احمد داوود اوغلو و سیاست‌های ترکیه در منطقه
احمد داوود اوغلو، وزیر خارجه اسبق ترکیه، طی مصاحبهای با روزنامه محافظهکار «کاتی مرینی» یونان، دیدگاههای خود نسبت به تحولات منطقه‌ای بهویژه کردها، بحران غزه و روابط آنکارا با آتن را تشریح کرد. او که از اعلام پایان مبارزه مسلحانه از سوی گروه «پ.ک.ک» استقبال کرده، این اقدام را گامی مثبت میداند و تأکید می‌کند که فرایند خلع سلاح باید بلافاصله آغاز شود. داوود اوغلو با اشاره به تجربه خود در دوران مذاکرات صلح ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵، هشدار داد تعلل در این مسیر، می‌تواند فرصت بهوجودآمده را از بین ببرد. ترکیه می‌تواند در تمامی مسائل امنیتی فرامنطقه نقش سازندهای ایفا کند.
محمود فاضلی-دیپلمات پیشین و تحلیلگر امور بین‌الملل: احمد داوود اوغلو، وزیر خارجه اسبق ترکیه، طی مصاحبهای با روزنامه محافظهکار «کاتی مرینی» یونان، دیدگاههای خود نسبت به تحولات منطقه‌ای بهویژه کردها، بحران غزه و روابط آنکارا با آتن را تشریح کرد. او که از اعلام پایان مبارزه مسلحانه از سوی گروه «پ.ک.ک» استقبال کرده، این اقدام را گامی مثبت میداند و تأکید می‌کند که فرایند خلع سلاح باید بلافاصله آغاز شود. داوود اوغلو با اشاره به تجربه خود در دوران مذاکرات صلح ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵، هشدار داد تعلل در این مسیر، می‌تواند فرصت بهوجودآمده را از بین ببرد. ترکیه می‌تواند در تمامی مسائل امنیتی فرامنطقه نقش سازندهای ایفا کند.
داوود اوغلو به‌تازگی در دیدار با «بارزانی»، رئیس اقلیم کردستان عراق، روابط ترکیه با اقلیم کردستان و عراق، پروسه آشتی در ترکیه، سفرش به مناطق مختلف عراق و اقلیم کردستان و همچنین وضعیت منطقه را بهطورکلی مورد بحث و تبادل نظر قرار داد. دیداری که در چارچوب سفر داوود اغلو به مناطق مختلف عراق برگزار شد، به بحث درباره موضوعات مهم منطقه‌ای اختصاص داشت. هر دو طرف، روند آشتی در ترکیه را گامی مثبت و فرصتی تاریخی میدانند که باید از دست نرود و همگی برای به‌سرانجام‌رسیدن این طرح مهم و برقراری صلح، همکار یکدیگر باشند. او با دفاع از سیاست خارجی ترکیه در جنگ اوکراین تأکید کرد بیطرفی فعال، بهترین راه برای ترکیه است تا بتواند نقش محوری خود را ایفا کند. او به نقش ترکیه در برقراری آتشبس در گرجستان در سال 2008 و مذاکرات هستهای ایران با 1+5 اشاره کرد.
داوود اوغلو با انتقاد شدید از اقدامات اسرائیل در غزه، آن را به نسل‌کشی، پاک‌سازی قومی و تلاش برای محو غزه متهم و تأکید کرد که عاملان آن بابت جنایت علیه بشریت باید به دیوان کیفری بین‌المللی ارجاع داده شوند. به گفته او اسرائیل به دنبال بیثباتکردن لبنان و سوریه است و هر موقع اراده می‌کند در جنوب لبنان و سوریه مداخله نظامی کند که نقض آشکار حقوق بین‌المللی و ادامه این روند تهدیدی مستقیم علیه ترکیه است. داوود اوغلو اسرائیل را به تلاش برای ایجاد نفرت بین ترکها و کردها، ترکها و اعراب، کردها و اعراب و ایرانیها و دیگران متهم می‌کند. او هم‌زمان اعتقاد دارد برتری تکنولوژیک اسرائیل منجر به پیروزی آن در میدان غزه نشده است. اسرائیل در 1967 در شش روز علیه چهار کشور پیروز شد اما قدرت نظامی آن هنوز نتوانسته غزه را کنترل کند.
نخستوزیر سابق ترکیه و رهبر حزب اپوزیسیون «آینده» بهمنظور توقف جنگ نسل‌کشی رژیم اسرائیل علیه مردم غزه، خواهان احیای همبستگی جهانی با نوار غزه است. او چندی پیش طرحی ۱۰مادهای برای احیای همبستگی جهانی تدوین کرد که از سوی گروهی از کارشناسان مورد انتقاد قرار گرفت. از دیدگاه این کارشناسان، با توجه به سابقه او در حمایت از پروژه‌های توسعه‌طلبانه ترکیه و صاحب نظریه «عثمانی مدرن»، این پیشنهاد اقدامی مشکوک بود.
داوود اوغلو به مذاکرات «ترکیه و یونان» در سالهای گذشته نیز اشاره دارد و یادآور میشود که در 2010 نیز جلسات مشترک هیئت دولت دو کشور برگزار شد و دو کشور طی یک روز 25 سند همکاری امضا کردند که یکی از مهمترین رویدادهای روابط دوجانبه از زمان برقراری روابط دیپلماتیک بود. اصرار یونان بر اینکه جزایر یونانی نزدیک به سواحل ترکیه دارای منطقه انحصاری اقتصادی هستند و تلاش این کشور برای کنترل حوزههای دریایی و اقتصادی، قابل قبول نیست و هیچ دولتی در ترکیه نمیتواند آن را بپذیرد.
از نگاه او، ترکیه بزرگترین خط ساحلی در شرق مدیترانه را دارد و هیچ‌کسی نمیتواند این کشور را محدود کند. ترکیه و یونان درباره راه‌حل بستهای در مورد تحدید مناطق دریایی به توافق نزدیک شده بودند که پس از استعفای او از پست وزیر خارجه، مذاکرات میان دو کشور متوقف شد.
داوود اوغلو در پاسخ به سؤالی درباره دکترین «وطن آبی» ترکیه تأکید دارد: «هدف از طرح این دکترین، پاسخ به «نقشه سویل» بود که ترکیه را در خلیج آنتالیا محدود کرده بود. هیچ‌کسی نمیتواند ترکیه را در مرزهایش زندانی کند و تلاش برای انزوای ترکیه از طریق همکاریهای سه‌جانبه یونان، اسرائیل و مصر در مسیر نادرست است. پیشنهاد من تأسیس مجمع همکاری شرق مدیترانه با شرکت کشورهای ترکیه، یونان، مصر، سوریه و لبنان است. این ابتکار به نفع تمامی کشورهای منطقه خواهد بود». رئیس حزب آینده ترکیه، خواستار اجرای فوری و بی‌قید و شرط تصمیم انحلال پ.ک.ک است. او این تحول را نقطه آغاز برههای تازه در روابط میان ترکیه و اقلیم کردستان میداند. او این تصمیم را «مهم» ارزیابی می‌کند که باید هرچه سریع‌تر و بدون هیچ پیش‌شرطی به مرحله اجرا گذاشته شود. این گروه باید بدون قید و شرط، سلاح را زمین بگذارد.
دوستی میان کردها و ترکها باید همیشگی باشد. بههیچوجه نباید روابط میان این دو ملت تخریب شود. از دیدگاه داوود اوغلو، خلع سلاح و خود‌انحلالی «پ.ک.ک» علاوه بر بهبود وضعیت اقتصادی کشورهای منطقه، روابط بین کشورها را نیز بهبود خواهد بخشید. از این موضوع نه‌تنها ترکیه سود خواهد برد، بلکه کردستان و عراق نیز از آن بهره‌مند خواهند شد. با روند خلع سلاح «پ.ک.ک»، روابط بین کشورها بهبود خواهد یافت و آینده آنها روشن‌تر خواهد شد و اقتصادشان را تقویت خواهد کرد.
