بدحسابی در دولت

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

مطالبات پتروشیمی ارومیه از وزارت جهاد کشاورزی و تأخیر طولانی این وزارتخانه در پرداخت بدهی خود به شرکت سبب شده است که یکی از مهم‌ترین واحدهای این پتروشیمی گرفتار کمبود نقدینگی و کاهش تولید نسبت به برنامه چشم‌انداز خود باشد. اکبر اسمعیلی، مدیرعامل سابق پتروشیمی ارومیه با اعلام این نکات توضیح می‌دهد که واحد تولید کود استراتژیک سولفات پتاسیم یکی از واحدهای تولیدی مجتمع با ظرفیت اسمی ۳۰ هزار تن در سال است و خریدار عمده این محصول شرکت خدمات حمایتی وزارت جهاد کشاورزی است، اما به دلیل تأخیر زیاد دولت در پرداخت مطالبات شرکت، این واحد دچار کمبود نقدینگی شده است. او در ادامه به تأثیر ناترازی انرژی بر تولید کارخانه هم اشاره کرده و می‌گوید که برخی واحدهای پتروشیمی، خوراک واحدهای دیگر را تأمین می‌کنند و کمبود انرژی به صورت زنجیروار بر تولید کارخانه تأثیر داشته است.

پتروشیمی ارومیه به دنبال ارتقای تولید

اکبر اسمعیلی، مدیرعامل سابق پتروشیمی ارومیه درباره طرح‌های توسعه‌ای کارخانه به منظور افزایش تولید و ارتقای محصولات توضیح می‌دهد: «پتروشیمی ارومیه طرح‌های متعددی برای افزایش تولید و ارتقای محصولات خود در نظر گرفته است که احداث واحد تولید محصول جدید با عنوان پلی‌آلومینیم کلراید (PAC) با ظرفیت دو هزار و ۳۰۰ تن محصول به صورت جامد یکی از این طرح‌هاست. همچنین طرح دیگری برای تولید ۳۸ هزار تن محصول مایع و با دو کاربرد تصفیه آب‌های آشامیدنی و تصفیه پساب‌های صنعتی با هدف تکمیل زنجیره ارزش در دستور کار داریم». او در ادامه می‌گوید: «احداث واحد تولید محصول جدید کودی با عنوان نیتروژن گوگردی با ظرفیت ۴۰ هزار تن یکی دیگر از طرح‌های مهم پتروشیمی ارومیه است که با هدف کمک به امنیت غذایی و توسعه زنجیره ارزش و صادرات انجام می‌شود». این تولیدکننده همچنین توضیح می‌دهد: «یکی دیگر از طرح‌هایی که در پتروشیمی ارومیه در دستور کار است، طرح تولید کودهای ترکیبی و N.P.K. با فرمولاسیون‌های جدید به دو شکل جامد و مایع است که ارزش افزوده بالایی دارد و با هدف تکمیل زنجیره ارزش و کمک به امنیت غذایی کشور در دست تولید است. یک طرح دیگر هم برای اجرا در پتروشیمی ارومیه هدف‌گذاری و برنامه‌ریزی شده و آن طرح تبدیل محصول سولفات آمونیم پودری به سولفات آمونیم گرانوله با روش نوآورانه و اقتصادی است تا این کیفیت و ارزش این محصول تولیدی را ارتقا دهیم».

برنامه‌های کارخانه برای کاهش ناترازی انرژی و ارتقای استانداردهای محیط زیست

مدیرعامل سابق پتروشیمی ارومیه در ادامه به طرح‌های شرکت برای رفع مسئله ناترازی انرژی اشاره می‌کند و می‌گوید: چالش ناترازی انرژی یکی از چالش‌های اصلی شرکت‌های پتروشیمی است و در سال‌های گذشته توانسته سودآوری شرکت‌ها را تحت‌الشعاع خود قرار دهد. به همین دلیل مرتفع‌کردن این چالش اساسی یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های شرکت‌های پتروشیمی به شمار می‌آید. در همین زمینه شرکت پتروشیمی ارومیه برنامه‌ریزی‌هایی برای مواجهه با ناترازی‌های انرژی انجام داده است که از آن جمله می‌توان به اتمام مطالعات فنی و اقتصادی و تدوین کتابچه . F.S. درخصوص احداث نیروگاه خورشیدی اشاره کرد. این نیروگاه با ظرفیت شش مگاوات در محوطه مجتمع پتروشیمی ارومیه احداث می‌شود و زمان بهره‌برداری از آن در دو سال آینده در نظر گرفته شده است».

اسمعیلی در ادامه توضیح می‌دهد: «پتروشیمی ارومیه طرح دیگری در دست مطالعه دارد که درواقع امکان‌سنجی احداث نیروگاه خورشیدی مقیاس کوچک است تا بشود نیازهای کارخانه نظیر برق روشنایی، گرمایش و سرمایش و سایر نیازهای غیرصنعتی مجتمع را با انرژی تجدیدپذیر تأمین کنیم. همچنین شرکت در نظر دارد تا با خرید یک دستگاه دیزل ژنراتور تولید برق به منظور افزایش ظرفیت تولید برق اضطراری، برق کارخانه پایدار بماند و تولید در ساعات قطع برق آسیب نبیند». او همچنین می‌گوید: «پتروشیمی ارومیه برای جلوگیری از آسیب به خط تولید همچنین واحد پلی‌آلومینیم کلراید را به دیزل ژنراتوری با ظرفیت تأمین برق کل واحد تجهیز کرده است به گونه‌ای که در مواقع قطع برق شبکه، هیچ مشکلی در کمیت یا کیفیت محصول تولیدشده در این واحد ایجاد نشود». مجتمع پتروشیمی ارومیه همچنین کربن‌زدایی و ارتقای استانداردهای محیط زیستی را در برنامه‌های خود قرار داده است.

اکبر اسمعیلی، مدیرعامل سابق پتروشیمی ارومیه در این زمینه توضیح می‌دهد: «شرکت پتروشیمی ارومیه برنامه‌های تولید سازگار با محیط زیست را یکی از مهم‌ترین اولویت‌های خود می‌داند و دستورالعمل‌های عملیاتی واحدهای تولیدی را مورد بازنگری قرار داده است تا مانع ریسک‌های ایجاد آلایندگی ناشی از تولید واحدهای مجتمع شود یا اینکه آن ریسک‌ها را کاهش دهد». او در ادامه توضیح می‌دهد: «پتروشیمی ارومیه همچنین کارگروه مدیریت انرژی ایجاد کرده است و در این کارگروه جلسات منظم دوره‌ای برگزار می‌شود و برنامه‌ریزی‌هایی انجام شده تا میزان مصرف حامل‌های انرژی در مجتمع پتروشیمی ارومیه کاهش داشته باشد».

به گفته این تولیدکننده، مجتمع پتروشیمی ارومیه همچنین چندین طرح پژوهشی و مطالعاتی در دست انجام دارد که بر اساس آن، این مجتمع با همکاری سایر مراکز علمی و شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی برای کاهش آلاینده‌های محیط زیستی در این مجتمع تولیدی تحقیق و مطالعه می‌کنند و حاصل این پژوهش‌ها را به صورت اقدامات کاربردی در اختیار پتروشیمی ارومیه قرار می‌دهند تا برای اجرای آن برنامه‌ریزی و اقدام شود».

اسمعیلی همچنین تأکید می‌کند که شرکت تلاش کرده است تا برای انجام این مطالعات از ظرفیت دانش بومی منطقه کمک بگیرد و به همین منظور همکاری با دانشگاه ارومیه را در خصوص انجام مطالعات علمی و فنی کلید زده است تا تأثیرات محیط زیستی ناشی از تولید در واحدهای تولیدی مجتمع را بررسی کند. او در ادامه به سایر اقدامات مجتمع پتروشمی ارومیه برای ارتقای استانداردهای محیط زیستی این واحد تولیدی اشاره کرده و می‌گوید: «احداث تصفیه‌خانه پساب بهداشتی مجتمع با استفاده از فناوری‌های به‌روز در دست اقدام است و بنا داریم پساب تولیدی را در مصارف کشاورزی و زراعت استفاده کنیم».

مدیرعامل سابق پتروشیمی ارومیه همچنین به «عملیاتی‌شدن چندین طرح و در دست اقدام بودن برخی طرح‌های مطالعاتی برای بازچرخانی پساب صنعتی واحد‌ها اشاره می‌کند که طی آن بناست این پساب‌ها در چرخه تولید دوباره مورد استفاده مجدد قرار بگیرند». اسمعیلی در ادامه می‌گوید: «ساخت چندین حوضچه تبخیر با پوشش ژئو ممبران در دست اقدام قرار گرفت تا به این وسیله بتوانیم نفوذ پساب صنعتی به لایه‌های زیرزمینی خاک منطقه را به صفر برسانیم». او تأکید می‌کند که «مجتمع پتروشیمی ارومیه برای جلوگیری حداکثری از تلفات انرژی در دستگاه تولید بخار برنامه‌ریزی‌هایی انجام داده که سبب می‌شود مصرف انرژی پتروشیمی ارومیه کاهش داشته باشد و در عین حال میزان دما و گرمایش ناشی از فعالیت‌های تولیدی را کاهش دهد؛ چراکه در بخش تولید بخار یکی از عمده‌ترین مصرف‌کننده‌های گاز طبیعی مجتمع رخ می‌دهد و با نصب تجهیز اکونومایزر در مسیر دودکش این تجهیز، می‌توان بخش قابل توجهی از مصرف انرژی و تولید گرمایش را کاهش داد».

مدیرعامل سابق پتروشیمی ارومیه در ادامه توضیح می‌دهد: «نصب آنالایزرهای برخط روی دودکش واحد اسیدسولفوریک یکی دیگر از اقدامات پتروشیمی ارومیه برای کاهش آلایندگی‌های محیط زیستی است و این موضوع سبب می‌شود که وضعیت فرایند تولیدی به صورت آنلاین و برخط قابل مشاهده باشد و همین فرایند در اداره کل محیط زیست استان نیز به صورت برخط قابل مشاهده است و درواقع میزان آلایندگی‌های محیط زیستی کارخانه به صورت شفاف و آنلاین در دسترس متخصصان کارخانه و نهادهای متولی مثل اداره کل محیط زیست استان است».

تأخیر دولت در پرداخت مطالبات کارخانه

این تولیدکننده درباره حجم تولیدات مجتمع در سال 1403 و مقایسه با سال 1402 هم توضیح می‌دهد که «کل ظرفیت تولید برنامه‌ریزی‌شده مجتمع در سال 1403 حدود 170 هزار تن بوده است که خوشبختانه توانستیم 84 درصد از آن را محقق کنیم».

اسمعیلی درباره عوامل اصلی محقق‌نشدن بخشی از برنامه تولید هم توضیح می‌دهد: «علل اصلی محقق‌نشدن بخشی از برنامه تولید متنوع است، اما اگر بخواهم به اصلی‌ترین عوامل اشاره کنم، باید بگویم که یکی از چالش‌های اصلی پتروشیمی ارومیه در مسیر تولید و کسب به‌موقع درآمدهای حاصله، تأخیر دولت در پرداخت مطالبات شرکت است». او ادامه می‌دهد: «واحد تولید کود استراتژیک سولفات پتاسیم یکی از واحدهای تولیدی مجتمع با ظرفیت اسمی ۳۰ هزار تن در سال است و خریدار عمده این محصول شرکت خدمات حمایتی وزارت جهاد کشاورزی است و به علت ایجاد تأخیر زیاد در پرداخت‌های مالی شرکت خدمات حمایتی به شرکت پتروشیمی ارومیه که در اکثر مواقع بالای شش ماه است، جریان مالی شرکت دچار اختلال و باعث افت شاخص‌های مالی شرکت شده است. چراکه این مسئله تأثیر مستقیم روی نقدینگی شرکت داشته و مانع از تأمین نقدینگی به‌موقع در تأمین خوراک اصلی واحد یعنی کلرید پتاسیم شده و این موضوع از علل اصلی کاهش تولید این واحد و مجتمع است». مدیرعامل سابق پتروشیمی ارومیه همچنین توضیح می‌دهد: «ناترازی در شبکه سراسری برق و گاز هم تأثیر بسیار مهمی روی تولید و درآمدهای شرکت داشته است و ضمن تأثیرگذاری منفی در روند تولیدات مجتمع به طور مستقیم، غیرمستقیم هم با تأثیرات منفی در دیگر تولیدکنندگان خوراک واحدهای تولیدی شرکت، مانع از ایجاد درآمدزایی شرکت شده است. به عنوان مثال تأثیر منفی ناترازی انرژی بر تولید اوره و آمونیاک باعث کاهش تولیدات شرکت پتروشیمی ارومیه شده که این موضوع در تناژ تولیدی سال 1403 کاملا مشهود به نظر می‌آید».

اسمعیلی همچنین در باب توضیحات درباره سایر علل محقق‌نشدن کامل برنامه تولید پتروشیمی ارومیه می‌گوید: «برخی محدودیت‌های عملیاتی در خرید بعضی تجهیزات و قطعات یدکی کلیدی واحدهای تولیدی با منشأ خارجی ایجاد شده که این محدودیت‌ها بیشتر ناشی از تحریم بوده و مانع از تحقق کامل برنامه تولیدی مجتمع پتروشیمی ارومیه شده است».