مدیرعامل آبانتتر: بانک مرکزی به دنبال «تتر نیمایی» است
مدیران استارتاپ در رویداد موانع بنگاهداری اقتصاد ایران میگویند دولت با دخالتهای مختلف در این بخش باعث ضربه به اقتصاد دیجیتال شده است.

به گزارش گروه رسانهای شرق،
قیمتگذاری دستوری در شرایط سخت اقتصادی این روزها به یکی دیگر از مشکلات کسبوکارها تبدیل شده است، این مشکل هم تنها محدود به کسبوکارهای سنتی نمیشود و کسبوکارهای نوآور در این بین بیشتر هم آسیب میبینند. در پنل دوم آکادمی سامان با عنوان موانع بنگاهداری در اقتصاد ایران با تمرکز روی قیمت گذاری دستوری، کارشناسان اقتصادی و مدیران صنعت بیمه و رمزارز، چالشهای قیمتگذاری دستوری و اثرات آن بر بازار و کسبوکارها را مورد بررسی قرار دادند. آنان تاکید کردند که قیمتگذاری دستوری، چه در تاکسیهای اینترنتی، چه در صنعت بیمه و چه در بازار رمزارزها، موجب اختلال در مکانیزمهای طبیعی بازار و کاهش نوآوری و خلق ارزش میشود.
حامد ولیپوری، مدیرعامل ازکی، در این پنل تاکید کرد که در صنعت بیمه، محدودیتهای قانونی و دخالت رگولاتور باعث شده که ۸۰ تا ۹۰ درصد ارزش ایجاد شده در حوزه خودرو و درمان محدود شود و نوآوری کاهش یابد. از سوی دیگر هم سهند حمزهای، مدیرعامل آبان تتر، اعلام کرد در بازار رمزارزها، اقدامات بانک مرکزی برای کنترل سقف دارایی و محدودیت معاملات، توانایی شرکتها و کاربران را برای فعالیت آزادانه مختل کرده است. به گفته او، مدیران بانک مرکزی از آنها درخواستهای عجیبی دارند از جمله اینکه میخواهند «تتر نیمایی» راهاندازی کنند. همچنین در همین زمینه مصطفی حسینی، مدیرعامل تپسی تاکید کرد دخالت دولت در قیمتگذاری این کسبوکار بارها باعث به هم خوردن معادلات توسعهای این پلتفرم شده است. این مدیران بر اهمیت مکانیسمهای پویا، آزادی قیمتگذاری و تابآوری کسبوکارها در مقابل مداخلات دولت و نقش فناوری در باز کردن مسیر بازار تاکید و ابراز امیدواری کردند که با خلق ارزش و تلاش مستمر، بازار بتواند مسیر خود را پیدا کرده و هم به نفع جامعه و هم به نفع کسبوکارها عمل کند.
دخالتهایی که هزینهها را افزایش میدهد
مصطفی حسینی در این پنل توضیح داد تلاشهای چند سال مدیران تاکسیهای اینترنتی از همان زمان شروع به کار این پلتفرمها در ابتدای دهه ۹۰ باعث شده تا مفهوم پویا بودن قیمتگذاری تا حدودی پذیرفته شود و اینکه قیمت نمیتواند ثابت باشد، هر چند که مشکلات و دخالتها در این زمینه ادامه دارد.
او در مورد دخالت رگولاتوری در حوزه تاکسیهای اینترنتی گفت: «ورود به مقوله قیمتگذاری بسیار خطرناک است و میتواند به میوه بسیار باکیفیتی که اقتصاد آزاد میتواند ارائه دهد آسیب برساند. حداقل در تاکسی اینترنتی، آزادی قیمتگذاری تا حد زیادی برقرار است. دخالت دولت در قیمتگذاری مثل کاری است که اختلالگرها در جیپیاس انجام میدهند و باعث میشوند مسیرها گم شوند.»
او با اشاره به دستور به حذف گزینه «عجله دارم» اعلام کرد: «دستور به حذف گزینه عجله دارم دادند چون فکر میکنند ما در قیمتها دست برده و آن را بالا میبریم تا کمیسیون بیشتر بگیریم. این در حالی است که تمام مدلهای ما بدون کمیسیون است و فقط هدف ما حداکثرسازی نرخ جورسازی یا مچینگ با قیمت است». او ادامه داد: «برداشت نادرست دولت این بود که فکر کند ما در تضاد با منافع جامعه عمل میکنیم، بنابراین ورود کردند، ولی ناموفق بود. با این حال، جلوی ما گرفته شد و گزینه حذف قیمتگذاری اعمال شد. این یکی از نمودهای دخالت و ایجاد قیمتگذاری دستوری است.»
او با اعلام اینکه در بسیاری از بخشها نیاز به مدیریت کارآمد داریم، ادامه داد: «ما در بسیاری از بخشها تنظیمگرهایی داریم که الزاما از نظر طرز فکر و دانش انسجام کافی ندارند. سازوکاری باید وجود داشته باشد تا دوستان بتوانند تجربیات موفق گذشته را به کار گیرند. حداقل من نمیبینم که به دلیل تفکر تنظیمگرای بخشهای متعدد و انگیزههای متفاوت آنها، تجربههای خوب کسبوکاری بهراحتی منتقل شود.» به باور او برداشتهای نادرست دولتمردان باعث شده تا ورود اشتباهی به قیمتگذاری داشته باشند. اتفاقی که به افزایش قیمت و کاهش متوسط ساعتی درآمد رانندهها منجر میشود.
جلوگیری از نوآوری
در ادامه این پنل حامد ولیپوری، مدیرعامل ازکی، گفت که در صنعت بیمه دیجیتال دخالت و محدودیتهای دولت بیشتر است و همین باعث جلوگیری از نوآوری این کسبوکارها در سرویسهایشان شده است.
به گفته او، نهاد قانونگذار و مدل قانونی اعمال شده بر صنعت بیمه اجازه نمیدهد برای نمونه تخفیفی اعمال شود که بتواند ارزش بیشتری ایجاد کند. او با اشاره به محدودیتهایی که رگولاتور برای صنعت بیمه دیجیتال ایجاد کرده گفت: «صنعت بیمه یک صنعت دینامیک است و تامینکننده میخواهد ارزش ایجاد کرده و سهم بازار کسب کند. تقریبا ۸۰ تا ۹۰ درصد صنعت بیمه در دو رشته خودرو و درمان است و قانونگذار دقیقا در همین دو بخش دست گذاشته و گفته در این زمینه فقط من قیمتگذاری را انجام میدهم، این یعنی به کسبوکار پیام داده میشود حداکثر ارزشی که میتواند ایجاد کند، همین مقدار که من میگویم است.» او تاکید کرد دولت با قیمتگذاری دستوری در این زمینه این کسبوکارها را دچار مشکل کرده و امکان نوآوری و ارزشآفرینی را از استارتآپهای این بخش گرفته است. او همچنین تاکید میکند که دخالت دولت در اقتصاد، باعث امنیتی شدن فضا شده است.
ولیپوری ادامه داد: «تصمیمگیران ما با مبانی اقتصادی آشنایی ندارند. با وزیر ارتباطات جلسهای داشتیم و ایشان در این جلسه گفتند نمیدانم چطور است که ما با مشارکت شما میخواهیم مقرراتگذاری کنیم ولی وقتی مقرراتگذاری نهایی و بیرون میآید شما از آن راضی نیستید و میگویید آن چیزی نیست که شما گفته بودید. دلیل این موضوع به این خاطر است که اصولا تصمیمگیرهای نهایی کاری به نظر بخش خصوصی ندارند.»
او با اشاره به اینکه دیدگاه در مورد قیمتگذاری در دولت و نهادهای تصمیمگیر یکسان نیست، گفت: «همه ارکان دولت در رویکرد اقتصادی یکسان فکر نمیکنند، گاهی نگاه کمونیستی حاکم میشود و میگویند باید قیمتها یکسان باشد و گاهی در جلسات دیدگاه کاملا اقتصاد باز مطرح است. همین دیدگاههای متفاوت هم باعث میشود تصمیمات متفاوتی گرفته شود.»
ولیپوری با اشاره اینکه از نگاه دولت کسبوکارهای آنلاین بیمه کاری انجام نمیدهند به نقل از یکی از مدیران بیمه مرکزی گفت: «در جلسهای بودیم و مدیری میگفت باید خودمان یک پنل بگذاریم و بیمه بفروشیم.»
به گفته او، تضاد منافع هم از عوامل دیگری است که تبعات منفی زیادی برای این کسبوکارها به دنبال داشته است: «بیشترین تضاد منافع در بیمه شخص ثالث خود را نشان میدهد چون مجلس، دولت و دیگر نهادها برای آن تصمیم میگیرند. بیمه شخص ثالث در همه جای جهان هر چند بیمهای اجباری است، اما بیمه تجاری محسوب میشود، ولی دولت میخواهد در این زمینه هم قیمتگذاری کند.»
ولیپوری میگوید دخالت دولت در قیمتگذاری این صنعت آنقدر شدید است که یکی از مشاوران خارجی این شرکت به او گفته «سیاستگذاران ایران تولید را میفهمند، ولی قیمت را نه.» به باور او رگولاتوری در صنعت بیمه بسیار سخت و با فشار بالا اعمال میشود و رگولاتور دست قدرتمندتری در تنظیم این فضا دارد؛ یعنی میتواند ۲۰ شرکت بیمه را به خط کند و به مدیرعاملها دستور دهد: «پایتان را کج بگذارید، اخراج میشوید و باید کاری که میگویم را انجام دهید.»
تهدید دائم بازار رمزارز
سهند حمزهای، مدیرعامل آبانتتر، در پنل «تله قیمتگذاری دستوری» با اشاره به وضعیت صنعت رمزارز و محدودیتهای اعمالشده توسط بانک مرکزی هشدار داد که سیاستهای کنونی به سمت ایجاد محدودیتهای عجیب و غیرقابل اجرا پیش میرود. او در این پنل اعلام کرد که برخی مدیران بانک مرکزی به دنبال راهاندازی «تتر نیمایی» مانند دلار نیمایی هستند. او با بیان اینکه صنعت رمزارز نسبت به سایر صنایع نوپاتر است، گفت: «بانک مرکزی ما را به مرزی رسانده که گاه مجبور به حذف قیمت تتر از سایتها شدیم. نمیتوان فناوری را به زنجیر کشید و برخورد با تکنولوژی باید منعطفتر باشد.»
حمزهای به درخواستهای غیرمتعارف بانک مرکزی اشاره کرد و ادامه داد: «گاهی به ما گفتهاند قیمت تتر را مشخص کنید یا فعالیت صرافی در نیمهشب متوقف شود. این اقدامات نشان میدهد یا درکی از ماجرا ندارند یا عمدا مانعتراشی میکنند.» او بانک مرکزی را «نهاد خودخوانده رمزارزیها» نامید و تاکید کرد که رگولاتور هیچ قانونی در این حوزه ندارد و به شرکتها دستور میدهد. برای مثال، بیتکوین بیش از پنج درصد نوسان نکند، در حالی که نوسانهای رمزارز خارج از کنترل صرافیهاست.
او درباره پیامدهای قیمتگذاری دستوری در سایر صنایع، به تجربه تاکسیهای اینترنتی و صنعت بیمه نیز اشاره کرد. حمزهای توضیح داد که قیمتگذاری دستوری منجر به ناکارآمدی و آسیب به بازار میشود، زیرا اطلاعات مبنای تصمیمگیری فعالان اقتصادی را مختل میکند و در نتیجه قیمتها افزایش یافته و درآمد رانندگان یا تامینکنندگان ارزش کاهش مییابد. وی با بیان اینکه صنعت بیمه تحت فشار شدید رگولاتوری است و محدودیتها باعث توقف نوآوری شده گفت: «در این شرایط، ایجاد ارزش و سهم بازار محدود میشود و حتی اگر تامینکننده بخواهد ارزش بیشتری خلق کند، قوانین و رگولاتورها مانع میشوند.»
حمزهای تاکید کرد مکانیسمهای بازار، مانند قیمتگذاری پویا در تاکسیهای اینترنتی، باعث ایجاد رقابت سالم و انعطافپذیری میشوند و دخالت دستوری دولت میتواند این سازوکارها را نابود کند. او گفت: «در فضای آنلاین فعلا فشارهای دستوری سنگین نیست، اما تجربه موفق گذشته باید حفظ شود تا وقتی دولت مسیر را باز کرد، کسبوکارها بتوانند به حرکت خود ادامه دهند.»
مدیرعامل آبانتتر در پایان با تاکید بر حداقل مداخله دولت در زندگی مردم اعلام کرد: «ما باید تلاش کنیم کسبوکارها زنده بمانند، زیرا آینده روشن است و این مقابلهها یک زمان به پایان خواهد رسید. سیاستگذار و رگولاتور باید به گونهای عمل کنند که بازار مسیر خود را پیدا کند و ما نیز میتوانیم ضمن خلق ارزش، سهمی از آن را برای خود برداشت کنیم.»
آخرین اخبار فناوری را از طریق این لینک پیگیری کنید.