تحدید دانشجو

تعلیق و ممنوع الورودی دانشجویان به دانشگاه علامه تنها مجازاتی که دانشجویان گرفتارش شدند، نیست. از ابتدای آغاز اعتراضات ، دست کم 20 دانشجوی دانشگاه علامه بازداشت و به مرور زمان آزاد شدند.

تعلیقی و ممنوع الورودی

روند ممنوع الورود شدن دانشجویان در دانشگاه علامه طباطبایی از هشتم آبان ماه به طور جدی آغاز شد. پیامک‌‎ها یکی پس از دیگری برای دانشجویان ارسال شد. تقریبا 70 نفر روز اول پیامکی دریافت کردند که براساس آن ورودشان به دانشگاه و بعضا خوابگاه‌های دانشگاه هم ممنوع شده بود. تعداد دانشجویان تا 2 روز بعد به بیشتر از 130 نفر رسید. امروز دست کم 140 دانشجوی دانشگاه علامه اجازه ورود به دانشگاه و خوابگاه‌هایشان را ندارند. تعلیق دانشجویان روندی است که در دیگر دانشگاه‌ها نیز صورت گرفته است. معاون دانشجویی دانشگاه شریف، این برخوردها را نتیجه «دستور از بالا» اعلام کرده و گفته بود که این تلاشی است برای آرام کردن محیط دانشگاه‌ها.

تداوم بازداشت‌ها

تعلیق و ممنوع الورودی دانشجویان به دانشگاه علامه تنها مجازاتی که دانشجویان گرفتارش شدند، نیست. از ابتدای آغاز اعتراضات ، دست کم 20 دانشجوی دانشگاه علامه بازداشت و به مرور زمان آزاد شدند. اکثر آزادی‌ها موقت و با قید وثیقه است. همچنان اما 4 دانشجوی این دانشگاه در بازداشت‌اند: «محمد ساعد، نازیلا معروفیان، ملیکا قراگوزلو و هدی توحیدی». صحرا رضایی، دانشجوی روزنامه‌نگاری دانشگاه علامه هم از 26 مهر تاکنون «ناپدید» شده و نه دوستان و نه خانواده‌اش، خبری از او ندارند. انجمن آزاد اندیش دانشگاه علامه احتمال بازداشت او را «بسیار جدی» مطرح کرده است.

تنبیه‌های فراقانونی

ممنوع الورودی به عنوان مجازات فراگیر در حالی در دانشگاه‌ها برای دانشجویان معترض از جمله دانشجویان علامه طباطبایی اعمال می‌شود که به گفته آنها هنوز هیچ پرونده‌ای برای هیچ کدام از دانشجویان در کمیته انضباطی تشکیل نشده تا آن‌ها دست کم فرصت دفاع از خود را داشته‌باشند. مواد 57 تا 64 شیوه نامه اجرایی آیین نامه انضباطی دانشجویان مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال 1398 در مورد هیچ یک از دانشجویان اعمال نشده و برخی از اصول حاکم بر رسیدگی به تخلفات دانشجویی رعایت نشده است. ضمن این که شورای انضباطی بر اساس ماده 65 آیین‌نامه مذکور موظف به ثبت و اعلام شکایت احتمالی صورت گرفته از دانشجو، بررسی شکایت با موازین مندرج در آیین‌نامه، اعتبارسنجی مستندات، انجام تحقیق، دعوت از دانشجو و آگاه‌سازی او از حقوق خود و ... است اما تمام احکام ممنوع‌الورودی بدون طی این تشریفات قانونی اعلام شده‌است. اگرچه رییس دانشگاه در مواردی می‌تواند دانشجو را تا بررسی پرونده در کمیته انضباطی از حضور در دانشگاه منع کند اما در شرایط فعلی اساسا نه پرونده‌ای برای دانشجویان تشکیل شده و نه جلسه‌ای برای رسیدگی به آن در کمیته انضباطی.

استناد به بخشنامه‌ای که نیست

فقدان مستند قانونی برای ممنوع الورود کردن دانشجویان و تعلیق آنان، سبب شده تا دانشجویان با اشاره به «شیوه نامه اجرایی آیین نامه انضباطی دانشجویان»، خواهان حفظ حقوق اولیه خود شوند. اقدامی که با پاسخ در نوع خود عجیب مقامات دانشگاه همراه شده است. 3 دانشجوی دانشگاه علامه به «شبکه شرق» گفتند که مقامات این دانشگاه در پاسخ به این اعتراض، گفته‌اند که بخشنامه جدیدی برای دانشگاه‌ها ارسال شده که اجازه تعلیق و ممنوع الورود کردن دانشجویان را به رئیس دانشگاه بدون طی تشریفات قانونی می‌دهد. این بخشنامه اما هرگز به صورت عمومی منتشر نشده و در اختیار دانشجویان قرار نگرفته است. در واقع دانشجویان با استناد به بخشنامه‌ای از ورود به دانشگاه منع شده‌اند که نه منتشر شده و نه کسی از مفاد آن اطلاع دارد.

تعهدات عجیب

اقدامات فراقانونی صورت گرفته در دانشگاه‌ها، تمام ماجرا نیست. حراست دانشگاه‌ها بازگشت دانشجویان ممنوع الورود را مشروط به ارائه تعهداتی کرده‌اند که تا پیش از این سابقه نداشته است. «عدم شعار دادن در تجمعات» و «عدم حضور در سلف مختلط» از جمله تعهداتی است که این روزها حراست دانشگاه علامه از دانشجویان می‌گیرد. همچنین دانشجویان دختر دانشگاه علامه مجبور به ارائه تعهدی برای «رعایت حجاب» هستند. حدود 40 نفر از دانشجویان تعهداتی از این قبیل را امضا کرده‌اند. در تعهدنامه برخی از دانشجویان، از آنان خواسته شده که خود را «متعهد به نظام جمهوری اسلامی» معرفی کنند. برخی از این تعهدنامه‌ها از پیش تایپ و تعیین شده بود و برخی دیگر توسط دانشجویان با دیکته مقامات حراست دانشگاه علامه نوشته شد. این روند سبب شده تا دانشجویان در دانشگاه‌های مختلف از ارائه تعهد سرباز زنند.

وساطت غیرمعمول اساتید

خودداری دانشجویان از ارائه تعهدی که با مفاد شیوه نامه اجرایی آیین نامه انضباطی دانشجویان همخوانی ندارد، سبب شده تا حراست دانشگاه‌ها در اقدامی غیرمعمول دست به دامن اساتید شوند. منابع مطلع «شبکه شرق» در دانشگاه علامه طباطبایی تایید کرده‌اند که مقامات این دانشگاه از اساتید نزدیک به جریان اصلاح‌طلبی و دارای رابطه بهتر با دانشجویان خواسته‌اند تا مقدمات بازگشت دانشجویان به دانشگاه را فراهم کنند. این اساتید ضمن تماس با دانشجویان و بعضا خانواده آنان، تاکید کرده‌‎اند که دانشجویان می‌توانند به جای تعهد به حراست و کمیته انضباطی، به اساتید تعهد رعایت مواردی را دهند که مدنظر مسئولان دانشگاه است. به دانشجویان گفته شده که در صورت تعهد ندادن، اجازه بازگشت به دانشگاه را نخواهند داشت.