«شرق» گزارش می‌دهد:
چگونه بدون اینترنت با دیگران ارتباط بگیریم؟
آیا وقتی اینترنت قطع می‌شود، همه‌چیز تمام است؟ نه دقیقاً. راه‌هایی وجود دارد که می‌توان بدون اینترنت و حتی بدون سیم‌کارت با دیگران در تماس بود.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،
با افزایش خطرات ناشی از قطع اینترنت به دلایل امنیتی، فنی یا بحران به دنبال جنگ، نیاز به راه‌حل‌هایی برای برقراری ارتباط در شرایط بحرانی بیش از پیش احساس می‌شود. آیا وقتی اینترنت قطع می‌شود، همه‌چیز تمام است؟ نه دقیقاً. راه‌هایی وجود دارد که می‌توان بدون اینترنت و حتی بدون سیم‌کارت با دیگران در تماس بود.
در این گزارش، به بررسی اپلیکیشن‌هایی می‌پردازیم که امکان ارتباط آفلاین و امن را فراهم می‌کنند؛ از پیام‌رسان‌های همتا‌به‌همتا گرفته تا مرورگرهای اشتراکی و اپلیکیشن‌های اضطراری.
ارتباط بدون اینترنت؛ چگونه ممکن است؟
در حالت عادی، اپلیکیشن‌های پیام‌رسان برای ارسال پیام از سرورهای مرکزی و اینترنت استفاده می‌کنند. اما در شرایطی که این زیرساخت‌ها در دسترس نیستند (قطع اینترنت، مسدود شدن DNS، نبود پوشش اپراتور)، راهکارهای زیر می‌توانند مفید باشند:
ارتباط همتا‌به‌همتا (P2P): بدون نیاز به سرور مرکزی، پیام مستقیماً بین دو گوشی ردوبدل می‌شود.
شبکه‌های مش (Mesh Networks): گوشی‌ها به‌صورت زنجیره‌ای به هم وصل می‌شوند تا پیام به مقصد برسد، حتی اگر فاصله زیاد باشد.
کش کردن محتوای وب: برخی اپ‌ها محتوای مهم را روی گوشی ذخیره کرده و آن را به دیگران به‌صورت آفلاین منتقل می‌کنند.
WiFi Direct و بلوتوث: برای اتصال دستگاه‌ها در محدوده نزدیک بدون نیاز به مودم یا اینترنت.
اپلیکیشن‌هایی که بدون اینترنت کار می‌کنند
- Briar
کشور سازنده: گروه مستقل و متن باز مستقر در آلمان
سیستم عامل: فقط اندروید
ویژگی‌ها: پیام‌رسان امن، ناشناس، بدون سرور مرکزی، پیام‌ها مستقیما بین دستگاه‌ها منتقل می‌شود، بدون نیاز به اینترنت یا سیم‌کارت، از طریق بلوتوث و Wi-Fi مستقیم
مناسب برای: ارتباط امن در شرایط بدون اینترنت یا سانسور شدید، جنگ، بلایای طبیعی، کسانی که به نبال حریم خصوصی کامل هستند
امنیت: رمزنگاری سرتاسری، منبع‌باز، بدون سرور مرکزی
قابلیت‌ها: چت خصوصی و گروهی، وضعیت آفلاین، امکان ارسال و اشتراک پست در گروه‌های بسته
محدودیت‌ها: اگر فاصله کاربران زیاد باشد و پل واسطه نباشد، اتصال ممکن نیست، برای ارسال فایل‌های حجیم طراحی نشده است، برای استفاده همیشگی و عمومی مناسب نیست
- Bridgefy
کشور سازنده: استارتاپ مکزیکی با دفاتری در مکزیک سیتی و کالیفرنیا
سیستم عامل: اندروید و ios
ویژگی‌ها: بدون نیاز به اینترنت، چت بلوتوثی تا ۱۰۰ متر و شبکه مش بلوتوثی
مناسب برای: رویدادهای شلوغ، قطع اینترنت، شرایط بحرانی مانند جنگ و بلایای طبیعی
نکته: برای ثبت نام و فعال‌سازی باید به اینترنت متصل باشید
امنیت: گزارش‌هایی از شنود و حمله‌های سایبری به آن گزارش شده است. در گذشته به دلیل رمزنگاری ضعیف مورد نقد قرار گرفت، استفاده با احتیاط توصیه می‌شود
قابلیت: رمزنگاری پیام‌های خصوصی، ارسال پیام گروهی،
محدودیت‌ها: امنیت بالایی ندارد
- Jami
کشور سازنده: کانادا (Savoir-faire Linux)
سیستم عامل: اندروید، ios، ویندوز، مک، لینوکس، اندروید تی وی
ویژگی‌ها: ارتباط در شبکه‌های محلی، محیط‌های قطع‌شده از اینترنت،بدون نیاز به شماره تلفن یا ایمیل، قابلیت اتصال به WI-FI بدون اتصال به اینترنت
امنیت: رمزنگاری کامل، بدون نیاز به شماره تلفن، منبع‌باز
قابلیت: تماس صوتی، تصویری و چت بدون سرور، حتی در شبکه محلی
محدودیت: دارای باگ‌ها مقطعی
- Ceno Browser
کشور سازنده: فرانسه/کانادا (سازمان غیر دولتی eQualitie)
سیستم عامل: اندروید و ویندوز
ویژگی‌ها: مرورگر P2P که محتوای وب را کش و در شبکه توزیع می‌کند
مناسب برای: دسترسی به اخبار و سایت‌ها در هنگام سانسور یا قطع اینترنت
امنیت: در حالت “Personal” بسیار امن، در حالت “Public” IP قابل ردیابی است. برای دسترسی به اطلاعات حساس از Personal Mood استفاده شود.
قابلیت: مرورگر آفلاین وب، دسترسی به وب آزاد
محدودیت: ندارد
- اپلیکیشن کمک‌های اولیه صلیب سرخ (First Aid App)
سازنده: صلیب سرخ آمریکا
سیستم عامل: اندروید و ios
ویژگی‌ها: راهنمای کامل کمک‌های اولیه به‌صورت آفلاین، حاوی فیلم‌ها و انیمیشن‌های آموزشی
مناسب برای: شرایط اضطراری، زلزله، جنگ، بی‌برقی یا بی‌اینترنتی
امنیت: بدون جمع‌آوری اطلاعات شخصی، بدون نیاز به اتصال، رعایت حریم خصوصی
قابلیت: راهنمای گام به گام کمک‌های اولیه برای حوادی و بحران‌ها، کاملا آفلاین
چالش‌های ارتباط بدون اینترنت
این ابزارها جایگزین اینترنت نیستند، اما در شرایط خاص (قطع اینترنت) نقش حیاتی ایفا می‌کنند. استفاده از این اپ‌ها آگاهی کاربران از تنظیمات امنیتی و حفظ حریم خصوصی را می‌طلبد.
همچنین با وجود شرح ویژگی اپ‌های اشاره شده، استفاده از این ابزارها خالی از مشکل نیست:
- محدوده محدود ارتباط بلوتوث یا WiFi Direct
- نیاز به نصب قبلی: بسیاری از اپ‌ها باید قبل از قطع اینترنت نصب شده باشند
- امنیت ارتباطی: برخی اپ‌ها هنوز نقص‌های امنیتی دارند و برای ارتباطات حساس توصیه نمی‌شوند (مثلاً Bridgefy)
- زبان و محتوای محلی: برخی ابزارها هنوز نسخه فارسی یا محتوای بومی ندارند
توصیه‌هایی برای آمادگی بهتر
- پیش از بحران، اپ‌های Briar، Jami، Ceno و اپ‌های کمک‌های اولیه را نصب و آزمایش کنید.
- از دوستان و خانواده بخواهید اپ‌ها را نصب کرده و نحوه استفاده را یاد بگیرند.
- در مواقع حساس، از حالت‌های امن یا Private در اپ‌ها استفاده کنید.
- هرگز اطلاعات هویتی حساس را در اپ‌های ناشناخته وارد نکنید.
- یک شبکه کوچک با دوستان/خانواده بسازید (مخصوصاً در اپ‌هایی مثل Briar یا Bridgefy)
- باتری و پاوربانک‌ها محافظت کنید – در شرایط بحران برق نیز ممکن است قطع باشد.
نتیجه‌گیری
اگرچه قطع اینترنت می‌تواند ترسناک و محدودکننده باشد، اما فناوری‌های ارتباطی غیرمتمرکز، ابزارهایی قدرتمند در اختیار ما گذاشته‌اند تا همچنان متصل، آگاه و مقاوم بمانیم. اگرچه این ابزارها جایگزین کامل شبکه جهانی اینترنت نیستند، اما در لحظه بحران، می‌توانند جان نجات دهند، اطلاعات حیاتی را منتقل کنند و ارتباط بین انسان‌ها را حفظ کنند. استفاده از اپ‌هایی مانند Briar، Jami، Bridgefy و Ceno می‌تواند به ما کمک کند تا در تاریک‌ترین لحظات، نور ارتباط را روشن نگه داریم.
آخرین اخبار فناوری را از طریق این لینک پیگیری کنید.
