«شرق» گزارش می‌دهد:
موازنه تهدید و موازنه وحشت در پرتو رزمایش اقتدار پایدار ۱۴۰۴
رزمایش اقتدار پایدار ۱۴۰۴، در بستر پساجنگ ۱۲ روزه و در آستانه بحث‌های جدی درباره مکانیسم ماشه، را باید بخشی از معماری بازدارندگی ایران دانست. تهران با این اقدام نشان داد که نه تنها در سطح فنی و عملیاتی آماده پاسخگویی است، بلکه قادر است با ایجاد موازنه تهدید، موازنه قوا و نهایتاً موازنه وحشت، هزینه هرگونه ماجراجویی دشمنان را افزایش دهد. با این حال، تداوم این مسیر مستلزم آن است که دیپلماسی و قدرت سخت در کنار یکدیگر عمل کنند؛ چراکه تنها در این صورت می‌توان میان مهار تهدید و جلوگیری از جنگ، تعادل ایجاد کرد.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،
رزمایش اخیر نیروی دریایی ارتش با عنوان «اقتدار پایدار ۱۴۰۴» در شرایطی برگزار شد که فضای منطقه‌ای پس از جنگ ۱۲ روزه و تجاوزات اسرائیل و آمریکا به خاک ایران همچنان پرتنش است. این مانور نظامی که با شلیک طیف گسترده‌ای از موشک‌های کروز، موشک‌های ساحل‌پایه و پهپادهای انهدامی در شمال اقیانوس هند و دریای عمان همراه بود، از نگاه تحلیلگران صرفا یک نمایش قدرت نظامی نیست، بلکه بخشی از راهبرد بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران در چارچوب «موازنه تهدید» و موازنه «وحشت» محسوب می‌شود. در این چارچوب، تهران می‌کوشد پیام روشنی را منتقل کند که هر گونه ماجراجویی احتمالی اسرائیل یا آمریکا، با پاسخی چندلایه و فراتر از مرزهای جغرافیایی مواجه خواهد شد.
واکنش فوری رسانه‌های اسرائیلی به این رزمایش، از باز شدن پناهگاه‌ها تا روایت‌های اغراق‌آمیز از «موشک آخرالزمان» نشان داد که تاثیر روانی این مانور حتی پیش از تحقق هر گونه درگیری بالفعل، به‌خوبی قابل مشاهده است. به بیان دیگر، رزمایش اقتدار پایدار بخشی از تلاش ایران برای تثبیت معادله‌ای است که در آن دشمن بداند هزینه هر حرکت تهاجمی فراتر از منافع بالقوه آن خواهد بود. این همان فلسفه‌ای است که موازنه تهدید را در سطح منطقه‌ای حفظ می‌کند.
موازنه قوا؛ نمایش قابلیت‌ها در برابر ائتلاف‌ها
تحرکات نظامی اخیر ایران همچنین باید در پرتو تغییر موازنه قوا پس از تحولات اخیر دیده شود. زمزمه‌های جنگ جدید و احتمال ماجراجویی اسرائیل به‌ویژه در سناریوی بازگشت تحریم‌ها و فعال شدن مکانیسم ماشه، فضایی را ایجاد کرده که تهران ناگزیر است قدرت سخت خود را در کنار ابزارهای دیپلماتیک به نمایش بگذارد. آزمایش همزمان موشک‌های «نصیر»، «قدیر» و «قادر» در کنار پهپاد «باور ۵» حامل پیام آشکاری است که ایران توانایی اجرای حملات ترکیبی در سطوح مختلف دریا، هوا و زمین را داراست.
در مقابل، واکنش‌های آمریکا و ناتو از طریق پروازهای شناسایی و آماده‌باش منطقه‌ای، نشان داد که غرب رزمایش ایران را صرفا یک مانور معمولی نمی‌بیند، بلکه آن را به‌مثابه عاملی برای تغییر توازن قوا ارزیابی می‌کند. این همان نقطه‌ای است که دیپلماسی و امنیت به‌هم گره می‌خورند؛ زیرا قدرت‌نمایی ایران می‌تواند نقش بازدارنده داشته باشد، اما همزمان حساسیت طرف مقابل را نیز برمی‌انگیزد. در نتیجه، رزمایش اخیر در معادله موازنه قوا نه تنها برای ارتقای توان بازدارندگی ایران اهمیت دارد، بلکه در مذاکرات و محاسبات سیاسی آتی نیز به‌عنوان برگ فشاری در نظر گرفته خواهد شد.
موازنه وحشت؛ بازدارندگی دوطرفه در سایه تهدید جنگ
رزمایش اقتدار پایدار ۱۴۰۴ و بازتاب رسانه‌ای گسترده آن، بار دیگر مفهوم «موازنه وحشت» را در فضای منطقه‌ای برجسته کرده است. هنگامی که رسانه‌های اسرائیلی از احتمال حمله پیش‌دستانه ایران سخن می‌گویند یا پناهگاه‌ها در سرزمین‌های اشغالی گشوده می‌شوند، در واقع به این نکته اعتراف می‌کنند که تهدید نظامی متقابل ایران کاملا جدی و بازدارنده است. در این سطح، مساله دیگر صرفا به برتری تسلیحاتی ختم نمی‌شود، بلکه به جنگ روانی و ایجاد بازدارندگی ذهنی کشیده می‌شود.
با توجه به تحرکات سیاسی همزمان، از جمله بحث فعال شدن مکانیسم ماشه می‌توان گفت که ایران می‌کوشد با ایجاد موازنه وحشت، مانع از همگرایی اراده سیاسی و نظامی دشمنان خود شود. بدین ترتیب، حتی اگر قطعنامه‌ها بازگردند و فشارها افزایش یابد، طرف مقابل باید محاسبه کند که هر حرکت نظامی علیه ایران می‌تواند به جنگی پرهزینه و غیرقابل پیش‌بینی منجر شود. به همین دلیل است که برخی کارشناسان بر این باورند رزمایش اخیر، بیش از آنکه مقدمه‌ای برای جنگ باشد، بخشی از استراتژی جلوگیری از وقوع جنگ است؛ چرا که در معادله بازدارندگی، ایجاد ترس متقابل به‌اندازه تسلیحات پیشرفته کارکرد دارد.
با توجه به نکات یاد شده رزمایش اقتدار پایدار ۱۴۰۴، در بستر پساجنگ ۱۲ روزه و در آستانه بحث‌های جدی درباره مکانیسم ماشه را باید بخشی از معماری بازدارندگی ایران دانست. تهران با این اقدام نشان داد که نه تنها در سطح فنی و عملیاتی آماده پاسخگویی است، بلکه قادر است با ایجاد موازنه تهدید، موازنه قوا و نهایتا موازنه وحشت، هزینه هر گونه ماجراجویی دشمنان را افزایش دهد. با این حال، تداوم این مسیر مستلزم آن است که دیپلماسی و قدرت سخت در کنار یکدیگر عمل کنند؛ چرا که تنها در این صورت می‌توان میان مهار تهدید و جلوگیری از جنگ تعادل ایجاد کرد.
آخرین اخبار سیاست را از طریق این لینک پیگیری کنید.
