سه پیش‌بینی سم آلتمن درباره آینده هوش مصنوعی

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

سم آلتمن مدیرعامل OpenAI، در یک یادداشت طولانی در وبلاگ خود، چشم‌انداز آینده را ترسیم کرده و گفته است که ظهور هوش مصنوعی عمومی (AGI) دیگر امری اجتناب‌ناپذیر است و به‌زودی جهان را دگرگون خواهد کرد.

سه پیش‌بینی سم آلتمن درباره آینده هوش مصنوعی

آلتمن در تلاشی که می‌توان آن را توضیحی برای تأخیر در دستیابی به AGI تلقی کرد، تأکید می‌کند که روند پیشرفت در حوزه هوش مصنوعی به جای جهش‌های ناگهانی، مسیری پیوسته و آرام داشته، اما معتقد است که ما اکنون از «افق رویداد» عبور کرده‌ایم و چند دهه بعد، زمانی که به گذشته نگاه کنیم، این تحولات تدریجی در مجموع تغییری عظیم به وجود آورده‌اند.

او می‌نویسد:

از دیدگاه نسبیتی، تکینگی به تدریج رخ می‌دهد و فرایند همگرایی به آرامی اتفاق می‌افتد. ما در مسیر طولانی پیشرفت نمایی فناوری گام برمی‌داریم. این مسیر، وقتی به آینده نگاه می‌کنیم، شیب تندی دارد، اما هنگام بازگشت به گذشته، صاف و هموار به نظر می‌رسد. در حقیقت، این یک منحنی یکنواخت و پیوسته است.

با وجود این جدول زمانی کند، آلتمن همچنان اطمینان دارد که ما در مسیر دستیابی به AGI هستیم و سه مسیر کلیدی را برای تأثیرگذاری آن در آینده پیش‌بینی می‌کند.

۱. رباتیک

نقش ربات‌ها در آینده از جمله موضوعاتی است که توجه ویژه آلتمن را به خود جلب کرده است. او می‌گوید:

سال ۲۰۲۵ شاهد ظهور عامل‌هایی بوده که قادر به انجام کارهای شناختی واقعی هستند؛ نوشتن کد رایانه‌ای دیگر هرگز مانند گذشته نخواهد بود. انتظار می‌رود در سال ۲۰۲۶، سامانه‌هایی وارد صحنه شوند که قادر به دستیابی به بینش‌های نوآورانه باشند. احتمال دارد در سال ۲۰۲۷ ربات‌هایی ظاهر شوند که می‌توانند در دنیای واقعی وظایف مختلفی را انجام دهند.

بر اساس تصور آلتمن، برای انجام وظایف واقعی در جهان، این ربات‌ها باید انسان‌نما باشند، زیرا محیط پیرامون ما به گونه‌ای طراحی شده که با ساختار انسانی سازگار است.

آلتمن تصریح می‌کند:

ربات‌هایی که قادر به ساخت ربات‌های دیگر باشند، چندان دور از دسترس نیستند. حتی اگر مجبور باشیم نخستین یک میلیون ربات انسان‌نما را به شیوه‌های سنتی تولید کنیم، اما این ربات‌ها اگر بتوانند زنجیره تأمین کامل را از استخراج و پالایش مواد معدنی گرفته تا رانندگی کامیون‌ها و اداره کارخانه‌ها را به‌طور مستقل به دست بگیرند و همچنین کارخانه‌های ساخت تراشه و مراکز داده بیشتری را ایجاد کنند، آنگاه شتاب پیشرفت به‌طرز چشمگیری دگرگون خواهد شد.

۲. از بین رفتن مشاغل در کنار فرصت‌های تازه

آلتمن معتقد است جامعه بشری باید برای انطباق با تحولات ناشی از هوش مصنوعی دگرگون شود؛ از یک سو از طریق حذف برخی مشاغل و از سوی دیگر با ظهور فرصت‌های جدید. او می‌گوید:

سرعت پیشرفت فناوری همچنان افزایش خواهد یافت و همچنان این واقعیت پابرجاست که انسان‌ها توانایی تطبیق با شرایط گوناگون را دارند. هرچند بخش‌هایی از این مسیر دشوار خواهد بود، از جمله از بین رفتن کامل برخی دسته‌های شغلی، اما از سوی دیگر، جهان با چنان سرعتی ثروتمندتر خواهد شد که می‌توانیم به سیاست‌هایی بیندیشیم که پیش‌تر حتی قابل تصور نبودند.

آلتمن در کنار تصویر چالش‌برانگیز دگرگونی‌های شغلی، فرصت‌های نوینی را که هوش فراانسانی فراهم می‌سازد نیز ترسیم می‌کند:

شاید از حل مسائل پیچیده فیزیک انرژی بالا در یک سال، به آغاز استعمار فضایی در سال بعد برسیم. یا از دستیابی به کشفی مهم در علم مواد در یک سال، به ایجاد رابط‌های مغز-رایانه‌ای با پهنای باند بالا در سال بعد گام برداریم.

3. AGI ارزان و در دسترس همگان

در آینده‌ای که آلتمن توصیف می‌کند، هوش فراانسانی با هزینه‌ای اندک و به‌صورت گسترده در اختیار خواهد بود. او در تبیین مسیر بهینه پیش‌رو، ابتدا بر لزوم حل «مسئله همراستایی» تأکید می‌کند، به این معنا که باید سامانه‌های هوش مصنوعی را به گونه‌ای آموزش داد که در بلندمدت مطابق با خواسته‌های جمعی ما عمل کنند.

او می‌گوید:

در مرحله بعد، باید تلاش کنیم تا هوش فراانسانی ارزان، در دسترس همگان و بدون تمرکز بیش از حد در اختیار یک فرد، شرکت یا کشور خاص باشد. فراهم ساختن آزادی گسترده برای کاربران در چارچوبی که جامعه تعیین می‌کند، بسیار اهمیت دارد. هر چه زودتر جهان گفت‌وگویی جدی درباره این چارچوب‌ها و چگونگی تعریف همراستایی جمعی آغاز کند، بهتر است.

ضرورتی بر تحقق آن نیست

در نگاه آلتمن، رسیدن به AGI امری اجتناب‌ناپذیر به‌نظر می‌رسد؛ گویی او آینده را دیده و در دیدگاهش جایی برای تردید باقی نمانده است. اما آیا واقعاً چنین است؟ دیدگاه او در تضاد کامل با مقاله‌ای تازه از سوی اپل قرار دارد که در آن ادعا شده ما بسیار بیش از آن‌چه بسیاری از هواداران هوش مصنوعی تصور می‌کنند، با AGI فاصله داریم.

در این مقاله با عنوان «توهم تفکر»، محققان اپل نوشته‌اند: «با وجود مکانیسم‌های پیچیده خودبازتابی که از طریق یادگیری تقویتی آموخته شده‌اند، این مدل‌ها در دستیابی به توانایی‌های عمومی برای حل مسئله در وظایف برنامه‌ریزی شکست می‌خورند و عملکرد آن‌ها فراتر از یک آستانه خاص از پیچیدگی، به صفر می‌رسد.»

این پژوهش روی مدل‌های استدلال بزرگ، از جمله o1 و o3 از OpenAI و Claude 3.7 Sonnet Thinking انجام شده است. در این مقاله آمده است: «آن‌چه به‌ویژه نگران‌کننده است، کاهش غیرمنتظره تلاش در استدلال هنگام نزدیک شدن به سطح بحرانی پیچیدگی است، که نشان می‌دهد ممکن است یک محدودیت ذاتی در مقیاس‌پذیری محاسباتی مدل‌های استدلال بزرگ وجود داشته باشد.»

در مقابل، آلتمن با اطمینان می‌گوید:

دستیابی به هوشی که آن‌قدر ارزان باشد که محاسبه هزینه‌اش بی‌فایده شود، به‌وضوح در دسترس است. شاید گفتن این حرف عجیب به نظر برسد، اما اگر در سال ۲۰۲۰ به شما می‌گفتیم که در سال ۲۰۲۴ در این نقطه خواهیم بود، احتمالاً آن زمان برایتان بسیار عجیب‌تر از پیش‌بینی‌های امروز درباره سال ۲۰۳۰ می‌بود.

همانند تمامی پیش‌بینی هایی که درباره آینده انجام می‌شود، به‌زودی روشن خواهد شد که آیا دیدگاه سم آلتمن درباره هوش مصنوعی به واقعیت می‌پیوندد یا خیر