اندوه جمعی

در پی شهات ابراهیم رئیسی‌ رئیس‌جهمور، حسین امیرعبداللهیان‌ وزیر امور خارجه و هیئت همراه ایشان، مردم در تهران، تبریز و برخی دیگر از شهرها عصر دیروز تجمع و سوگواری کردند. تجمع سوگواران در پایخت ساعت 16‌ عصر دیروز در میدان ولیعصر آغاز شد. روز گذشته تمهیدات حمل‌ونقلی ویژه‌ای برای اجتماع موسوم به امام‌‌رضایی‌ها‌(ع) در سوگ خادم‌الرضا‌(ع) در نظر گرفته شد. تقویت خطوط اتوبوس‌های عبوری و منتهی به محل برگزاری مراسم، تخصیص ناوگان ویژه نسبت به جابه‌جایی شهروندان به مقاصد راه‌آهن، ونک، تجریش، خراسان، رسالت، صادقیه، آزادی، چهارراه تهرانپارس، پایانه خاوران، شهرک شهید محلاتی و شهر‌ری از سوی شرکت واحد اتوبوسرانی، اعزام صد دستگاه ون برای جابه‌جایی مسافران در میدان ولیعصر از سوی سازمان تاکسیرانی و همچنین اعزام فوق‌العاده قطارها و کاهش سرفاصله قطارها به داخل ایستگاه ولیعصر از سوی شرکت مترو، مهم‌ترین تمهیدات حمل‌ونقل برای تسهیل تردد شهروندان بود. در ابتدای این مراسم قاری قرآن دقایقی را به تلاوت آیاتی چند از قرآن کریم پرداخت. سپس مداحان اهل‌بیت(ع) چند دقیقه‌ای را به یاد شهدای خدمت برای اباعبدالله(ع) به مدیحه‌سرایی پرداختند. پس از آن حاضران روبه‌روی حرم امام رضا(ع) ایستاده و صلوات خاصه را زمزمه کردند و گروه تواشیح «حضرت رسول(ص)» چندین قطعه به مناسبت میلاد امام رضا(ع) خواندند. اجتماع اما محدود به تهران و میادین خیابانی نبود. در پی شهادت خادم‌الرضا(ع) و همراهان خدوم ایشان، دانشگاهیان دانشگاه یزد هم در سوگ نشستند. دانشگاهیان دانشگاه یزد دیروز با حضور در گلزار شهدای گمنام این دانشگاه در سوگ نشستند و اجتماع کردند. روز گذشته اعلام شد که پیکر شهید آیت‌الله رئیسی، رئیس‌جمهور و همراهان شهیدشان به آرامستان وادی رحمت تبریز منتقل شده است. در تبریز هم هیئت‌های مذهبی و مردم داغدار مقابل بیت امام‌جمعه شهید تبریز تجمع کرده و به عزاداری پرداختند. ایسنا روز گذشته در گزارشی میدانی از این تجمع جزئیاتی ارائه داد. اینکه در و دیوار این شهر در عزای این واقعه مشکی‌‌پوش و عزادار است. بر اساس این گزارش‌ از ساعت ۱۰:۳۰ صبح روز دوشنبه ۳۱ اردیبهشت‌ هیئت‌ها و مردم عزادار تبریز، مقابل بیت امام‌جمعه وعده کرده‌اند؛ «از چند قدم مانده به بیت، سیلی از جمعیت به چشم می‌خورد و در و دیوار ساختمان‌های منتهی به بیت از مقابل اداره کل آموزش‌وپرورش گرفته تا مقابل بیت امام‌جمعه، همگی با پرچم سیاه‌ پوشانده شده‌اند. صدای گریه و زاری از نیم‌ساعت قبل از شروع برنامه‌ به گوش می‌رسد و مادران در غم سید شریف مویه می‌کنند، مادرانی که قامتشان خم شده و گرد پیری بر موهایشان نشسته و اشک، چروک صورتشان را نوازش می‌دهد. بسیاری از آنان توانایی راه‌رفتن هم ندارند و بر روی صندلی چرخدار، داغ او را به تماشا نشسته‌اند». در این تجمع قشرهای مختلف حاضرند؛ نظامی، کارگر، معلم، نانوا، از سالمندانی که به کمک دو عصا راه می‌روند تا مادرانی بچه‌ به بغل و سرپا و دانش‌آموزانی که سنشان زیاد هم نیست. یکی از این زنان به ایسنا گفته است: «سه یا چهار نفرشان سید بودند، جدشان شفاعت کند ان‌شاءالله». در ادامه گفته شده که صدای قرآن در خیابان و مقابل بیت امام‌جمعه پیچیده و صدای گریان جانبازان بر روی صندلی چرخدار شنیده می‌شود. مردم، راه را برای ورودشان باز می‌کنند و عزاداری با قرائت آیاتی از سوره فجر، شروع می‌شود و رسانه‌ها با جدیت تمام در حال پوشش خبری این حجم از ارادت و اندوه در سوگ پدر معنوی استان هستند». پس این مراسم که به‌صورت خودجوش توسط مردم و هیئت‌های تبریزی برگزار شده بود، مردم راهی مصلای اعظم امام خمینی‌(ره) تبریز راهی می‌شوند.

غرب استان تهران در سوگ

مردم شهرستان‌های غرب استان تهران در سوگ شهادت رئیس‌جمهور و همراهانشان دیروز به عزا نشستند و این مراسمات امروز هم ادامه دارد. شهرستان‌های شهریار، قدس، ملارد، اسلامشهر، رباط‌کریم و بهارستان دیروز و امروز برای گرامیداشت یاد آیت‌الله شهید سید‌ابراهیم رئیسی و همراهانشان اجتماع عزاداری برگزار خواهند کرد. مردم شهرستان قدس دیروز ساعت ۱۶‌ در مصلای نمازجمعه این شهرستان اجتماع برگزار کردند تا یاد رئیس‌جمهور شهیدشان را زنده نگه دارند. شهروندان شهرستان اسلامشهر هم در خیابان باغ‌فیض تجمع برگزار کردند. ملاردی‌ها نیز در فراق سیدالشهدای خدمت، امشب بعد از نماز مغرب و عشا در حرم شهدای گمنام سرآسیاب به یاد شهیدان عزیز این کشور شمع روشن کردند و به عزاداری پرداختند. شهریاری‌ها هم مراسم عزاداری رئیس‌جمهور شهیدشان را دیشب، هم‌زمان با نماز مغرب و عشا در مصلای امام خمینی‌(ره) شهرستان شهریار برگزار کردند. قرار است امروز هم مردم شهرستان رباط‌کریم از ساعت ۱۰‌ تا ۱۱:۳۰ صبح مراسم بزرگداشت سیدالشهدای خدمت و همراهانشان را در مصلای بزرگ امام خمینی‌(ره) این شهرستان برگزار کنند. وضعیت در شهرهای نسیم‌شهر، گلستان و صالحیه شهرستان بهارستان هم به همین منوال است و مردم در مساجد و مصلا‌های شهر خود مراسم عزاداری برپا خواهند کرد.

کابوسی 24‌ساعته

در کرمانشاه هم مردم عزادار‌ زیادند. ایسنا در گزارشی از کابوس 24‌ساعته نوشته و اهالی مردم کرمانشاه را روایت کرده است؛ «روی زمین نشسته و چادرش را روی سر کشیده و مثل عزیز از‌دست‌داده‌ها ضجه می‌زند. دست روی شانه‌اش می‌گذارم تا قدری آرام گیرد، هم او، هم من... سر که بلند می‌کند، هنوز چشمه‌های اشکش جاری است. تسلیت را اول من می‌گویم تا شاید قدری تسکین‌بخش قلب ناآرامش باشد. از حس‌و‌حال این بیست‌و‌چند ساعت که می‌پرسم، نفسش را سنگین بیرون می‌دهد و بعد هم سرش را به اطراف تکان داده و بی‌توجه به من روبه‌رو را نگاه می‌کند و مدام اشک می‌ریزد و می‌گوید: دیروز در خیابان بودم که خبر را شنیدم، سرگردان شدم، مثل مرغی که سرش را بریده‌اند. هق‌هق ریزش حالا کم‌کم اوج می‌گیرید و می‌گوید: «از دیروز تا حالا دست به دعا بودم و صبح که خبر شهادتش را دادند، سریع خودم را به اینجا رساندم». بعد هم نگاهش را به نگاهم می‌دوزد و با بغضی که حالا حسابی در گلویش سنگین شده، می‌گوید: دلسوز مردم بود، زحمت زیاد کشیده بود، برای زجرها و زحمت‌هایی که کشیده آمدم و... و ادامه حرف‌هایش اشک‌هایی می‌شوند که بند نمی‌آیند. خانم میانسالی آن‌طرف‌تر شوکه نگاهش را به جمعیت دوخته و آرام‌آرام اشک می‌ریزد. نزدیک می‌روم تا او از حس‌و‌حال این ساعت‌های تلخ و سنگین بگوید؛ «احساس کردم عزیزم را از دست دادم، یاور مردم بود، یاور مظلومان بود، حیف بود واقعا». اینها را که می‌گوید یکباره لحنش عوض می‌شود و درحالی‌که اشک‌هایش را کنار می‌زند، خیلی با صلابت می‌گوید: می‌دانی، لیاقتش شهادت بود، به چهره‌اش که نگاه می‌کردی، انگاری شهید بود. از شهرک معلم آمده و وقتی علت آمدنش را به این جمع و محفل می‌پرسم، دوباره اشک‌هایش سرازیر می‌شود و با لحنی بغض‌آلود می‌گوید: «در خانه داشتم دق می‌کردم، مدام می‌گشتم ببینم کجا مراسم دارند، بیایم... صدای مداحی بلند شده و نوای «ای اهل حرم میر و علمدار نیامد...» در ضجه‌ها و گریه‌های جمعیت گم می‌شود. جمعیتی که امروز مقابل مسجد جامع شهر کرمانشاه جمع شده‌اند تا اقامه‌ عزا کنند، برای شهدای بالگرد رئیس‌جمهور».

مشهد در سوگ

روز گذشته پرچم گنبد حرم مطهر رضوی در پی شهادت سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور کشور به رنگ مشکی درآمد و مراسم عزاداری مردم برای رئیس‌جمهور فقید برگزار شد. جمعی از مردم مشهد با حضور در میدان بسیج و با در‌دست‌داشتن عکس‌هایی از شهید رئیسی، ضمن عرض تسلیت برای این مصیبت به مقام معظم رهبری و خانواده شهدای بالگرد، در غم از‌دست‌دادن رئیس‌جمهور خود سوگواری کردند. همچنین دیروز معاون فرهنگی هنری سازمان فرهنگی شهرداری مشهد خبر داد که با توجه به شهادت ریاست‌جمهوری و تیم همراه آنها برنامه جشن بزرگ امام‌رضایی‌ها به مراسم اجتماع مردمی مشهدی‌ها تغییر یافت. او گفته بود: با توجه به سانحه دیروز و شهادت ریاست‌جمهوری و تیم همراه آنها، برنامه جشن بزرگ امام‌رضایی‌ها به مراسم اجتماع مردمی مشهدی‌ها تغییر یافته است. این برنامه از خیابان امام رضا(ع) به میدان بسیج موکول شده است و از ساعت ۱۶‌ برگزار می‌شود. بنابراین از تمامی مردم مشهد دعوت می‌کنیم که در این مراسم بزرگ شرکت کرده و از برنامه‌های آن استفاده کنند. به گفته اسکندری‌نژاد برنامه‌های مراسم اجتماع مردمی مشهدی‌ها شامل تلاوت قرآن، مجلسی‌خوانی، مداحی، شعرخوانی و... بود. او گفته بود که فضا‌آرایی محیطی هم در میدان بسیج انجام شده است و این سازمان آمادگی لازم برای برنامه‌های دیگر را دارد؛ «طراحی برنامه‌هایی در خصوص شهادت ریاست‌جمهوری، وزیر امور خارجه و دیگر شهیدان سانحه اخیر در دستور کار است و با هماهنگی فرمانداری مشهد برنامه‌های دیگری برگزار خواهد شد».