اصلی‌ترین حزب مخالف ترکیه نامزد خود را برای انتخابات ریاست‌جمهوری معرفی کرد
نبرد نطق‌های شورانگیز
حزب جمهوری‌خواه خلق، اصلی‌ترین حزب مخالف در ترکیه، نامزد خود برای انتخابات ریاست‌جمهوری آتی را معرفی کرد. محرم اینجه که به لفاظی‌های آتشین و شورانگیزش شهره است، حالا به میدان آمده تا رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری کنونی ترکیه را در انتخابات بحث‌برانگیز 24 ژوئن به چالش بکشد.
کمال قلیچدار‌اوغلو، رهبر حزب جمهوری‌خواه خلق که پیش‌تر هم گفته بود نمی‌خواهد نامزد ریاست‌جمهوری باشد، روز گذشته در یک مراسم رسمی در آنکارا خبر نامزدی اینجه را اعلام کرد. سپس اینجه روی سکو آمد و با تأیید خبر نامزدی‌اش گفت نه‌تنها نماینده حامیان حزبش بلکه نماینده 80 میلیون شهروند ترکیه خواهد بود: «من رئیس‌جمهور 80 میلیون نفر خواهم بود، راست‌گرا و چپ‌گرا، علوی و سنی، ترک و کرد. من رئیس‌جمهور بی‌طرفی خواهم بود».
صحبت به اینجا که رسید، اینجه در حرکتی نمادین برای اثبات بی‌طرفی‌اش سنجاق‌سینه حزب جمهوری‌خواه خلق را از روی کتش درآورد و سنجاق‌سینه پرچم ترکیه را نصب کرد. اینجه با متهم‌کردن اردوغان به زیرپاگذاشتن دموکراسی ترکیه چنین گفت: «ما ابتدا عدالت را برقرار می‌کنیم. ما بی‌طرف خواهیم بود. ما مستقل خواهیم بود».
نامزدی محرم اینجه پیش‌تر و با رأی همه 110 نماینده حزب جمهوری‌خواه خلق میسر شد. کمال قلیچدار‌اوغلو در اظهاراتی با اعلام نامزدی محرم اینجه از سوی این حزب در انتخابات ریاست‌جمهوری عنوان کرد: «در 25 ژوئن 2018 در تمام کوه‌ها گل خواهد رویید. با باور کامل به این مسئله عرض می‌کنم این کشور به خاطر دموکراسی تاوان‌های سنگینی داده است. چوبه‌های دار برپا شده است. اکنون در سال 2018 میلادی هستیم، بعد از کودتای خیانتکارانه 15 جولاي ترکیه وارد یک روند بسیار متفاوت شده است. اکنون در آستانه یک دوراهی قرار گرفته‌ایم. برای ائتلاف با احزاب سیاسی تلاش خواهیم کرد».
اینجه 54ساله که پیش‌تر معلم فیزیک و از سال 2002 نماینده پارلمان ترکیه بوده است، حالا برای متقاعدکردن رأی‌دهندگان ترکیه‌ای در انتخابات 24 ژوئن کار شاقی در پیش دارد. او باید برای از دور خارج‌کردن رقیبی وارد کارزار شود که استعداد و تجربه‌اش در نطق‌های جنجالی بر کمتر کسی پوشیده است، حتی اگر به گواه برخی ناظران این لفاظی‌ها عوام‌فریبانه باشد. بااین‌همه اینجه هم در این زمینه دست‌کمی از اردوغان ندارد. بسیاری از شهروندان و تحلیلگران ترکیه‌ای، بزرگ‌ترین دارایی سیاسی اینجه را مهارتش در سخنوری و سخنرانی‌های آتشین می‌دانند و همین توانایی او را به یکی از چهره‌های محبوب حزب جمهوری‌خواه خلق بدل کرد.
نحوه حرف‌زدن اینجه زمین تا آسمان با رفتار شسته‌ورفته قلیچدار‌اوغلو فرق می‌کند اما نکته مهم برای هواداران و اعضای حزب جمهوری‌خواه خلق این است که کمال قلیچدار‌اوغلو که از سال 2010 رهبری این حزب مخالف را برعهده داشته، در سال‌های اخیر هرگز نتوانسته به‌طور جدی اردوغان را به دردسر بیندازد. با این حال اینجه دو بار - در سال‌های 2014 و 2018- برای رهبری حزب جمهوری‌خواه خلق با قلیچدار‌اوغلو به رقابت پرداخت اما هر دو بار شکست خورد. اینجه به نسبت قلیچدار‌اوغلو برای درپیش‌گرفتن رویکردی پرده‌درانه در قبال اردوغان مهره مناسب‌تری است و از همین رو چشم‌انداز مبارزات انتخاباتی پرشورتر از پیش است.
محرم اینجه در حالی روز گذشته رسما به‌عنوان نامزد حزب جمهوری‌خواه در انتخابات ریاست‌جمهوری آتی معرفی شد که در هفته‌های اخیر شایعه نامزدی عبدالله گل، رئیس‌جمهوری پیشین ترکیه (و متحد سابق اردوغان) از این حزب مطرح شده بود.
حزب جمهوری‌خواه خلق همواره یکی از منتقدان اردوغان بوده و او را به «حکومت تک‌نفری» در ترکیه متهم می‌کند. این حزب می‌گوید دولت با به‌راه‌انداختن کودتای غیرنظامی از طریق سرکوب گسترده مخالفان پس از کودتای نافرجام سال 2016 تلاش کرده هرگونه صدای مخالفی را خاموش کند. از کودتای نافرجام جولاي 2016 به این سو بیش از50 هزار نفر بازداشت شده‌اند و حدود 110 هزار نفر هم به اتهام ارتباط با فتح‌الله گولن، روحانی در تبعید ترکیه‌ای، از مشاغل دولتی اخراج شده‌اند. پیش از این همان‌طور که انتظار می‌رفت، رجب طیب اردوغان از حزب عدالت و توسعه به‌عنوان نامزد این حزب برای انتخابات ریاست‌جمهوری معرفی شد. از او به‌عنوان شانس اول پیروزی در این انتخابات یاد می‌کنند. در همین حال مرال آک شنر رهبر حزب نیک (خوب)، دوغو پرینچک رهبر حزب وطن و تمل کارا ملا اوغلو رهبر حزب اسلام‌گرای سعادت هم آمادگی خود را برای نامزدی در انتخابات ریاست‌جمهوری ترکیه اعلام کرده‌اند.
در این میان یکی از چهره‌های جنجالی که برای نامزدی در انتخابات ریاست‌جمهوری اعلام آمادگی کرده، صلاح‌الدین دمیرتاش است. او که یکی از دو رهبر حزب طرفدار کردهای «دموکراتیک خلق‌ها»ست از حدود یک‌سال‌ونیم پیش در بند است و حالا از زندان به‌عنوان کاندیدای این حزب در انتخابات ریاست‌جمهوری ماه ژوئن شرکت می‌کند. حزب او در انتخابات پارلمانی سال 2015 توانست 13 درصد آرا را کسب کند و به‌عنوان اولین حزب طرفدار کردها وارد پارلمان ترکیه شود اما موفقیت‌های این حزب و اقبالش از سوی کردها به مذاق اردوغان خوش نیامد. حزب عدالت و توسعه برای اولین‌بار با پیروزی حزب دموکراتیک خلق‌ها در کسب اکثریت مطلق پارلمانی ناکام ماند و دمیرتاش هم تبدیل به تهدید برای اردوغان شد. در نهایت دمیرتاش و فیگن یوکسکداغ، دیگر رهبر حزب دموکراتیک خلق‌ها، به اتهام ارتباط با گروه پ‌ک‌ک راهی زندان شدند. این در حالی است که بسیاری از افراد، چه در میان کردها و چه ترک‌ها پیروزی دمیرتاش را آغاز دوران جدیدی دانستند که پس از چند دهه جنگ و درگیری بین نیروهای دولتی و شورشیان کرد منادی صلح خواهد بود.
حالا دمیرتاش که یکی از محبوب‌ترین چهره‌های سیاسی در میان کردهاست، می‌خواهد در انتخابات ریاست‌جمهوری نامزد شود. دمیرتاش به احتمال فراوان در انتخابات آتی پیروز نخواهد شد اما شاید بتواند کمک کند که انتخابات به دور دوم کشیده شود. براساس قانون گذر از نظام پارلمانی به ریاست‌جمهوری؛ احزاب حاضر در پارلمان و احزابی که در آخرین انتخابات موفق به کسب حداقل پنج درصد آرای مردمی شده باشند، می‌توانند داوطلب خود برای مقام ریاست‌جمهوری را معرفی کنند، همچنین افراد مستقل نیز می‌توانند با صد هزار امضا داوطلب کسب این مقام شوند.
طبق این مصوبه که مفاد آن در اصلاحیه قانون اساسی ترکیه در همه‌پرسی آوریل ۲۰۱۶ به تأیید مردم رسید، انتخابات ریاست‌جمهوری و مجلس ترکیه هر پنج سال هم‌زمان برگزار خواهد شد و علاوه بر آن شمار نمایندگان مجلس این کشور از ۵۵۰ نفر کنونی به ۶۰۰ نماینده افزایش و حداقل سن کاندیداتوری برای نمایندگی مجلس نیز از ۲۵ سال به ۱۸ سال کاهش یافته است و هیچ فردی حق نامزدی هم‌زمان برای انتخابات ریاست‌جمهوری و نمایندگی مجلس را ندارد. براساس ضوابط موجود هر یک از کاندیدا‌های پست ریاست‌جمهوری ترکیه که موفق به کسب حداقل ۵۰ درصد به اضافه یک از آرای مأخوذه در انتخابات ۲۴ ژوئن ۲۰۱۸ شود، به‌عنوان رئیس‌جمهوری ترکیه انتخاب خواهد شد، در غیر این صورت دو نامزدی که موفق به کسب بیشترین میزان آرا شده‌اند، به دور دوم انتخابات راه خواهند یافت.
حزب جمهوری‌خواه خلق، اصلی‌ترین حزب مخالف در ترکیه، نامزد خود برای انتخابات ریاست‌جمهوری آتی را معرفی کرد. محرم اینجه که به لفاظی‌های آتشین و شورانگیزش شهره است، حالا به میدان آمده تا رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری کنونی ترکیه را در انتخابات بحث‌برانگیز 24 ژوئن به چالش بکشد.
کمال قلیچدار‌اوغلو، رهبر حزب جمهوری‌خواه خلق که پیش‌تر هم گفته بود نمی‌خواهد نامزد ریاست‌جمهوری باشد، روز گذشته در یک مراسم رسمی در آنکارا خبر نامزدی اینجه را اعلام کرد. سپس اینجه روی سکو آمد و با تأیید خبر نامزدی‌اش گفت نه‌تنها نماینده حامیان حزبش بلکه نماینده 80 میلیون شهروند ترکیه خواهد بود: «من رئیس‌جمهور 80 میلیون نفر خواهم بود، راست‌گرا و چپ‌گرا، علوی و سنی، ترک و کرد. من رئیس‌جمهور بی‌طرفی خواهم بود».
صحبت به اینجا که رسید، اینجه در حرکتی نمادین برای اثبات بی‌طرفی‌اش سنجاق‌سینه حزب جمهوری‌خواه خلق را از روی کتش درآورد و سنجاق‌سینه پرچم ترکیه را نصب کرد. اینجه با متهم‌کردن اردوغان به زیرپاگذاشتن دموکراسی ترکیه چنین گفت: «ما ابتدا عدالت را برقرار می‌کنیم. ما بی‌طرف خواهیم بود. ما مستقل خواهیم بود».
نامزدی محرم اینجه پیش‌تر و با رأی همه 110 نماینده حزب جمهوری‌خواه خلق میسر شد. کمال قلیچدار‌اوغلو در اظهاراتی با اعلام نامزدی محرم اینجه از سوی این حزب در انتخابات ریاست‌جمهوری عنوان کرد: «در 25 ژوئن 2018 در تمام کوه‌ها گل خواهد رویید. با باور کامل به این مسئله عرض می‌کنم این کشور به خاطر دموکراسی تاوان‌های سنگینی داده است. چوبه‌های دار برپا شده است. اکنون در سال 2018 میلادی هستیم، بعد از کودتای خیانتکارانه 15 جولاي ترکیه وارد یک روند بسیار متفاوت شده است. اکنون در آستانه یک دوراهی قرار گرفته‌ایم. برای ائتلاف با احزاب سیاسی تلاش خواهیم کرد».
اینجه 54ساله که پیش‌تر معلم فیزیک و از سال 2002 نماینده پارلمان ترکیه بوده است، حالا برای متقاعدکردن رأی‌دهندگان ترکیه‌ای در انتخابات 24 ژوئن کار شاقی در پیش دارد. او باید برای از دور خارج‌کردن رقیبی وارد کارزار شود که استعداد و تجربه‌اش در نطق‌های جنجالی بر کمتر کسی پوشیده است، حتی اگر به گواه برخی ناظران این لفاظی‌ها عوام‌فریبانه باشد. بااین‌همه اینجه هم در این زمینه دست‌کمی از اردوغان ندارد. بسیاری از شهروندان و تحلیلگران ترکیه‌ای، بزرگ‌ترین دارایی سیاسی اینجه را مهارتش در سخنوری و سخنرانی‌های آتشین می‌دانند و همین توانایی او را به یکی از چهره‌های محبوب حزب جمهوری‌خواه خلق بدل کرد.
نحوه حرف‌زدن اینجه زمین تا آسمان با رفتار شسته‌ورفته قلیچدار‌اوغلو فرق می‌کند اما نکته مهم برای هواداران و اعضای حزب جمهوری‌خواه خلق این است که کمال قلیچدار‌اوغلو که از سال 2010 رهبری این حزب مخالف را برعهده داشته، در سال‌های اخیر هرگز نتوانسته به‌طور جدی اردوغان را به دردسر بیندازد. با این حال اینجه دو بار - در سال‌های 2014 و 2018- برای رهبری حزب جمهوری‌خواه خلق با قلیچدار‌اوغلو به رقابت پرداخت اما هر دو بار شکست خورد. اینجه به نسبت قلیچدار‌اوغلو برای درپیش‌گرفتن رویکردی پرده‌درانه در قبال اردوغان مهره مناسب‌تری است و از همین رو چشم‌انداز مبارزات انتخاباتی پرشورتر از پیش است.
محرم اینجه در حالی روز گذشته رسما به‌عنوان نامزد حزب جمهوری‌خواه در انتخابات ریاست‌جمهوری آتی معرفی شد که در هفته‌های اخیر شایعه نامزدی عبدالله گل، رئیس‌جمهوری پیشین ترکیه (و متحد سابق اردوغان) از این حزب مطرح شده بود.
حزب جمهوری‌خواه خلق همواره یکی از منتقدان اردوغان بوده و او را به «حکومت تک‌نفری» در ترکیه متهم می‌کند. این حزب می‌گوید دولت با به‌راه‌انداختن کودتای غیرنظامی از طریق سرکوب گسترده مخالفان پس از کودتای نافرجام سال 2016 تلاش کرده هرگونه صدای مخالفی را خاموش کند. از کودتای نافرجام جولاي 2016 به این سو بیش از50 هزار نفر بازداشت شده‌اند و حدود 110 هزار نفر هم به اتهام ارتباط با فتح‌الله گولن، روحانی در تبعید ترکیه‌ای، از مشاغل دولتی اخراج شده‌اند. پیش از این همان‌طور که انتظار می‌رفت، رجب طیب اردوغان از حزب عدالت و توسعه به‌عنوان نامزد این حزب برای انتخابات ریاست‌جمهوری معرفی شد. از او به‌عنوان شانس اول پیروزی در این انتخابات یاد می‌کنند. در همین حال مرال آک شنر رهبر حزب نیک (خوب)، دوغو پرینچک رهبر حزب وطن و تمل کارا ملا اوغلو رهبر حزب اسلام‌گرای سعادت هم آمادگی خود را برای نامزدی در انتخابات ریاست‌جمهوری ترکیه اعلام کرده‌اند.
در این میان یکی از چهره‌های جنجالی که برای نامزدی در انتخابات ریاست‌جمهوری اعلام آمادگی کرده، صلاح‌الدین دمیرتاش است. او که یکی از دو رهبر حزب طرفدار کردهای «دموکراتیک خلق‌ها»ست از حدود یک‌سال‌ونیم پیش در بند است و حالا از زندان به‌عنوان کاندیدای این حزب در انتخابات ریاست‌جمهوری ماه ژوئن شرکت می‌کند. حزب او در انتخابات پارلمانی سال 2015 توانست 13 درصد آرا را کسب کند و به‌عنوان اولین حزب طرفدار کردها وارد پارلمان ترکیه شود اما موفقیت‌های این حزب و اقبالش از سوی کردها به مذاق اردوغان خوش نیامد. حزب عدالت و توسعه برای اولین‌بار با پیروزی حزب دموکراتیک خلق‌ها در کسب اکثریت مطلق پارلمانی ناکام ماند و دمیرتاش هم تبدیل به تهدید برای اردوغان شد. در نهایت دمیرتاش و فیگن یوکسکداغ، دیگر رهبر حزب دموکراتیک خلق‌ها، به اتهام ارتباط با گروه پ‌ک‌ک راهی زندان شدند. این در حالی است که بسیاری از افراد، چه در میان کردها و چه ترک‌ها پیروزی دمیرتاش را آغاز دوران جدیدی دانستند که پس از چند دهه جنگ و درگیری بین نیروهای دولتی و شورشیان کرد منادی صلح خواهد بود.
حالا دمیرتاش که یکی از محبوب‌ترین چهره‌های سیاسی در میان کردهاست، می‌خواهد در انتخابات ریاست‌جمهوری نامزد شود. دمیرتاش به احتمال فراوان در انتخابات آتی پیروز نخواهد شد اما شاید بتواند کمک کند که انتخابات به دور دوم کشیده شود. براساس قانون گذر از نظام پارلمانی به ریاست‌جمهوری؛ احزاب حاضر در پارلمان و احزابی که در آخرین انتخابات موفق به کسب حداقل پنج درصد آرای مردمی شده باشند، می‌توانند داوطلب خود برای مقام ریاست‌جمهوری را معرفی کنند، همچنین افراد مستقل نیز می‌توانند با صد هزار امضا داوطلب کسب این مقام شوند.
طبق این مصوبه که مفاد آن در اصلاحیه قانون اساسی ترکیه در همه‌پرسی آوریل ۲۰۱۶ به تأیید مردم رسید، انتخابات ریاست‌جمهوری و مجلس ترکیه هر پنج سال هم‌زمان برگزار خواهد شد و علاوه بر آن شمار نمایندگان مجلس این کشور از ۵۵۰ نفر کنونی به ۶۰۰ نماینده افزایش و حداقل سن کاندیداتوری برای نمایندگی مجلس نیز از ۲۵ سال به ۱۸ سال کاهش یافته است و هیچ فردی حق نامزدی هم‌زمان برای انتخابات ریاست‌جمهوری و نمایندگی مجلس را ندارد. براساس ضوابط موجود هر یک از کاندیدا‌های پست ریاست‌جمهوری ترکیه که موفق به کسب حداقل ۵۰ درصد به اضافه یک از آرای مأخوذه در انتخابات ۲۴ ژوئن ۲۰۱۸ شود، به‌عنوان رئیس‌جمهوری ترکیه انتخاب خواهد شد، در غیر این صورت دو نامزدی که موفق به کسب بیشترین میزان آرا شده‌اند، به دور دوم انتخابات راه خواهند یافت.