سمنو برای تاجیکستان، بهزاد برای افغانستان
این روزها حس ما ایرانیها این است که میراث فرهنگیمان در حال از دست رفتن است. اینکه یونسکو میراث ما را به نام کشورهای دیگر ثبت میکند، قطعا میتواند دلایل گستردهای داشته باشد و فعالیت مسئولان بیش از هر زمان دیگری ضروری به نظر میرسد.
به گزارش گروه رسانهای شرق،
این روزها حس ما ایرانیها این است که میراث فرهنگیمان در حال از دست رفتن است. اینکه یونسکو میراث ما را به نام کشورهای دیگر ثبت میکند، قطعا میتواند دلایل گستردهای داشته باشد و فعالیت مسئولان بیش از هر زمان دیگری ضروری به نظر میرسد. بهتازگی یونسکو سنت تهیه «سمنو در تاجیکستان» را بهعنوان «میراث فرهنگی ناملموس بشریت» به ثبت رساند. همچنین «هنر مینیاتوری سبک کمالالدین بهزاد» را به نام افغانستان ثبت کرده است.
سمنو، این خوراک سنتی که نماد زایش دوباره طبیعت، برکت، امید و پیوندهای اجتماعی در فرهنگ مردم منطقه است، در آیین نوروز در تاجیکستان، ایران و افغانستان تهیه میشود و نقش مهمی در حفظ سنتهای نوروزی و تقویت مشارکت اجتماعی دارد. یونسکو در گزارش خود تأکید کرده است که ثبت این آیین به معنای تأیید ارزش فرهنگی نسخه تاجیکی این سنت است؛ با این توضیح که سمنو میراث مشترک ملتهای حوزه نوروز به شمار میرود و در کشورهای مختلف با روایتهای محلی حفظ شده است.
همچنین این نهاد میافزاید که سمنو در تاجیکستان نهتنها یک غذای سنتی محسوب میشود، بلکه بخشی از هویت فرهنگی و میراث معنوی مردم این کشور است و نقش مهمی در تقویت مشارکت اجتماعی، انتقال دانش بومی و حفظ آیینهای نوروزی دارد.
از طرفی سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) اعلام کرده که «سبک هنر نگارگری کمالالدین بهزاد» بهعنوان «میراث فرهنگی ناملموس افغانستان» در فهرست میراث جهانی به ثبت رسیده است. یونسکو گفته که هنر مینیاتور، شکل دقیق و نمادین از نقاشی صحنههایی از تاریخ و ادبیات است. در بیانیه سازمان علمی، آموزشی و فرهنگی سازمان ملل متحد آمده که وظیفه اصلی این هنر، آشناکردن جوامع با عناصر فرهنگ، تاریخ و ادبیات است و دانش و بینش گذشته جمعی را مجسم میکند. این سازمان اعلام کرده که هنر نگارگری، هویت فرهنگی و پیوستگی جامعه افغانستان را حفظ کرده و به انسجام اجتماعی و احترام متقابل کمک میکند. یونسکو اعلام کرد بسیاری از هنرمندان و مراکز هنری از طراحی و سبک آثار کمالالدین بهزاد الهام گرفته و آن را بهعنوان الگوی اصلی خود به کار میبرند. کارشناسان افغانستانی با استقبال از این اتفاق معتقدند: «بیش از یکونیم سال تلاش پیگیر، امیدهای پنهان و استواری و... امروز ثمره همه آنها را در دستانمان داریم. توانستیم به صورت انفرادی و با اتکا بر عشق و باور، این افتخار بزرگ را برای میهن عزیزمان به دست آوریم». کمالالدین بهزاد بین سالهای ۸۵۵ تا ۸۶۵ قمری در شهر هرات در غرب افغانستان متولد شده است؛ البته هرات در آن زمان جزئی از ایران محسوب میشد. بهزاد از بزرگترین استادان مکتب نگارگری هرات بود که به نوآوریهایش در نقاشی، بهویژه در به تصویر کشیدن جزئیات، احساسات و واقعگرایی شهرت داشت و در دوران سلطنت تیموریان فعالیت میکرد.
آخرین مطالب منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.
