال علمی و فنی است، بلکه پیامی روشن به طرفهای غربی مبنی بر غیرقابلمذاکرهبودن حقوق مشروع کشور در چارچوب NPT محسوب میشود.
ایران بارها اعلام کرده که برنامه هستهایاش صلحآمیز بوده و غنیسازی برای تأمین سوخت راکتورهای غیرنظامی، مانند نیروگاه بوشهر، انجام میشود. گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) نیز هیچگاه انحراف ایران به سمت تسلیحات هستهای را تأیید نکرده است. با این حال، فشارهای آمریکا و متحدانش، با اهرم تحریم و رسانه، تلاش دارد ایران را از این حق محروم کند. بقایی با رد شایعات توقف غنیسازی، بر دیپلماسی مبتنی بر احترام متقابل تأکید کرد و گفت ایران تا زمانی که منافعش تأمین شود، به مذاکرات متعهد است.
بازی رسانهای؛ اهداف و پیامدها
ادعای رویترز، با زمانبندی مشکوک در آستانه دور ششم مذاکرات، به نظر میرسد بخشی از استراتژی غرب برای تضعیف موضع ایران باشد. با ایجاد این تصور که تهران ممکن است از مواضع خود عقبنشینی کند، این گزارش تلاش دارد انسجام داخلی ایران را هدف قرار داده و فشارهای دیپلماتیک را تشدید کند. این تاکتیک، مشابه ادعاهای پیشین درباره توافقهای موقت یا بازرسی از سایتهای نظامی ایران است که بقایی آنها را «کاملاً کذب» خواند . دیپلماتهای غربی، به نقل از رویترز، نسبت به توافق موقت ابراز تردید کرده و خواستار نظارت سختگیرانه آژانس شدهاند. این موضع، نشاندهنده عدم اعتماد به ایران و اصرار بر تحمیل شرایط یکجانبه است، در حالی که ایران خواستار رفع فوری تحریمها، از جمله آزادسازی داراییهای بلوکهشده، است. تحریمهایی که از ۲۰۱۸ اقتصاد ایران را تحت فشار قرار دادهاند، از جمله بلوکهشدن ۶ میلیارد دلار در قطر، نمادی از سیاستهای خصمانه آمریکا هستند.
ایران، با پافشاری بر حقوق خود، نشان داده که در برابر فشارهای رسانهای و سیاسی تسلیم نمیشود. رد قاطع ادعای رویترز توسط بقایی، پیامی به واشنگتن و متحدانش است که تهران تنها در چارچوب احترام متقابل و رفع تحریمها مذاکره میکند. این موضع، با حمایت گسترده داخلی، از جمله از سوی مقامات ارشد، تقویت شده است. مذاکرات عمان، با میانجیگری کشوری بیطرف، فرصتی برای اعتمادسازی است، اما موفقیت آن به کنارگذاشتن پیششرطهای غیرمنطقی آمریکا، مانند توقف کامل غنیسازی، بستگی دارد. ایران، با حفظ ظرفیت هستهای خود، نهتنها از منافع ملی دفاع میکند، بلکه الگویی برای کشورهای در حال توسعه در برابر هژمونی غرب ارائه میدهد. بازی رسانهای با توپ غنیسازی، هرچند تلاشی برای تضعیف ایران است، اما با هوشیاری دیپلماتیک تهران، بار دیگر ناکام خواهد ماند.